با گذشت چندین قرن از مواجهه اسلام با غرب، سؤال «چه باید کرد تا از انحطاط رهایی­یافت؟» همچنان دغدغۀ اصلی متفکران و اندیشمندان مسلمان است. هر متفکری با ارائۀ روشی خاص، دغدغۀ احیای سنت­های اسلامی را در سر می­پروراند و بدین­ترتیب طیف گوناگونی از راه­حل­ها پدید آمده­است. یکی از این راه­ها متعلق به محمد عابدالجابری، نواندیش عقل­گرای­مغربی است. به عقیدۀ عابدالجابری، جوامع­اسلامی، به دلیل غفلت از سنت ا...

رفتار انسانها را میتوان در 3 مرحله شناخت ، گرایش و عمل تحلیل نمود ،اما صادر کننده رفتارها ، (عقل عملی) و بایدها و نبایدهایی است که هر فرد در ذهن و درون خود شکل میدهد یا ناخود آگاه شکل میگیرد، و این بایدها و نبایدهاتحت تاثیر شناخت (هست ها) که در حوزه عقل نظری تقسیم بندی میشود تحلیل میگردد . در نتیجه با تغییر شناخت میتوان رفتار هاتغییر یا شکل داد ، و این رفتارها طبق نظر برخی از فلاسفه اسلامی موجب...

پرسش مهم فیلسوفان باستان علاوه بر پرسش از ماهیت فضیلت و چگونگی حصول آن، این بود که آیا فضایل برای انسان سودمندند؟ یعنی آیا فضایل سعادت انسان را به دنبال دارند یا نه؟ پرسش آنها در واقع پرسش از ارتباط میان سعادت و فضیلت بود، بدین معنا که آیا برای سعادت فضایل امری واجب و گریزناپذیرند یا خیر؟ ارسطو فضایل را برای حصول سعادت شرط لازم می‌دانست هرچند برخلاف افلاطون آن را شرط کافی نمی‌دانست. وی سعادت را...

این مقاله پس از اشاره‌ای به نظریه کولریج درباره تخیل هنری، با توجه به سه قوه یا حواس باطنی که قدما از فلاسفه و پزشکان عقیده داشتند جایگاه آنها در سر است و امر ادراک به یاری آنها تکمیل می‌شود، سعی دارد به تخیل هنری از نظرگاهی تازه بنگرد. این سه حس باطنی عبارتند از: خیال که خزانه صورت‌های ادراک شده به وسیله حواس ظاهری است و حافظه که خزانه معانی جزیی است. متخیله قوه سوم است که از یک طرف به حافظه و...

این پژوهش با هدف یافتن نسبت دانش و مهارت و جایگاه دانش در مهارت‌آموزی انجام گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که خلأ دانش در فرآیند مهارت‌آموزی و آموزش‌های عملی احساس می‌شود. اگر چه که سوابق تاریخی، این دو حیطه را مستقل از یکدیگر نشان می‌دهد، اما تعریف عمیق مفاهیم، مؤید پیوند میان دانش و مهارت است و مبنای این پیوستگی ریشه عقلانی آنهاست که در فلسفه ارسطو تبیین شده است. در این فلسفه عقل نظری...

رفاه و بهروزی، یکی از آرمان های دیرینه انسان و جوامع انسانی است و در اقتصاد نیز به عنوان معیار ارزیابی به کار گرفته می شود؛ به طوری که وضعیت ها، سیاست ها و نهادهای اقتصادی براساس آثار آنها بر رفاه افراد ارزیابی می شود. با این حال، ماهیت و چیستی رفاه و بهروزی همیشه مورد بحث بوده است. نظریه های رفاه متعارف در فرهنگ مغرب زمین با نگاه صرفاً مادی به انسان و ارزش های انسانی آن را به خوشی، لذت و زندگی ...

پژوهش حاضر، با ارائه چهار فصل، در صدد پاسخ به چگونگی رویکرد و سیاست دولتمردان اموی در مواجهه با حج می باشد که در فصل اول اهمیت حج به عنوان یکی از شعائر الهی در ادوار تاریخی، عصر نبوی(ص) و خلفا، از سه منظر قرآن، روایت و تاریخ مطرح و مشخص شد که حج علاوه بر اهمیت و جایگاه رفیعش، از ارکان دین، جامع اَعمال عبادی و مظهر اصول اعتقادی است که از جمله رسالت مهمه اش، زعامت امت به رهبری ولایت می باشد. در فص...

زمینه و هدف: انگیزه، متغیری است که در مقوله یادگیری از آن به عنوان یک رکن اساسی یاد می شود. صاحبنظران، آن را به دو گونۀ انگیزه یک پارچه (integrative) و انگیزه ابزاری (instrumental) طبقه بندی می کنند. در این مطالعه، انگیزه دانشجویان رشته های پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در یادگیری زبان انگلیسی مورد بررسی قرار گرفته است.   مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1388 انجا...

هدف این مقاله بررسی وضعیت کارکردهای اخلاقی دانشگاه ها در دوره غلبه سرمایه داری پیشرفته است. سرمایه داری پیشرفته نامی است که برای توصیف وضعیت اقتصادی جوامع غربی در دهه های اخیر به کار می رود. فرضیه اصلی مقاله این است که سرمایه داری، به ویژه در دهه های گذشته بر وظایف اخلاقی دانشگاه ها تأثیر منفی داشته است. در اینجا منظور از کارکرد اخلاقی توجه به تعالی انسان به عنوان یک موجود معنوی و نیز گسترش عدا...

نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف تبیین تربیت عقلانی قرآنی و بیان نظر قرآن در جمع کردن میان دین و عقل به مبحث جامعیت نگاه نموده است. در حقیقت قرآن با روش‌های متعدد به پرورش اندیشه در مخاطبین ذوی العقول توجه نموده است. این کتاب سراسر حکمت، نه عقل‌گرایی افراطی را می‌پذیرد و نه عقل‌ستیزی را؛ تربیت عقلانی قرآنی معطوف به وسیع‌ترین مخاطبان و با تمام جوانب عقلانیت می‌باشد. در این پژوهش تربیت ...