دیوان کاشغری، گرچه بیشتر در زمینۀ زبان و ادبیات ترکی به رشتۀ تحریر درآمده است،لکن مقدمۀ نسبتاً طولانی آن در تاریخ ترک و گویش های ترکی و نیز اطلاعات قابلتوجه در تاریخ سیاسی، ادبی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیای تاریخی و اصطلاحاتدیوانی در سده های چهارم و پنجم هجری، که مؤلف خود از افراد دخیل در سازمان هایحکومتی بوده است، این اثر را در ردیف منابع مهم خاصّه در زمینه های تاریخی وجغرافیایی و تشکیلات اداری ا...

سلفیان تکفیری، گروه هایی از مسلمانان اند که به علت پاره ای از اندیشه ها، از جانب مخالفانشان به ایننام مشهور شده اند. خاستگاه نخستین این گروه ها مصر است و سپس اندیشه های آنان به دیگر کشورهایمسلمان سرایت کرد. پس از الغای خلافت عثمانی و فروپاشی آن در 1924 و وقوع برخی تحولاتفرهنگی، سیاسی و اقتصادی در مصر، ب هتدریج اندیشه تشکیل حکومت اسلامی به عنوان بدیلی براینهاد خلافت در میان گروه های مسلمانی که ه...

اصطلاح ادبیات تطبیقی((comparative literature نخستین بار در فرانسه و در سخنرانی های آبل ویلمن به کار رفت، لیکن آن ادبیات تطبیقی که ویلمن و معاصران وی از آن سخن می گفتند شیوه و روش علمی مشخصی نداشت و در واقع فقط نوعی مقایسه بین ادیبان کشورهای اروپایی بود.ادبیات تطبیقی در واپسین سال های سده نوزدهم میلادی به شیوه های صحیح علمی آراسته شد. کتاب« روسو و اصول جهان وطنی ادبی» اثر ژوزف تکست، نخستین پژوهش...

کیومرث در متون اسطوره ای ایران به عنوان نخستین انسان، نخستین پیامبر و نخستین پادشاه معرفی شده است. در متون فارسی و عربی بجا مانده از سده های نخستین پس از اسلام، اغلب کیومرث به عنوان نخستین پادشاه معرفی شده است. بنظر می رسد این وجه از شخصیت کیومرث بازماندة روایت ها و خدای نامه های غیر رسمی و غیر حکومتی پیش از اسلام بوده باشد که بیش تر در مناطق شرقی فلات ایران رواج داشته است و نسخه ای از آن در دس...

    سده آغازین عصر غیبت، دارای ویژگی­هایی منحصر به فرد است. درباره حضور زنان در تحولات این عصر و نتایج آن، اقوال و تفاسیر متعددی در منابع اسلامی دیده می­شود که در این مقاله بررسی‌ شده است. در این مقاله، بخش­هایی از نقش تاریخی زنان شیعی در قالب فعالیت­ها و سیاست­های آنان در رویارویی با مسایل سده نخستین عصر غیبت و پیامد­های آن به روش مطالعه تاریخی و توصیفی - تحلیلی بررسی می­شود. هدف آن است تا با ...

کمابیش، هم زمان با حکمرانی سلجوقیان، ساخت سفال هایی با شکل، نقش و روشی نو در ایران آغاز شد و از سده های ششم تا هشتم هجری قمری رواجی چشمگیر یافت. در میان روش های فراوان و گوناگون مورد استفاده در ساخت و تزیین سفال ها، تکنیک «زرین فام» جلوه و مقامی خاص دارد و با ویژگی های منحصر به فرد و چشمگیر، یکی از عالی ترین نمونه های سفال اسلامی است. علیرغم تمامی پژوهش های صورت گرفته در این زمینه، خاستگاه سفال...

مهم ترین رخداد منطقه خاورمیانه پس از انقلاب 1979 ایران، موج خیزش بیداری کنونی در این منطقه است؛ خیزشی که ضدیت با استبداد، تقاضای بهبود وضع معیشتی مردم و اسلام گرایی، ویژگی­های اصلی آن به شمارمی روند. بی تردید مهم ترین کشوری که انقلاب در آن به وقوع پیوسته، مصر است. موقعیت استراتژیک این کشور، تأثیر آن در تحولات منطقه و جهان اسلام و نقش آن در مسئله فلسطین، موجب شده است که نوشتار حاضر به بررسی اوضا...

کتاب «بنیان‌های نظری وعملی موسیقی فیلم با رویکرد سینمای کشورهای اسلامی» نخستین اثر منتشر شده در ایران است که به مطالعۀ مبانی نظری و عملی کاربرد موسیقی در سینما پرداخته و با نگاهی نو مهمترین عناصر و ابزار هنری موسیقی و درام را در بستر «قابلیت بیان مشترک» بررسی کرده است. در این اثر با بررسی نقشِ موسیقی فیلم در صنعتِ سینمای مصر، زوایای جدیدی از جایگاه موسیقی در سینمای کشورهای اسلامی، از زاویۀ دیدِ هن...

تحقیق حاضر می‌کوشد با به‌کارگیری مفاهیم «نسبت‌دهی فرصت/تهدید» و «ساختار فرصت گفتمانی» در نظریه‌های جنبش اجتماعی و استراتژی روشی مقایسه تفریدی به این پرسش پاسخ دهد که چرا درحالی‌که گروه‌های سیاسی غیراسلام‌گرا و در سطحی وسیع‌تر عموم مردم در ایران، مشتاقانه به استقبال اعتراضات روحانیون اسلام‌گرا در د‌‌ی‌1356 رفتند، بسیاری در مصر، از همان ماه‌های نخستین، با احتیاط و حتی نگرانی نظاره‌گر حضور سازمان ...

حجم عظیمی از معلومات تاریخی، جغرافیایی و ادبی مصر اسلامی در آثاری فراهم آمده، که به شیوه خطط نگاشته شده‌اند. این شیوه تاریخ‌نگاری در مصر با ابن عبدالحکم آغاز شد، با مقریزی به اوج خود رسید و با علی پاشا مبارک روی به افول نهاد. در این نوشتار در سه بخش، خطط نگاری پیش از مقریزی، خطط مقریزی و خطط نگاری پس از مقریزی به معرفی و بررسی کتب خطط و جایگاه خطط نگاری در تاریخ نگاری مصر اسلامی پرداخته شده است.