مساله معیت خداوند با اشیاء یکی از مسائلی است که در قرآن و متون دینی، مورد تاکید قرار گرفته است و از مهم ترین آموزه های دینی اسلام به شمار می رود. از این رو، این مساله از دیرباز مورد توجه فلاسفه، متکلمان و عرفای اسلامی بوده است؛ به گونه ای که می توان کل تاریخ فلسفه فیلسوفان متاله را با محوریت مساله معیت بازنویسی کرد. فلسفه صدرایی با ادعای جمع بین آرای فلسفی و متون دینی، تفسیری از مساله معیت ارائ...

هدف این رساله بررسی ساختار روایی حدیقه و میزان پیوند آن با اندیشه ها و آموزه های عرفانی سنایی است. این بررسی علاوه بر نشان دادن ساختار روایت در حدیقه می تواند زمینه ی آشنایی با پیکر‎بندی منظومه هایی از این دست را فراهم آورد. این نوشته شامل پنج فصل است. فصل اول، مروری دارد بر تعریف و اهمیّت موضوع، روش و پیشینه ی پژوهش، پرسش ها و اهداف آن و توضیح مختصر واژگان کلیدی. فصل دوم شامل نگاهی گذراست به ز...

از میان مجموعۀ مسائل و معارف گرد آمده در فلسفۀ اسلامی، قاعدۀ بسی ط الحقیقه، قاعده ای معروف درجمع متأخرین حکماست . معرفی این قاعده به تألیفات عدیده ی حکیم ملاصدرا در تبیین و تو صیف آن برمی گردد. اما جای بررسی این نکته باقی است که آیا در میان متقدین حکما، چنین قاعد ه ای شناخته شده ویا حداقل مفاد آن مورد اعتنا و استفاده بوده است یا خیر.در این مقاله تاریخچه قاعده و مفاد آن، طریقه اثبات و نتایج و لو...

صور بیانی از جمله عناصری هستند که شاعران و نویسندگان برای زیباتر ساختن سخن خود از آن ها استفاده می کنند. در ادوار مختلف شعر فارسی همواره، با تصویرهای بیانی مختلف روبه رو می شویم که هر یک به نوبه? خود حایز اهمیت است و محققان می توانند با بررسی آن ها به شیوه? تفکر شاعران و چگونگی کاربرد تصویرهای گوناگون در شعر آنان پی ببرند. سنایی به عنوان یکی از شاعران دوره? گذار از سبک خراسانی به سبک عراقی، صاح...

در این پایان نامه کوشش شده است با مطالعه آثار منظوم سه شاعر قرن ششم (سنایی، انوری و نظامی) دیدگاههای آنها در باره شعر و شاعری تبیین و نقد و بررسی شود. در فصل مربوط به سنایی و سخنان او در باره شعر و شاعری مساله نسبت میان شعر و شرع از مهمترین درون مایه ها و دیدگاههای شعری اوست که در زمره نقد محتوایی قراردارد و به نظر می رسد محصول دوره بعد از تحول روحی اوست. این در حالی است که سنایی قبل از گرایش ب...

چکیده محققان به درستی سنائی را بزرگترین شاعری دانسته اند که مضامین عرفانی را به صورت جدی وارد شعر فارسی کرده است. در آثار سنائی با وجود اشعار مهم، اشعاری در هجو و مدح و رکاکت زبانی وجود دارد که از ارزش کار او کاسته است. تذکره نویسان برای حل این معضل افسانه هایی مبنی بر تحول روحی او نقل کرده اند که بگویند این اشعار متعلق به دوره قبل از تحول و زمان ناپختگی وی است. محققان معاصر به این مسئله با چش...

چکیده ندارد.

الرَّمز الموسیقیُّ أسلوبٌ من أسالیب التَّعبیر، لا یقابلُ المعنی ولا الحقیقه وجهاً لوجه، بل یقدِّم صوراً بدیلهً للأصل، ولکنَّه – أی الرَّمز- لا یکتفی بذلک، بل یتعدَّی الأمر إلی تقدیم فعالیَّهٍ رمزیَّهٍ عمیقه الدَّلاله فی معانیها ورؤاها. ویتَّسمُ الشِّعر الصُّوفیّ، بشکلٍ خاصٍ، ببنیهٍ فکریَّهٍ معقَّدهٍ، ومتشابکهٍ فی الأدبین العربیِّ والفارسیِّ. فکان استخدام الرُّموز الموسیقیَّه وسیلهً للبوحِ والکشفِ عن المستترِ والمحجوب. وقد احتفی الشَّاعران (النابلسیّ وال...

امروزه با وقوع بحران­های زیست­محیطی، نحوه نگرش به ارتباط بین انسان و طبیعت به یکی از چالش­برانگیزترین مسائل در حوزه اخلاق زیست­محیطی تبدیل شده است. بدین خاطر بسیاری از اندیشمندان در تلاش­اند راه­حلی جامع برای فرارفت از بحران­های خودساخته زیست­محیطی بیابند. در این نوشتار برآنیم ضمن تبیین ابعاد گوناگون اخلاق زیست­محیطی، به دو نحوه نگرش خاص نسبت به این موضوع بپردازیم: از سویی به طرح «نظریه گایا» ک...

در عرفان اسلامی پیر جایگاه ویژه ای دارد. مرید نیازمند راهنمایی او است تا از گمراهی ها نجات یابد و به مقصود برسد.کتاب های عرفانی نیز کم و بیش به ترسیم و توصیف سیمای پیر پرداخته اند و اهمیّت, لزوم و ویژگی های او را به روشنی برشمرده­اند. در این میان حدیقه ی سنایی و مثنوی مولوی از اهمیّت خاصّی برخوردارند و نقش بنیادی دارند. حدیقه به عنوان نخستین کتابی که مفاهیم عرفانی و اخلاقی را به طور مشخّص وارد حوزه...