خشونت پیشینه‌ای به درازای عمر بشر دارد و در تمامی جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی او برای خود جایگاهی یافته است. برای رسیدن به جامعه‌ای عاری از خشونت ابتدا باید خشونت را شناخت. مفهوم خشونت در طول تاریخ دچار تحول و تطور شده و دامنه آن بسیار گسترش یافته است، به‌طوری‌که امروز آن را یکی از عمده‌ترین تهدیدات صلح در تمام سطوح از زندگی فرد تا جامعه بین‌الملل می‌دانند. بررسی دقیق خشونت در روابط انسانی نش...

هر انقلاب و تحول اجتماعی بر همه ی مناسبات زندگی انسان تأثیر می گذارد، رخدادهای بزرگ فقط ابعاد سیاسی و اجتماعی را تغییر نمی دهد بلکه در قلمرو هنر و ذوق نیز دگرگونی می آفریند. ادبیات پایداری گونه ای از ادبیات است که مقاومت و نبرد ملّت ها در برابر تجاوز دشمنان داخلی یا خارجی به حقوق و ارزش هایشان را بازگو می کند و بیانگر دردها و رنج هایی است که در برهه ای از تاریخ بر ملّتی تحمیل می شود. امروزه ادبیا...

یکی از مباحث قرآنی مورد بحث اندیشمندان مسلمان ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری قرآن است. برخی قایل به ترجمه پذیری آن و گروهی نیز آن را امری غیر ممکن و حرام تلقی نموده اند. هر دو دیدگاه در میان متقدمان و متأخران طرفدارانی دارد. این مقوله از جنبه شرعی و نیز از جنبه زبان شناختی و امکان برگردان متن قرآن به زبان های دیگر قابل بررسی است. مقاله حاضر، به ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری قرآن از منظر زبانی پرداخت...

وجود اختلاف در معنای واژه «الصمد»، مفسّرین را به تکاپویی عجیب انداخته است. روایت تفسیری امام حسین (ع) با تعبیر «لا جوف له»، برخلاف دیدگاه مخالفان که آن را ملهم معنای تشبیه و تجسیم دانسته و مآلاً آن را مردود قلمداد کرده اند، به دلایل: همسویی با هدف سوره و ایفای نقش مؤثّر در شبکه ارتباطی آیات سوره، هماهنگی با کشفیّات جدید علم تجربی و برخورداری از تأیید دیگر روایات، زمینه بررسی این روایت را به سمتی سو...

قاعده نفی حرج ازجمله قاعده های فقهی است که پویایی و جامعیت سیستم حقوقی اسلام را نشان می‌دهد و می‌تواند راه گشای خیلی از مشکلات جاری خانواده ها باشد. این قاعده با شمولی که دارد یکی از قواعدی است که بسیاری از بن بست ها را در روند جاری زندگی خانواده باز نموده، افراد خانواده را از بلا تکلیفی خارج می نماید. قاعده نفی حرج در حوزه های مختلف حقوق خانواده کاربرد دارد؛ در روابط بین زوجین وارد شده و به نف...

فیلسوفان ناسازگارگرا با اتکا بر دو شرط «لزوم بدیل‌های گشوده برای عامل اخلاقی» و «انتخاب‌گری اصیل شخص از میان این بدیل‌های محتمل» و نیز منشاء حقیقی‌بودن او نسبت به کنش‌هایش، ضرورت و تعیّن علّی را با اراده آزاد و مسئولیت اخلاقی متعارض برشمرده‌اند. ون اینوگن ازجمله این فیلسوفان است که با استدلالی مستقیم و بی‌آنکه از مفاهیمی همچون «توانایی عمل به‌گونه‌ای دیگر» یا «اجتناب‌پذیری» یاری بگیرد، می‌کوشد تا...

علم کلام در صدد ارائه­ی تبیینی معقول از دین و دفاع خردمندانه از آن است. این علم در دوران مختلف، به گونه های مختلف مورد نقد قرار گرفته است، هم از جانب مخالفان دین و هم از جانب موافقان دین. در جهان اسلام، غزالی هم به رشد آن دانش کمک بسیار کرده است و هم در نقد آن کوتاهی نکرده است. در دیگاه وی، منزلت علم کلام در کلیت یک دین، درمان و نگه­بانی عقاید عامه­ی مردم است گرچه دانستن آنْ بدعت، خطرناک یا دست ...

یکی از مباحث مهم در عرصۀ فقه و تفسیر قرآن کریم، موضوع آزادی دین در اسلام است که به عرصة سیاسی نیز کشیده شده و بحث در مورد تعارض صوری آیات سیف و نفی اکراه مثار بحث و جدال میان محققان شده است. بین آیات سیف و نفی اکراه یکی از چهار رابطة مفروض زیر برقرار می‌شود: 1. آیات سیف ناسخ آیات نفی اکراهند. 2. عکس حالت اول. 3. آیات سیف مخصص عموم آیات نفی اکراهند. 4. آیات سیف ناظر بر اکراه ظاهری و آیات نفی اکر...