تحقیق حاضر بحثی در شرایط شاعری، خواسته های متقابل شاعر و ممدوح و رابطه ی آن دو در قرن پنجم وششم و تلقی قشرهای مختلف جامعه ی آن روزگار نسبت به شاعران است. می دانیم که در گستره ی ادبیات، بحث ها و تحقیقات مختلفی در زمینه های گوناگون شعر فارسی انجام شده است؛ اما به طور مستقل - دست کم از دید نگارنده- هیچ جا جستجویی در باب چگونگی شاعری و تلقی شاعران و قشرهای مختلف جامعه از شعر و شاعری انجام نگرفته اس...

مطمئن‌ترین ابزار برای فهم کلام الهی، روایات تفسیری معصومان: است. این روایات را _ که عالمان و مفسران صحابه و تابعین از زمان صدور آن ارائه داده‌اند _ چه بسا بر اثر فهم گوناگون از روایات و همراهی عوامل مختلف، مکاتب و مدارس تفسیری مانند: مکه، مدینه، کوفه، بصره و شام پدید آمد. مکتب تفسیری کوفه را عبد الله بن مسعود، صحابی تأیید شدۀ پیامبر6 پایه‌گذاری کرد. ابن مسعود در نگاه امام علی7، «عالم به قرآن و ...

هدف پژوهش حاضر بررسی دلایل لشکرکشی های متعدد غزنویان به هند به ویژه محمود غزنوی بوده است از آنجایی که غزنویان اولین سلسله ای بودند که به طور گسترده به هندوستان رفتند فتوحاتی که آنها در آن نواحی انجام دادند از اهمیت ویژه ای برخوردار بود البته آغاز کننده این حرکت سبکتکین بوده و در زمان محمود به اوج خود رسید و در زمان جانشینان وی نیز به شدت دنبال شد می توان علل عمده این لشکرکشی-ها را با سه رویکرد ...

قید و بندهای جامعه استبدادی زمان بیهقی در متن تاریخی او به صورت پیچش ها و تناقض های معنایی آشکار می شود که متن را سرشار از مقاصد ناگفته و گفته های کنایی می سازد. دریافتن معنای حقیقی متن تاریخ بیهقی، بدون تحلیل این پیچش های معنایی امکان پذیر نمی باشد. پیچیدگی و ابهام در تاریخ بیهقی از آن رو وجود دارد که بیهقی از سویی تاریخ نگاری است که سعی در بیان حقایق دارد و از سویی از بیان مستقیم این حقایق، ا...

در این مقاله بر آنیم تا با نگاه تأویل گرانه به عناصر داستانی، صحنه پردازی، فضاسازی و لحن شخصیت ها در تاریخ بیهقی و با کمک گرفتن از تداعی معانی و مفاهیم در محور عمودی و افقی کلام، این فرضیه را اثبات کنیم که ابوالفضل بیهقی از طریق عناصر مذکور، علاوه بر نوشتن تاریخ و داستان پردازی و زینت و آراستن کلام، از حکومت مسعود غزنوی و فضای غیرقابل اعتماد دربار او انتقاد کرده است. پس می توان ادعا کرد که قلم ...

در تاریخ بیهقی به کارگیری ابزارها و امکانات هنری و ادبی، از جمله تمثیل، تنها برای زینت و بخشیدن زیبایی هنری به اثر نیست، بلکه این ابزار در ژرف ساخت خود اهداف خاص نویسنده را نیز می­پروراند؛ به عبارت دیگر، نویسنده گاه مجبور می­شود با توجه به موقعیت اجتماعی و سیاسی خود یا حال و مقام اشخاصی که موقعیت­های مختلف اثرش را می­سازند، اندیشه­ها و مقاصد خود را با استفاده از شیوه­های غیرمستقیم همچون به­کارگ...

چکیده گفتگو درباره سعد و نحس ایام در بستر تاریخ بشر از پیشینه ای کهن برخوردار است، این ماجرا در لابلای حدیث فریقین نیز به وضوح دریافتنی است. طبق این باور، روز و یا در حالت کلی زمان هایی نحس اند. بدین معنی که در ظرف آن زمان ها، جز شرّ و بدی، حادثه ای روی نمی دهد و اعمال آدمی، یا دست کم نوع خاصی از اعمال، برای صاحب آن، نتیجه مطلوبی درپی نداشته باشد. و یا روزهای دیگری سعد و مبارک بوده، فعالیت های ...