احترام اموال، از مقاصد مهمّی است که شارع مقدس در راستای دستیابی به آن، احکامی را وضع کرده است. در فقه به مواردی برخورد می شود که به نظر می رسد از ارزش و احترامی که شارع برای اموال دیگران گذاشته است، برخوردار نیستند، کافر حربی از این دسته اشخاص به شمار می آید. پرسش اساسی اینست که اگر مسلمانی به کشورهای کفار مسافرت کند، آیا می تواند بر اساس احترام نداشتن اموال ایشان به آنها دستبرد بزند و همان گونه...

داب شارع مقدس مبنی بر احتیاط در « فروج و دماء» موضوعی است که بر هیچ فقه پژوهی مخفی نیست. این ذائقه موجب شده است تا در مواردی مثل «شهادت بر زنا» ، شارع مقدس علاوه بر «شروط عمومی معتبر در بینات» نظیر عدالت، تعدد و صدق شهود ،اقدام به وضع «شروط اختصاصی» نماید.مواردی مثل «اشتراط اجتماع شهود» ، «اشتراط اتصال شهادات» و یا «اشتراط رویت به نحو مخصوص» از آن جمله اند. اما نکته اساسی در این مسئله این است ک...

اصل حاکمیت اراده در نظام رومی- ژرمنی مدرن به معنای مبنا بودن ارادة انسان (طرفین تعهد) در مشروعیت تعهدات و عقود است، این تنها و تنها ارادة طرفین است که اصل عقد را ایجاد و مشروع می نماید و اگر قیدی هست این قید نیز امری قانونی است که برآمده از حاکمیت اراده در سطح ملی و عمومی است، قانون بروز اراده در سطح عمومی و تعهد بروز اراده در سطح خصوصی است. این نگاه ریشه در تلقی انسان به مثابه سوژه دارد که در ...

امری سودمند که موجب انتفاع معنوی یا مادی گردد و نقطهی مقابل آن فساد باشد، مصلحت است.در رابطهی با تبعیت احکام از مصالح و مفاسد دو نظریهی اصلی وجود دارد:الف: اندیشهی انکار، به اشاعره نسبت داده شده است که معتقدند در ذات هیچ فعلی مصلحت یامفسدهای نهفته نیست که احکام تابع آنها باشد، بلکه امر یا نهی شارع مصلحت و مفسده را درافعال به وجود میآورد.ب: اندیشهی اثبات،گاهی به همهی عدلیه و گاهی به مشهور عدلیه ...

یکی از راهکارهای حفظ سلامت جامعه و صیانت کرامت انسانی «حبس» است . شارع مقدس حبس را در زمره مجازات‏های تعزیری قرار داده است که کمیت و کیفیت آن ها در گرو نظر حاکم شرع است. این نوشتار در نظر دارد, احکام زندان جاسوس مسلمانی که برای دشمن به تجسس می پردازد و همچنین حکم تعزیری یک دسته از مصادیق افراد شرور به نام«ذاعر» را از دیدگاه مفسران و فقیهان اهل سنت و تشیع مورد بررسی قرار دهد. در این بررسی ضم...

تحلیل فقهی و حقوقی ممنوعیت تولید خودآموز و تکثیر غیرمجاز کتابهای درسی   دکتر سید طه مرقاتی خویی*   چکیده حقوق مالکیت معنوی یا فکری از جمله حقوقی است که امروزه با تصویب قوانین خاص مانند کپی‌رایت (1911 م)، موافقت‌نامة سال 1994 م سازمان تجارت جهانی (تریپس) و قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان ایران (1348 ش) به رسمیت شناخته شده است و صاحبان آثار می‌توانند از ...

هدف: بررسی مفاهیم مرتبط با خواندن در آیات قرآن کریم و احادیث معصومین (ع)، تبیین شیوه‌‌های بهره‌گیری مطلوب از مطالعه و کتابخوانی، و تحلیل راهکارهایی برای اثربخش نمودن فرایند مطالعه صحیح. روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل محتوا. یافته‌ها: تعداد قابل توجهی از آیات و احادیث معصومین (ع) استخراج شد که از جنبه‌های مختلف، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم مفاهیم مرتبط با مطالعه را مطرح می‌کنند. نتیجه‌گیری: خواندن مورد ...

 مقاصد شریعت عبارت از اهدافی است که در شریعت به‌منظور جلب مصالح و دفع مفاسد بندگان، از ناحیۀ شارع دنبال می‌شود. مقاصد شریعت به اعتبار اهمیت، به ضروریات، حاجیات و تحسینات تقسیم شده‌اند که حفظ دین، جان، عقل، نسل و مال بندگان از مصالح ضروریه تلقی شده است. فقیه به استناد آیات، احادیث معتبر، عقل و بنای عقلا، مشروعیت و موارد مقاصد شریعت را به‌دست می‌دهد. مقاصدی که در منابع شناسایی شده‌اند، در فهم و ت...

تقصیر به عنوان مبانی مسئوولیت مدنی و در فقه تقصیر به عنوان ضمان و تضمین«ثبوت اعتباری چیزی در ذمه به حکم شارع» استفاده شده که نظر قانون گذار و شارع مقدس جبران زیان های وارده بر زیان دیده ها و برقراری قسط و عدالت اجتماعی،اقتصادی،و.... در جوامع بشری است. لذا هدف کلی بنده تبیین و مشخص نمودن تقصیر در حقوق موضوعه(مدنی کیفری و حقوقی) حقوق اسلامی و نیز تطبیق با مذاهب عامه(شافعی،مالکی،حنفی و حنبلی)می ب...