زبان‌شناسیِ شناختی، شاخه‌ای است که به مطالعۀ زبان به‌منزلۀ بخشی از قوه شناخت می‌پردازد؛ ازاین‌رو، بسیاری از پژوهشگرانِ حوزه‌های زبان‌شناسی، علوم‌شناختی، عصب‌شناسی زبان به آن توجه ویژه‌ای داشته‌اند. دستور ساخت، یکی از دستورهای شناختی است که همچون زبان‌شناسی شناختی، قوۀ شناخت را مبدأ تحلیل قرار داده است. به دلیل اینکه این دستور، برخلاف دستورهای پیشین، تمام واحدهای زبانی اعم از کلیات و استثنائات را ...

چکیده در زبان عربی صفت به خاطر مطابقت با موصوف از نظر اعراب،عدد،جنس، معرفه و نکره،از صفت در زبان فارسی امروز متمایز است.صفت در زبان فارسی باستان و امروزی، برخلاف عربی به دو گروه پیشین و پسین تقسیم می شود.در زبان فارسی امروزی بین صفت و برخی از نقش های دستوری؛ همچون قید از لحاظ شکل ظاهری تفاوت نمایانی دیده نمی شود و تشخیص صفت در این زبان بیشتر بر اساس ویژگی های دستوری است؛ در صورتی که در زبان عر...

میزان انطباق اهداف کتابهای تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی تحصیلی با اسناد فرادست آن غلامعلی سیفی* دکتر بهروز مهرام** دکتر مقصود امین خندقی*** دکتر محمود سعیدی رضوانی**** چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی تناسب هدفها در کتابهای درسی تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی تحصیلی با اهداف تصریح شده در اسناد فرادست نظام آموزشی انجام شده است. سؤال کلی این مطالعه معطوف به همسویی هدفهای کتابهای...

چکیده در زبان عربی صفت به خاطر مطابقت با موصوف از نظر اعراب،عدد،جنس، معرفه و نکره،از صفت در زبان فارسی امروز متمایز است.صفت در زبان فارسی باستان و امروزی، برخلاف عربی به دو گروه پیشین و پسین تقسیم می شود.در زبان فارسی امروزی بین صفت و برخی از نقش های دستوری؛ همچون قید از لحاظ شکل ظاهری تفاوت نمایانی دیده نمی شود و تشخیص صفت در این زبان بیشتر بر اساس ویژگی های دستوری است؛ در صورتی که در زبان عرب...

یکی از مباحث پیچیده و بحث برانگیز دستور زبان، مقوله «قید» است. این مبحث از مهمترین مسائل زبان بوده که متأسفانه ناشناخته باقی مانده و تعریف درست و جامعی از آن ارائه نشده است و به علاوه، تعاریف موجود نیز کامل و طبقه بندی شده نیست و ابعاد و زوایای آن از دید بیشتر دستور نویسان دور مانده است. به علاوه تاکنون از نظر دستور تاریخی و سیر تحول به مقوله قید نگاه نشده است؛ بر این اساس پژوهش حاضر سعی دارد ن...

این مقاله درباره یک دستور ناشناخته زبان فارسی بحث می کند که در اواخر قرن سیزدهم ق/ نوزدهم در هند نوشته شده و مولف ان یک ایرانی ساکن هند به نام سنجر ایرانی است . این کتاب دستور سخن نام دارد و با دستور زبان دیگری که مقارن همین ایام توسط میرزا حبیب اصفهانی در ترکیه نوشته شده هم نام است.

کتاب درسی یکی از پرکاربردترین رسانه آموزشی در کشور ایران است.این رسانه با اهمیت، دربردارنده بخشهای نوشتاری، تصویرها و تمرینهایی است که در راستای تحقیق هدفهای کتاب انتخاب و سازماندهی می شوند. از سوی دیگر آموزش « بخوانیم و بنویسیم» اهمیت این کتابها را دوچندان کرده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی تفکر نمادین در کتاب فارسی اول دبستان چاپ1393 بخصوص درباره کاربرد نمادها و اشکال در کتاب فارسی انجام شده ا...

راه یافتن زبان و ادبیات فارسی به شبه قاره هند و پاکستان، از زمان محمود غزنوی، باعث شد زبان فارسی به مدت چند قرن زبان سیاست، دین، علم، ادب و هنر در شبه قاره گردد. بنابراین، دولت مردان و فرهیختگان بومی و مهاجر، برای آموختن زبان فارسی، به دو ابزار فراگیر زبان فارسی، یعنی تألیف فرهنگ های لغت و دستور زبان فارسی توجّه بسیاری مبذول داشتند. کتاب های دستور زبان که در شبه قاره تألیف شده اند، می توانند مأخ...

اساساً وضعیت اندیشه در زبان شناسی، متکی بر دو رویکرداست: عملکردی و تطبیقی. هدف دنبال شده دراین کار تحقیقی، معرفی یک رشته مسائل مربوط به نمایان سازی تشابه و اختلاف وجه در زبان روسی و فارسی می باشد. فقط در صورت رویکرد تطبیقی درزمینة مطالعة مقولة وجه در زبان های روسی و فارسی که اجازة تعیین وجوه تشابه وتضاد را می دهد، می توان پدیده های نا محسوس را در زبان های اشاره شده، نمایان ساخت. در زبان روسی معا...

مفردات، اثری منثور از احمد داعی ـ ادیب و شاعر قرون هشتم و نهم هجری ـ است که به منظور آموزش صحیح زبان فارسی نگاشته شده است. این اثر را می‎توان قدیمی ترین دستور زبان فارسی تألیف شده، در آناتولی دانست. این اثر شامل چهار بخش است: 1. اسما 2. افعال 3. تصرّفات (مورفولوژی) 4. حروف. بخش اوّل، در واقع لغت نامه ای است که معادل ترکی اسامی فارسی را عرضه می دارد. بخش دوم، لغت نامه‎ای الفبایی است که معادل ترکی ...