چکیده بررسی شخصیت اسفندیار در اوستا و شاهنامه به کوشش سارا باصری پژوهش حاضر به معرفی و بررسی شخصیت اسفندیار در اوستا و شاهنامه می پردازد و تغییرات این شخصیت را در این متون بررسی می کند. از این رو سعی شده است تا جایی که امکان دارد نکات مشترک و متناقض در مورد این شخصیت در اوستا و شاهنامه مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش که به شیوه کتابخانه ای صورت گرفته مشمول 6 فصل می باشد. فصل اول ت...

این پژوهش، دو متن مادر، یعنی اوستا و شاهنامه را که از نظر حضور شخصیّت ها با هم شباهت دارند، مورد بحث تطبیقی قرار داده است. در این بررسی تطبیقی، شخصیّت های اسطوره ای اوستا، در مقایسه با شاهنامه ی حکیم فردوسی، بررسی و تحلیل شده است. پژوهشگر در این بررسی و تحلیل، ناهمانندی ها و همانندی های روایت ها را با هم سنجیده و میزان، نوع تحوّل و دگردیسی شخصیّت ها را توضیح داده و توصیف کرده است. در همین راستا، پژ...

خِرد در اندیشۀ زردشتی نقش اصلی و محوری دارد و با وجود آفریدگار بزرگ یکی است. کُل آفرینش جهان، از ابتدا تا پایان، با خِرد رهبری می‌شود. در این مقاله، ابتدا خِرد در متون باستانی ایران (فارسی باستان، گاهان اوستا و اوستای نو) سپس در متون پهلوی نظیر بندهش، گزیده‌های زادسپرم، و متن دست‌نویس م.او 29) بررسی شده است. آن‌گاه چهار نوع خِرد (خِرد همه ـ آگاه، خِرد افزونی، خِرد پرهیزگاران و خِرد غریزی یا آسن خِرد) در ...

بررسی ویژگی های دیالوگ در ریگ ودا و اوستا نشان دهنده ی گونه ای از دیالوگ به نام دیالوگ فلسفی است که مترادف عدم خشونت است . محقق معتقد است ریشه ی اولیه ی شکل گیری دیالوگ دراماتیک بر پایه ی دیالوگ فلسفی است، یعنی نوعی سیالیت و جریان معنا بین دو سوی رابطه وجود دارد که از رهگذر این ارتباط، فهم و درکی نو پدیدار می شود. این دو سویه بودن ارتباط و بیان دیدگاه ها باعث سهیم شدن در تولید اطلاعات می شود که...

 در ایران باستان دین مردان همواره یکی از عوامل سرنوشت ساز جامعه بوده و از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده اند و در طبقه بندی های اجتماعی در رأس جامعه قرار می گرفته اند. اجرای مراسم مذهبی و خواندن سرود های دینی بر عهدۀ آنان بود که بعدها با قدرت گرفتن آنان در تصمیم گیریهای پادشاهان و دادن مشاوره به آنان نقش مهمی را ایفا می‌کردند. از اهمیت آنان در متون اوستایی و پهلوی سخن گفته و دربارۀ وظایف آنان مطا...

ادبیات پایداری که در زبان عربی، ادبیات مقاومت نامیده می شود، یکی از گونه های ادب فارسی است که به مفاهیمی چون مبارزه با مظاهر ظلم و ستم و مقاومت در برابر آن می پردازد. ادبیات پایداری پیشینه و سابقه ای به قدمت پیشینه ی ظلم و ستم دارد؛ یعنی هر جا ظلم و ستمی بوده بی شک پایداری و مقاومت نیز در برابر آن شکل گرفته است. ادبیات پایداری سطوح مختلفی دارد که در لایه ی نخست به صورت اعتراض شاعر نسبت به واقعی...

فردوسی برای حفظ و تداوم هویت ایرانی، به تدوین شاهنامه همّت گذاشت. به دلیل اینکه در زمان حکیم توس، دوره باورمندی بی چون و چرا به اساطیر فرا رسیده بود، وی با تلفیق اساطیر با باورهای زرتشتی و غیرزرتشتی سده های پیش و پس از اسلام، قالب اسطوره را به حماسه مبدل کرد و کاخ شاهنامه را بنا نهاد. از این رو، شاهنامه صرفاً گزارشگر باورها و آیین های ایران پیش از اسلام نیست.این مقاله نخست ویژگی ها و کارکرد اهریم...

در ایران باستان دین مردان همواره یکی از عوامل سرنوشت ساز جامعه بوده و از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده اند و در طبقه بندی های اجتماعی در رأس جامعه قرار می گرفته اند. اجرای مراسم مذهبی و خواندن سرود های دینی بر عهدۀ آنان بود که بعدها با قدرت گرفتن آنان در تصمیم گیریهای پادشاهان و دادن مشاوره به آنان نقش مهمی را ایفا می کردند. از اهمیت آنان در متون اوستایی و پهلوی سخن گفته و دربارۀ وظایف آنان مطال...

همای مرغ استخوان خوار معروفی است که در راسته شکاریان قرار می گیرد. شهرت این پرنده در ادبیات فارسی براساس جایگاه اسطوره ای آن است؛ آنچنان که سایه این پرنده بر سر هر کس می افتاد او را سعادتمند می دانستند و حتی وی را پادشاه می کردند. در علم پرنده شناسی این پرنده را در خانواده کرکس ها قرار داده اند. هما (هومیا یا هوما یا هومیه و یا هومایه) در اوستا به معنای (خجسته) آمده و در شاهنامه از درفش (همای پ...