نورتروپ فرای منتقد ساختارگرای معاصر، در نقدهای که نالگویی خود علاوه بر این که ژانرهای ادبی تراژدی، کمدی، رمانس و هزل را به چهار میتوس پاییز، بهار، تابستان و زمستان تقسیم م یکند و الگوهای ساختاری و شخصیتی ویژه ای برای هریک قائل می شود؛ خود را یک منتقد «ادیسه » یعنی منتقد علاق همند به ژانر کمدی دانسته است. این مقاله با واکاوی الگوهای شخصیت کمدی معاصر ایرانی، آن ها را با الگوی ارائه شده توسط ف...

نظریه‌ی ادبی که پیش از این خود را به متن یا نویسنده‌ی آن متعلق می‌دانست، در چند دهه‌ی اخیر به مخاطبان این آثار و چگونگی دریافت متن ادبی توسط آنان توجه نموده است. اکنون خواننده به‌مثابه‌ عنصری فعال در درک اثر ادبی، در خلق اثر به‌وسیله‌ی نویسنده نیز اهمیت یافته است. این وضعیت در آثار ادبی جنگ تحمیلی نیز قابل مشاهده است. از آن‌جا که این آثار قصد دارند تا ارزش‌های دوران جنگ را به نسل پس از خود منتق...

تحلیل عناصر داستانی و روایی بر اساس نظریه های ادبی از چند جهت لازم است، نقد ادبی را روش مند می کند، امکان باز یابی و ارزشیابی متون ادبی کهن ادب فارسی فراهم می شود؛ دیگر این که صحنه­ی نقد و نظر از شوائب پاک شده و معیارهای علمی هدایت گر فرضیه ها و ادعاها خواهد شد. بر این اساس متنی از داستان پرداز بزرگ ادب داستانی، نظامی گنجوی، انتخاب شد تا بر اساس روش های موجود در نظریه­ی ادبی بویژه نظریه ی ساخت...

گسترۀ پژوهش حاضر، بررسی و تشریح اهمّیّت به‌کارگیری بُن‌مایه یا مضمون، به‌ عنوان روش تحقیق در مطالعات تطبیقی است. هرچند به ظاهر این موضوع شاکلۀ از پیش تعریف‌شده‌ای دارد و در نگاه اوّل سبک و سیاق جدیدی را در مطالعات ادبی تطبیقی فراهم نمی‌آورد، پژوهش حاضر، به اثبات این موضوع می‌پردازد که با بررسی مضامین در آثار ادبی (به عنوان یکی از عناصر مهم در مطالعۀ ادبیّات) می‌توان به نظامی پیچیده و غنی از ارجاعات ...

ماده و ابزار اصلی در مطالعات ادبی- عرفانی را زبان تشکیل می دهد؛ بدین سبب، علم زبان شناسی بیش از هر دانش دیگری می تواند رهیافت های کاربردی را در این زمینه به ادبیات عرضه کند و حاصل این مطالعات، درعین استفاده متقابل این دو رشته از یکدیگر، شکل گیری حوزه ای بینارشته ای باعنوان زبان شناسی ادبی- عرفانی است. یکی از نظریات کاربردی در این میان، نظریه مربوط به پیش انگاشت ها و انگاره های زبانی است که با ب...

شکل گیری نهضت پیش ـ رمانتیسم ادبی در شعر فارسی(با تکیه برمثنوی ناظر و منظور وحشی بافقی)چکیدهرمانتی سیزم، مکتبی اجتماعی ـ سیاسی ـ اقتصادی است که پس از ایجاد آرامش نسبی در جوامع مختلف بشری شکل گرفته و بر ابعاد هنری و ادبی تأثیر فراوان گذاشته است. ارزشمندترین تحول ایجاد شده به وسیله ی این مکتب، خارج کردن اندیشه ی انسانی از ذهنیت قدسی و نوع گرا به ذهنیت فردی و غیر مقدس است.در مقاله ی حاضر، جایگاه ف...

در جریان شعر نو و اتفاقات ادبی بعد از انقلاب نیما ،شاعران زیادی،انواع ادبی تازه ای را،با مضامین اجتماعی و سیاسی  آمیختند و در این حوزه دست به تجربه زدند. اما تعداد انگشت شماری،بنا به دلایلی،به موضوعات مذهبی و دینی پرداختند. آن چه در این پژوهش مورد توجه است ،پیشینه ی شعر سپید آیینی و معرفی آثاری است که بعد از انقلاب و تحت تاثیر آموزه‎های عاشورایی و مفاهیم ارزشمند آن ،توانستند جریان تازه‎ای را، ...