آفرینش یعنی چیزی را از نیستی، هست کردن؛ هر قوم و ملتی با توجه به محیط و جغرافیای محل زندگی برای آفرینش جهان، داستان مخصوص به خود دارد و این افسانه ها و اسطوره ها درباره ی جهان پیرامون، پاسخی به نیازهای مادی و روانی آنهاست که از عناصری ترکیب یافته که قابل مبادله بین اقوام و ملت هاست. در همین راستا اقوام ایرانی، یونانی و رومی، هر یک اساطیر مختص به خود را در رابطه با آفرینش دارند که در این پژوهش ب...

تاریخ نشان داده است که ایرانیان از زمان هخامنشیان تا پایان دوران ساسانیان بر بخش های گسترده ای از جهان متمدن حکمرانی می کرده اند. واین مهم بی تردید بدون تکیه بر دانش کشورداری و علم سیاست ممکن نبوده است . اما از آنجا که اسناد بیشتری از دوران ساسانیان نسبت به دور ه های قبل به جای مانده است، ریشه های سیاست مداری و کشورداری را در این دوران بیشتر می توان بررسی نمود. فرمان های حکومتی، نامه ها، توقیعا...

افسانه ها و اسطوره های کهن همواره نقش بسزایی در پیدایش فرهنگ و تمدن ملت ها گذارده اند و ادبیات نیز که برخاسته از فرهنگ و تمدن است، همواره به این افسانه ها و اسطوره ها که به نوعی تنها ادبیات شفاهی به جا مانده از روزگار کهن هستند، رجوع می کند.در طول تاریخ ادبی هر سرزمینی می توان آثار بسیاری یافت که از این اساطیر باستانی تاثیر گرفته اند و ادیبان بسیاری برای غنا بخشیدن به آثار خود از این داستان های...

اصل عدم توسل به زور اصلی مهم و بنیادین در طول اعصار مختلف قلمداد شده است تا قبل از توسل به زور به عنوان دفاع مشروع دولت ها برای توسل به زور به دکترین جنگ عادلانه یا آرمانی یا دادگرانه روی می آوردند. این دکترین که از حقوق دانان روم باستان الهام گرفته بود استفاده مشروع از زور تلقی می شد حق دفاع مشروع که از آن به دفاع از خود و همچنین به صیانت ذات نیز تعبیر شده است همواره به عنوان یک حق طبیعی و ذات...

معشوق شعر فارسی ریشه در کدام سرزمین دارد؟ این زیبایی وام گرفته از کدام اقلیم است؟ آیا آن اقلیمی که در شعر فارسی به داشتن خوب روی شهره است، اساساً در کتب صوره الارض نیز دارای همین ویژگی است؟ یعنی شاعر در شعر خود به دقت، ویژگی های بوم شناختی کتب جغرافیایی را هم مراعات کرده است؟ آیا زیبایی معشوق شعر دری ، یک زیبایی ایرانی است؟ یا آمیغی است از نژادها و سرزمینهای گوناگون؟ در نگاه بوم شناختی قدما هر س...

آذربایجان در تحولات تاریخی دورۀ سلجوقی همانند اکثر ادوار تاریخ ایران جایگاه و اهمیت برجسته ای داشته است. با بررسی و مطالعه در منابع اصلی و مهم دورۀ سلجوقی روشن می گردد که از نیمۀ اول قرن پنجم هـ.ق. گروه های وسیعی از عناصر ترکمن (که غز یا اغوز نیز نامیده می شدند) به آذربایجان در نزدیکی مرزهای بیزانس سرازیر شدند. از همین دوره اهمیت ویژۀ آذربایجان به عنوان پایگاه اصلی ترکمنان و دولت سلجوقی آغاز شد...

رسیدن اتراک مسلمان به آناتولی، در حالی بود که مسیحیت باور بیشترینه ی ساکنان را تشکیل می داد و قریب به هفت قرن از عمر رسمی آن در این دیار می گذشت؛ ریشه های عمیق این دین که با سنت های هلنیستی در هم آمیخته بود، چیزی نبود که دفعتا به محاق رود و جای خود را به باوری جدید پیشکش کند. این اعتقاد عمیق، پس از استقرار ترکان سلجوقی، با ویژگی مدارای مذهبی آنان همراه شد و از همین روی مسیحیت توانست به گونه ای ...

ساختار دولت اموی متأثر از چهار فرهنگ، وحیانی، قبیله ای، ایرانشهری و رومی، بوده است. درباره میزان تأثیر هریک از این گونه های فرهنگی، اتفاق نظر وجود ندارد. این مقاله، ضمن درنظر گرفتن دیگر عناصر فرهنگی، تأکیدی ویژه بر تأثیر فرهنگ ایرانشهری در ساختار دولت اموی دارد. برای سهولت بررسی، مقاله به دو بخش ساختار سیاسی و اداری دولت اموی تقسیم می شود. در بخش نخست، ضمن بررسی مؤلفه هایی چون استقرار، مشروعیت،...

فروپاشی امپراتوری روم در سده پنجم م، وضعیت جامعه اروپا را از نظر اجتماعی، مذهبی و فرهنگی دچار تزلزل کرد، به گونه­ای که اضمحلال جامعه اروپای مسیحی سبب پیدایی دوره­ای به نام «قرون وسطی» شد. در این دوره به دنبال بحران­های اجتماعی ناشی از خلاء قدرت سیاسی متمرکز و توانمند، سطح علمی جامعه اروپا تنزل بسیار یافت و فرد یا نهادی هم در اندیشه بسط یا بهبود آن نبود. علاوه بر این، امتناع کشیشان مسیحی به گستر...

        رویارویی ایران و روم در عصر ساسانی بر اساس   کتیبه شاپور بر کعبه زردشت     سیروس نصراله‌زاده [1]     تاریخ دریافت: 25/6/90   تاریخ تصویب: 5/4/92     چکیده   مقاله حاضر درخصوص روابط و سیاست خارجی ایران و روم در زمان شاپور اول ساسانی است. این روابط سیاسی که سه جنگ بزرگ را دربرداشته، نقطه عطف بزرگی در تاریخ ساسانیان است. منبع آگاهی ما از این روابط، برمبنای منابع رومی بوده است. اما در زمان ...