"سعادت" همواره و از دیرباز مطمح نظر آدمیان به طور عام و اندیشمندان به طور خاص بوده، چیستی ،چگونگی، مبانی، راه های کسب، جلب و حفظ آن مورد بحث واقع شده است. جستار حاضر به شیوه ی تحلیلی –استنباطی دیدگاه دو فیلسوف هم عصر یکدیگر (صدرالمتألهین و اسپینوزا) را ، در حوزه تفکر اسلامی و فلسفه غرب ، به بحث گذاشته هدف دراین مقابله وتطبیق ضمن بیان مبادی و مقاصد این دو در این باره توجه به مبانی فکری هریک و در...

میان ادیان الهی مشابهت‎های بسیاری در عقاید مربوط به مبدأ روح، سرنوشت روح پس از مرگ، رستاخیز، داوری و بهشت و جهنم وجود دارد که این امر حاکی از ارتباط ادیان با یکدیگر است. هر چند این ارتباط؛ بویژه در ادیان توحیدی همچون یهود و اسلام بیشتر به چشم می‏خورد؛ اما بررسی مشابهات دو دین زرتشتی و یهودی نیز به دلیل ارتباط فرهنگی و سیاسی میان زرتشتیان و یهودیان پس از سقوط اورشلیم و اسارت یهودیان به دست بخت ا...

صحابه رسول خدا(ص) از فضای نزول و لغات بکار رفته در آیات قرآن، آگاه بودند و در اکثر موارد، مراد آیات الهی را می‌فهمیدند، اما با گذشت زمان و روی­آوردن اهل عجم به دین اسلام، معنای برخی از آیات برای مخاطبان نسل­های بعدی مشکل گردید. یکی از راه­های شناخت معنای آیات الهی، دقت در تک­واژه­های قرآنی و مطالعه سیاق کلمات و عبارات قرآنی است. از این روی، نوشتار حاضر، به روش توصیفی تحلیلی در صدد تبیین واژه خَسِ...

اتصال و ارتباط با اهل‌بیت(ع) ضرورتی انسانی و الهی و راهگشای دستیابی به کمال و سعادت در دنیا و آخرت است. یکی از راه‌های این اتصال و ارتباط، از ناحیه زیارت محقق می‌شود؛ زیارت رمز حضور و شهادت عینی ائمه(ع) بر حیات جامعه اسلامی است و موجب تذکر و تعهد زائر، به حضور این بزرگواران در همه شؤون جامعه اسلامی می‌شود. «زیارتنامه‌های مأثور»، متنی که هنگام زیارت معصومان، به عنوان تشرف باطنی خطاب به آنان خوان...

در فصل اول به بیان خانواده اختصاص دارد که ضمن تبیین معنا خانواده به انواع آن پرداخته شده است. در فصل دوم به مفهوم شناسی سوءظن و کلمات مترادف آن پرداخته شده است. و در آخر این فصل مراتب سوءظن ذکر شده که سوءظن چه مراتبی دارد؟ در فصل سوم به بحث انواع سوءظن پرداخته شده است. در فصل چهارم آثار زیان بخش و شوم آن بحث شده که چه آثار و پیامدهایی در این جهان و جهان آخرت دارد؟ و چه ضررهایی فردی، اجتماعی و خ...

در پایان نامه حاضر پس از مباحث مقدماتی که در باره کلیات تحقیق است فصل اول به مفهوم شناسی اختصاص دارد که در ضمن گفتارهای مختلف در مورد مفهوم واژه های خوف و رجاء و تربیت و دیگر واژه های مرتبط به تفصیل بحث شده است. در فصل دوم به ترتیب در باره ی موانع ، شرایط، مراتب و جایگاه خوف و رجاء در نظام تربیتی اسلام بحث گردیده استکه برخی از یافته های تحقیق در باره ی موانع و شرایط خوف و رجاء اشاره می شود. در ...

درباره ابن خلدون ‘ مستشرقان ‘ عربها و ایرانیان بسیار گفته و نوشته اند و چنانکه مشهور است ‘ به استناد آراء و اقوال او در((مقدمه )) ‘ گاهی وی را پیشرو و پیشاهنگ در فلسفه تاریخ و جامعه شناسی خوانده اند ‘ اما پیش از التفات به برخی شباهت ها یا اشتراک نظرها و تواردها میان او و فلاسفه تاریخ و جامعه شناسان ‘ لازم است به مبادی و اصول اندیشه های او توجه و به مقدماتی رسیدگی کنیم که با آن اصول ومقدمات امکا...

درباره ابن خلدون ‘ مستشرقان ‘ عربها و ایرانیان بسیار گفته و نوشته اند و چنانکه مشهور است ‘ به استناد آراء و اقوال او در((مقدمه )) ‘ گاهی وی را پیشرو و پیشاهنگ در فلسفه تاریخ و جامعه شناسی خوانده اند ‘ اما پیش از التفات به برخی شباهت ها یا اشتراک نظرها و تواردها میان او و فلاسفه تاریخ و جامعه شناسان ‘ لازم است به مبادی و اصول اندیشه های او توجه و به مقدماتی رسیدگی کنیم که با آن اصول ومقدمات امکا...

حکیم ترمذی، عارف نامدار ماوراء النهر، از عارفانی است که دربارۀ انسان شناسی سخنان درخور توجهی دارد و مسئلۀ اصلی در این مقاله، چیستی انسان، ابعاد و ساحات وجودیِ او، و اهداف و مسیرش در زندگی از منظر اوست. روش پژوهش در این مقاله، نظام دهی داده بنیاد آموزه ها با رویکردی تحلیلی، در مسیر بازخوانی اندیشۀ این حکیم است. بخش مهمی از منظومۀ فکری حکیم ترمذی دربارۀ انسان، به مطالعۀ خلقت و ابعاد سرشتی او بازمی...

این رساله دارای پیشگفتار ، مقدمه ، چهار فصل ، و خاتمه است. در مقدمه ، نمایه ی طرح تحقیق گنجانیده شده است ، و در فصول،به شرح ذیل مطرح گردیده است: در فصل اول یک سری مباحث کلی تحت عنوان کلیات مانند مباحث مفهوم دین ، انسان ، نیاز ، روانشناسی و نیز قلمرو دین ، ویژگیهای دین ، علت نیاز مندی به دین مطرح گردیده است. فصل دوم دارای سه بخش است ، در بخش اول تبیین نیازمندی انسان به دین از راه انسان شناسی پ...