نگاه به زن در جوامع اسلامی، علیرغم بن مایه های غنی فرهنگی در سنت اسلامی در این خصوص، همچنان نگاه جنس دومی باقی مانده است. پژوهش حاضر با طرح مساله جایگاه زن نزد دو تن از عارفان بزرگ جهان اسلام در پی یافتن این پاسخ است که محی الدین عربی و مولوی چه نگاهی به زن داشته و به لحاظ وجودی و معرفتی او را چگونه ارزیابی نموده اند؟ دستاوردهای پژوهش نشان می دهد که این دو شخصیت بزرگ عرفانی، با وجود تفاوت هایی ...

در یک نگرش عمیق و ژرف بینانه به ادبیات فارسی، به ویژه ادبیات عرفانی به نظر می رسد: رمز و رمزگرایی یکی از ویژگی ها و مختصات سبکی متون عرفانی ادب فارسی است و رمز یکی از عناصر و سازکارهای مهم القای معانی در ادبیات عرفانی به شمار می رود. شعرای عارف برای پنهان نگه داشتن اسرار و معانی بلند عرفانی از بیگانگان به عالم عرفان، سعی کرده اند مفاهیم ذهنی و تجارب درونی خود را در قالب رمز به راز آشنایان عرصه ...

سید سند صدر الدین محمد دشتکی از سادات خاندان دشتکی است که با بیست و چند واسطه به زید بن علی بن حسین (ع) می رسد. وی از ذهنی بسیار نقّاد بهره مند بود. دروس حدیث و شرعیات را نزد پدرش غیاث الدین منصور فرا گرفت. سلسلة مسموعات او در علم کلام به امام محمد غزالی، امام فخر رازی و علامه حلی می رسد و در منطق و فلسفه به خواجه نصیر، بهمنیار و ابن سینا. دوران حیات او مصادف با فرمانروایی حسن بیگ و یعقوب میرزا...

در این پایان نامه برآنیم تا جنبه های زیبایی شبه جمله در دیوان شمس را بررسی نماییم و به تدوین فرهنگ آن بپردازیم. هدف از انجام این پژوهش: یکی نشان دادن زیبایی طبیعی این مقوله ی دستوری به کاربران زبان و غرابت کاربرد آن در دیوان شمس، و دیگری تدوین فرهنگ جامعی از شبه جمله است. هنر جزئی از فرهنگ، نمایانگر شیوه ی زیست و افشاگر نیازهای اجتماعی در هر برهه از تاریخ است؛ کوششی است برای ایجاد زیبایی و زیبا...

حافظ شیرازی در زبان فارسی، شاعری صاحب سبک و تأثیرگذار است؛ درباره¬ی شعر او از زمان¬های نزدیک به دوره¬ی حیات او و پس از آن، به تفصیل و گاه با اختلاف نظر بسیار سخن گفته¬اند. ولی هنوز هم این شبهات برطرف نشده، در پژوهش حاضر، غزلیات رندانه حافظ که در آن¬ها عناصر عاشقانه مطرح شده است ، بر اساس روش تحلیلی- توصیفی بررسی شده است. این غزل¬ها بدون در نظر گرفتن رندی حافظ و همچنین اعتقاد به عد م انسجام غزل¬...

حافظ افزون بر تأثّر مستقیم و الهام مستمر از آیات قرآن کریم در الفاظ ، گزاره ها ، تعبیرات ، اسلوب ها و شگردهای تصویرسازی خود نیز تحت تأثیر قرآن کریم و آثار تفسیری و دیدگاههای بلاغی ِبرخی قرآن پژوهان متقدم قرار داشته است . او با مطالعه بعضی تفسیرهای قرآن کریم – که به جنبه های ادبی قرآن نیز پرداخته اند - بویژه تفسیر کشّاف زمخشری ، به طور غیر مستقیم با دیدگاههای معطوف به اعجاز بیانی قرآنِ عبدالقاهرجرجا...

اصولاً حافظ، شاعری غزل¬سرا و عارف مسلک معرفی شده¬است، اما وی غزل مستقل مدحی نیز دارد و گاهی هم ابیات پراکنده ای در غزلیات او با موضوع مدح دیده می¬شود، با این حال بعضی از محققان بر¬آنند که حافظ شاعری مدیحه¬سرا نیست، اما حافظ به گواهی دیوانش، اشعار مدحی نیز سروده ¬است ولی مدح وی از نظر کمّی و کیفی با مدح دیگر شاعران تفاوت اساسی دارد. حافظ در سرودن ابیات مدحی که در لا به لای غزلیات وی آمده است،گاهی ...

قلندر، شخصیّتی است که خود را از هر دو جهان آزاد کرده باشد. و در تخریب عادات و عبادات کوشد، یعنی اظهار هیچ معنی نکند و هیچ سرّی نپوشد. نخستین کاربرد قلندر در زبان فارسی، مصادف است با سال های آوازه ی فتح کالنجر به دست محمود غزنوی (392-416) و شهرت فتوحاتش. قلندری، آیین ایرانی گرای اسرارآمیز بوده است که، از قرن چهارم تا ششم در شکل پنهانی، به فعّالیت خود می پرداخته است. شعر قلندری، یکی از شاخه های عرفا...

این رساله بر آنست تا عناصر زنانه را در شعر حافظ از زوایای متفاوتی بنگرد تا بتواند بدین وسیله تأثیر زنانگی را بر اعتلای شعر حافظ بسنجد و علل نمودی چنین متفاوت از زن را در شعر او مورد بررسی قرار دهد. برای نیل به این هدف عناصر زنانه از نظرگاه فلسف? زیبایی¬شناسی غرب مورد بررسی قرار گرفته است و زیبایی زنانه در شعر حافظ با تعریف زیبایی در مکاتب فلسفی غرب از افلاطون تا هگل مقایسه و نزدیک¬ترین مکتب به...