در متون فقهی یکی از اسباب اثبات کننده خیار فسخ نکاح برای زوج، وجود برخی عیوب در زوجه دانسته شده است. ارزیابی تطبیقی آرای فقها در این زمینه، نشان دهنده آن است که هرچند، اکثر فقها در مورد ثبوت خیار فسخ نکاح برای زوج در صورت معیوب بودن زوجه اتفاق نظر دارند، اما در شمارش تعداد عیوب زوجه، آرای مختلفی از آن ها وارد شده است. مطالعه تطبیقی ماهیت عیوب مجوز فسخ نکاح در متون فقهی اسلامی و قوانین احوال شخص...

وجود برخی از عناصر زبانی مثل اشتراک، معانی حروف و ... در منابع فقهی [قرآن و احادیث] موجب پیدایش اختلاف نظر فقیهان در احکام شرعی شده است برای مثال هنگامی که در ادلّه شرعی واژه ای مشترک بیاید و به وسیله ی قرینه ای یکی از آن معانی تعیین نگردد، نوعی ابهام و غموض در دلیل پدید می آید که می بایست آن را از میان برداشت تا بتوان به دلیل شرعی، عمل کرده و مکلّف هم تکلیف خود را به روشنی بداند. فقهاء با استفا...

  تفسیر متون دینی و قواعد حاکم بر آن همواره یکی از مباحث مهم دانش­های زبانی از جمله علم اصول فقه بوده و هست. یکی از اصول حاکم بر تفسیر متون دینی که نقش مهم و تأثیرگذاری در جریان استنباط ایفاء می­کند ارتکاز عرف است. ارتکاز تلقی و فهم اولیه مردم نسبت به یک چیز است که در اعماق ذهن و افکار آنها رسوخ کرده است و لذا در نظام گفتگو همواره مورد توجه طرفین است. حال سؤال اصلی این است که  آیا «ارتکاز» نقشی...

چکیده رساله حاضر با هدف معرفی و بررسی مبانی تفسیری بروجردی در«تفسیر جامع» تدوین شده است. بر این اساس، مبانی آن به دو بخش مبنای الهی و مبنای بشری تقسیم شده است. که در بخش مبنای الهی مباحث مربوط به تفسیر قرآن به قرآن و تفسیر قرآن به سنت مورد بررسی قرار گرفته است. و در پایان هر بحث، نتیجه عملکرد بروجردی بیان شده است. و در بخش مبنای بشری موضوعات مختلف ذیل گرایش های اصولی- فقهی، کلامی، ادبی، عرفان...

علم قواعد فقه همچون سایر علوم اسلامی در مسیر اجتهاد و استنباط احکام شرعی کاربرد عملی دارد. قواعد فقه، اصول بسیار کلی هستند که جزئیات بواسطه ی آنها کشف می گردد لذا یک فقیه و مجتهد در طریق علمی خود ناگزیر است که به این قوانین جامع و کلی رجوع نماید. علاوه بر مباحث فقهی و اجتهادی، علم قواعد فقه در حوز? علم حقوق نیز نفوذ ویژه ای داشته بطوریکه وضع اکثر قوانین حقوقی کاملاً تحت تأثیر این قواعد بوده است....

با معرفی الگوی نظام اسلامی، نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران همواره با این سؤال مواجه بوده اند که در چارچوب موازین شرعی، حدود و ثغور ورود به حریم خصوصی افراد چگونه است؟ پژوهش حاضر با بهره‏ گیری از روش پژوهش تحلیلی ـ توصیفی و استناد به مبانی عقلیِ برهانی و نقلی وحیانی به بررسی موضوع در چارچوب اصول و قواعد فقهی می‏پردازد.    باید گفت با تفکیک رضایت شخصی از رضایت نوعی، در دخالت‎های دولتی نیاز ب...

در اسلام کمتر چیزی مانند قوه ی قضاییه مورد توجّه بوده است؛ زیرا جان، مال، حیثیت و ناموس مردم همه در زیر نفوذ آن قرار دارد و بار سنگین تأمین امنیت نفوس، اموال، آبرو و عزّت جامعه بر عهده ی آن است. مشخص کردن رهنمودهای قضایی امام خمینی (ره) به عنوان بنیان گذار جمهوری اسلامی برای مقابله با اغراض شیطانی اشخاصی که در صددند چهره ی اسلامی جمهوری را از طریق دادگاه ها مشوّه کنند، بسیار موثر است. در این پای...

جامع‌نگاری جریانی کهن در فرهنگ اسلامی، و کوشش برای بازشناسی جوامع حدیثی از حوزه‌های جدید مطالعه در حوزۀ تاریخ و علوم حدیث است. تعاریف در معرفی جوامع حدیثی متفاوت است؛ به گونه‌ای که هیچ یک از آنها جامع و مانع نیست. کتاب‌ها و مقاله‌های انگشت‌شماردربارۀ جوامع حدیثی تنها به معرفی جوامع مهم حدیثی شیعه و اهل سنت می‌پردازند و به نظر می‌رسد که در آن‌ها تعریفِ پذیرفتنی یا حتی تصویر واضحی از مفهوم جامع‌نگ...

انسان که با صدایی پرطنین هراسان می‌شود، در آغازین مواجهۀ خود با جهان آخرت که در روایات از آن با شب اول قبر تعبیر شده است، ناگهان به هزاران پدیدة ناآشنا برمی‌خورد. پیامبر اسلام (ص) با توصیۀ بازماندگان به صدقه از طرف میّت، برای این مرحلة پرهراس از حیات بشر چاره‌جویی کرده و برای بازماندگان نادار هم نمازی معروف به «نماز وحشت» جایگزین فرموده است. اصل این مسئله در فقه متقدمان و متأخران وجود ندارد و در...

سابقه و هدف: مرگ مغزی و پیوند اعضاء، یکی از مسائل جدید فقهی و پزشکی است، فرد مبتلا به مرگ مغزی، نه کاملا زنده است که احکام زنده بر او بار شود و نه مرده، که احکام مردگان مثل تکفین و تدفین یا اجرای وصایای بر او انجام پذیرد.از آنجائیکه سوالات اخلاقی و قانونی بسیاری در مورد مرگ مغزی وجود دارد، لذا این مطالعه به منظور بررسی نظرات و دیدگاههای فقها و حقوقدانان در مورد مرگ مغزی و پیوند اعضاء انجام شد. ...