امروزه شهرهای بسیاری در سطح جهان در اثر رشد پراکنده، منابع طبیعی خود را مورد بهره برداری نادرست قرار داده اند. در ایران نیز کرج که تا سال 1345 سیمای یک باغ شهر را داشت با رشد مهاجرت، تخریب باغات و اراضی سبز، اتصال روستاهای پیرامون در حاشیه شهر و... به کرج امروزی با رشدی لجام گسیخته تبدیل شده است. یکی از راه هایی که برای مقابله با چنین رشد نابسامانی در دنیا مطرح شده، بهره گیری از الگوی «رشد هوشم...

باغ ایرانی در یک گستره جغرافیایی از هند تا تبریز و از سمرقند و بخارا تا شیراز و مرزهایی فراتر از این محدوده، متناسب با شرایط اقلیمی و دوره تاریخی خاص خود در فرمها و شکلهای گوناگون تجلی پیدا کرده است. یکی از نقاط شکل گیری شیوه خاصی از مفاهیم باغ ایرانی، شهر بیرجند در استان خراسان جنوبی است. بیرجند به عنوان شهری که رونق و شکوفایی خود را در دوره صفویه به دست آورده، دارای مجموعه ای از باغهای تاریخی...

حرکت پیاده، طبیعی ، قدیمی و ضروری ترین شکل جابجایی انسان در محیط است که نقش اساسی در ادراک محیط و ارتباط با آن دارد، در حالی که به دلیل سلطة اتومبیل بر شهرها، حرکت پیاده به تدریج نقش طبیعی خود را از دست داده است. ظهور شهرسازی جدید در محدوده های تاریخی شهرهای ایران، شکل جدیدی از فضای شهری به نام خیابان را به وجود آورد که تعریف و تشخص نادرست آن در ساختار شهر، آن را به عنصر جداکنندۀ بافت تاریخی و ...

باغ ایرانی از منظرهای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و عناصر و اجزای آن به تفصیل، بررسی و تحلیل گردیده است. این تحلیل ها اگرچه مبنای وجودی ساخت باغ را بر ما روشن ساخته است، اما به دلیل ابهام در شناخت نوع ارتباط بین متغیرها و همچنین برخی تفسیرهای معنایی و هستی شناسانه، ابهاماتی در خوانش آن ایجاد گردیده است. یکی از روش های تحلیل زیبایی شناختی هنر استفاده از علت های وجودی است. تحلیل بر اساس علت های...

باوجود مطالعات متعدد، تأثیر باغ و عوامل شکل‌دهندۀ آن بر محیط پیرامون، ممکن است به‌خوبی مطالعه نشده باشد. این عدم شناخت در کنار عوامل دیگر، همواره باعث شده است تا قلمرو باغ‌ها نادیده گرفته شود و در اثر توسعه‌های شهری در نواحی حومه‌ای و همچنین توسعۀ زیرساخت‌ها آسیب ببیند و فهم ما را از الگوهای بومیِ زیست فرو‌کاهد و حفاظت از نمونه‌های باقی‌مانده را نیز دشوار ‌کند. نمونه‌های پرشماری از باغ‌های حومه‌...

در جوامع پویا و سرزندة شهری در طول زمان و در جهت تحقق ایده آ ل ها و یا نیازهای ساکنین شهر، فضاهای مختلف و متنوعی پدید می آید که در مجموع منظر شهری را شکل می دهد. یکی از فضاهای بسیار مهم، باارزش، تأثیرگذار و آرامش بخش در زندگی مردم شهرنشین معاصر، پارک های شهری است که رابطه انسان و عناصر طبیعی را برقرار می سازد. مادر پارک های کنونی از هزاران سال پیش با نام پردیس و باغ در ایران به وجود آمده است که...

در فضاهای شهری آمیخته با عناصر طبیعی روح زندگی جاری است و انسان همواره به این فضاها احساس تعلق می‌کند، تعلقی که ریشه‌های آن در طبیعت و مظاهر آن وجود دارد و همگی این مظاهر را می‌توان برگرفته از کیفیت‌های طبیعی برشمرد. با توجه به فرهنگ کهن ایرانیان و انس دیرینه آنها با طبیعت ضرورت وجود چنین فضاهایی در شهرها خصوصا کلانشهرهایی که بتدریج جای خود را به عناصر مصنوع می‌دهند حس می‌شود. هدف این تحقیق شنا...

ژاپن به عنوان سرزمینی با تنوع جغرافیایی و جریان های سیال طبیعت شناخته می شود، و جهانبینی این مردم از دیرباز تحت تأثیر سازگاری با طبیعت بوده است. با این دیدگاه، معماری ژاپن با همنشینی عناصر آبی، خاکی و گیاهی در کنار باور ها و آئین ها، باغ های: بهشتی، سنگی و چای را بوجود آورده است. فهم سیر حرکت از ماده به مضمون در این طبیعت آرمانی، مسئله گردآورنده متن شد.در بررسی بنیان های نمادگرایی و طبیعتگرایی ...

شهرهای سنتی با داشتن زیرساخت های لازم و قابلیت های طبیعی، بهترین نمونه های پایداری را در خود جای داده بودند. این شرایط بیانگر آن است که طراحی و برنامه ریزی این گونه شهرها با اندیشه و تفکری عمیق و عالمانه صورت گرفته است. در این شهرها، بهره گیری از امکانات طبیعی به گونه ای است که با کمترین صدمات در مواهب موجود، بالاترین بازده را در اختیار قرار می دهند. اما این شرایط در اغلب موارد رو به نابودی گذا...

چکیده با کنکاشی در تاریخ شهرسازی ایران و مکاتب آن در ادوار گوناگون، آنگاه که معماری و شهرسازی صفوی را مرور می‌کنیم با مفهومی به نام خیابان مواجه می‌شویم که به لحاظ تعریف تشابه زیادی با سبز راه 1 در معنای امروزی دارد، به طوری‌که می‌توان سبز راه را مصداقی مدرن برای خیابان‌های صفوی دانست. این در حالی است که در دستور زبان طراحان منظر و شهرسازان ایرانی، این مفهوم ساختاری کمتر راه می‌یابد. طی مقال...