زبان فارسی از گونه ی زبانهای ترکیبی به شمار می آید . در این دسته از زبان ها ، تکواژهای اشتقاقی نقش فراوانی در واژه سازی بر عهده دارند . در این مقاله از دو پسوند« ـَ ک » و « ـ وک » سخن به میان آمده که در منطقۀ مهارلوی شیراز رواج فراوان دارد؛ در حالی که در کتاب های دستوری کمتر نشانی از این کارکردها می یابیم. در این مقاله برآنیم که این دو پسوند را مورد بررسی قرار داده مقوله ی دستوری تعدادی از واژه ...

آیا دلالتهای حروف در زبان فارسی سیر تحول خود را به سمت انحصار و اختصاص طی کرده اند؟ ما در این تحقیق در پی اثبات فرضیه کاهش دلالتهای حروف در زبان فارسی هستیم. در دوره های گذشته زبان فارسی هر حرف بر چندین کارکرد متفاوت دلالت داشته است اما بعد از طی مسیر تحول ،که با نوسانات افزایشی-کاهشی همراه بوده است از تعداد دلالتهای هر حرف کاسته شده و در دوره سوم زبان فارسی هر یک از حروف به کارکردهای مختص به خ...

رساله قواعدالفرس که قدیم ترین دستور زبان فارسی به زبان عربی است توسط ابن کمال پاشا یا کمال پاشا زاده در قرن دهم هجری نوشته شده است. او دانشمندی است ترک زبان که در عهد عثمانی می زیست. حدود سی صد اثر به سه زبان ترکی، عربی و فارسی در زمینه های فقه، اصول، تفسیر، کلام و زبان بدیشان نسبت داده اند که کتاب قواعدالفرس از جمله این آثار است. در این کتاب ابن کمال کلمه را همچنان که در زبان عربی است به سه قس...

چکیده تهیه و تدوین مواد آموزشی به عنوان یکی از پر-کاربردترین وسایل آموزشی بر مبنای یک برنامه ی درسی کار آمد گامی است موثر در جهت ارتقای سطح آموزش زبان دوم/ خارجی. لذا پژوهش حاضر بر آن است با معرفی برنامه ی درسی تکلیف مدار به عنوان یک برنامه ی آموزشی موثر و متمرکز بر تکالیف واقعی و هدفمند و طبقه بندی شناختی تکالیف ویلیس و ویلیس (2007) و همچنین با نگاهی کوتاه بر آموزش تفکر به عنوان برنامه ای کار...

چنانکه می دانیم گسترش زبان فارسی درشبه قاره ی هند از قرن پنجم شروع شد و در عصر صفوی به اوج خود رسید و شعرای فارسی زبان زیادی را در خود پروراند. از آنجا که زبان فارسی زبان مادری هندوها نبود لاجرم به تألیف کتب دستور زبان فارسی همت گماشتند. یکی از این کتابها، کتابیست بنام جوهرالترکیب نوشتة «منشی سیوارام» که در قرن سیزدهم هجری (1235 ﻫ. ق)  در قالب قصیده ای هشتصد و سی بیتی سروده شده  و دستور زبان فا...

انتساب کتاب دستور الوزاره به خواجه نظام الملک یا عدنی طوسی؟*   محمّدرضا ملک­ثابت 1 کارشناس ارشد تاریخ و تمدّن ملل اسلامی     چکیده کتاب دستور الوزاره به زبان فارسی و به نثری استوار در سه فصل تحریر و تنظیم یافته است: مقدّمه در احوال خواجه نظام الملک، فصل اوّل در تحریض فرزند خواجه به ترک وزارت و مخاطرات آن، فصل دوم در آداب وزارت. دستور الوزاره به رغم رواج و شهرت آن که خود موجب استنساخ بسیار ...

هدف مقاله حاضر ارائۀ روشی خودکار جهت تبدیل درخت تجزیه نحوی وابستگی به درخت تجزیه نحوی مبتنی بر دستور ساخت سازه ای معادل در زبان فارسی است. برای نیل بدین هدف، الگوریتمی قاعده مند جهت این نوع تبدیل طراحی شده است. به منظور دستیابی به درخت تجزیۀ نحوی ساخت سازه ای مناسب برای جملات زبان فارسی، دستور زبان فارسی مورد مطالعه قرار گرفته و قوانین خاص زبان فارسی استخراج و به الگوریتم مذکور افزوده شده است. ...

زبان گفتار هم دارای پدیدههای زنجیری و هم پدیدههای زبرزنجیری است که این پدیدهها هر یک به نوبه خود بخشی از آن را میسازند. پدیدههای زبرزنجیری در گفتار اهمیت بیشتری دارند تا در نوشتار، زیرا بدون آنها گفتار مصنوعی و مانند گفتار ماشین به نظر میرسد. از آنجا که عناصر زبرزنجیری در تولید و شیوه گفتار تأثیرگذار بوده، آشنایی با این ویژگیها مهم و ضروری به نظر میرسد. از طرفی برخی از عناصر زبرزنجیری در تمایز ...

بی گمان ، اصطلاحات دستوری به تنهایی کمک چندانی در آموختن زبان بیگانه نمی کنند، اما باید توجه داشت که چنانچه دستور زبانی ، به هر دلیل، به زبان فارسی نوشته شود ، باید تفاوت های میان اصطلاحات دستوری این دو زبان نیز در نظر گرفته شوند تا خوانندگان دچار لغزش نشوند . بیشتر نویسندگان دستور آلمانی در ایران ، آلمانی دانهای ایرانی اند که گاهی در برگردان اصطلاحات دستوری دچار خطا شده اند ، امری که می توان د...

شواهد گوناگون حاکی از آن است که دانش آموزان و دانشجویان در مدارس و دانشگاه ها، زبان فارسی را به خوبی نمی آموزند و در فراگیری مهارت های چهارگانه زبان فارسی مشکلاتی دارند و این در حالی است که ساعات زیادی در مدارس و دانشگاه ها صرف آموزش زبان فارسی می شود ، اما نتایج آن رضایت بخش نیست، چرا که تربیت متخصص آموزش زبان فارسی در دانشگاه ها و مراکز تربیت معلم پاسخ گوی نیازهای مدارس و دانشگاه ها نیست. باز...