داستان ایاز و محمود موضوع بسیاری از حکایت‏ها و تمثیل‏های شیخ عطّار و جلال‏الدّین مولوی است. این دو شاعر برای تبیین نکته‏های حکمی و عرفانی از تمثیل‏های فراوانی، سود جسته‏اند. در آثار عطّار و مولوی، محمود و ایاز علاوه بر چهره تاریخی دارای شخصیّت تمثیلی و نمادین هستند و شیخ و مولانا برای بیان اسرار صوفیانه از جمله خودشناسی و عبودیت، از سیمای نمادین آنان بهره برده‏اند. در این مقاله ضمن مقایسه دو داستان...

تمثیل، همچون ابزاری تأثیر گذار، همواره در متون ادبی و بویژه عرفانی سبب آفرینش آثاری ارشمند و بدیع است، گاه یک حقیقت تاریخی و کم نمود، مانند دلبستگی سلطان محمود به روی و موی غلام خود، اَیاز موجب آفرینش زیباترین جلوۀ هنری و فکری می‌شود. آنچه که بیش از همه بر غنای این داستان‌ها می‌افزاید، خلّاقیت و هنر آفرینی شاعران عارف مسلک، نظیر عطار و مولوی است که در تشریح اندیشه‌های بلند عرفانی خود، با بیان افس...

جنوب در طول دهۀ 1320 به بعد منطقه‌ای حادثه‌خیز و نا آرام بوده است. نویسندگان مکتب جنوب هم این حوادث و رخدادها را از سر گذرانده و در آثار خود انعکاس داده‌اند. پرداختن به مسائل و رخدادهای این منطقه از ویژگی های آثار این مکتب است. نویسندگان این مکتب تعهد خود را در برابر مردم با به تصویر کشیدن رنج ها و سختی های آنان نشان می‌دهند. احمد محمود نویسندۀ توانای جنوبی، پیامدهای استعمار را از نزدیک لمس کرد...

حکومت غزنویان در دوره پادشاهی سی و دو ساله سلطان محمود (421-387ﻫ/ 1030-997م) با روحیه نظامی‌گری و توسعه طلبی، ضمن گسترش قلمروی ارضی از یکسو، و از طریق انجام فتوحات و کشورگشایی تحت عنوان غزوه و جهاد، از سوی دیگر، به غنائم و منافع مادی فراوانی دست یافت. این امر زمینه افزایش قدرت و شهرت و اعتبار این حکومت را فراهم آورد و آن را به وسیع‌ترین امپراتوری شرق قلمروی خلافت اسلامی مبدل ساخت. یکی از نواحی...

در بین چهره های تاریخ معاصر ایران، به ویژه دوران پهلوی، محمود جم از جمله کسانی است که در صحنه های مختلف سیاسی و مناصب دولتی حضور داشته است و در طول سال های پس از مشروطه تا دوران سلطنت پهلوی دوم شاهد و ناظر بسیاری از حوادث و رویدادهای مهمی بوده است که در طول تاریخ و در سرنوشت ایران و ایرانی تأثیر گذارده است. سئوال اصلی این پژوهش آن است که این چهره مطرح سیاسی چه تأثیر و جایگاهی در تحولات تاریخ ...

بر خلاف فیلسوفان که تنها راه رسیدن و شناخت خالق هستی را از طریق عقل و خرد می دانند، عارفان عشق و محبت و دل را تنها راهنما و رسیدن به معبود می شناسند. موضوع پایان نامه دید گاه های مشترک دو اثر مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه اثر عزّالدین محمود کاشانی و گلشن راز شیخ محمود شبستری به لحاظ« صوری» و« معنایی» می باشد. بنا براین تمام تلاش بر این بوده است که هر دو اثر کاملاً مورد مطالعه و بررسی دقیق قرار...

چکیده ندارد.

میرزا هادی سمرقندی (1246- 1309ق/1830- 1891م) از شاعران صاحب دیوان قرن سیزدهم و نیمه نخست قرن چهاردهم قمری/ قرن نوزدهم میلادی در ماوراء النّهر است. دوران زندگی این شاعر عزلت پیشه، مصادف با فرمانروایی خانهای قُنقُرات در خوارزم، مَنغیت در بخارا، مینگ در خوقند و پادشاهان قاجار در ایران است. درباره زندگی و شعر این شاعر نازک خیال اقوال متناقض، بل نادرستی در منابع مؤلّف در آسیای میانه قرن بیست نوشته شده و ...

سالگرد میرزا تقی خان امیر ،همایون ،غلام

میرزا جواد خان سعد الدوله،از رجال مؤثر در حوادث دوران مشروطه است.دربارهء وی،گفته های متفاوت و گاه متناقضی مطرح شده که از او چهره های مبهم در حوادث آن ایام ساخته است.نحوهء رفتار او با طرفداران مشروطه و مخالفان آن و موضع خود وی در این میان،موضوع مورد بحث بسیاری از منابع دورهء قاجاریه است.و با آشکار شدن اسناد و مدارک نو،گوشه های جدیدی از زندگی سیاسی این فرد مؤثر در تاریخ معاصر ایران،روشن خواهد شد....