أبو عبدالله حمزه بن حسن اصفهانی (280 ق - 351 ق) ادیب، زبان شناس و مورخ ایرانی است، که آثار و تألیف های ارزشمند وی در زمینه های گوناگون ادبی از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ روش او در تالیف آثار، به شیوه ی محققان امروزی بسیار نزدیک است. تکیه بر عقل و خرد، نقد عالمانه، استفاده از منابع معتبر و نوآوری در برخی زمینه ها از جمله ویژگی های سبک نگارشی اوست. شماری از کتاب ها و آثار وی همچون «التنبیه علی ح...

هدف این تحقیق، توصیف و تحلیل چند فرایند واجی پربسامد در لهجه اصفهانی و مقایسه آن با فارسی معیار در چارچوب نظریۀ بهینگی است که نظریه ای نوین در واج شناسی است. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده و در گرد آوری داده ها از روش میدانی استفاده شده است. بدین منظور، ده ساعت از مکالمه گویشورانِ بین سی تا پنجاه سال ضبط و سپس این داده ها آوانویسی و دسته بندی شده است. بدین ترتیب، با بررسی داده ها در ...

افزایش کتاب‌های تفسیر قرآن در قرن معاصر با سبک و سیاقی یکسان و با سخنانی همسان، گمان هم‌طرازی را در نگاه نخستین در میان آنها تداعی می‌نماید. گشایش و صیقل آیینه نقد و بررسی، این هنر را دارد که برجستگی‌ها و کاستی‌های هر یک نسبت به دیگری را آشکار نموده، و اهل مطالعه و دانش و پژوهش را در انتخاب مسیر رهنمون باشد. این قلم در همین راستا چشم‌اندازی بر تفسیر اطیب البیان دارد که به دست فقیه و مفسر شیعی ...

شناسایی بخش‌‌ها‌‌‌‌ی بازار گردشگری به توسعه­ی بهتر بسته‌های سفر و راهبردها‌‌ی کارآمدتر کمک می‌کند. با شناسا‌یی ارزشهای مورد انتظار ناشی از الگوهای رفتاری و مقایسه آن با علایق رفتاری سفر افراد سالمند درکنار ویژگی‌های فردی می‌توان بازار گردشگران سالمند را بخش‌‌‌بندی و پیش بینی کرد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی- پیمایشی است. برای شناسایی ارزشهای مورد انتظار ...

یکی از جذّاب‌ترین آرایه‌های ادبی «توجیه المحال» است. این آرایة زیبای بدیعی، با سخنان عارفان بزرگی چون بایزید بسطامی و حسین بن منصور حلّاج پدید آمد و آنگاه در شعر سرایندگانی همچون سنایی غزنوی، عطّار نیشابوری و حافظ، جایگاهی استوار یافت. سپس دامنة آن به شعر سبک هندی اصفهانی نیز کشیده شد. برای این آرایة ادبی شاخه‌هایی مانند: شطح، خلاف آمد عادت، وفاق الضّدین و... می‌توان نام برد که در دانش منطق از آن ...

هجو از فروع ادبیات غنایی به شمار می‌رود و مانند هر گونۀ ادبی دیگر دارای ویژگی‌هایی است که آن را از گونه‌های دیگر جدا می‌کند. پژوهش حاضر در حوزه ادبیات غنایی و با هدف مقایسه تحلیلی هجو در شعر سنایی غزنوی، جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی و خاقانی شروانی که از شاعران بزرگ سده ششم هجری و سبک سلجوقی هستند، صورت گرفته است. در این پژوهش، به شیوۀ کاربرد اوزان عروضی، موسیقی، ایدئولوژی و واژگان گزیدۀ شامل ا...

دگرگونی سبک نثر در نیمه دوم پادشاهی قاجار در آثار آغازگرانی چون حاج زین‌العابدین مراغه‌ای، طالبوف، میرزا ملکم خان، احمد روحی کرمانی و میرزا حبیب اصفهانی، در منابع مختلف مورد بررسی قرار گرفته و ما از بین نام‌های یاد شده، بنا داریم سه اثر عبدالرحیم طالبوف را مورد بررسی قرار دهیم. طالبوف یکی از نویسندگان روشنفکری است که با آثار خود که در نثری شیوا پدید آمده، تأثیر شگرفی بر روشنگری عصر خود گذاشته ا...

‌کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران توانای زبان فارسی در قرن هفتم هجری قمری است. دیوان کمال اسماعیل شامل ترکیب بندها‌‌، قصاید‌‌، غزلیات‌‌، قطعات و رباعیات اوست که معانی و مضامین توحید‌‌، نعت‌‌، موعظه‌‌، مرثیه‌‌، عشق‌‌، عرفان و مدح بزرگان عصر خود را در بر دارد. از ویژگی‌های شعر کمال اسماعیل‌‌، استفاده از معانی ظریف و آرایه‌های ادبی فراوان و نو است که بدین سبب او را در تاریخ ادبیات فارسی به عنو...

چکیده مثل‌ها، از جمله اجزای جدانشدنی فرهنگ و ادبیات در میان تمام ملل جهان است و در ادبیات ملت‌ها، بی‌شمار مثل می‌توان یافت که به خوبی نشان‌دهندة طرز تفکر، منش و نوع زندگی آنان در دوره‌های مختلف تاریخی است. مثل و شعر فارسی ارتباط متقابل با هم دارند. در دوره­های مختلف شعر فارسی، شاهد ترویج مثل­های فراوانی از طرف شاعران هستیم. می­توان از دورة موسوم به سبک هندی یا اصفهانی و پس از آن از شعر نو یاد ...

از گنجینه‌های شعر و ادب فارسی، فقط بخش اندکی تصحیح و چاپ گردیده و بخش عظیمی همچنان در گوشۀ کتابخانه‌ها به فراموشی سپرده شده است. خالق یکی از این نسخه‌های خطی شاعری گمنام به نام میریوسف (محمد یوسف) والهی قمی متخلص به «والهی» است که در نیمۀ دوم قرن دهم و ربع اول قرن یازدهم هجری می‌زیست. این شاعر از مربیان شعر و ادب فارسی به شمار می‌آید و یکی از شاعران، تصنیف‌سازان و موسیقی‌دانان توانای عهد صفویه ...