عـلم نحـو، قـرائت، معـانی و تفسیر ازجمله علـوم ادبی پایه به شمار می­رود که برای شنـاخت زوایای گونـاگون کلام خدا به دست دانشمنـدان مسلمان تـدوین شده و مجموعه­ای مشتمل بر سی رشتة علمی، موسوم به ادبیّات قرآنی شکل گرفته است. در رأس این علوم، علم اعراب قرآن قرار دارد که از اهمیّتی بسزا و جایگاهی والا برخوردار است و بسیاری از رجال علم و ادب به پـژوهش در این باب همّـت گمارده و آثـاری گرانقـدر و مانـدگار ...

این پژوهش با عنوان «گونه شناسی و آموزه های روایات تفسیری سوره لقمان» در صدد است که این سوره را از دو جهت مورد بررسی قرار دهد: نخست گونه شناسی روایات تفسیری وارد شده ذیل آن و سپس استخراج آموزه های این روایات. در بخش گونه شناسی روایات به بررسی 92روایت در انواع گونه هاپرداختیم؛ که در این به بررسی21روایت تبیین مفهومی،20روایت اخلاقی، 17مورد تعیین مصداق(جری و تطبیق)،روایات استناد به قرآن و نیز بیان ...

این مطالعه درصدد بررسی تجوید قرآن کریم در کتاب النشر فی القرءات العشر اثر ابن جزری از دانشمندان مشهور علم قرائات و تجوید می باشد. ابتدا تعریف تجوید در این کتاب بررسی گردید ، سپس مطالب مربوط به اندام های گفتار ، توصیف واکه ها و همخوان ها از کتاب النشرنقل گردید و از دیدگاه آواشناسی جدید مورد بررسی قرار گرفت . در پایان از موضوعات مربوط به فرایندهای آوایی ، بخشی را که ابن جزری از روایت حفص از عاصم ...

علامه طباطبایی یکی از مفسران بزرگ إمامیة در دوران معاصر است که تفسیر وی از ابعاد گوناگون علوم و معارف ‏قرآنی از اهمیت بسیاری برخوردار است. بررسی اختلاف‏ قراءات، نقد و یا ترجیح یک قرائت بر قرائات دیگر یکی از آن موضوعاتی است که جایگاه ویژه‏ا‏‏‏ی در تفسیر المیزان دارد. در این نوشتار تلاشی صورت گرفته تا به روش توصیفی- تحلیلی شیوه‏ها‏ی مواجهه علامه طباطبایی با اختلاف ‏قراءات مورد بررسی قرار گیرد. پژ...

علامه طباطبایی یکی از مفسران بزرگ إمامیة در دوران معاصر است که تفسیر وی از ابعاد گوناگون علوم و معارف ‏قرآنی از اهمیت بسیاری برخوردار است. بررسی اختلاف‏ قراءات، نقد و یا ترجیح یک قرائت بر قرائات دیگر یکی از آن موضوعاتی است که جایگاه ویژه‏ا‏‏‏ی در تفسیر المیزان دارد. در این نوشتار تلاشی صورت گرفته تا به روش توصیفی- تحلیلی شیوه‏ها‏ی مواجهه علامه طباطبایی با اختلاف ‏قراءات مورد بررسی قرار گیرد. پژ...

مجاهد بن جبر از مفسّران مشهور قرن دوم است. غیر از روایات فراوانی که در تفاسیر روایی از وی نقل شده، نسخه¬ای مستقل و اصیل با عنوان «تفسیر مجاهد» وجود دارد که تنها تفسیر باقی مانده از عهد تابعین است که توسط «ابن ابی نجیح» از مجاهد روایت شده و از هیچ تفسیر دیگر خصوصاً «تفسیر طبری» رونویسی نشده است. از 2130 روایت موجود در آن، 1731 روایت به مجاهد و سایر روایات به افراد دیگر از جمله پیامبر (ص)، امام علی...

گرایش های مفسران و برگزیدن آراء متفاوت ناشی از تفاوت در مبانی آن هاست و مطالعه تطبیقی ابزار و روشی برای فهم عمیق تر پدیدار و یا نظریه است و می تواند به محققان در بررسی دقیق تر مبانی و آراء اندیشمندان یاری رساند. در بررسی آثار قرآنی بنتالشاطی، به عنوان قرآن پژوه معاصر مصری و إبن عاشور مفسر معاصر تونسی گونه هایی اشتراک و تفاوت در مبانی و روش های آن ها دیده می شود که این اشتراک و تفاوت ناشی از ...

مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تأثیر قرائت های قرآنی در دیدگاه‌های نحوی زبان عربی پرداخته است و بدین منظور ابتدا به تعریفی مختصر از انواع قرائت های قرآنی در دو نوع مشهور آن؛ یعنی قرائت های مقبول و قرائت های شاذّ پرداخته و سپس با اشاره به دیدگاه های نحویان بزرگ زبان عربی، سعی کرده است که میزان استناد این دیدگاه ها را به قرائت های قرآنی و میزان ارتباط بین قرائت های مزبور و قواعد نحوی را...

اثر علم القرائات بر متون کهن بسیار مبرهن است و برای فهم درست متون و اشعار فارسی باید آشنایی کافی با قرآن داشت. ناآشنایی برخی پژوهش‌گران با علوم قرائات سبب شده تا گمان کنند قرائت و روایتی که در روزگار ما شایع است در روزگار پیشین، یعنی قرون طلایی علمی و ادبی اسلامی نیز رواج داشته است و همین کج فهمی عاملی است که به اصل متن آسیب جدی وارد می‌کند. جهل به علم القرائات سبب شده تا تقریباً بدون استثنا تما...

مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تأثیر قرائت های قرآنی در دیدگاه‌های نحوی زبان عربی پرداخته است و بدین منظور ابتدا به تعریفی مختصر از انواع قرائت های قرآنی در دو نوع مشهور آن؛ یعنی قرائت های مقبول و قرائت های شاذّ پرداخته و سپس با اشاره به دیدگاه های نحویان بزرگ زبان عربی، سعی کرده است که میزان استناد این دیدگاه ها را به قرائت های قرآنی و میزان ارتباط بین قرائت های مزبور و قواعد نحوی را...