*                   تاریخ دریافت: 20/10/91                      تاریخ پذیرش: 5/4/92         چکیدهامروزه مطالعات اوقات فراغت بخش مهمیاز دانش میان رشتهای مطالعات فرهنگی، سبک زندگی، جامعهشناسی اوقات فراغت، روانشناسی اجتماعی و مواردی از این دست است. در این راستا تحلیل تاریخی فرهنگ و سبک زندگی زنان، بعنوان نیمه مورد غفلت واقع شده پژوهشهای عصر حاضر بویژه در کشوری چون ایران دارای فرهنگی کهن است و تغیی...

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار محمد سلماسی‌زاده* چکیده این پژوهش به تبیین تأثیر مجتهدان شیعه در مهار خودکامگی مطلق شاهان قاجار می‌پردازد و در قالب مطالعه‌ای موردی، هم‌زمان با واکاوی منابع دست‌اول تاریخی در عصر فتحعلی شاه قاجار (1250 - 1212 ق)، میزان سازگاری نظریه استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی مارکس و انگلس را با اوضاع تاریخی آن ارزیابی می کند. پرسش اصلی پژوهش این است: آی...

القاب و عناوین یکی از مهم‌ترین شاخص‌های شناخت ساختار دیوانسالاری است. القاب و عناوین سیاسی، نظامی، اداری و مالی و درک و فهم آنها در تأثیرگذاری و تأثیرپذیری تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، جریانی دوسویه است که باید در بازکاوی تاریخ اجتماعی و اداری ایران به آن توجه داشت. دستگاه دیوانسالاری قاجار، یک دستگاه عریض و طویل بود که القاب و عناوین این دستگاه، وجه‌ تسمیه و کارکردهای ویژه‌ای داشتند. یکی ا...

دوره قاجار در تاریخ کشورمان، از لحاظ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دوره ی پرفراز و نشیبی محسوب می شود. از آنجا که این دوره از اهمیت فراوانی برخوردار است، این پایان نامه دوره تاریخی قاجار را از میان تاریخ تحولات ایران برگزید. ابتدای این پژوهش با توضیح مختصری از وضیعت نابسامان قاجار آغاز میشود و پس از اشاره به تحولات تدریجی شکل گرفته تحت عنوان عوامل عینی و ذهنی، موضوع اصلی یعنی شکست اصلاحات مو...

از انواع اشکال زندگی اجتماعی در کشور ما یکی از آنها کوچ نشینی و ایل نشینی بوده است که در حوادث تاریخ سیاسی نیز تاثیراتی از خود به جا گذاشته اند. منطقه ورامین در جنوب شرق استان تهران یکی از مناطقی است که در مسیر تاریخ مورد توجه حکومت ها بوده و از این منطقه برای اسکان و یا مهار عشایر استفاده نموده اند. در این تحقیق سعی شده است که ایلات و عشایر منطقه ورامین در دوره های افشاریه و زندیه و دوره قاجا...

چکیده      شهر تبریز که از پیشینۀ تاریخی غنی برخوردار بوده و در طول تاریخ خود همواره به عنوان شهر اول یا دوم سلسله های حکومتی کشور ایران مطرح بوده است، در دورۀ قاجار با عنوان دارالسلطنه تبریز، ولیعهد نشین و دومین شهر مهم ایران پس از دارالخلافه ناصری محسوب می شده است. اهمیت سیاسی تبریز از یکسو و قرار گیری آن در مرز شمال غربی ایران، این شهر را تبدیل به دروازه ای جهت ورود مدرنیته و پیشرفت های  جها...

مقاله‌ حاضر به شرایط ساختاری ـ نهادی مجلس که مهم‌ترین نهاد برآمده از انقلاب مشروطه در ایران است می‌پردازد. بر مبنای رویکرد نهادگرایی تاریخی، چگونگی و چرایی روند تحول مجالس دوره مشروطه (مجلس اول تا مجلس چهارم) و تعامل شرایط ساختاری جامعه‌ ایران و ویژگی‌های نهادی مجلس در مسیر منتهی به بن‌بست مجالس مشروطه را بررسی می‌کند. سؤا...

معماری نظامی عهد قاجاری یکی از مباحثی است که در تاریخ معماری ایران کمتر بدان توجه کارشناسی شده است. ارک علی شاه تبریز یکی از آثار معماری نظامی عهد قاجاری و از اسناد عینی و مدارک مادی بر جای مانده از جنگ های ایران و روس است که در تمامی گزارش های تاریخی عهد قاجاریه از آن با عنوان ارک شهر و قلعة تبریز یاد شده است. کاوش های باستان شناختی سال 1350 ه. ش در محوطة ارک علی شاه تبریز، با سرپرستی و هدایت ...

شهرستان بافت از شهرستانهای استان کرمان می باشد. و بر سر راه سیرجان، به بندرعباس واقع شده است. هرچند این شهرستان در صد سال اخیر اهمیت بیشتری نسبت به دوره های قبل یافته، ولی با توجه به شواهد و آثار پیدا شده تاریخ بسیار کهنی دارد. بافت در دوره قاجاریه اهمیت زیادی داشته است. با توجه به این که بافت منطقه ای عشایرنشین بوده، در دوره پهلوی اول با سیاست اسکان عشایر پیشرفت چندانی نداشته است. در دوره پهلو...