صحابه رسول اکرم (ص) ، تابعین و دانشمندان اسلامی ، همه اتفاق نظر دارند که آیه تطهیر درباره پنج تن آل عبا ( اصحاب کساء ) فرود آمده است؛ حتی امّ سلمه و عایشه که خود شاهد بر نزول آیه بوده و امید داشته اند که مشمول این آیه باشند بر دلالت آن فقط بر پنج تن تصریح کرده اند، با این حال ، معدودی از افراد ، با نظرات شخصی خود ، کوشیده اند تا این آیه را یا فقط به زنان پیامبر ( ص ) اختصاص دهند و یا علاوه بر پن...

خواندن خطبه که در عصر جاهلی سخت مورد توجه عربها بود، بعد از اسلام، تحت تأثیر قرآن و آموزه‌های پیامبر(ص)، از دلالت­های شرک‌آلود و اندیشه­های جاهلی دور شد و رنگ توحیدی گرفت و به مهم‌ترین ابزار کارآمد و مؤثر در تبلیغ دین جدید و ترویج احکام و آموزه‌های وحیانی تبدیل شد. برپایه‌ منابع تاریخی، خطبه در محیط دعوت اسلامی به‌ویژه با خطبه‌های شخص پیامبر(ص) علاوه بر تعالی موضوعی و محتوایی، از حیث هدف و غایت...

اگر شعر و شاعری در خدمت خیر و صلاح جامعه باشد، و آن را به سوی اخلاق فاضله و ایمان به خدا سوق دهد؛ بدون تردید مورد تأیید اسلام است، که قرآن، پیامبر گرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) هم از چنین شعری حمایت می کنند. از صدر اسلام تا حال با تمسک به سنت پیامبر اکرم(ص)، از شعر به عنوان سلاحی کارآمد و معنوی در دفاع از دین و مبانی آن، و نیز مقابله با تهاجم دشمن استفاده شده است . در این خصوص بهار و احمد صافی از...

این نوشتار، پژوهشی در خطابهای عتاب آمیز خداوند به پیامبر اکرم (ص) است. این گونه عتابها که قریب 80 آیه در قرآن را شامل می شود، گسترة عظیمی از مباحث گوناگون را در میان قرآن پژوهان به وجود آورده است. اهتمام اصلی مفسران در توجیه و تحلیل این گونه آیات نکوهش بار، حلّ تعارضی است که به گمان ایشان، این آیات با اصل وجوب عصمت پیامبر (ص) دارد. نگارنده در این جستار کوشیده است ضمن بیان آرای مفسران در تفسیر بر...

مدایح نبوی از مهمّترین جلوه های شعر دینی است که با آغاز رسالت پیامبر گرامی اسلام (ص) اوّلین جرقه های آن زده شد و در عصر مملوکی بنا به شرایط سیاسی، اجتماعی و ... به اوج شکوفایی خود رسید و به صورت فن شعری مستقلی درآمد. عبدالرحیم البُرَعی یکی از شاعران عصر مملوکی است که در سرودن مدایح نبوی از توانمندی و مهارت بالایی برخوردار بوده به طوری که حدود یک سوم دیوان خود را با مدح و ستایش نبیّ اکرم (ص) مزیّن نمو...

یوسف دُرّه حداد ذیل آیه: «فَإِنْ کُنْتَ فِی شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ فَسْئَلِ الَّذِینَ یَقْرَؤُنَ الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکَ لَقَدْ جاءَکَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَلا تَکُونَنَّ مِنَ المُمْتَرِینَ» مدعی شده که رسول اکرم (ص) برای رفع تردید از خود پیوسته به اهل کتاب مراجعه می‌نموده است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی نشان داده است که پیامبر اکرم(ص) هیچ گاه دچار شک و تردید نشده تا نیازی به مراجعه به اهل کتاب داشته باشد، ازاین‌رو، این مدعا دارای پنج اشکال است: ال...

دین مقدس اسلام، خداوند را قانون‌گذار حقیقی می‌داند. اندیشه ورزان مسلمان درباره برخورداری پیامبر اکرم (ص) از حق تشریع، اختلاف نظر دارند. دلایل معتقدان حق تشریع برای پیامبر و ائمه (ع)، قول به نقصان دین و تأیید نظریه بسط شریعت و تعدد مصادر تشریع و... را در پی‌دارد. این مقاله، دلایل این دیدگاه را بررسی می کند و نظریه حق تشریع برای غیر خدا را نامعتبر می شمرد. 

چکیده در بررسی هر پدیده و موضوعی در قرآن، علاوه بر توجه به مفهوم درست آن، تفاسیر و کتاب های لغت، شناخت کامل آن پدیده و کارکرد آن در جامعه عصر نزول نقشی تعیین کننده دارد. توجه به جغرافیای سخن و رویکرد تاریخی- جامعه شناختی از زوایای پنهانی نشان می دهد که در بررسی آیات بی مدد این رویکرد آشکار نمی شود. یکی از موضوعات مهم در تاریخ رسالت نبی اکرم (ص) معارضات زبانی مشرکان در مقابل دعوت الهی ایشان بود...

مدح و ستایش حضرت محمد(ص) در شعر عربی و فارسی شاعران بزرگی دیده می‌شود، صفی الدین حلی(677-744ق) و شاعر شروان، خاقانی(520-595ق)، اشعار زیبایی را در مدح و ثنای رسول اکرم(ص) سروده­اند. صفی الدین حلی بیش‌تر به کرامات پیامبر و بیان مفاهیم کلی پرداخته است و از ذکر ویژگی‌های اجتماعی مثل روح عدالت طلب پیامبر باز مانده است و مدائح صفی الدین حلی متأثر از اندیشه...

کتاب تاریخ اسلام، نوشته مرحوم دکتر علی اکبر فیاض (متوفی 1350 ش) ازاولین آثاری است که در زبان فارسی و به سبکی نو در زمینه تاریخ اسلام تدوینگردیده و درحجمی اندک، دوره ای نسبتاً طولانی از صدر اسلام تا پایان دولتعباسیان را دربرمی گیرد. این کتاب به رغم داشتن ویژگی های مثبت که ناشر درمقدمه کتاب به آن اشاره کرده است، در فصول مربوط به دوران نبی اکرم (ص) وخلفای راشدین حاوی مطالب انتقاد برانگیزی است که در...