عشایر ایران به دلایل مختلفی دارای اهمیت هستند، اول از این نظر که سهم بزرگی از جمعیت کشور را تشکیل می­ دهند و اساس معیشت آنان مبتنی بر دامداری سنتی است، دوم کوچ­گری و جا­به­ جا شدن بین   آنها میان ییلاق و قشلاق که به منظور تعلیف دام در مراتع طبیعی و بهره­ جویی از تنوع آب و هوایی صورت می­ گیرد و سوم وابستگی آنها به ساختار سیاسی ـ اجتماعی مبتنی بر سلسله مراتب ایلی که از شاخص ­های مهم شناخت اجتماع ...

اسم و نام پدیدۀ مهم فرهنگی و اجتماعی است که پیش از تولد تا پس از مرگ با انسان همراه است. این عنصر در باورهای دینی، ملی، ادبی، فکری و تاریخی افراد جامعه ریشه دارد. مردم به نام نیک خود مباهات می کنند و برای فرزندانشان نام مناسب برمی گزینند. یکی از الگوهای پرطرف دار و پربسامد ایرانیان از گذشته های دور تا به امروز، استفاده از نام های مقدس مذهبی بوده است؛ نام هایی که به صورت ساده، مرکب و مشتق، ساخته...

بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی تشکیل حکومتها در تاریخ ایران همواره از موقعیت ویژه ای برخوردار بوده و یک رکن اصلی در ایجاد حکومتها هستند تشکیل حکومت شیعه آل بویه به عنوان یک تحول نقش اجتماعی فرهنگی شیعه را در تحولات قرن چهارم دیلمستان رقم زد. وجود تعداد زیادی از علویان در طبرستان و دیلمستان به خاطر عدم دسترسی خلفای ستمگر به ایشان و در پی آن آشنایی دیلمیان با عقاید و افکار سادات و وجود دشمن مشترکی چو...

در میان ایالات و شهرهای ایران، کردستان از ایالاتی است که تواریخ محلی متعددی دارد که اکثر آنها در دوره قاجاریه به نگارش درآمده اند. دوستداری وطن و برجسته کردن جایگاه آن در تاریخ ایران و علاقه شخصی مورخان محلی و نیز تشویق حاکمان محلی، از عوامل ظهور تاریخ نگاری محلی کردستان به شمار می رود. شرف نامه بدلیسی پایه تاریخ نگاری محلی کردستان  و منبع الهام مورخان بعدی کُرد، در دوره صفویه نوشته شد. در دوره ...

در بخش اول اوضاع طبیعی را که مشتمل بر ناهمواریها، آب و هوا، پوشش گیاهی و زندگی جانوری منطقه است و همچنین راهها و مراکز ارتباطی تنکابن را به اختصار شرح دادم تا بستر جغرافیای طبیعی که مسلما بر جغرافیای تاریخی تاثیرگذار است ، روشن شود. در بخش دوم ابتدا به شرح وجه تسمیه گیلان و طبرستان پرداختم و با استناد به منابع، حدود و ثغور این دو ولایت را مشخص کردم پس از آن جایگاه منطقه تنکابن و وجه تسمیه آن را...

تاریخ ایران دست کم از دوره سلجوقیان به بعد به شدت متاثر از حضور و فعالیت طوایف و قبایلی است که سامان زندگی سیاسی و اجتماعی این سرزمین را تغییر داده و به گونه ای دیگر شکل دادند.در میان ایلات آذربایجان دنبلی ها از جهات مختلف دارای اهمیت اند.دنبلی ها طایفه ای کرد نژاد اند که بخش عمده ای از آنها در مناطق شمال غرب ایران و پاره ای از آنها در مناطق مرکزی؛کاشان و خراسان ساکن اند. شواهد موجود بیانگر آن ...

اندکی بعد از سقوط اصفهان بدست افاغنه، تهماسب صفوی فرزند شاه سلطان حسین مخلوع، در قزوین تاج گذاری کرد و برای احیای حکومت صفویه از ایلات و طوایف ایران درخواست کمک نمود؛ قاجارهای استرآباد و افشارهای درگز برای حمایت از شاهزاده به وی ملحق گشتند. با پیوستن قاجارها و افشارها به شاه تهماسب دوم، دوره مهمی از روابط این دو طایفه آغاز شد. چون سران هر دو طایفه طمع قدرت داشتند، رقابت آنان منجر به قتل خان قاج...

مردم کرد از روزگاران پیشین با نوای روح­بخش موسیقی به آوازخوانی می­پرداختند و بازتاب آن را در قالب «سیه­چَمانه» در مناطق هورامی، «گورانی» در مناطق کردنشین کردستان و کرمانشاه، و «هوره» در میان ایل کلهر و طوایف سنجانی می­بینیم. هوره بخش مهمی از فولکلور قدیم مناطق ایلام، کرمانشاه، کردستان و لرستان را دربر می­گیرد و در این زمینه می­توان به هورۀ شاعرانی همچون حسینی (ایلام)، علی­نظر (اسلام­آباد غرب)، س...

هدف: بیکرز اسم قصبه ای در منطقه ماهور- میلاتی در استان فارس است. این منطقه در نقشه ها و آثار جغرافیایی ایران چندان از شهرت برخوردار نیست؛ اما گزارش های سالانه اسناد اداری انگلستان “administration report of persian gulf”، در دوره رضاشاه، اطلاعات پی درپی و مهمی را زیر عنوان بیکرز و درمورد مسائل سیاسی و اقتصادی آن به ویژه مسائل مربوط به اکتشافات نفت دارد. هدف این پژوهش بررسی چرایی گزارش های این اس...

ریشه ی اختلاف و دشمنی میان بنی امیه و بنی هاشم را در قرن ها پیش از ظهور اسلام، در شبه جزیره عربستان، باید جستجو کرد. گر چه این طوایف هر دو از اعراب مستعربه در برابر اعراب عاربه بوده و نسب آنان به عدنان، از فرزندان اسماعیل بن ابراهیم می رسید و به همین سبب به اعراب عدنانی هم معروف شده اند، لکن منشأ اصلی اختلاف این دو طایفه معروف اعراب عدنانی را، دوره حیات قصی بن کلاب، از اجداد آنان، باید دانست. د...