میان نظریه و روش، یک بار در مقام تولید نظریه و بار دیگر در مقام کاربست آن، دو نقطه تماس متصور است. در مقام کاربست نظریه، یعنی شناخت و چاره جویی برای مسائل فرهنگی و اجتماعی جوامع (که تحت عنوان کارویژه سیاست گذاری فرهنگی معنا می یابد)، مراجعه به نظریه های علوم اجتماعی (به عنوان ظرفیت حوزه نظر) انکارناپذیر است. ترجمه و تدریس این نظریه ها در مراکز دانشگاهی کشور و به تبع آن کاربست آن ها در فرآیند مس...

مساله عالم مثال، از بحث های مهم فلسفی، عرفانی و کلامی است که از روزگاران کهن مورد پژوهش بوده است. ولی اثبات عالم مثال چه در قوس نزولی و چه در قوس صعودی هستی از مساله هایی است که به صورت کامل تا قبل از ملاصدرا از آن گفتگو نشده است و گر چه شیخ اشراق بدانها پرداخته است ولی بر جامعیت و گستردگی ملاصدرا، از آن سخن نگفته است و در صدد برپایی برهان و دلیل، آن هم به صورت تام و تمام در اثبات این معنا بر ن...

در فلسفه و کلام اسلامی واژة اعتباری کاربرد پردامنه ای دارد. ظاهراً جز شهاب الدین سهروردی (از متقدمان ) و محمدحسین طباطبایی (از متأخران )، کسی فصلی مستقل در تبیین اعتباریات و چگونگی تمایز آن­ها با دیگر مفاهیم نگشوده است . در مقالة حاضر، ذیل عنوان اعتباریات، فلسفة اخلاق طباطبایی به بحث گذاشته شده و از سه منظر وجود شناختی، دلالت شناختی و معرفت شناختی بررسی شده است. در نهایت نیز برای درک بهتر موضع ط...

علامه جعفری در دو رویکرد متفاوت، در حیطه هستی شناسی به رئالیسم و در حیطه معرفت شناسی به نوعی ایده آلیسم معتقد است. وی در مقام هستی شناسی با ارائه استدلال های چند، ثبوت جهان خارج را امری مسلم انگاشته، و از این عقیده دفاع می نماید، . البته بر استدلال هایی که وی در این مقام ذکر نموده می توان انتقاداتی داشت. اما در مقام معرفت شناسی، با ابداع نظریه بازیگری‌های ذهنی، تطابق عین و ذهن را امری غیرممکن د...

  در باب تفسیر هستی و تحلیل مراتب عالَم‌، عالمِ مثال به عنوان مرتبه‏ای از مراتب سه‏گانه هستی در مکتب اشراقی و صدرایی مورد پذیرش قرار گرفته است‌‌. شیخ اشراق به جهت محال بودن انطباع صُور خیالی کبیر در صغیر طرح عالم مثال منفصل را وجهۀ همت خویش قرار داده و معتقد است قوۀ خیال انسان‌، مادی بوده و در ادراک صرفاً نقش اِعدادی دارد، به‏نحوی که نور اسفهبدی به نحو اشراقی صُور خیالی را در همان عالم مُثُل معلّقه می‏ب...

این پایان نامه رابطه سنت و سیاست را به دو روایت ؛ در اندیشه فلسفی سید حسین نصر وداریوش شایگان تبیین میکند و میکوشد آشکار کند که همدلی این دو اندیمشند ایرانی در مفهوم سنت چه حدود اشتراک و نقاط افتراقی دارند و نصر و شایگان با عنایت به سنت چه راهی پیش روی جوامع شرقی نهاده اند در فصل نخست ، کلیات پژوهش تبیین ، و بیان شده است که رویارویی سنت و مدرنیته و گسست عمیق معرفتی حاصل از آن به عنوان یکی از ...

اندیشه های پسامدرن با رشدی سریع و ناگهانی نه تنها قاره سبز، بلکه سایر نقاط جهان را هم تحت تأثیر خود قرار داد. در کشور ما هم تقریباً از دهه 70 عقاید پسامدرن در محافل علوم انسانی مطرح شد و به طور طبیعی شاهد گرایش اندیشمندان ایرانی به استفاده روز افزون از باورها و روشهای پست مدرن بوده ایم. فرضیه پژوهش حاضر بر آن است که دین اسلام در هستی شناسی بر وجود حقیقت فرازمانی، ثابت و متعالی؛ در معرفت شناسی بر...

این پژوهش با هدف بررسی میزان تأکید کتاب فلسفه دوره متوسطه بر مباحث اساسی فلسفه از دیدگاه دانش آموزان و دبیران دوره متوسطه شهر همدان در سال تحصیلی 89-88 انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش، روش پیمایشی و کیفی است. در این تحقیق سه جامعه آماری وجود دارد که عبارتند از دبیران و دانش آموزان پسر و دختر سال سوم مقطع متوسطه و کتاب درسی فلسفه سال سوم متوسطه. جامعه آماری دانش آموزان شامل 1563 دانش آموز ...

چکیده تعلیم و تربیت فعالیّتی است که ریشه در تاریخ آفرینش بشر دارد. مسأله ی تربیت به عنوان فرایندی هدفمند که پیشرفت نسل بشر را عهده دار است مستلزم نظریه ای است که بتواند بر اساس آن آرمانها، اصول و روشهای خود را به خوبی تبیین و تربیت را در عمل هدایت نماید. در تحقیق حاضر با توجّه به احساس خلأ چنین نظریه ای در تربیت تلاش گردیده با استفاده از روش مقایسه ای - تحلیلی از روش بردی و مطالعه مبانی فلسفی-...

یکی از چالش های حوزه ی اخلاق پزشکی، سقط جنین های ناقص الخلقه است که مبانی تصمیم گیری در مورد آن در اسلام و تفکر غربی تفاوت های عمده ای دارد. یکی از دلایل آن، عدم اعتقاد به بقاء و تکامل روح انسانی پس از مرگ در دیدگاههای غیردینی است که عمدتاً به آزادی سقط جنین ناقص در جهان غرب منجر شده است؛ در حالی که اسلام، و بالتبع فلاسفه ی اسلامی، به علت اهمیتی که به روح و تکامل آن می دهند، تصمیم گیری در مورد س...