مطالعات پژوهشی در حوزه ی سنجش کیفیّت ترجمه در طول دهه های اخیر شتاب گرفته است. رویکردهای متفاوت پژوهشگران و ناقدان ترجمه را می توان به دو گروه اصلی رویکردهای روانی-اجتماعی و رویکردهای بر پایه ی متن و گفتمان تقسیم کرد. رویکردهای بر پایه ی متن و گفتمان را نیز می توان به سه زیرگروه مطالعات ترجمه توصیفی، رویکردهای پسانوگرا و ساختارشکنانه و رویکردهای زبان محور تقسیم کرد. در مطالعه ی حاضر، آخرین نسخه ...

سیاق در تفسیر قرآن کریم نقش بسیار مهمی دارد. با توجه به پیوستگی آیات در معنا، توجه به این نقش بسیار ضروری می­نماید.سیاق می­تواند تمامی فعالیت­های تفسیری و فعلیت بخشی به مضمون نص را تحت پوشش قرار دهد. در همین زمینه در تحلیل موارد گوناگونی که از کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» به وجود آمد می­توان به این نکته توجه کرد که در این تفسیر به تحلیل رابطه آیات به صورت گسترده توجه کرده است. این پژوهش به نقش...

سیاقت و سیاق، شیوۀ خاص نگارش اعداد بود که به مرور زمان و با ساده شدۀ حرف نویسی اعداد عربی به وجود آمده است. نوشتن به این شیوه برای ثبت محاسبات مالی در ایران، بیش از هزار سال در میان گروه های مختلف اجتماع ـ از مستوفیان دیوان تا حساب روزمره مردم ـ رواج داشته است. در دورۀ مشروطه محاسبات به شیوۀ سیاق جای خود را به شیوۀ نوین نگارش بودجه داد. «دفاتر دخل و خرج مملکتی» کنار نهاده شد و به جای آن بودجه ک...

در منابع دینی به ویژه قرآن کریم، گاهی با سیاق ها و ساختارهایی مواجه می شویم که به نظر می رسد در صدد تعریف یک مفهوم یا پدیده است. پرسش این است که آیا در حقیقت می توان از این ساختارها به تعریف دقیق یک مفهوم دست یافت یا خیر؟ اگر پاسخ منفی باشد، اشکالات و چالش های این ساختارها برای تعریف چیست و چرا نمی توان برخلاف ظاهر آنها که گویای تعریف است، توقع تعریف به معنای واقعی کلمه از آن داشت؟ این سیاق ها ...

درباره آیات 19-16 سوره قیامت دو دیدگاه وجود دارد: الف: این آیات در بین آیات مربوط به قیامت معترضه و مخاطب آنها پیامبر اسلام(ص) و زمان خطاب این دنیا و هنگام نزول وحی قرآنی است. ب: این آیات در راستای دیگر آیات سوره و مخاطب آن انسان کافر و زمان خطاب روز قیامت و هنگام خواندن نامه اعمال است. در این مقاله با نگاه تدبرمحورانه ابتدا دیدگاه دوم بررسی شده و با توجه به آیات نامه اعمال و آگاهی انسان از ...

بحث سیاق از مباحث کلیدی و زیربنایی در حوزه علوم قرآنی و اصول تفسیری است. این نقش کلیدی در حوزه‌های معارفی دیگر هم‌چون فقه و اصول نیز مطرح است. دانشمندان علوم قرآن و تفسیر، از سیاق بسیار یاد کرده‏اند و آن را مورد استناد قرار داده‏اند، ولى تعریف دقیقی از سیاق ارائه نکرده‌اند و هم‌چنین در تحقق سیاق، دو شرط ارتباط صدوری و ارتباط موضوعی را بیان کرده اند، که به نظر می‌رسد این دو شرط باید مورد واکاوی ...

کار روایی است، و این امر اجتناب ناپذیر است. از آنجایی که شناخت اسباب نزول دارای اهمیت فراوانی است، از جمله به فهم آیات قرآن کریم کمک شایانی می کند، و همچنین در شناخت احکام دین و تشریع موثر است. بنابراین یکی از علومی که مفسر باید نسبت به آن آگاه باشد علم اسباب نزول است، تا در زمینه تفسیر آیات دچار لغزش و اشتباه نشود.

ارتباط اسماء الهی با محتوای آیات در سوره ی مبارکه ی نساء، مسئله ی مورد بحث این پژوهش است. با توجه به اتفاق نظر دانشمندان علوم قرآن، چینش کلمات قرآن کریم در قالب آیات، به دستور حضرت رسول ( ع) و از جانب خداوند می باشد؛ بنابراین ارتباط میان معنا یا معانی اسماء الهی با محتوای آیات امری انکار ناپذیر است. این ارتباط در سوره نساء؛ به چند صورت بروز یافته است که عبارتند از: ارتباط با محتوای آیه خود، پ...

ابن جریر طبری صاحب تفسیر «جامع البیان عن آی القرآن» در تفسیر آیات به مسئله اختلاف قرائات توجه داشته و با ‏توجه به ضوابط و معیارهای خود یکی از وجوه قرائت را اختیار کرده است. با تأمل در مواردی که ابن جریر یک وجه از ‏قرائت را اختیار کرده، در می یابیم وی در بسیاری از موارد هماهنگی قرائت با سیاق را مؤید یک وجه از قرائت دانسته و ‏بر اساس آن قرائت خود را اختیار کرده است.‏ با توجه به اهمیت موضوع، این ...

عینیت در تفسیر هنری، یعنی مجاز باشیم از تفسیرها درست و نادرست یک اثر هنری سخن بگوییم. برخی از نظریه‌پردازان، نام آن‌ها را ضد-قصدگرا بگذارید، رجوع به قصد مؤلف برای کشف معنای اثر را نادرست می‌دانند. در این میان، برخی، از جمله رولان بارت، اساساً منکر عینیت در تفسیر می‌شوند. برخی نیز، از جمله مونرو بیردزلی عینیت در تفسیر را می‌پذیرند اما آن را به سیاق متن نسبت می‌دهند. در مقابل، برخی قصدگرایان مق...