در این تحقیق به بررسی واژه‏بست در گویش لری دره‏شهر و توصیف ویژگی‏های آن پرداخته شد. جایگاه واژه‏بست مربوط به حوزه مطالعات صرفی، و خود صرف در سطح زبانشناسی خرد قرار دارد.هدف از انجام این تحقیق توصیف گویش لری به عنوان یکی از گونه‏های زنده زبان ایرانی می‏باشد که نشان دهنده بخشی از توانش مردم این مرز و بوم است. روش تحقیق میدانی است. جامعه آماری کلیه گویشوران گویش لری دره‏شهر است که از بین گویشوران ...

تحلیل­گفتمان­انتقادی، نوعی از تحقیقات تحلیل­گفتمان و رویکردی به زبان است که به مؤلفه­های گفتمان­مدار و پیامدهای سوءاستفاده از قدرت توسط افراد، گروه­ها و نهادهای مسلط، توجه می­کند. قدرت، یکی از مفاهیم عمدة مطرح در این رویکرد است که در این مقاله، سعی بر آن است تا یکی از عناصر زبانی­ای، که منعکس­کنندة قدرت در نامه­های مولانا هستند، بررسی شود. هدف از انجام این پژوهش، که روش تحقیق آن از نوع توصیفی-ت...

در قرآن کریم خداوند متعال در استناددهی به خود گاه با لفظ مفرد متکلم وحده و گاه با لفظ جمع متکلم مع الغیر یاد می‌کند؛ درباره متکلم وحده جای هیچ شک و تردیدی نیست؛ اما در استناددهی ضمایر متکلم مع الغیر به خداوند پرسش اساسی درباره چگونگی انطباق لفظ جمع با وحدانیت باری تعالی است. در این باره دانشمندان بلاغت و تفسیر اقوال متعددی را بیان داشته‌اند. جستار پیش رو با رویکردی ادبی- تفسیری، با تکیه بر اقوا...

در قرآن کریم خداوند متعال در استناددهی به خود گاه با لفظ مفرد متکلم وحده و گاه با لفظ جمع متکلم مع الغیر یاد می‌کند؛ درباره متکلم وحده جای هیچ شک و تردیدی نیست؛ اما در استناددهی ضمایر متکلم مع الغیر به خداوند پرسش اساسی درباره چگونگی انطباق لفظ جمع با وحدانیت باری تعالی است. در این باره دانشمندان بلاغت و تفسیر اقوال متعددی را بیان داشته‌اند. جستار پیش رو با رویکردی ادبی- تفسیری، با تکیه بر اقوا...

در متون بازمانده از زبان فارسی دری برخی افعالی وجود دارند، که در ساخت آن‌ها، بر خلاف صورت معمول فعل در این زبان، به جای پایانه‌های صرفی فعل، از ضمایر شخصی متصل استفاده شده است؛ از این رو پژوهندگان دستور زبان فارسی به این افعال عنوان «ضمیرساخت» داده‌اند. کاربرد این افعال عموماً در بیان شرط و تمنا است و شواهد مطمئنی از سه صیغۀ دوم شخص مفرد و جمع و اوّل شخص جمع از آن در دست است. تنها نظر پذیرفته‌شده...

هنجارگریزی از زبان معیار، انحراف از قوانین حاکم بر همنشینیِ واژه‌ها، افزودنِ قاعده‌هایی به برونۀ زبانِ معیار، به هم‌ریختنِ نحوِ جمله‌ها و دخل و تصرّف در ساختمانِ دستوریِ زبان معمول و متعارف، مجموعۀ روش‌هایی است که اغلبِ شاعران برای رسیدن به زبان شعر از آن بهره می‌برند. اصولاً به‌کارگیریِ روش‌هایی در زبان، که توجهِ مخاطب را از پیام، به زبان معطوف می‌کند، منجر به برجسته‌سازیِ زبانِ شعر می‌شود و این برجسته‌سازی...

تجربه زندگی اجتماعی به ما آموخته است که برای یک رابطه اجتماعی موفق، باید رفتار اجتماعی مناسب با موقعیت مشخص و رابطه اجتماعی معین داشت. در واقع آنچه رفتار اجتماعی مناسب نامیده می شود، در اکثر موارد صرفاً رفتار زبانی مناسب است. رفتارهای زبانی مناسب با هنجارهای فرهنگی، اجتماعی، کاربرد شناختی و از آن جمله اصول ادب کنترل می شوند و به این ترتیب این امکان را فراهم می کنند که در هر موقعیت و بافت اجتماعی...

جمله واره های موصولی در شعر شاملو به وفور دیده می شوند.و سهم جمله واره های محدود کننده و غیر محدود کننده تقریبا یکسان است. از لحاظ نقش نحوی که این جمله واره ها در داخل جمله ایفا می کنند، می توان گفت که نقش"صفت" پرکاربرد ترین نقشی بود که در این پژوهش به آن رسیدیم. نقش "صفت" در هر دو گروه محدود کننده و غیر محدود کننده پرکاربردترین نقش بود. و نقش "مفعول" ، "نهاد" و "مضاف الیه" در رده های دیگر قرار...

این پژوهش به مطالعه ساختاری و صوری ساخت های مرکب در چارچوب نحوی برنامه کمینه گرا بر مبنای دیدگاه آقایی (2006) می پردازد.

جمله گسسته ساختی است که گزاره ای واحد را به­جای یک بند، در دو بند بیان می کند: یکی بند اصلی، که حاوی سازه گسسته است و دیگری بند موصولی. در چارچوب ساختار اطلاعی، آثار متعددی در باب این جملات نوشته شده است. یکی از مباحث مطرح این بوده است که آیا سازه گسسته همواره کانون جمله و در نتیجه، حاوی اطلاع نو است یا این سازه می تواند بنا به مدل کلامی، حاوی اطلاع کهنه نیز باشد. در مقاله حاضر، با ارائه چهار د...