یکی از پرسش‌های اساسی شیعه، موضع ائمه(ع) در قبال حرکت‌های سیاسی علویان در برابر خلفای وقت است. این مقاله ضمن بررسی زمینه‌های روی کار آمدن عباسیان و شرایط پس از به خلافت رسیدن آنان، مواضع امام رضا(ع) را در قبال حرکت‌ها و قیام‌های علویان مورد بررسی قرار می‌دهد. برای واکاوی مواضع امام رضا(ع)، آگاهی از شرایط سیاسی، تاریخی خلافت عباسیان و وضعیت علویان در زمان آنها ام...

یکی از پر فراز و نشیب ترین دوران حیات اسلام، دوره حکومت کوتاه مدت امیرمومنان علی (ع)است ،که بخش مهمی از این دوران در راه جهاد و مبارزه ، آن هم نه با دشمن خارجی بلکه با مخالفان داخلی سپری گردید. این مبارزه با سه جبهه انسانی صورت گرفت ؛ چه حضرتش حاضر نشد اساس حکومت خود را بر شیوه ی خلفای سه گانه قرار دهد. امیر مومنان علی(ع) در مدت کوتاه خلافت ظاهری خود گرفتار سه جنگ داخلی شدند که علاوه بر تلفات...

در به قدرت رسیدن عباسیان، از نقش پر رنگ ایرانیان نمی­توان به سادگی گذشت. چرا که ایرانیان با به دست گرفتن امور دیوانی و فرهنگی، نه تنها باعث تثبیت قدرت عباسیان شدند، بلکه توانستند موقعیّت سیاسی و نظامی مهمّی در دولت عباسی، به دست آورند. در این راستا می­توان به خاندان سهل به رهبری «فضل بن سهل سرخسی» و حمایت­های بی­دریغ برادر کهترش «حسن بن سهل» اشاره نمود، که در به قدرت رسیدن، مأمون عباسی نقش اساسی ...

دراین پژوهش، شرح زندگانی و فعالیّت های دینی- سیاسی یکی از خلفای مسلمین - عمر بن خطاب – است که از جهت فتوحات و تأسیس نظامات اداری در تاریخ اسلام چهره ای برجسته بشمار می آید. اساسی ترین مسأله دراین پژوهش، شناخت چگونگی عملکردهای دینی- سیاسی این خلیفه در طول دوران حکومت-داری وی و بازتاب این عملکردها در جامعه اسلامی آن زمان می باشد. علاوه بر آن تحولات اجتماعی-اقتصادی و سیاسی حادث در جامعه اسلامی، در ...

چکیده بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی سیستان از دوران پادشاهی خسروپرویز تا پایان عصر اول عباسی ( خلافت معتصم) مریم جلالی مشایخی سیستان در شرق ایران یکی از ایالات بسیار مهم عصر ساسانی و یکی از چهار بخش اصلی کشور در سده پایانی حکومت ساسانی بشمار می رفت. سپاهبد سیستان یکی از ارکان اصلی دخیل در بسیاری از تحولات تاریخ سیاسی عصر ساسانی محسوب می شد و این ناحیه آخرین پایگاه امید شاهزادگان ساسانی برای ...

المنصور محمد بن ابی عامر، حاجب قدرتمند هشام(المؤید) خلیفه‏ی اموی اندلس (خلافت 366 - 399ق) بود. دوران او مقارن است با آغاز ضعف نظامی و آشفتگی و هرج و مرج حکومت مسلمانان در اندلس. از این رو مسیحیان جرأت یافتند که به سر حداّت و مرزهای اندلس تجاوز کرده و به غارت و کشتار بپردازند. المنصور از شخصیت‏های بزرگی است که در این اوضاع پریشان و آشفته، به فکر دفاع از قلمرو مسلمانان افتاد و ضربه‏های متعدد و هول...

تحولات سیاسی،مذهبی دوره سلطه سلاجقه بر دستگاه خلافت در بغداد و نوع تعامل آنها با خلفاء عباسی و پیوند خلافت و سلطنت،شرایط حساس و ویژه ای را برای شیعیان اثناعشری بغداد در عرصه سیاسی و اجتماعی رقم زد. در این پایان نامه با هدف تبیین شرایط و وضعیت سیاسی،اجتماعی شیعیان اثناعشری بغداد و نقش بازیگران و عوامل مطرح آن در دوره حاکمیت سلاجقه تا سقوط بغداد ،تلاش شده است با استفاده از روش تحلیلی ، توصیفی ب...

قدرت یابی امویان به دوره فتوح اسلامی در سرزمین شام باز می گردد. یزید بن ابی سفیان در دوران خلافت عمر بن خطاب به امارت دمشق منصوب گردید. پس از مرگ یزید، معاویه به امارت تمام شام دست یافت و در دوره ی خلافت عثمان بر قدرتش افزوده شد. وی موفق به تشکیل سپاه منظم و نیروی دریایی گردید و از این پس به فتح شهرهای روم شرقی در آسیای صغیر و جزایر آن دولت پرداخت. معاویه در سال 41 ق موفق گردید خلافت اموی را تأ...

چکیده: بنی امیه نخستین سلسله حکومتی مسلمانان پس از اسلام است که خلافت را بر خلاف آموزه های قرآن و سنت رسول الله (ص) و خلفای راشدین موروثی کردند. این سلسله از سال 41 هجری قمری به خلافت رسیدند و در سال 132 هجری قمری منقرض شدند. امویان در طول دوران حکومتی خود با بحران ها و قیام های مهمی مواجه شدند که مشروعیت این خلافت را در نزد مسلمین زیر سوال برد، و نقش مهمی را در تضعیف قدرت این سلسله ایفا کردند...

چکیده بحث اهل ذمه به عنوان یکی از گروههای ساکن در جامعه، همواره در میان مسلمانان مطرح بوده است. پس از نزول آیه ی جزیه در دوران پیامبر (ص)، موضوع اهل ذمه به عنوان یک مسأله در تاریخ اسلام نمود پیدا کرد. با فتح سرزمینهایی چون ایران، مصر و شامات در زمان عمر، خلیفه ی دوم، این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفت. رفتار عمر با اتباع اهل ذمه، بعدها در تبیین نظرات فقهی اهل سنت که حاکم بر جامعه ی اسلامی بود...