پژوهش حاضر که اولین بررسی زبان شناختی گویش خارتورانی است به بررسی و توصیف نظام آوایی، ساخت واژی و نحوی این گویش رو به نابودی احتمالی می پردازد. در نظام آوایی که شامل آواشناسی، دگرگونی های آوایی و واحدهای زبرزنجیری می شود، در گویش خارتوران، 22 همخوان، 6 واکه ی ساده و واکه ی مرکب /ow/ شناسایی شد؛ همخوان «h/ ح» دارای واج گونه ی [h?] است که در بعضی واژه ها شبیه حرف «ح» در زبان عربی تلفظ می شود. واج...

  تأثیر متغیرهای اجتماعی بر کاربرد متغیرهای زبانی فارسی   در نهبندان: ساخت هجا، عناصر ساخت­واژی و نحوی     عباسعلی آهنگر [1]   محبوبه شاهسوار [2]     تاریخ دریافت: 20/6/90   تاریخ پذیرش: 29/10/92     چکیده   زبان به­عنوان پدیده‌ای اجتماعی همواره تحت‌تأثیر عوامل گوناگون دچار تغییراتی می‌شود که از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به جنسیت، سن و تحصیلات به­عنوان متغیرهای اجتماعی اشاره‌ کرد. با ‌توجه به ...

زبان­ شناسان زایشی واج ­شناسی را بخش مهمی از دستور هر زبان می­دانند. واج­ شناسی زایشی که می­ توان آغاز آن را اثر چامسکی و هله (1968) دانست، در گذر زمان در قالب انگاره ­های نظری خاصی مطرح شده است. پژوهش حاضر، که پژوهشی میدانی است، به بررسی و توصیف فهرست واجی (شامل همخوان­ ها و واکه­ ها) گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریه واج­ شناسی زایشی می­ پردازد و هویت واجی هر واج را با استفاده از انگاره...

لیبر (2004 & 2009) نظریه ای تجزیه مدار با هفت مؤلفۀ معنایی و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ارائه کرده است. در این نظریه هر عنصر زبانی یک اسکلت معنایی و یک بدنۀ معنایی دارد. اسکلت از یک یا چند مؤلّفة معنایی و یک یا چند موضوع ساخته می شود. بدنۀ معنایی دو لایه دارد: 1. لایه ای که مانند اسکلت از یک گویشور به گویشوری دیگر نسبتاً ثبات دارد و می توان آن را نشان داد؛ 2. لایه ای که اطلاعاتِ کلی و دانش فر...

بررسی حاضر مربوط به حوزه ای از زبان شناسی است که تجزیه و تحلیل کلام (discourso analysis) نام دارد. تجزیه و تحلیل کلام خود شاخه ای از کاربردشناسی زبان (pragmatics) است . کاربردشناسی مطالعه زبان و با توجه به بافت زبانی که در آن به کار می رود می باشد، یعنی بررسی محدودیتهایی که کاربرد زبان در تعامل اجتماعی با آن مواجه هستند. تجزیه و تحلیل کلام نیز که بخشی از کاربردشناسی زبان می باشد در دو سطح به بر...

به‌کارگیری واژه‌های متناسب در کنار هم، یکی از مشکل‌ترین وظایف زبانی زبان‌آموزان دوم/خارجی است. درمقابل، گویشوران بومی، در این باره که کدام واژه‌ها را باید در کنار هم به‌کار برد، دانش گسترده‌ای دارند؛ و آنها می‌توانند واژه‌های مختلف را به‌درستی در کنار هم قرار دهند. این دانش، یکی از توانایی‌های اساسی گویشوران بومی است. درکنارهم‌قرارگرفتن واژه‌ها را «باهم‌آیی» می‌نامند. کاربرد خاصِّ باهم‌آیی‌ها به ...

از میان سرنخ‌های مشخصۀ آوایی واکداری زمان شروع واک (VOT ) یکی از مهمترین سرنخ‌ها به‌شمار می‌آید. VOT اصطلاحی است که توسط آبرامسون و لیسکر در سال 1964 ابداع شد و به فاصلۀ زمانی میان انفجار رهش همخوان انسدادی و شروع امواج شبه‌منظم نشان‌دهندۀ تکانه‌های حنجره گفته‌ می‌شود و واحد اندازه‌گیری آن میلی‌ثانیه است. در این مطالعه، VOT در تمایز واکداری انفجاری‌های دهانی گویش کردی ایلام در دو جایگاه آغازین ...

در این پژوهش پس از بررسی برخوردهای روانشناسان رفتارگرای بریتانیایی نظریات چامسکی از دیدگاه روانشناسی بررسی شده است . بنابر عقیده اکثر زبانشناسان بریتانیایی بجز لاینز، مکتب چامسکی و همکارانش علیرغم ادعایی که به تجربه گرایی دارند، و در واقع چیزی جزو مکتب عقلیون نیست . بدین معنی که چامسکی و پیروانش افکار و عوالم مخصوص را بدون درنظر گرفتن کلیه وجوه حاکم بر آن عالم که عموما جنبه روانشناسی دارد، برمب...

چکیده این مقاله به منظور بررسی ملاک‌های رده‌شناختیِ واجی، صرفی، نحوی و معنایی گویش کردی ایلام، بر پایۀ داده‌های گردآوری‌شده از این گویش نوشته شده است. داده‌های مقالۀ حاضر، حاصل یک پژوهش میدانی است که در شهر ایلام و روستاهای اطراف انجام گرفته است؛ بدین منظور، بر اساس پرسش‌نامه‌ای که از قبل طراحی شده بود، با 20 گویشور که اکثراً مردان میانسال به بالا بودند، مصاحبه شد. تحلیل این داده‌ها نشان داد که ...

چکیده در این مقاله الگوی نوایی عناصر حاضر در حوزه‌ی اضافه و کل ساخت اضافه در چهارچوب واج‌شناسی نوایی بررسی شده است. در این راستا با انجام آزمایشی تولیدی مشتمل بر سه جمله‌ی دارای ساخت اضافه از دوازده گویشور فارسی زبان خواسته شد تا آن جملات را تولید کنند. صدای این گویشوران در محیطی آکوستیک ضبط شد و سپس مورد تحلیل قرار گرفت. ازآنجاکه هر یک از عناصر [+N] موجود در ساخت اضافه به همراه واکه‌ی اض...