کشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی از مستعدترین مناطق جهان از نظر بروز مخاطرات طبیعی و به ویژه زمین لرزه است، به طوری که از نظر میانگین سالانه بیشترین تعداد مطلق جمعیت در معرض خطر زمین لرزه ، در جایگاه هفتم آسیا و سیزدهم جهان قرار دارد. با نگاه اجمالی به نقشه های پهنه بندی زمین لرزه، می توان دریافت که بیشتر سکونتگاه های پرجمعیت روستایی و شهری کشور در دامنه های البرز و زاگرس واقع اند که از لحاظ...

توجه ایرانیان به مناظر طبیعی خصوصاً آب همواره در شکل گیری سکونتگاههای آنها تأثیرگذار بوده که این توجه از نیاز ساکنین منطقه به آب نشأت گرفته است. در بین زرتشتیان و مسلمانان آب عنصری مقدس و لازمۀ طهارت بوده است. ایرانیان گاه با شکل گیری سکونتگاه ها در اطراف آب و گاه با انتقال آب به درون سکونتگاه ها نظیر اتفاقی که در فات مرکزی می ‌افتد، بر اهمیت آب تأکید می کنند. شهر شوشتر به عنوان نمونه ای از مجمو...

یکی از مهمترین مسائلی که شهرهای کشورهای در حال توسعه را با بحران مواجه کرده است، مسئلۀ گسترش سکونتگاه های غیررسمی در آنها می باشد. این سکونتگاه ها با تفاوت در تعریف به عنوان مسکن های کنترل نشده، غصبی، در حال تغییر و تحول، حاشیه ای و خود ساخته خوانده می شوند. طبق برآوردهای صورت گرفته در حدود یک میلیارد نفر، در سرتاسر جهان در این سکونتگاه ها زندگی می کنند. این پهنه ها بستری برای بروز و گسترش ناهن...

سکونتگاه های غیررسمی یکی از چالش های اساسی مدیریت شهری است و شناخت الگوهای موجود در این سکونتگاهها کمک شایانی به مدیریت این نوع شیوه سکونتی می نماید. این مقاله بر آن است الگوهای موجود در سکونتگاه های غیررسمی شهر مریوان را تعیین و تحلیل نماید. پژوهش به شیوه ی توصیفی- تحلیلی انجام شده و محدوده ی مورد پژوهش شامل 4 منطقه ی حاشیه نشین شهر مریوان( کوثر،تپه موسک، سردشی، تفینی ها) می باشد. حجم نمونه بر...

ایجاد قلمرو نقشی اساسی در کیفیت زندگی در سکونتگاههای دانشجویی دارد. در این مقاله به بررسی قلمروپایی در سکونتگاه دانشجویی و تأثیر معماری بر تأمین نیازهای روانی دانشجویان پرداخته شده است. از آنجا که در روانشناسی محیطی مفاهیم ازدحام و تراکم، شخصی سازی، خلوت و قلمرو ارتباط معنایی عمیقی دارند، به آنها پرداخته شده است. برای بررسی دقیقتر موضوع و مشاهده ی عملکردی قلمروپایی، سکونتگاه فاطمیه کوی دانشگاه ...

از آنجا که سکونتگاه های غیررسمی مسکن بخش عمده ای از فقرای شهری را تدارک می بیند و زمینۀ اشتغال آنان را فراهم می سازد، در مواردی به مثابه فرصتی در توسعه شهری نگریسته می شود، اما در عین حال در بر دارنده مشکلاتی هستند که پایداری شهرها را تهدید می کند؛ امنیت شهری از جهاتی با ویژگی ها و شرایط سکونتگاه های فقیرنشین شهری ارتباط تنگاتنگی دارد. در این نوشتار با روشی توصیفی و با بررسی متون و منابع مکتوب ...

اسکان غیررسمی پدیده ای فراگیر و به مثابه یکی از چهره های بارز فقر شهری است که درون یا مجاور شهرها به شکلی خودرو، فاقد مجوز ساخت شکل می گیرد. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی- توصیفی و با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی سعی شده با بررسی گونه شناسی تطبیقی سکونتگاه های غیررسمی دو شهر سنندج و کرمانشاه، الگوی رایج اسکان غیررسمی و انواع سکونتگاه های غیررسمی بازشناسی شود. بر اساس یافته های پژوهش، سکو...

      پیدایش سکونتگاه­های بشری همواره بر پایه­ی عوامل طبیعی مانند آب و خاک مناسب استوار بوده است و روستاها به عنوان اولین شکل از حیات جمعی انسان در یک عرصه طبیعی از ویژگی­های متعدد طبیعی، اقتصادی و ... تأثیر می­پذیرند. عواملی همچون ارتفاع از سطح دریا، شیب، دما و بارش بسترهای طبیعی مؤثر در پراکنش و توزیع سکونتگاه­های روستایی می­باشند که برخی از آنها نقش موثرتری در این زمینه ایفا می­کنند. این پژو...

توسعه اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی کاملا مشروط به وجود زیرساخت ها و خدمات اساسی به خصوص حمل و نقل می باشد. توسعه سکونتگاه های روستایی نیز موجب توسعه بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و صنعتی می شود. بنابراین در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه) به بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی حمل و نقل آزادراه ها خرم آباد – پل زال بر مناطق روستایی در دهستان میانکوه شرقی در شهر...

عدم پراکنش مطلوب امکانات از جمله امکانات آموزشی و فرهنگی از عوامل اصلی تشدید تفاوت های ناحیه ای بوده و کاستن از عدم تعادل ها، بهره برداری اصولی و منطقی از توان های محیطی، توزیع بهینه امکانات و جمعیت، مطالعه شهر و روستا با نگرش سیستمی و شناخت میزان نابرابری های مابین سکونتگاه ها از جمله وظایف مهم برنامه ریزی ناحیه ای است. لذا در مقاله حاضر بر آن است با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و خوشه ای و اس...