تحقیق کنونی به ارائه چگونگی ساخت ، پردازش، و استفاده از لیست ارزیابی دوگانه تحلیلی جزئی نگر می پردازد. هدف این لیست ارتقاء پایایی ارزیابی نوشتار مصححان هم به صورت فردی و هم گروهی می باشد. لیست ارزیابی دوگانه تحلیلی جزئی نگر متشکل از 68 سوال است که در برگیرنده پنج جزء تشکیل دهنده نوشتار شامل محتوا، سازمان دهی، نحو، واژگان، و سجاوندی می باشد. با استفاده از این لیست و سوالات مربوط، هشت مصحح به ارز...

آموزش مصححان در اعتبار سازه ی آزمون های نگارش بسیار حائز اهمیت است. دلیل این اهمیت این است که از طریق آموزش، مصححان به استفاده از توانایی دانش آموزان بجای معیار های شخصی در ارزیابی مهارت نگارش تغییر رویه می دهند. با وجود آنکه مباحث زیادی در رابطه با سنجش مهارت نگارش مطرح شده، اما تحقیقات بسیار کمی به برسی نحوه ی نگرش مصححان و شیوه ی برخورد ایشان با برنامه ی آموزشی پرداخته اند. همچنین، مطالعات ب...

هر چند دیوان انوری از مهمترین و دشوارترین متون شعر فارسی است اما تنها دو تصحیح از آن وجود دارد. نخستین بار استاد سعید نفیسی و  دومین بار استاد محمدتقی مدرس رضوی این دیوان را به چاپ رسانیده اند. چاپ نفیسی دارای اشکالاتی است و تصحیح تقی مدرس رضوی نیز      علی رغم محاسن بسیار، خالی از اشکال نیست. در این مقاله ابتدا  تاریخچه و چگونگی این دو تصحیح بیان شده است. آنگاه با معرفی دسته ای از نسخه هایی از...

رضی الدین عبدالله بن محمد، معروف به امامی هروی، ادیب و شاعر قرن هفتم هجری قمری، معاصر سعدی و مجد همگر و ملک الشعرای دربار قراختاییان کرمان بوده است. علاوه بر شعر و علوم بلاغی، در ادبیات عرب و علوم عقلی از سرآمدان روزگار خود بود و رساله ای به عربی در شرح قصیدة ذوالرمه (شاعر معروف عرب د 117 ق) دارد. دیوان این شاعر، فقط یک بار، آن هم در 1343 شمسی به کوشش همایون شهیدی از سوی انتشارات علمی چاپ شده ا...

یکی از  عناصر مهم در تصحیح متون کهن، شناخت و فهم دقیق پاره‌ای از اصطلاحات نسخه‌شناسی است که می‌تواند مصحح را در سنجش اعتبار دستنویس‌های مورد استفادۀ خود یاری رساند. ما در این نوشتار می‌کوشیم یکی از اصطلاحاتی را که کاتبان در انجامۀ دستنویس‌های فارسی و عربی، برای بیان کیفیت کتابت به کار می‌برده‌اند، واکاوی کنیم. بدین منظور، نخست واژۀ "تنمیق" را از لحاظ تاریخی و کاربردی بررسی کرده‌ایم و در ادامه ک...

مثنوی منطق­الطیر سه دهه است که با توجه به سرفصل مصوب سال 1366 در دورة کارشناسی زبان و ادبیات فارسی تدریس می­شود و علیرغم تصریح تنظیم­کنندگان سرفصل در خصوص تدریس کلّ متن، گزیده­های متعددی از این متن منتشر شده و به عنوان درسنامه­ در قالب این درس ارائه می­شود. این مقاله پس از نگاهی به این سرفصل و مقایسة آن با سرفصل تازه­مصوب سال 1391، نگاهی دارد به مهم­ترین متون مصحح و گزیدة منطق­الطیر که بویژه به ...

کلیات اشعار وحشی بافقی (939– 991؟) یک بار در سال (1338) به تصحیح دکتر حسین آذران (نخعی) و به وسیلۀ انتشارات امیرکبیر در فروردین (1339) منتشر شده‌است که شاید در آن زمان بهترین تصحیح آثار وحشی بوده‌است. اما به دلایلی که اشاره می‌شود نیازمند تصحیح مجدد است؛ این‌کار با روشی علمی و دقیق انجام نشده‌است. در این کار از چهار نسخه استفاده شده‌است که همۀ آن‌ها از جهت قدمت، صحت و جامعیت اعتبار کافی ندارند...

در تحقیق حاضر حل عددی معادلات حاکم بر جریان گرانی روی سطح شیب‌دار با استفاده از روش فشرده مرتبه چهارم به‌منزلة روشی با توانایی تفکیک زیاد معرفی می‌شود. گسسته‌سازی مکانی معادلات حاکم با استفاده از دو روش تفاضل متناهی فشرده مرتبه چهارم و تفاضل متناهی مرتبه دوم مرکزی و گسسته‌سازی بخش زمانی معادلات با استفاده از روش لیپ‌فراگ پیشگو-مصحح صورت می‌گیرد. شبیه‌سازی برای دو رژیم شارش متفاوت با شوری‌های مت...

حسنات العارفین یکی از آثار برجستۀ شاهزاده محمد داراشکوه در بیان شطحیات 107 تن از صوفیان مسلمان است که نخستین بار، سید مخدوم رهین آن را در سال 1352 تصحیح و منتشر کرد. با وجود تلاش مصحح، در این چاپ، ایرادات اساسی دیده می‌شود که ضرورت تصحیح مجدد آن را یادآور می‌شود. این نوشتار بر آن است که با بررسی و مقایسۀ نسخۀ چاپی حسنات العارفین با پنج نسخۀ خطی دیگر، به بیان کاستی‌ها و ایرادهای نسخۀ منتشرشده بپ...

سخن­شناسان و سخن­سنجان زبان فارسی، غزلهای سعدی شیرازی را همواره از شاهکارهای بی­همانند شعر فارسی به شمار آورده­اند. دیوان غزلیات سعدی تاکنون چندین بار تصحیح و منتشر شده است. یکی از این تصحیحات که در سال 1385 (شانزده سال پس از درگذشت شادروان دکتر یوسفی) منتشر شد، کتابی است با نام غزل­های سعدی، تصحیح و توضیح دکتر غلامحسین یوسفی. این تصحیح که با همکاری دکتر پرویز اتابکی صورت پذیرفته است، با متن غز...