چکیده پژوهش حاضر به منظور مطالعه وضعیت کدگذاری اسناد در آرشیو ملی ایران انجام شد. این پژوهش با رویکرد ترکیبی و در دو بخش کمی و کیفی انجام شد. روش گردآوری داده ها در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته و در بخش کیفی مصاحبه ساختاریافته؛ روش سازماندهی و تحلیل داده ها در بخش کمی، آمار توصیفی و در بخش کیفی، مقوله بندی و تحلیل محتوا است. جامعه پژوهش شامل 17 نفر از کارشناسان تنظیم و توصیف آرشیوی بودند که از...

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مشکلات جستجو و بازیابی تصاویر در موتور های کاوش برگزیده مبتنی بر ویژگی های نگارشیِ زبان فارسی انجام شده است. روش/رویکرد: این پژوهش از نوع کاربردی است، که در آن از روش پیمایشی- تحلیلی استفاده شد. جامع? آماریِ پژوهش شامل سه موتور کاوش گوگل، یاهو و بینگ است که در زمر? موتور های کاوش پر استفاده هستند، و قابلیت جستجوی تصاویر به زبان فارسی را نیز فراهم نموده اند. برای گرد ...

نسخ خطی از مهم ترین ارکان فرهنگی بشر و نشانگر تاریخ و تمدن یک سرزمین از زوایای مختلف می­باشند. از آن­جا که زبان فارسی بیش از چهارصد سال زبان رسمی شبه قارّه­ی هند بوده، نسخ خطی فارسی بسیار زیادی در کتابخانه­ها و مراکز اسناد این کشور یافت می­شود که هریک از این آثار، میراث ارزشمندِ فرهنگی و تاریخی شبه قاره و ایران به شمار می­آیند. از این رو با در نظر گرفتن گستره­ی زبان و ادب فارسی در هند و با هدف صی...

هدف: استخراج و ترسیم شبکۀ مفهومی اسناد شرعی موجود در آرشیو ملی ایران روش/ رویکرد پژوهش:. داده‌ها با با استفاده از سیاهۀ وارسی گردآوری شد. برای ماتریس‌سازی مفهوم-واژه از نرم‌افزار راوَرماتریس ، و برای استخراج، تحلیل و ترسیم مفاهیم از نرم‌افزار پروتژۀ 5 استفاده شد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: استفاده از تحلیل محتوای کیفی روش مناسب برای تعیی...

هدف: بهینه‌سازی بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از روش‌های برچسب‌گذاری و هستان‌شناسی. روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکرد تحلیل ‌محتوا انجام شده است. 313 مقاله فارسی در موضوع بازیابی اطلاعات در یک پایگاه اطلاعاتی با قابلیت‌های جستجوی موضوعی برای دو گروه پیش‌آزمون و پس‌آزمون گردآوری شد. پس از برچسب‌گذاری 5700 واژه به‌کمک نرم‌افزار پرد...

اهمیت اصطلاحنامه ها در فرایند ذخیره و بازیابی اطلاعات، متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی را بر آن داشته است تا بیش از گذشته به امر تهیه اصطلاحنامه ها پرداخته و گام هایی در این راستا بردارند. در ایران نیز تلاش هایی برای تهیه و ترجمه اصطلاحنامه ها صورت گرفته است که از جمله آنها می توان به دو مورد اصطلاحنامه بین المللی توسعه فرهنگی یونسکو و اصطلاحنامه فرهنگی فارسی (اصفا) در حوزه فرهنگ اشاره کرد. طبعا...

مقدمه هرگونه پژوهشی نیازمند شناخت موضوع و منابع مربوط به آن است. انجام تحقیقات اصیل بدون دستیابی به منابع کتاب‌شناختی از جمله نمایه‌ها و چکیده‌ها غیرممکن است. عملکرد یک نمایه عبارت است از ارائه راه‌های میان‌بر، نظامند و موثر به استفاده کنندگان برای رسیدن به اطلاعات مورد نیاز. در حقیقت، حجم عظیم مواد چاپی و غیرچاپی موجود در جهان، بدون وجود نمایه‌ها دسترس‌پذیر نخواهد بود. انواع مدارک و اسنادی که...

در این مقاله مقولۀ نقشی گذرایی موجود بین مقولۀ نقشی اسناد و فعل مورد بررسی قرار گرفته‌است. این پژوهش که در چارچوب برنامۀ کمینه­گرای بوورز[1] (2002) صورت گرفته، نگاهی متفاوت به ویژگی گذرایی در زبان فارسی دارد. طبق این رویکرد، گذرایی مقوله­ای جهانی است که در ساخت‌هایی از قبیل ساخت­های متعدی معلوم، مجهول و میانه وجود دارد. اگرچه هستۀ این مقولۀ نقشی، که می­تواند به صورت یک فرافکن بیشینه (گروه گذرای...

خوشه بندی یا دسته بندی بدون نظارت با سازمان دهی پیکره های بزرگ متنی، نقش کلیدی در پیمایش و مرور آسان انبوهی از متون دارد. نقش این سازمان دهی در موتورهای جستجو برای ارائه خوشه های معنادار مرتبط با پرس و جو، جهت پیشگیری از سردرگمی کاربر در حجم عظیمی از اسناد بازیابی شده بیشتر نمایان می شود. علاوه بر مشکلاتی نظیر تعداد ابعاد بسیار زیاد و تحلیل خوشه ای، متاسفانه دیدگاه متعارف خوشه بندی های افرازی و...

در شش دهه مطالعه علمی باغ ایرانی, طرح چهارباغ ایرانی به عنوان مهم ترین الگوی شکل دهنده به معماری آن و با هندسه اصلی، دو محور عمود برهم که عرصه باغ را به چهار قسمت مساوی تقسیم می کند معرفی شده است. بررسی فراگیر اسناد و مدارک از جمله دودمان شناسی واژه گان، نقشه کاوش های باستان شناسی باغ پاسارگاد، متون توصیف احداث باغ به ویژه کتاب ارشادالزراعه، طرح باغ های موجود، ، آثارهنرهای تاریخی ملهم از باغ ا...