تحت تأثیر اقدامات تیمور در آسیا، مسیر خلیج فارس- خراسان در آغاز قرن نهم به مهمترین مسیر برای تجارت داخلی و خارجی ایران تبدیل شد. ضربات سنگین جنگهای تیمور بر مراکز اقتصادی و تجاری اردوی زرّین، شرق دریای سیاه، آسیای صغیر، سوریه، شمال هند و غرب ایران، جنگهای مکرّر با جغتاییان در آسیای مرکزی، و انتقال پایتخت به ماوراءالنّهر و خراسان، از جمله مهمترین این اقدامات بود. در نتیجه، حفظ و فعال کردن محور خلیج...

پیش‌بینی میانگین ماهانه دمای سطح آب پهنه شمال غربی اقیانوس هند (10 تا 30 درجه شمالی و  45 تا 76 درجه شرقی) انگیزه بنیادین این مطالعه می‌باشد. داده‌های دمای سطح آب این ناحیه برای 81 گره با ابعاد دو درجه طولی در دو درجه عرضی از بانک‌های اطلاعاتی سازمان مدیریت اقیانوسی و جوّی ایلات متحده آمریکا برای دوره زمانی 2007-1997 استخراج شد. با استفاده از روش تحلیل مولفه‌های اصلی، چهار مولفه اصلی اول که در ح...

طی سالیان گذشته الگوهای ارتباط راه دوری مثل پدیده النینو - نوسانات جنوبی کانون توجه بسیاری از محققین و تحقیقات قرار داشته است. در نتیجه بسیاری از خصوصیات، پی آمدها و مسائل پیرامون این الگوها توسط دانشمندان متعددی مورد شناسایی قرار گرفته است.در این پژوهش، پدیده ای به نام نوسانات اطلس شمالی ‏‎(nao)‎‏ و اثرات آن بر بارندگی و دمای ایران مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که تغییرات ف...

مهم ترین بندر ساسانی- اسلامی در خلیج فارس، بندر سیصد هزار نفری سیراف بود. ویرانه های بندر سیراف در ساحل خلیج فارس در 230 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع است. به سال 850 میلادی، وقتی نام سیراف بر سر زبان ها بود، سیراف بندری مشهور بود که تجار زیادی در آن معاملات مهمی با جزایر و بنادر زنگبار، لامو، پومبا، کیلوا و سفاله در شرق آفریقا، هندوستان، مالزی، سوماترا و چین انجام می دادند. از عملکرد تاریخی بن...

بارش های سیل آسای (زمستان 2015 و بهار 2016) در کشور خسارات مالی و گاهی جانی جبران ناپذیری را به همراه داشته است. بررسی داده های دیدبانی نشان می دهند که مقدار مجموع بارش در برخی از ایستگاه های واقع در غرب کشور در ماه آوریل 2016 بیش از 3 برابر میانگین بلندمدت آن ها می باشد. افزایش دمای آب سطح دریاها می تواند نقش مهمّی در این رخداد داشته باشد. از این رو، در این پژوهش ارتباط وقوع این بارش ها با تغیی...

در محیط رقابتی کنونی با افزایش شدت رقابت، سهم بازار کاهش یافته و به دنبال آن سود و رشد نیز محدود خواهد شد. لذا در سال های اخیر مفهوم اقیانوس آبی مطرح شده است و اشاره به کسب و کاری دارد که در حال حاضر وجود ندارد همانند بازارهای ناشناخته ای که هنوز رقبا وارد آن نشده و قانونی جهت توسعه آن وجود ندارد. از این رو مقاله حاضر به دنبال بررسی موانع اجرای استراتژی اقیانوس آبی است. بدین منظور ، تحقیقات انج...

به اعتقاد بیشتر صاحب‌نظران حوزۀ حمل و نقل، جنوب شرق ایران به ویژه سیستان و بلوچستان و بندر چابهار نزدیک‌ترین و بهینه‌ترین مسیر انتقال انرژی و کالا است. مسیری که از اتصال دریای عمان و اقیانوس هند به افغانستان و کشورهای حوزۀ CIS، هند، چین و حتی کریدور شمال- جنوب روسیه و سن پترزبورگ ایجاد شده است. همان‌طور که ناحیۀ پارس جنوبی منطقۀ ویـژۀ اقتصادی انرژی بـرای کشور محسوب می‌شود چابهـار نیز دارای پتان...

ماهی تون زردباله (Thunnus albacares) از جمله مهمترین گونه های مورد استحصال سطح زیان درشت توسط شناورهای پرساینر ایرانی در آبهای اقیانوس هند و دریای عمان می باشد. در این تحقیق ارتباط متغیرهای زمانی، مکانی بهمراه متغیرهای محیطی حاصل از تصاویر ماهواره ای جهت بررسی پراکنش و کمک به اجرای مدیریت اکوسیستم محور برای مدیریت و حفظ ذخایر تون زرد باله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از مدل جمعی تعمیم ...

نوسان‌ها و روند دمای سطح آب دریاها (Sea Surface Temperature, SST) یکی از نمایه‌های ارزشمند و پایه‌ای در ارزیابی بر همکنش دریا- جوّ و خشکی است. یافته‌‌های شمار فراوانی از پژوهش‌ها نشان­دهنده آن است که نوسان دمای سطح آب اقیانوس‌‌ها به گونه‌ای معنی‌دار بر افزایش و کاهش بارش و دما در پهنه‌‌های کناره‌‌ای و دوردست سایه افکنده است. در این پژوهش روند نوسان‌های ماهانه SSTدر گستره شمال غربی اقیانوس هند در...

ارتباط بین متغیرهای محیطی و گونه مورد مطالعه از مهمترین مباحث در بوم شناسی آبزیان است. در این مطالعه ارتباط متغیرهای زمانی، مکانی بهمراه متغیرهای محیطی حاصل از تصاویر ماهواره ای جهت بررسی پراکنش و تسهیل در اجرای مدیریت اکوسیستم محور در آبهای اقیانوس هند و  مدیریت بهتر ذخایر ماهی تون هوور مسقطی (Katsuwonus pelamis) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از مدل جمعی تعمیم یافته (GAM) با دو توزیع گاوسی ...