اختلاف روش بحث میان متکلمین و فلاسفه و نی موارد اتفاق هر دو گروه در مسئله عدل الهی موضوع این رساله است . عناوین رساله عبارتند از : مسیر تاریخی طرح مسئله عدل الهی ، بررسی ریشه لغوی و اصطلاحی عدل ، مسئله حسن و قبح عقلی از دیدگاه متکلمین و فلاسفه در نظام آفرینش و عدل الهی در قیامت . رساله حاوی ضمائمی به شرح زیر است 1- ترجمه رساله « انفاذ البشر من الجبر و القدر » از سید مرتضی در تفکیک فعل عید و خ...

رساله غوثیه ‘ رساله ای است به طریقه خطاب فهوانی و محادثه مثالی حضرت ربانی با غوث اعظم که به زعم عده ای از محققان سخت کوش صبر نوش به محیی الدین بن عربی نسبت داده شده است . اما در این مقاله ضمت بررسی و نقد دلایل کسانی که آن را به ابن عربی نسبت می دهند ‘ با بررسی جمیع نسخ خطی و چاپی و مقایسه تحلیلی تطبیقی آنها و نقد محتوایی رساله غوثیه و نیز انطباق مفاد معنایی آن با دیگر آثار محیی الدین عبدالقادر...

یکی از مشکلات نگارشی زبان فارسی، کتابت و اظهارِ نشانه‌ی اضافه‌ی اسمی یا وصفی در مورد واژه‌هایی است که در صورت نوشتاری آن‌ها «ـه/ه» غیر‌ملفوظ به کار رفته و به عبارتی، واج پایانی آن‌ها کسره (ـِ) یا مصوّت کوتاه «e» به شمار می‌آید. اختلاف در شیوه‌ی نگارش صامت میانجی «ی» (y) پس از واژه‌ی مختوم به «ها»ی ناملفوظ به صورت «ی» کامل پس از «ـه/ه» یا به شکل «یا»یِ ابتر (ء) بر روی «هـا»یِ ناملفوظ (ـهٔ/ هٔ) ناشی از ...

رساله هایسوانح العشاق احمد غزّالی و عبهرالعاشقین روزبهان بقلی شیرازی از جمله رساله هایی هستند که به لحاظ موضوع، شیوه بیان، چگونگی به کارگیری زبان، و محتوا مشترکات زیادی دارند. خوانش همزمان و مطالعه بینامتنی این دو رساله می تواند شناخت ما را از قابلیّت های این آثار دگرگون سازد و با ویژگی های مشترک یا منفرد آنها آشنا نماید. بعد از مطالعه بینامتنیِ این دو رساله طبق نظریه ژرار ژنت، معلوم شد که عبهرالع...

سماع، اصطلاحی است که از زمان رشد عرفان در ایران در آثار صوفیانه درباره آن سخن گفته شده است.بسیاری از عارفان متشرع یا علاقه چندانی به سماع نشان نداده اند و یا برای آن شرایط سختی قایل شده اند.در مقابل، بسیاری از عارفان نیز سماع را وسیله ای برای جذب واردات قلبی از جانب محبوب دانسته و شرایط آن را ذکر کرده اند.از آغاز تا قرن پنجم(هـ ق) تفکر و رفتار صوفیانه در ذهنیت جامعه ایرانی در حال شکل گیری و نمو...

رساله مطالعه ای است مونوگرافیک در مورد زندگی، آثار و تاثیر ابن مقفع در حیات فرهنگی قرن دوم هجری . رساله نمونه ایست از یک کار تحقیقی نسبتا" کامل که عمده منابع مورد لزوم و در دسترس را دیده و از آنها استفاده کرده است . در رساله موضوعات بحث انگیز فرعی مثل انتقادات ابن مقفع به احتمال نگریسته شده و برعکس ارزیابی آثار او با تفصیل بیشتری مورد بحث قرار گرفته است .

این بررسی براساس نسخه ای از "رساله نفس " با مقدمه و حواشی و تصحیح آقای دکتر موسی عمید (1331) به انجام رسیده است . در این تحقیق هر جزء به تنهایی درنظر گرفته شده است . واژه هایی که از سه جزء تشکیل گردیده اکثرا به دو جزء بخش گردیده اند، مانند: "ادراک با فعل" که به دو بخش "ادراک " و "بافعل" تقسیم گردیده و بصورت واژه مرکب منظور نگردیده است . جزء "بافعل" بصورت یک واژه مستقل آمده زیرا با تقسیم آن به د...

چکیده ندارد.

ابوالعلاء معرّی (363ـ 449 هـ) شاعر، فیلسوف، ادیب و زبان شناس یکی از نوابغ فکر بشری است. شخصیت ذو اَبعاد او درده قرن گذشته پیوسته یکی از موضوعات بحث برانگیز و دل نشین درمیان صاحب نظران حوزه های فوق بوده است، اما درباره شخصیت فلسفی او اتفاق نظر وجود ندارد. بعضی او را حکیم و بعضی فیلسوف می دانند. استاد برجسته طه حسین دراین مقاله کوشیده است تا از معرّی به عنوان یک فیلسوف دفاع کند. او دربحث خود از رشته...