چکیده سیاست خارجی، جهت گیری یک کشور را نسبت به نظام بین الملل مشخص می سازد. هر کشوری برای فعالیت در عرصه بین المللی نیازمند طراحی سیاست خارجی فعال و پویائی است.سیاست خارجی استراتژی طراحی شده به وسیله سیاست گزاران یک کشور در مقابل دولتها یا عناصر بین المللی دیگر برای رسیدن به اهداف ملی و تامین منافع ملی است.منافع ملی، چارچوبی است که سیاست خارجی با توجه به آن رویه ها و ابزارهای خود را سازماندهی ...

این نوشتار به دنبال مطالعه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد رئالیسم فرهنگی آلستیر آین جانستون است. رهیافت‌هایی که تا کنون به‌طور عام به مقوله‌ی سیاست خارجی و از جمله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازند، تحت تأثیر سنت رئالیسم و تا حدودی نظریه انتقادی و سازه‌انگاری بوده‌اند. این پژوهش با نابسنده دانستن مطالعات پیشین و با اتکا بر رویکرد جانستون در خصوص چین نقطه تأکید خود را در سیاس...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از منظر نظریه­های مختلف روابط بین­الملل توسط پژوهشگران داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفته است. مهمترین چالش پیش روی همه این نظریه­ها، تحلیل و توضیح جنبه­های متضاد سیاست خارجی ایران بوده است. در این مقاله، ما چارچوب جدیدی برای بررسی و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ارائه و استدلال می­کنیم که این چارچوب، می­تواند تناقضات و تفاوت­های ظاهری سیاست خارجی ایران ...

در شرایطی که تغییر و نوسان در برزخ آرمان‌گرایی و عمل‌گرایی، دستیابی به الگوهای شناختی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را دشوار ساخته است، ناگزیر از شناخت عوامل مؤثر و روابط بین آ‌ن‌ها برای تحلیل سیاست خارجی هستیم. به این منظور، پژوهش حاضر با روش تحلیل ساختاری و تکنیک تحلیل تأثیر متقابل به دنبال پاسخ به این پرسش است که الگوی روابط عوامل کلیدی تأثیرگذار بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چیست...

بررسی امتناع در برقراری روابط میان ایران و آمریکا، مهم‌ترین بحث حوزه مطالعات ایران و آمریکاست. در زمینه اینکه چرا این روابط عادی نمی‌شود، معمولاً بیشتر انتقادات متوجه سیاست خارجی ایران بوده و سیاست خارجی آمریکا بسیار کم‌انتقاد مفروض گرفته می‌شود. این مقاله در نظر دارد با بررسی انتقادی سیاست خارجی ایالات متحده در دوران کلینتون و بوش (سال‌های مقارن با ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی، 84-1376)، چنان فرض...

تحولات دیپلماسی سبب شده که دولت­ها در کنار پیگیری منافع ملی و تعقیب سیاست­های خود در قالب دیپلماسی سنتی، به اشکال نوین دیپلماسی جهت تأثیر بر افکار عمومی بین‌المللی و محیط بین­الملل متوسل شوند. حضور دولت­ها یا حکومت­های محلی تابع آن­ها در نهادهای چندجانبه غیردولتی و تعاملات موجودیت­های فرو ملی در راستای این مهم قرار دارد. این مقاله، جایگاه دیپلماسی شهری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بررس...

سیاست خارجی ایران در پس از پیروزی انقلاب اسلامی، براساس دو رویکرد متفاوت: در چارچوب دولت ایران و دیگری برپایه انترناسیونالیسم اسلامی شکل گرفت. سیاست خارجی  دولت موقت در دسته نخست قرار می گیرد. سیاست خارجی دولت مهدی بازرگان برپایه انگاره های هویتی- معنایی نخبگان اسلام گرای لیبرال تکوین یافت و حول قرائت خاص این طیف فکری از مفاهیم بنیادین سیاست مثل ارتباط «دین و سیاست»، «اسلام و غرب» و «ایران و اس...

در این مقاله ضمن اینکه مؤلفه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به عنوان متغیرهای مستقل یا منابع بیرونی سیاست خارجی عربستان بررسی شده‌اند، به چهار ویژگی پادشاهی، وهابی، رانتیر و شبه‌جزیره‌ای بودن دولت به عنوان متغیرهای میانجی یا منابع داخلی سیاست خارجی این کشور پرداخته شده است. همچنین، پنج محور به عنوان اصول و اهداف کلان سیاست خارجی عربستان مورد تأکید قرار گرفته‏اند که عبارتند از: برتری‌جویی پیرامونی، م...

سیاست خارجی مهم‌ترین وجه زندگی اجتماعی‌ـ سیاسی ملت‌ها و کشورها به شمار می‌رود، چون بقا و حیات آن‌ها به سیاست خارجی بستگی دارد. از این‌رو، تلاش برای درک و فهم ماهیت و رفتار سیاست خارجی کشورها یکی از دلمشغولی‌های فکری و ذهنی محافل علمی و دانشگاهی بوده و است. به گونه‌ای که حوزه مطالعاتی تحلیل سیاست خارجی جهت پاسخ‌گویی به این کنجکاوی و دل‌نگرانی تأسیس و توسعه یافته است. تحول و تکامل این رشته، مطالع...

در چهاردهه گذشته، آثارگوناگونی در خصوص سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در محافل دانشگاهی، پژوهشی و تحقیقاتی کشورهای مختلف به چاپ رسیده که به ایدئولوژی محور، گفتمانی، امنیتی، تئوریک و تاریخی قابل تقسیم بندی می باشند. نقص بنیادی این نوشته‌ها که از نظر سنجش روش شناسی، بیشتر تقلیل گرا، هنجاری و یا آرزوگرایانه هستند، این است که فاقد یک چارچوب مفهومی جامع برای درک سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می ب...