فردوسی از شاعران بزرگ زبان فارسی است که در جای جای شاهنامه به نقل مسائل اخلاقی و تربیتی پرداخته است. گستردگی موضوع در شاهنامه نشان می دهد فردوسی بطور غیر مستقیم به تبین مبانی تربیتی پرداخته که در تعلیم و تربیت اسلامی مورد توجه بوده است. برای روشن شدن مطلب مبانی تربیتی فردوسی در شاهنامه را با نظریه ی تربیتی خواجه نصیر در اخلاق ناصری که از کتب پایه در علم اخلاق محسوب می شود مقایسه می کنیم. بین ان...

شعر سعدی چشم انداز پند و پیام های گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوه ای از بینش منحصربه فرد وی نسبت به دنیای پیرامونش می باشد؛ آنگونه که می توان قلمرو مفاهیم و مؤلفه های اخلاقی را در پیام های زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، شاعر شیرین سخن بر آن بوده است که مخاطب خود را به گونه ای به سوی افق های رشد و پویایی رهنمون سازد و به همین جهت بسیاری از آموزه...

نسبت تخیل و سیاست کم¬تر مورد عنایت پژوهشگران حوزۀ فلسفۀ سیاسی بوده است. پژوهش حاضر بر آن است این نسبت را در چارچوب فلسفۀ سیاسی اسلامی-ایرانی و با تأکید خاص بر اندیشه¬های شهاب الدین سهروردی، بنیانگذار حکمت اشراق، به بحث بگذارد. برخلاف فلاسفۀ یونانی و غربی که بر عقلانیت و جایگاه آن در فلسفه تأکید داشتند، حکمای مسلمان، به ویژه در ایران، برای توضیح فلسفی نبوت و لوازم معنوی آن، عنایت ویژه¬ای به خی...

از دیرباز برخی از نویسندگان تلاش کرده اند نظریه وکالت سیاسی را بنیان نظری مشروعیت حکومت در جامعه اسلامی قرار دهند. با این حال، به نظر می رسد مبانی اعتقادی و بینشی پذیرفته شده در اندیشه سیاسی شیعه از یک سو و ضعف های کم و بیش آشکار این نظریه در تبیین واقعیت های نظام های سیاسی از سوی دیگر، مانع موفقیت این نظریه در ارائه تبیینی موجه از بنیان مشروعیت حکومت در اندیشه سیاسی شیعه شده است. در مقاله حاضر...

هدف از رساله حاضر روشن کردن نظریات دو دسته از رهبران عمده جریان اصلاح طلبی عصر ناصری و مظفری یعنی اندیشمندان سیاسی(میرزا یوسف خان مستشارالدوله تبریزی، میرزا آقاخان کرمانی و ملک المتکلمین) و اندیشمندان مذهبی(سید محمدطباطبائی ، سیدجمال واعظ اصفهانی و آخوند ملامحمدکاظم خراسانی) در خصوص مفاهیم عدالت طلبی، حضور ملت در صحنه سیاست و استبداد گریزی می باشد. آنچه که در این رساله می توان به آن دست یافت ای...

پیوند هنر و اندیشه در طول تاریخ، پیوندی دوسویه بوده است که هم اندیشه و هم هنر را متاثر کرده است. در دوران معاصر نیز هنرهای جدید مانند عکاسی و سینما، از این قاعده مستثنا نیستند و پژوهش در زمینه شیوه های تعامل این هنرها با عالم اندیشه می تواند به چشم اندازهای نوینی در این ارتباط رهنمون شود. اندیشه سیاسی، اندیشه ای است که با تامل در بحران ها و مشکلات موجود جامعه، و با اتکا به مبانی معرفتی و فهمی...

با توجه به تحولات معاصر، پرداختن به اندیشه انقلابی اسلامی مشکلات گذشته را ندارد. برخی از پژوهشگران اعتقاد دارند که اندیشه انقلابی از برخی بحران های درونی رنج می برد که از جمله آنها می توان به رکود و عدم پویایی در مبانی فکری اشاره کرد. روند تحولات جنبش اسلامی نشان می دهد که نوسازی اندیشه انقلابی یک نیاز اساسی است. حسن الترابی، راشد الغنوشی و سید محمدحسین فضل الله از زمره طراحان ایده نوسازی اندیش...

مهاتما گاندی رهبر فرهمند استقلال هند، که در نیمه اول قرن بیستم نقش عظیمی را در بیداریدینی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی هندوان ایفا نمود، به شدت تحت تأثیر انگیزه های دینی ، اخلاقیو عرفانی قرار داشت و به همین سبب نیز از سوی جامعۀ هندو به "مهاتما" یعنی روح بزرگ، کهعنوانی دینی و عرفانی محسوب م یشد، ملقب گشت. در بینش وی، دین جایگاهی اساسی داشت واز همین رو، دیدگاههای نقادانه علیه دین در جهان جدید، دغدغه ...