چکیده هنر و معماری یکی از مهم‌ترین عناصر فرهنگ مادی هر سرزمین است که از عوامل گوناگونی چون: احکام دینی، سنت‌های قومی و ملی، محیط جغرافیایی و ورود فرهنگ‌های ملت‌های دیگر تأثیر می‌پذیرد. به دنبال گشوده شدن ایران توسط مسلمانان و گرویدن اکثریت ایرانیان به دین اسلام، فرهنگ و هنر ایرانی دچار تغییر و دگرگونی گردید. اما از سده چهارم ق. بر اثر تلاش‌های ایرانیان به ویژه حکام آل بویه سرزمین‌های ایرانی در...

تاسیس و قدرت گیری حکومت شیعی– ایرانی آل بویه را می توان ، به طور مستقیم از نتایج نهضت علویان دانست . دوره ی حکومت آل بویه (321-448ق) یکی از دوره های متمایز و برجسته در تاریخ ایران می باشد. یکی از ویژگی های برجسته آل بویه توجه به شیعیان و احیای شعائرشیعه بود.به طوریکه شیعیان برخلاف دوره های قبل اجازه تظاهر علنی به عقایدشان بدون نیاز به تقیه رایافتند.هرچند دراین دوران تشیع امامی، مذهب رسمی حکوم...

نظام وزارت یکی از ارکان قوام­ بخش هر حکومتی است. هرگاه حکومتی از یک دستگاه دیوانی قوی برخوردار باشد، ثبات بیشتری داشته است و دولت عباسی نیز از دستگاه دیوانی­­_ وزارتی برخوردار بوده است که نمود آن در دوره­ی آل بویه و سلجوقیان بیشتر به چشم می­آید . برای تبیین نقش دیوان وزارت، آثار زیادی نوشته­اند. یکی از آنها کتاب نظام وزارت در دولت عباسیان(عصر آل بویه و سلجوقیان) اثر زهرانی است. این تحقیق با روی...

چکیده در مقاله حاضر تلاش می شود زمینه مشارکت و سهم اقلیت های دینی مسیحی، یهودی، زرتشتی و صابئی در فعالیت های اقتصادی این دوره در ابعاد تجارت و بازرگانی، مالکیت و زمینداری و صناعت و حرفه های کارگاهی نشان داده شود. با توجه به سیاست تساهل و تسامح دینی امرای آل بویچه نسبت به اقلیت های دینی، به نظر می رسد، نقش و جایگاه و میزان مشارکت و کامیابی اقلیت های دینی در این عرصه، نسبت به دوره های قبل و بعد ا...

چکیده: صاحب بن عبّاد ادیب دانشمند و دانش پرور شیعی که از بزرگترین وزرا و رجال سیاسی ایران در قرن چهارم هجری بشمار می رود، در طالقان اصفهان چشم به جهان گشود. وی از خانواده ایرانی و اصیل و نجیب بود، و پدر و اجداد صاحب همگی از محترمین و فضلا و دانشمندان عصر خود بودند. او در حکومت آل بویه ابتدا در دوره ی موید الدوله و سپس فخر الدوله سمت وزارت را داشته است. صاحب از شعرای معروف، و از لحاظ ادبی دارای...

چکیده وقف که در لغت به معنای ایستادن و درنگ کردن بیشتر استفاده شده است در اصطلاح شرعی تحبیس اصل و تسبیل منفعت تعریف شده است. وقف به عنوان یک سنت در تاریخ اسلام و حتی پیش از اسلام نیز وجود داشته است و کاربردهای زیادی برای آن متصور بوده است. با بررسی تاریخ اسلام و تاریخ موقوفات، از بارزترین مواردی که هر ناظری را به فکر فرو می برد تأثیر مستقیم وقف بر شکوفایی تمدن اسلامی است. موقوفات در گسترش فر...

خلیج فارس در تاریخ ایران یک واقعیت همیشگی است که اوراق و تحولات تاریخ همواره آن را تأییدکرده است. در این خلال، یکی از مهم ترین ادوار تاریخ ایران، که موجودیت زبان فارسی و مذهب تشیع را در حال حاضر فراهم نموده است، قرن چهارم هجری/ دهم میلادی، بعد از اسلام می باشد. در این روزگار به دلیل حاکمیت دولت های سامانیان و آل بویه، بسیاری از حوادث تحت­الشعاع تحولات این دو قدرت سیاسی و همچنین دستگاه خلافت عبا...

غلات یکی از مهم ترین گونه های گیاهی است، که انواع مختلفی چون گندم، جو، برنج، ارزن را شامل می شود. کشت غلات به ویژه گندم و جو سابقه ای بسیار کهن در خوزستان دارند و در حفاری های باستان شناختی در مکان های کهن این منطقه، نشانه هایی از کشت غلات شناسایی شده است. از دوره ی ایلامیان که کهن ترین دولت شناخته شده در خوزستان هستند، کشت غله در این منطقه رایج بوده و پس از آن نیز در دوره ی هخامنشی روندی رو به...

منابع تاریخی از گسترش درگیریها و اختلافات مذهبی در دوره حاکمیت آل­‌بویه در بغداد سخن گفته‌اند. این در حالی است که سالها پیش از تسلّط آل‌­بویه بر این شهر، اهل سنت و شیعیان در این شهر سکونت داشته‌اند. مسئله این پژوهش این است که با قدرت یافتن آل­‌بویه در قالب حکومتی شیعه‌مذهب، در سیاستهای این حاکمیت و مدیریت امور جاری بغداد چه تغییراتی رخ داد که موجب بروز اختلافات مذهبی گردید. آنچه از خلال بررسی من...

چکیده در مقاله حاضر تلاش می‌شود زمینه مشارکت و سهم اقلیت‌های دینی مسیحی، یهودی، زرتشتی و صابئی در فعالیت‌های اقتصادی این دوره در ابعاد تجارت و بازرگانی، مالکیت و زمینداری و صناعت و حرفه‌های کارگاهی نشان داده شود. با توجه به سیاست تساهل و تسامح دینی امرای آل بویه نسبت به اقلیت‌های دینی، به نظر می‌رسد، نقش و جایگاه و میزان مشارکت و کامیابی اقلیت‌های دینی در این عرصه، نسبت به دوره‌های قبل و بعد ای...