در صنایع دستی، نقوش همواره جایگاه خاصی داشته‌اند؛ از آثار منقوش بر سفالینه‌های تمدن‌های کهن گرفته تا دست‌ساخته‌های امروزین. در این میان، مطالعه تطبیقی نقوش منبرها و روابط بین آنها، علاوه بر شناسایی ارزش‌ این آثار، زمینه‌ساز پژوهش‌های دیگر نیز خواهد بود. این پژوهش بر آن است تا چگونگی و میزان ارتباط بین طرح‌ها و نقوش منبر مسجد جامع نایین و منبر مسجد جامع سوریان را ـ که در قرن هشتم هجری ساخته شده ...

مسجد به عنوان یکی از مهمترین نهادهای دینی – فرهنگی ایران در عصر قاجار، علاوه بر کارکرد دینی، دارای کارکردهای متنوع آموزشی، تربیتی، رسانه ای، قضایی، اجتماعی و سیاسی بود. با عنایت به این که تنوع نقش های مسجد متأثر از زمینه ها و شرایط اجتماعی بود، با بروز تغییرات اجتماعی که در نتیج? فرآیند اصلاحات در دور? قاجار به وجود آمد، باید انتظار داشت که آثار این تغییرات در کارکردهای مسجد هم که جایگاهی مهم د...

با پذیرش دین اسلام در سرزمین های مختلفی من جمله کشور ایران، و بکارگیری اعتقادات این دین، در زندگی روزانه، کم کم فرهنگ و تمدن این کشورها با باورهای اعتقادی این مذهب اجین گشت و سبب پیدایش فرهنگ و هنر غنی اسلامی شد. از سوی دیگر جایگاه رفیع عبادت در دین اسلام سبب شد، معماری در خدمت باورهای دینی در آید و مساجد که مکان هایی جهت پرستش معبود هستند، ساخته شود. یکی از مهمترین مساجد ایرانی- اسلامی، مسجد ا...

خط کوفی بنایی (معقلی)، به لحاظ فرم هندسی و هماهنگی کلی که با شکل و فضای معماری دارد، خاص کتیبه ها و بنا، طراحی و استفاده شده است. دوره صفویه را می توان یکی از گذرگاههای شاخص در مسیر تحول کوفی بنایی دانست و مسجد حکیم اصفهان از بناهای با ارزش این دوره است که در جای جای آن به ویژه در ایوان شمالی مسجد، کتیبه ها و تزیینات بسیار متنوعی از شیوه کوفی بنایی دیده می شود. گرافیک متحرک، هنری است که از اواخ...

یکی از اصلی ترین اهداف این پایان نامه تولید اطلاعات دقیق از بنا در راستای شناخت وضعیت موجود؛ عارضه ها و راهکارهای مرمتی آن می باشد. به همان اندازه که معماری ایرانی و معماری سایر ملل روزگاران قدیم بر معماری اسلامی تأثیرگذار بوده اند؛ به همان اندازه نیز این معماریها به فراخور فضاهای خود از مفاهیم اسلامی و معنای مسجد به مفهوم واقعی آن تأثیر گرفته اند. اگرچه سیر تحول این مساجد در هر مکانی متأثر ا...

مسجد جامع عتیق اصفهان یکی از ابنیه شاخص در تاریخ معماری ایران می باشد. و بدین لحاظ مرمت و حفاظت این بنا نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. از آنجا که فعالیت مرمتی متأثر از اقدامات قبلی و تأثیرگذار بر اقدامات بعدی است، شناخت اقدامات مرمتی صورت گرفته در گذشته و پایش روند مرمتی به منظور اتخاذ تصمیمات صحیح در آینده، لازم و ضروری می نماید. لذا در این پژوهش از طریق «نقد» به این مهم پرداخته شده است. و ...

پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی نقوش توپی گچی ته آجری دوره ایلخانی در دو بنای مسجد جامع اشترجان و بقعه پیربکران در منطقه لنجان اصفهان می پردازد که به روش بینامتنی درون جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا موقعیت تاریخی، جغرافیایی و سیاسی ایران در دوره مغول مورد بررسی قرار گرفته است. سپس موقعیت اجتماعی و مذهبی و هنر و معماری ایلخانان در ایران مورد تحلیل قرار گرفت. سپس تعریفی مختصر از بقعه و مسج...

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیرپذیری کلیسای وانک اصفهان از مسجد شیخ لطف الله در دوره ی صفوی انجام گردید. بدین منظور از روش کیفی (توصیفی ـ تحلیلی) و مقایسه ایی با استفاده از داده های تاریخی، اسناد وعکس ها و روش کتابخانه ای صورت گرفته است. هدف اصلی پژوهش بررسی میزان و نوع تأثیرپذیری تزیینات کلیسای وانک از معماری دوره صفوی و بخصوص مسجد شیخ لطف الله و نیز شناخت ویژگیهای معماری کلیسای وانک و معماری ...

برج آجری سه گنبدِ شهر ارومیه از بناهای ارزشمند قرن ششم هجری است. این بنای استوان ه ا ی شکل که سردری مزین به نقوش زیبا و تزیینات آجرکاری و کتیبه های آجری دارد، از بناهای شاخص این دوره است. در قسمتِ ورودی این برج، کتیب ههایی به خط کوفی و تراشیده شده از آجر، نقش بسته است. در قسمت پایانی کتیبۀ دورِ سردر، تاریخ محرم ۵۸۰ قمری نوشته شده است. مسجد جامع نیز یکی دیگر از آثار معماری ارزشمند ارومیه است. از مش...

برج آجری سه گنبدِ شهر ارومیه از بناهای ارزشمند قرن ششم هجری است. این بنای استوان ه ا ی شکل که سردری مزین به نقوش زیبا و تزیینات آجرکاری و کتیبه های آجری دارد، از بناهای شاخص این دوره است. در قسمتِ ورودی این برج، کتیب ههایی به خط کوفی و تراشیده شده از آجر، نقش بسته است. در قسمت پایانی کتیبۀ دورِ سردر، تاریخ محرم ۵۸۰ قمری نوشته شده است. مسجد جامع نیز یکی دیگر از آثار معماری ارزشمند ارومیه است. از مش...