ژئوپلیتیک،از نظر تاریخی همواره نقش ترغیب کننده ای برای سیاست مداران و راهبردپردازان داشته است؛ کشورهای مختلف با بهره گیری از ظرفیت های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک خود،سعی در حفظ ثبات و ارتقاء جایگاه خود در مناسبات ژئوپلیتیک منطقه ای دارند.در بین کشورهای منطقه خلیج فارس،قطر از جمله کشورهایی است که در جریانِ تحولات منطقه ای،پویش هایی ژئوپلیتیک داشته که فراتر از واقعیتهای جغرافیای سیاسی این کشور است...

بعد از فروپاشی شوروی از یک طرف به خاطر ضعف قدرت روسیه، و از طرف دیگر به خاطر اهمیت منابع انرژی نفت و گاز، موقعیت ژئوپلیتیکی و همسایگی منطقه آسیای مرکزی و قفقاز با قدرت های منطقه ای و بین المللی- روسیه، چین، ایران و ترکیه- مورد توجه بازیگران منطقه ای و بین المللی قرار گرفته است. کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز نیز به خاطر وابستگی بیش از حد به ذخایر انرژی خود، نیاز شدیدی را برای حضور شرکت های خارجی د...

شاید اگر خلیج فارس را حساس ترین و مهمترین منطقه جغرافیایی جهان بنامیم، سخنی به گزاف نگفته ایم. کمتر منطقه جغرافیایی در جهان وجود دارد که مانند خلیج فارس اهمیتی اقتصادی و سیاسی و استراتژیک داشته باشد. این منطقه دارای حدود دو سوم ذخایر اثبات شده نفت و یک سوم ذخایر گاز طبیعی جهان را دارد و موقعیت ژئوپلتیک و ویژگی های منحصر به فرد و جایگاه آن در پازل اقتصادی و امنیتی جهان باعث شده تا برخی از استرات...

برای بررسی نقش و جایگاه سازمان همکاری شانگهای در سیاست های منطقه ای و بین المللی، باید عوامل موثر در سیاست خارجی روسیه و چین در آسیای مرکزی از جمله عوامل ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک را مورد توجه قرار داد. پاسخ به این سوال که آیا شکل گیری سازمان همکاری شانگهای به معنی رقابت برای کنترل اوراسیای مرکزی و آغاز یک " بازی بزرگ” جدید در میان قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای است، نیازمند توجه به تعریف دولت...

تاریخ تحولات سیاسی ایران و جهان بیانگر این واقعیت انکار ناپذیراست که رقابت ها ،کشمکش ها و بحران های جانشینی یکی ازمهم ترین مباحث چالش برانگیز درتمام حکومت ها بوده وحتی امروزه نیز در بسیاری ازکشورهای سلطنتی جهان صادق است. در این میان تاریخ ایران دوره ی اسلامی به خصوص در حکومت های اثرگذاری چون سامانیان و دیلمیان نمونه های بسیاری از چالش و ستیز بر سر تاج و تخت و جنگ ها و شورش های منبعث از آن را به...

ژئوپولیتیک گاز، فصل نوینی از روابط بین الملل را گشوده  که در آن کانون های تولید، مصرف و مسیر انتقال انرژی و قدرت های فرامنطقه ای اثر گذار نیز لحاظ می شود. ایران در مقام دومین دارنده ذخایر گازی جهان، در صورت تدوین یک دستور کار مبتنی بر ژئوپولیتیک می تواند در حوزه انرژی اثر بسزایی در مناسبات استراتژیک جهانی گذارده و ارزش برقراری مناسبات راهبردی پیدا کند. در این میان قدرت هژمون، همه تلاش خود را بر...

بحران بحرین به دلیل محدودیت قدرت بازیگران داخلی و اهمیت و منافع بازیگران خارجی در آن، جنبه و اهمیت منطقه ای بالایی پیدا کرده است. بازیگران منطقه ای مختلف با توجه به اهداف، منافع و ملاحظات خاص و متفاوت خود در قبال تحولات بحرین، رویکردهای متعارضی را در قبال این بحران اتخاذ کردهاند. شورای همکاری خلیج فارس به محوریت عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران دو بازیگر منطقه  ای اصلی تأثیر گذار در تحولات ب...

هدف این مقاله بررسی تغییر در استراتژی ترکیه در قبال داعش از حمایت به مبارزه است. به منظور فهم این موضوع از رویکرد ساختار نظام بین‌الملل که تلفیقی از ساختارِ سیطره‌جویانه منطقه­ای و ساختارِ طردکننده فرامنطقه­ای است، استفاده شده که نشان می‌دهد چرا ترکیه به این تغییر بزرگ دست زده است. بدین منظور با گردآوری منابع کتابخانه‌ای و اسنادی، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. یافته­های تحقیق نشان می...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال1991/1370 فرصت های اقتصادی قابل توجه در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار داد. به همین دلیل ایران با اتخاذ سیاستی عمل گرایانه در منطقه ای که اقتصاد بیشترین زمینه را برای همکاری های دوجانبه و چند جانبه فراهم کرده بود، درصدد بهره برداری از این شرایط برآمد؛ اما اهمیت سیاسی، اقتصادی و استراتژیک این منطقه موجب جلب توجه قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای و حضور آنها در ح...

بعد از یک دهه از تحولات عراق، مسئله ثبات سیاسی، یکی از مهمترین موضوعات پیرامون این کشور محسوب می شود. علاوه بر علل داخلی، رویکرد بازیگران منطقه ای و به ویژه کشورهای همسایه نیز در این موضوع تاثیر گذار بوده است. این پژوهش سعی دارد تا در قالب چارچوبی نظری و به روش تحلیلی - توصیفی به این سوال اصلی پاسخ دهد که ایران، ترکیه و عربستان به عنوان سه بازیگر مهم منطقه ای چه تاثیری بر ثبات سیاسی در عراق در ...