طرح ساماندهی میدان شهدای مشهد تحت عنوان پروژۀ بازآفرینی شهری در دو دهۀ اخیر در حال اجرا و اکنون در شرف اتمام است که نتیجۀ آن به گواه شهروندان و به نشانۀ حضورنیافتن آنان در این میدان چیزی جز شیء پنداشتن فضای شهری نبوده ‌‌‌است. سابقۀ مطالعات و برنامه‌‌‌های توسعۀ شهری نشان می‌‌‌دهد که رویکرد آنها عمدتاً معطوف به دو بعد عملکردی و کالبدی آن بوده و به بعد معنایی فضا به‌درستی توجه نمی‌‌‌شود، درحالی‌که ...

شهرها به عنوان مهمترین جوامع زیستی قرن حاضر، از جنبه‌های محیطی و اکولوژیکی در کنار جنبه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و بهبود کیفیت منظر، بیش از گذشته نیاز به توجه دارند؛ همچنین شهر، یکی از مهمترین پدیده‌های فرهنگی بشر و به قولی، بخش جدایی‌ناپذیر (انتگرال) طبیعت به شمار می‌رود. طبیعت نیز به شکل صمیمانه‌ای با زندگی اجتماعی شهر، ترکیب و در‌هم بافته شده‌ است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کاربرد الگوهای ...

برنامه­ریزی کاربری اراضی شهری به چگونگی اختصاص نواحی به کاربری­های مختلف می­پردازد. در طول چند دهه گذشته توسعۀ اختلاط کاربری، تبدیل به یک الگوی برنامه­ریزی مهم در کشورهای پیشرفته شده است و به عنوان یک جزء کلیدی در توسعۀ هوشمند و شهرسازی نوین مطرح گردیده است. اختلاط کاربری­ها، هنگامی به بهترین نحو کار می­کند که تحت یک برنامۀ اندیشیده شده، توسعه یابد. در این زمینه سامانۀ اطلاعات جغرافیایی به علت ...

میزان و چگونگی توزیع خدمات شهری نقش مؤثری در جابه جایی فضایی جمعیت و تغییرات جمعیتی در مناطق شهری دارد. از آنجا که یکی از معیارهای توسعۀ پایدار شهری توجه به توزیع متوازن جمعیت است، توزیع خدمات شهری می تواند موجب عدالت فضایی گردد. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان هماهنگی در پراکندگی جمعیت و توزیع خدمات در نواحی شهر اردبیل است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و در آن از ضریب آنتروپی برای بررسی میزان...

رشد و تحول سریع شهرهای کشور در قرن اخیر و به خصوص در چند دهه اخیر باعث رواج طرح های شهری برای موزون ساختن توسعه های شهری شد، اما با وجود گذشت چهار دهه از تهیه و اجرای این طرح ها به دلیل حاکمیت دیدگاه جامع نگر، بوروکراتیک و نخبه گرا در عمل موفقیت چندانی حاصل نشده است. درحالیکه این راه حل ها زمانی از اعتبار نسبی برخوردار بوده اند، اما امروزه پاسخگوی نیازهای فعلی شهر نیستند و به میزان زیادی بر افز...

پژوهش‌های کمّی (‌و بعضاً کیفی) بسیاری در رابطه با نقش شهرهای کوچک و میانی در توسعۀ منطقه‌ای انجام گرفته است. مقالۀ حاضر نیز در این راستا انجام شده است؛ اما با اندکی تغییر و ساختارشکنی در شیوۀ برخورد با موضوع و تحلیل مسئله که آن‌هم تحلیل چند‌جانبۀ داده‌ها به کمک سیستم استنباط فازی است. هدف پژوهش با توجه به عنوان، کاربردی- توسعه‌ای است و ماهیت رویکردی توصیفی‌- تحلیلی دارد. به‌صورت کلی، روش کاربردی ...

چکیده این پژوهش توصیفی- تحلیلی تلاشی است برای ارزیابی جایگاه ملاحظات گونه- ریخت شناسی شهری در طرح های توسعه ی شهری ایران. گونه-ریخت شناسی یک حوزه ی میان رشته ای است که به تحلیل و بررسی فرم شهرها بر اساس مطالعه ی گونه های فضا و بنا می پردازد. تطبیق محتوای طرح های کالبدی با مبانی گونه– ریخت شناسی شهری، میزان توجه (یا عدم توجه) تهیه کنندگان این طرح ها را به جنبه های شکلی شهر را آشکار خواهد ساخت. م...

دستیابی به کیفیت زندگی یکی از اهداف راهبردی توسعۀ پایدار شهری قلمداد می­شود که بشر در طول حیات خویش به دنبال ارتقاء کمی و کیفی آن بوده است.بنابراین می­توان گفت که کیفیت زندگی هم هدف و هم وسیلۀ توسعۀ پایدار است. هدف مقاله حاضر، ارزیابی و سنجش شاخص­های توسعه به ویژه شاخص­های کیفیت زندگی در سطح مناطق و نواحی شهر کاشان است. برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات میدانی استفاده شده اس...

یکی از اولویت های اساسی در توسعه روستایی، کاهش نابرابری بین شهر و روستا است و روستاییان به واسطۀ کمبود خدمات و امکانات ناچارند از طریق مراجعه مکرر به مراکز شهری، نیازهای خود را برطرف کنند. یکی از راه حل های برنامه ریزان روستایی، توسعه خدمات و برخی کارکردهای شهری در مراکز روستایی است؛ از جمله این خدمات، توسعۀ دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ict) در مراکز روستایی است. به طوری که امروزه، 9721 دفت...

در این مقاله دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزۀ اقتصاد با بهره‌گیری از آمارهای رسمی و تحقیقات انجام‌گرفته بررسی شده است. در بین شاخص‌های متنوع و گاه متعارضی که برای رشد و توسعۀ اقتصادی طرح می‌شود، در اینجا بر توسعۀ زیرساخت‌ها، رهایی از وابستگی به خام‌فروشی نفت، مسئلۀ تولید ثروت و خودکفایی و توزیع عادلانۀ ثروت در جامعه تأکید شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که دستاوردهای انقلاب در توسعۀ زیرساخت‌ها و ...