از امهات صفات حضرت حق دو صفت اراده و علم است، و این سؤال که در خلقت و آفرینش انسان وطبیعت کدام تقدم بر دیگری دارد نزاعی دیرینه را پدید آورده است. این اختلافنظر در غرب نیزقابل مشاهده است. چنانچه گروهی از فیلسوفان همواره مدافع تقدم فکر بر اراده بودهاند و طایفهایبه تبع متکلمان اصالت را به اراده داده و علم و فکر را تابع آن دانستهاند. شوپنهاوئر ازجمله فلاسفهایاست که به صراحت اصالت را به اراده داده ا...

بحث درباره اراده و مبدأ بودن آن در افعال انسان از مباحث بسیار مشکل فلسفه در همه نظام های فلسفی بوده و هست. در این نوشته تلاش می شود تا ضمن دفاع از نظریه اراده آزاد، وجوه بنیادین مبدأ بودن آن برای افعال انسان بررسی شود. بدین منظور ابتدا برای تنقیح مقال، بحث کوتاهی درباره افعال ارادی ضروری انجام می شود؛ سپس در باب نسبت اراده و افعال آزاد یا اختیاری انسان بحث خواهد شد؛ و سرانجام ملاحظاتی درباره مل...

اراده، اساس و بنیان عقود و تصرّفات به شمار می آید، به گونه ای که بدون آن نمی توان بر هیچ عقد و تصرّفی آثار شرعی و حقوقی مترتب کرد. مکان اراده، قلب است و به دلیل منزلت والای اراده است که نمی توان هیچ امری به آن نسبت داد مگر اینکه اراده، به گونه ای اظهار و علنی گردد. سکوت یکی از طرق اظهار اراده است که همچون وسایل دیگر تعبیر از اراده یعنی لفظ، کتابت، فعل و اشاره، دارای احکامی است: فقها اتفاق نظر دار...

مقاله ذیل قصد دارد پاسخهای محتملی را که به این سوال: «وقتی زرق و برق های مندرج در حَرَم های معصومین(ع) و حتی امامزاده ها نه تنها محل اشکال نبوده بلکه تحسین هم شده است، چگونه در مورد زینت اندودی حَرَم امام خمینی اینهمه واگرایی وجود دارد؟» داده شده به بحث و بررسی بنشیند و در عین حال پاسخ متفاوت‌تر خود را نیز را عرضه نماید. دیدگاه مقاله در بخش «حَرَم‌شناسی» از ناحیۀ «نظریّۀ آیینی ارتباطات» پشتیبانی می‌گر...

قصد به عنوان عنصر اصلی تشکیل قراردادها و بقای آن نقش مهمی را در تعیین حدود، تعهدات و التزامات ناشی از آن دارد. در برخی موارد بین آنچه که طرفین در باطن خود برای انعقاد قرارداد قصد نموده اند و آنچه که در ظاهر اعلام و ابراز کرده اند اختلاف پیش می آید، در اینصورت اجرای قرارداد و معین نمودن آثار آن تابع کدام یک از این قصدها می باشد؟ این اختلاف ممکن است ناشی از نگارش نادرست حقوقی، عدم تبیین معانی الف...

در این تحقیق می کوشیم ابتدا ریشه های باستانی پیوند چشمگیر نمایش های آیینیِ ایران با دو مفهومِ سوگ و سُرور، و الگوهای رواییِ پنهان در پس صورت های گوناگون این نمایش ها را دریابیم، و سپس سیرِ تحوّل این دو مفهوم را در زمان های مختلف، در نسبت با عوامل و شرایطِ تاریخی ـ اجتماعیِ ایران بررسی نماییم. با بررسیِ کهن ترین اسنادی که از نمایش ایران باستان برجا مانده، خواهیم دید که عزا و جشن سویه های مختلفِ آیینی واحد...

نسان از نخستین روز، در رویارویی با پدیده های طبیعی، در درک آنان نادان و از چیره گی بر آنان ناتوان بود. پس، به چاره برآمد و درد دستیابی بر جهل و ضعف خویش، برای رخدادها ایزد و فرشتگانی آفرید و برای هر کدام نیرویی قایل شد تا بتواند از آنان یاری طلبد یا آنان را به رحم آورد. به یاری توان و با ذهن و اندیشه خلاق خود به جادو پرداخت و برای چیره شدن بر دشمنان و آورد با پیشامدهای پیرامونش به آیین روکرد و ...

چکیده:  موضوع این تحقیق، نقد وتحلیل ساختارادبی ومحتوائی آیه تطهیراست ، بعضی از دانشمندان مفاد آیه تطهیر را مطلق دانسته واز باب اراده تشریعی همسران پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم، بطور خاص وخاندان آن حضرت بطورعام نیز مشمول آن دانسته اند و بعضی دیگر صرفا مراد از رجس ،رجس باطنی ومقصود از تطهیر ، تطهیر باطنی می دانند.ما دراین تحقیق ابتدا از نظر ادبی ، واژگان «رجس» و«تطهیر» را با توجه به نظر لغت شناس...

ویلیام جیمز در مقابل دیدگاه قرینه گرایان و به خصوص کلیفورد دیدگاه خود را درباره تأثیر اراده بر باور مطرح کرده است. بر اساس دیدگاه کلیفورد برای همه، همیشه و همه جا خطاست که باوری را بدون شواهد کافی بپذیرند. ویلیام جیمز درمقابل، معتقد است که به جای ترسیدن از خطا، که شیوه مورد نظر کلیفورد برای اعمال اخلاق بر باور است، بهتر است به رسیدن به حقیقت بیندیشیم. او می کوشد تا همین دیدگاه را توجیه کننده با...

این نوشتار به بررسی اراده الهی از دیدگاه دو فیلسوف بزرگ، استاد مطهری و باروخ اسپینوزا می پردازد و هدف آن روشن کردن شباهت ها و تفاوت های موجود در دیدگاه های آن دو در باره این پرسش است که آیا خداوند دارای اراده است یا نه، و در صورت داشتن اراده آیا اراده او مطلق و آزاد است. جستار حاضر در این راستا به مقایسه نظریات این دو فیلسوف در مسائل زیر می پردازد: عقل الهی، اراده الهی، نسبت عقل و اراده به خداو...