خانه­های سنتی ایران نمونه­ای از مسکن بومی است که دارای خصوصیات کالبدی و عملکردی متفاوتی است. توده و فضا در این خانه‌ها به  دلایل گوناگونی شکل می­گرفته است ، که از این میان  می­توان به­، اقلیم و اب و هوا، مناسبات فرهنگی، ویژگی‌های اجتماعی و .. اشاره کرد. عوامل دیگری نیز در شکل­گیری گونه‌های مختلف این مسکن بومی نیز دخالت داشته است چرا که شکل‌گیری ساختاری و فضایی این نوع مسکن علاوه بر اقلیم می­توا...

آنچه در بحثهای ویژه ساختارهای فرهنگی قرار می گیرد‘ تاریخی از گذشته انسان بوم زاد را در هر منطقه رقم می زند. بحث ما در این مقاله رهیابی به دانش قومی و شناخت بناهای قدیمی و بازار شهر تاریخی قزوین و بررسی فرهنگ حاکم بر آن و آگاهی از تفکر جدید ساکنان بناها و سراهای قدیمی قزوین از جمله سرای حاجی رضا‘ سرای وزیر‘ سرای رضوی و ... است‘ که بازتاب ویژه این امر رسیدن به دانش انسان ساکن در محله ها و بناهای ...

امروزه بحث توسعه همه جانبه همگام با توجه و توسعه مقوله محیط زیست مطرح می­باشد. به عنوان یکی از ملزومات توسعه  محدوده آسایش حرارتی را می­بایست برای هر منطقه تعیین کرد. در این مقاله محدوده آسایش حرارتی در فضای باز مسکونی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با توجه به قرارگیری بیشتر مناطق ایران در نواحی گرم و خشک و نقش تعیین­کننده حیاط در خرد اقلیم به خصوص در مناطق کویری، خانه­های سنتی شهر یزد به عنوان نم...

دغدغه غالب کشورها در نیم قرن اخیر توجه به مولفه های توسعه و رسیدن به یک توسعه پایدار است. یکی از مهمترین و روزآمدترین حوضه های توسعه پایدار، صنعت گردشگری است. صنعت گردشگری پیرایه های فرهنگی متعددی به همراه دارد.الگوی توسعه بومی گردشگری در ایران نشان می دهد که مهمترین مولفه ماهیت ساز چنین الگویی توجه به قابلیت های درونی صنعت گردشگری در حوزه های مختلف گردشگری کشور است. شهر یزد بعنوان یکی از مهمتر...

عناصر معماری بومی، بیش از هر عامل دیگری، تحت­تاثیر عوامل محیطی و اقلیمی شکل گرفته­اند. اقلیم به عنوان یک عامل تعیین کننده موجب پدید آمدن گونه های متفاوت معماری در مناطق اقلیمی مختلف شده است. «حیاط» یکی از عناصر معماری مسکونی بومی است که نقشی اساسی در حیات بشری خاصه در ایران و معماری ایرانی داشته است؛ چنانچه در مناطق مختلف و تحت­تاثیر شرایط محیطی، ساختار اقلیمی متفاوتی به­خود گرفته است. اهمیت ای...

چکیده بنایی که امروز به مدرسۀ ضیائیه و زندان اسکندر شهره است، در محلۀ فهادان یزد و در محوطه  ای قرار دارد که پیرامونشْ قبۀ دوازده امام، حسینیۀ فهادان، و برخی بناهای دیگر و خانه  های تاریخی واقع هستند. این بنا دو میان سرا و سه ایوان دارد و گنبدخانۀ آن متصل به ایوان شرقی است و باقی عناصر کالبدی آن پیرامونِ میانسرایِ بزرگ انتظام یافته اند. تحقیقِ جدی و مستقلی دربارۀ این بنای مشهور انجام نشده و تحقیقات...

چکیده بنایی که امروز به مدرسۀ ضیائیه و زندان اسکندر شهره است، در محلۀ فهادان یزد و در محوطه  ای قرار دارد که پیرامونشْ قبۀ دوازده امام، حسینیۀ فهادان، و برخی بناهای دیگر و خانه  های تاریخی واقع هستند. این بنا دو میان سرا و سه ایوان دارد و گنبدخانۀ آن متصل به ایوان شرقی است و باقی عناصر کالبدی آن پیرامونِ میانسرایِ بزرگ انتظام یافته اند. تحقیقِ جدی و مستقلی دربارۀ این بنای مشهور انجام نشده و تحقیقات...

شهر یزد یکی از شهرهایی است که علی‌رغم توسعه و گسترش، هنوز بخش‌های قدیمی خود را، که امروزه بافت تاریخی را تشکیل می‌دهند، در دل خود حفظ کرده است. این شهر از ساختارهای مختلفی تشکیل می‌شد که مهم‌ترین ساختار آنرا محلات تشکیل می‌دادند. اما، می‌توان عوامل گوناگونی را در شکل‌گیری و توسعه شهر و به تبع آن ساختار محلات دخیل دانست. ساختار مذهبی شهر از مساجد و آرامگاه‌های مختلفی تشکیل می‌شد که می‌توان از مس...

سرعت تغییرات در بافت قدیم شهرها، ما را در رویارویی با نحوه نگرش و چگونگی برخورد با آن قرار می دهد. صرف نظر از برشمردن جنبه های مثبت یا منفی تحولات کالبدی که به دیدگاه های برنامه ریزان و سیاست های اتخاذ شده آن وابسته است، لزوم ثبت و ضبط الگوهای معماری پیشین مسجّل می باشد. چالش اساسی در این رویارویی این است که آیا بناهای بافت قدیم شهر رشت قابلیت دسته بندی و گونه شناسی را داراست؛ و نیز چند گونه اصل...

خانه های تاریخی باارزش اصفهان غالباً در بازۀ زمانی دورۀ صفویه تا اواخر دورۀ رضاشاه )پهلوی اول( و بر اساس الگوی حیاط مرکزی و ویژگی های معماری مناطق نیمه گرم و خشک ایران ساخته شده اند، اما به لحاظ موقعیت دینی و فرهنگی ساکنان )مسلمان، ارمنی، یهودی، زرتشتی( یا موقعیت شغلی و اجتماعی آنان )بازرگان و تاجر، روحانی، ملاک و زمین دار( تفاوت هایی در سازماندهی فضاها، نقش آب و تزیینات آنان به چشم می خورد. مقا...