رشد و سیر تحول نظام شهری کشورها از گذشته تا حال با توجه به نظرات مختلف موردبررسی قرار گرفته است در این میان اکثر کشورهای در حال توسعه آغاز دورة تحول شهرنشینی و دگرگونی فضایی خود را با توجه به برخی از بنیان‌های کمی از جمله شهر برتر تجربه کرده‌اند‎؛ بدین‌ترتیب که افزایش تعداد جمعیت شهرهای بزرگ به ضرر شهرهای متوسط به خصوص شهرهای کوچک و روستاشهرها عمل می‌کنند. چنین حالتی در نظام شهری کشورمان نیز به...

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال های اخیر در میان برنامه ریزان و جغرافیدانان اهمیت ویژه ای یافته است. از آنجا که خدمات عمومی شهری، ساختار دهنده شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می باشد، بی عدالتی در نحوه توزیـع آن،تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر و جدایی گزینی طبقاتی محلات شهر گذاشته و مدیریت شهری را با چالش های جـدی روبرو کرده است. با بررسی میران نابرابری ها در توزیع خدمات و ...

هماهنگی و پیوستگی میان اجزای فضا و فعالیت های آنها در بافت های تاریخی ایران سبب می شود که این شهرها در نظر ناظر به شکل یک کل منسجم از اجزا جلوه نمایند. از سوی دیگر، ارزش های فضایی این شهرها را توالی و توجه به کیفیت های کالبدی و بصری فضاهای شهری می سازند. در این شهرها ترکیب فضاهای شهری به شکل شبکه ای از فضاهای ایستا و پویا صورت می گیرد. این ترکیب در بافتهای تاریخی ایران، شبکه ای منسجم از فضاهای ...

هر فضای جغرافیایی در گذر زمان تحت تاثیر مجموعه­ای از عوامل طبیعی و انسانی دچار تغییر و تحول شده و نمایش متفاوتی از چیدمان فضایی عناصر را عرضه می­کند. در این مقاله ساختار فضایی منطقه قزوین مورد بررسی قرار گرفته و مکانیزم­های اولیه موثر در چنین ساختاری تبیین می­گردد. روش مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی و از نوع تبیین علی بوده و در چارچوب مطالعات کاربردی قرار می­گیرد. مجموعه داده­های مورد نیاز این مقاله ...

مداخلات شهرسازانه در دورة اخیر دگرگونی‌های عمده‌ای در ساختار فضایی شهرهای ایران به‌وجود آورده است. در روند این توسعة کالبدی در بسیاری از ش96هرهای تاریخی، مشکلاتی مانند ناتوانی در سازگاری با تغییرات کالبدی و نبود پیوند مناسب با ساختار شبکه‌ای موجود، هسته‌های تاریخی را دچار مشکل کرده است. پژوهش توصیفی تحلیلی و کمی-مقایسه‌ای حاضر، با هدف بررسی تأثیر طرح‌های توسعة شهری بر ساختار فضایی محدودة تاریخی...

هدف از این مقاله تحلیل ساختار شبکه معابر در بافت‌های فرسوده به منظور بررسی مشکل نفوذپذیری کم و انزوای فضایی این بافت‌ها از کل شهر و بافت‌های اطراف آن است. مطالعات انجام شده بر روی سرانه‌های شهری در محدوده‌های فرسوده شهری نشان می‌دهد که این مسأله در بافت‌های فرسوده مربوط به سطح اشغال معابر نمی‌باشد، بلکه معضل اصلی عدم توجه به ساختار کلان معابر شهر در توسعه بافت‌های جدید و یا احیای بافت‌های فرسود...

هدف این پژوهش تعیین تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (شهر الکترونیک) بر ساختار کالبدی شهر از دیدگاه کارکنان منطقه 1 شهرداری  تبریز می باشد. روش تحقیق پیمایشی بوده و گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفت که اعتبار ابزار اندازه گیری بوسیله تکنیک تحلیل عاملی در 11 عامل طبقه بندی و پایایی سازه های مورد مطالعه از طریق آلفای کرونباخ اندازه گیری شد. تحلیل یافته ها نشان داد به ترتیب فنا...

در دهه‌های اخیر، بسیاری از شهرهای بزرگ در سراسر جهان از روندهای جمعیتی مختلف اعم از شهرنشینی، حومه‌نشینی، شهرگریزی و شهرنشینی مجدد تأثیر پذیرفته‌اند که به ایجاد تحولاتی در ساختار فضایی آن‌ها منجر شده است. تغییرات جمعیتی همواره تحت تأثیر نیروهای مرکزگرا و مرکزگریز در موارد مختلف یا به تقویت و تشدید الگوی فضایی تک‌‌مرکزی با مرکزی قدرتمند در منطقه منجر شده یا با توجه به الگوی فضایی چندمرکزی به‌صور...

توسعه شهری لگام گسیخته اثرات سوئی را بر ساختار طبیعت و منابع طبیعی وارد می‎سازد و منجر به پیامدهای منفی اقتصادی- اجتماعی و اکولوژیکی می‎گردد. لذا، مطالعات جامعی جهت پشتیبانی مدیریت توسعه شهری در سطح جهان و بالاخص کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است. در ایران نیز همچون سایر کشورهای در حال توسعه، شهرگرایی و توسعه شهری روند رو به رشدی دارد. در کانون این تغییرات، استان تهران قرار دارد که به دلیل تمر...

تحلیل تراکم شهری، راهی مفید برای مطالعه و شناخت نظام توزیع جمعیت و فعالیت است. برای جمعیت ساکن در شهر، تامین خدمات زیربنایی در صورتی از نظر افتصادی دارای توجیه کافی و کارایی لازم خواهد بود که آستانه تراکم شهری شناسایی شود. از طرفی دیگر، برنامه ریزان شهری می توانند با بررسی بازتاب های ناشی از سناریوهای مختلف توسعه، ساختار تراکم شهر را به گون های رقم بزنند که تاثیرات منفی توسعه به حداقل برسد. این...