زبانشناسی کارکردگرا، با تحلیل عناصر بافتی و تکیه بر رویکردی کاربردبنیاد (usage-based)، به تحلیل زبان می پردازد. تبیین معناشناختی-کاربردشناختی دو نقش ترکیبیِ فاعل؛ به عنوان مقصود اصلی نمای نقشی جمله، و مفعول؛ به عنوان مقصود ثانویه جمله، بر اساس این رویکرد، موضوع پژوهش حاضر است. نگارنده تلاش دارد، تا با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس مفاهیم کاربردشناختی و معناشناختیِ نحو کاربردیِ (FG) سیمون دیک، به تح...

در این پایان نامه دو فعل حرکتی زبان روسی “????? – ?????, ????? – ??????” که به معنای بردن/آوردن اشاره می کند، با پیشوندهای فعلی مختلف مورد بررسی قرار می گیرند و نحوه بیان آنها در زبان فارسی ارائه می گردد. این افعال حرکتی در زبان روسی با توجه به طریقه حمل مفعول به شکل پیاده یا سواره و حرکت فاعل و مفعول در مکان، از یکدیگر متمایز بوده و در ترکیب با پیشوندهای معنا دار فعلی معانی لغوی و دستوری جدیدی...

امروزه، اصطلاح «داغ‏دیدن» به‏معنی مصیبت‏دیدن و دربارۀ مرگ عزیزان، به‏ویژه فرزند به‏کار می­رود. با توجه به شواهدی از متون ادبی و تاریخی مانند تاریخ بیهقی (قرن پنجم) و تاریخ‏الوزرای ابو‏الرجای قمی (قرن ششم)، به‏نظر می­رسد این ترکیب در گذشته، به‏معنی دیدنِِ داغ بوده است؛ به عبارت دقیق‏تر، در گذشته، «داغ‏دیدن» فعل ساده بوده و «داغ»، مفعول فعل «دیدن» به‏شمار می‏رفته است. از قرن یازدهم هجری به‏بعد، «دا...

قاعده مقتضی و مانع در متون فقهی کم و بیش مستند احکام قرار گرفته و مورد مناقشه فقهاء و اصولیین می باشد و مشهور معتقند مقتضی و مانع، قاعده نیست بلکه یکی از مسائل ذیل استصحاب است لذا نگارنده بر آن شد تا پیرامون این قاعده پژوهش جامعی انجام دهد. به عقیده ما مقتضی دارای حیثیت مستقلی است و هر گاه می گوییم مقتضی احراز شد یعنی با ماهیت مستقل خودش محرز گشته و قطعا اقتضاء خود را خواهد داشت مانند نکاح که ...

  در این مقاله قصد داریم خوانش کلی/ جزئی در تناوب مکانی فارسی را مورد بررسی قرار دهیم. فعل‌ها‏ی مکانی که در تناوب مکانی شرکت می‌کنند‏ دارای دو موضوع درونی‌اند: موضوع مکان و موضوع انتقالی. در گونه مکانی موضوع انتقالی به صورت گروه اسمی همراه با «را» و موضوع مکان به صورت مفعول گروه حرف اضافه ظاهر می‌شود. در گونه مفعولی موضوع مکان به صورت گروه اسمی همراه با «را» و موضوع انتقالی به صورت یک گروه اسمی...

زبانشناسی کارکردگرا، با تحلیل عناصر بافتی و تکیه بر رویکردی کاربردبنیاد (usage-based)، به تحلیل زبان می پردازد. تبیین معناشناختی-کاربردشناختی دو نقش ترکیبیِ فاعل؛ به عنوان مقصود اصلی نمای نقشی جمله، و مفعول؛ به عنوان مقصود ثانویه جمله، بر اساس این رویکرد، موضوع پژوهش حاضر است. نگارنده تلاش دارد، تا با روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس مفاهیم کاربردشناختی و معناشناختیِ نحو کاربردیِ (FG) سیمون دیک، به تح...

جُستار حاضر در پی آن است تا به بررسی گروهی از کلمات بپردازد که در جمله، مرجع ضمیری مذکور (پیوسته یا گسسته) هستند و در صورت حذف ضمیر می‎توانند جایگزین آن شوند و نقش آن را برعهده ‎گیرند؛ ازاین‎‌رو، ما این دسته واژه‌ها و گروه‌های اسمی را «هم‎نقشِ ضمیر» نامیده‎ایم. ضمایری که این گروه‌واژه‎ها مرجع آن‏ها هستند بعد از اسم، حرف اضافه و فعل به کارمی‌روند و غالباً در سه نقش مضافٌ‌الیهی، متمّمی و مفعولی ظاهر م...

  داستان دو مار متنی به زبان سغدی است که تمثیلی دربارۀ باورهای مانوی را نقل می­کند. این متن به علّت داشتن ساختار زبانی سالم­ در میان متون سغدی مانوی، برای بررسی رده­شناختیِ آرایش سازه مناسب تشخیص داده ­شد. رده­شناسیِ آرایش سازه­ها، زبان­ها را بر مبنای ترتیب و نحوۀ قرارگرفتن سازه­ها کنار هم در جمله بررسی، مطالعه و دسته­بندی می­کند. چارچوب نظری برگزیده برای تحلیل آرایش سازه­ها این متن، نظری...

امروزه، اصطلاح «داغ‏دیدن» به‏معنی مصیبت‏دیدن و دربارۀ مرگ عزیزان، به‏ویژه فرزند به‏کار می­رود. با توجه به شواهدی از متون ادبی و تاریخی مانند تاریخ بیهقی (قرن پنجم) و تاریخ‏الوزرای ابو‏الرجای قمی (قرن ششم)، به‏نظر می­رسد این ترکیب در گذشته، به‏معنی دیدنِِ داغ بوده است؛ به عبارت دقیق‏تر، در گذشته، «داغ‏دیدن» فعل ساده بوده و «داغ»، مفعول فعل «دیدن» به‏شمار می‏رفته است. از قرن یازدهم هجری به‏بعد، «دا...

در این مقاله توزیع و نقش های مختلف پی بست های ضمیری در زبان تاتی، از ایرانی نو شمال غربی، بررسی شده است. ابتدا به صورت گذرا به سیر تاریخی این پی بست ها در فارسی باستان و فارسی میانه اشاره و نقش آنها در تاتی جنوبی بررسی شده است. جایگاه پی بست های ضمیری در فارسی باستان و میانه تا حدودی ثابت بوده است و آنها در جایگاه واکرناگل ظاهر می شده اند. واکرناگل (1892) دریافت که واژه بست ها در اغلب زبان های ...