در این دو بیت از دیوان حافظ: خیال آب خضر بست و جام اسکندر(کیخسرو)            به جرعه‌نوشی سلطان ابوالفوارس شد اسم اعظم بکند کار خود ای دل خوش باش                که به تلبیس و حیل دیو مسلمان(سلیمان) نشود ضبط‌های «جام کیخسرو یا اسکندر؟» و «دیو سلیمان نشود یا مسلمان؟» محلّ بحثِ محقّقان مختلف بوده است. در نمونۀ نخست، «جام اسکندر» مستند بر یک نسخه(خلخالی827ه.ق) است و همۀ دست‌نویس‌های معتبرِ دیگر «جام کی...

چکیده در میان معانی و مضامین شعر فارسی آنچه از زیربنای عاطفی استواری برخوردار است و در عین حال از مهمترین عنصر شعر، یعنی تخیّل نیز بهره کامل دارد، اندوهیاد (مرثیه) است. مرثیه به اشعاری گفته می شود که در ماتم گذشتگان و تعزیت بازماندگان، اظهار تأسّف و تألّم از مرگ سلاطین و بزرگان درباری، بستگان و دوستان، شخصیت داستان و قهرمان منظومه، ذکر مصائب پیشوایان دین و ائمّه اطهار(ع)، بلایای طبیعی و قتل عام...

مطالعه حاضر برای بررسی سلول های زایای اولیه از زمان شروع مهاجرت آنان از نواحی خارج رویانی به محل گنادهای اولیه رویان شترمرغ و بررسی بافت شناسی بیضه در مراحل رویانی و قبل از بلوغ شترمرغ انجام شد. برای تائید این موضوع که مهاجرت سلول های زایای اولیه در شترمرغ از طریق سیستم گردش خون رویانی انجام می گیرد، نیاز به شناسایی آن ها در خون رویانی وجود دارد. بدین منظور رویان شترمرغ در روزهای 8، 9، 10، 11 و...

پست مدرنیسم و پست مدرن ها برخلاف مدرنیسم، دنیای شبیه سازی شده است که به واقعیت شباهت دارد اما واقعیت نیست. آنها به باور خود در جهان تهی از خرد و حقیقت به بی معنایی و چند معنایی که خود نوعی بی معنایی و بی اعتنایی به دانش و علم است، رسیده اند و این خود تأکیدی است بر اصل شک اندیشی و تردید و لاجرم ناامیدی و یأس متعاقب و حاکمیت پوچی مطلق. حضور پست مدرنیسم در حوزه ادبیات و هنر به نوعی تقلید و دنباله ...

عصر ما، عصر سیطره ی دغذغه های ذهنی بر روان انسان است که منجر به ایجاد انفعال و بروز حالات عاطفی گوناگونی از قبیل یأس و امید، مهر و کین، شادی و اندوه و شگفتی شده است. به همان اندازه که شخصیت انسان ها با یکدیگر تفاوت دارد، کیفیت بروز این عواطف نیز متفاوت است. این حالات که بیانگر ویژگی های درونی و روانی شخص است در شعر و ادبیات به طرز نمایان تری انعکاس یافته است. از این رو شعر شاملو و ماغوط، که یک...

حسین منزوی از شاعران معاصر است که به خاطر نوآوری های فراوانش در غزل و ایجاد قالبی تازه و امروزی برای آن، لقب پدر غزل معاصر ایران را گرفته است. او همچنین در شعر نو هم بدعت هایی تازه بنا نهاده که درخور توجّه است. منزوی در بیانِ شاعرانه، طرحی نو ایجاد کرد؛ زیرا حس کرده بود که آن ادبیات گران سنگ با طی زمان و اعصار، رفته رفته از شدّت تقلید و تکرار، با همه ی سرشاری اش، دیگر حرفی تازه برای گفتن ندارد؛ لذ...

عنصر رنگ، بــا تمام عوامل و جزئیات زنـدگی مـا رابطه ای تنگاتنگ دارد. ایـن ارتباط و تـأثیر بـه حدّی است که حتّـی انسان ها در کلمـات و جملات خود نیـز، بـرای بیـان احساسات درونـی شـان از رنــگ استفاده مـی کنند. شـاعران و نویسندگان نیز از این امر مستثنی نبوده و حتّی از جمله کسانی هستند که بیشترین استفاده را از رنـگ، بـرای بیان احساسات خویش در قـالب شعر و تصـاویر شعری دارند. آن هـا بـرای زیبایی و جلوه ...

ادوارد یونگ شاعر انگلیسی اواخر قرن هفدهم در اثر معروف خود با عنوانتفکراتِ شبانه تصویری غریبانه از صحنۀ مرگِ همسرشارائه می هد. آلفرد دو موسه، شاعرِ فرانسوی قرنِ نوزدهم در سرودنِ مجموعۀ شعری اش با عنوانشبها از ادوراد یونگ الهام می پذیرد. او شب را تنها شاهد روزگار غم زده اش در نظر می گیرد و الهه های شعر را برای التیامِ درد فراقش از ژرژ ساند به یاری می طلبد. در این مقاله در نظر داریم این دو مجموعه ی شعری...

دیوواژه ای است ابهام آمیز در بودن یا نبودن، در شکل ظاهر و شمای ذهنی و نقش آفرینی مثبت یا منفی که در فرهنگ فارسی تعابیر گوناگونی برای آن بیان شده است. تقابل نیروهای خیر و شر، تقسیم جهان به دو پهنه نور و تاریکی و عقیده به ستیز دائمی میان پدیده های اهورایی و اهریمنی، باوری رایج در میان تمام اقوام و ملت هاست؛ پیکاری که تا جهان برپاست، ادامه دارد و پیروزی نهایی در آن با جبهه نور است. رد پای چنین باو...

از میان نظریات زبان شناختی، آرای هلیدی-که خود محصول تحول در مطالعات فرمالیستی-ساختارگرایی مکتب پراگ است- به سبب تکیه بر چارچوب نظری تعریف شده و علمی در کشف لایه های زبانی متن و ایجاد زمینه های فهم کیفیت زبان متن با معنا و مفهوم آن، می تواند راهگشای منتقد برای ارزشیابی یک متن ادبی و به دنبال آن ارائه یک الگوی ساختاری مناسب باشد. روشن است این رویکرد دلایل توفیق یا بی توفیقی نویسنده یا شاعری خاص ر...