یکی از کتاب های حدیثی که رد پای تقطیع و اختصار در آن به چشم می خورد کتاب شریف نهج البلاغه است که با انگیزه ای متفاوت از سایر منابع حدیثی تقطیع در آن واقع شده است ، مطالعه پیدایش نهج البلاغه نشان می دهد که مهم ترین دلیل سید رضی رحمه الله علیه در تقطیع خطبه ها و نامه ها و حکمت ها ، انتخاب مواضع بلیغ سخنان امام علی علیه السلام بوده است که این انگیزه اصلی تقطیع را نشان می دهد. ممکن است علاوه بر آن ...

چکیده امنیت یکی از اهداف عالیه برپایی حکومت اسلامی از منظر امام علی علیه السام در نهج البلاغه است. از ویژگی های اساسی «امنیت»، ارتباط آن با مقوله «قدرت» است. بررسی این رابطه از منظر نهج البلاغه در سطح حکومت اسلامی، هدف نگارنده در این تحقیق است. در واقع نگارنده به دنبال پاسخگویی به این سوال اساسی است که «نقش مولفه های قدرت در امنیت حکومت اسلامی از منظر نهج البلاغه چیست؟» برای پاسخگویی به این پر...

این پایان نامه به استخراج صورت های قرآنی ومضامین آنها در نهج البلاغه اهتمام می ورزد وآنها را بر اساس موضوعات بلاغی اقتباس، تضمین، تلمیح و استشهاد بررسی می کند. . به علت پرورش یافتن امام علی (ع) در خانه وحی ونبوت ومشاهده نزول آیات قرآنی وگردآوری وتنظیم قرآن (توسط ایشان)، وبعد از این پیوند و همراهی بین امام علی (ع) وقرآن طبیعی است که مفاهیم واصول قرآن در افکار ومفاهیم وعقائد امام علی (ع) منعکس گر...

دراسه الإستعاره تُعَدُّ من أبرز مواضع المنهج القائم علی المعنی فی اللسانیات  المعرفیه.بناءً علی نظریه الإستعاره المعرفیه مکانه الإستعاره هی نظام یقوم علی مفهومٍ نُفکّرُ بناءً علیه ونعمل به.إذن اللغه بما أنها مأخوذه عن العملیات العقلیه هی استعاریه بالضبط. فی هذه النظریه تُطلق الإستعاره علی وضع المعنی فی غیر موضع ها ویمکن تلخص أصول هذه النظریه فی ثمانیه إحتمالات فیما یلی:الحضور المطلق، المجالات،  النموذج، أ...

امام علی(ع) در نامه 47 نهج البلاغه به سه امر مهم، یعنی «تقوای الهی»، «نظم امر» و «اصلاح ذات البین» وصیت فرموده است. در سده های اخیر، عبارت «نَظمِ أَمرِکُم» به «نظم فردی»، یعنی «قرارگیری هر شیء در جایگاه خود» معنی شده است. امّا بر اساس قرائن موجود در متن نامه، از جمله شرایط حسّاس زمانی، مخاطبان نامه، معنای لغوی و کاربردی نظم در آن عصر و دیگر تعابیر امام(ع)، به نظر می رسد معنای دیگری اراده شده است. در ب...

شرح ابن میثم بحرانی بر نهج البلاغه از ویژگی هایی برخوردار است که آن را از سایر شروح ممتاز می سازد . همچون: جامعیت شارح آن در علوم عقلی و نقلی و در اختیار داشتن نسخة سیدرضی و تقریر برهانی نهج البلاغه و تحقیقات عرفانی و تقریر علمی حکمت های اخلاقی و استفاده از علوم عصری و داوری بین شرح قطب راوندی و ابن ابی الحدید و موجود بودن نسخه های دستخط مؤلف. انتقاداتی نیز بر این شرح وارد است که از جملة ...

در این تحقیق، نگارندگان درصدد تحلیل و بررسی حکمرانی خوب و شاخص­های آن در نهج البلاغه با رویکرد نظری - روشی زمینه گرایی یا اجتماع گرایی هستند. به دو دلیل، این رویکرد در بین رویکردهای نظری- روشی در داخل پارادایم تفسیری انتخاب شد: 1. برخلاف آن­ها، این رویکرد قائل به تعدد گفتمانی و مبانی متغیر در معرفت شناسی نیست 2. مفروضات این رویکرد مبنی بر خوانش «متن» مرتبط با «بستر یا زمینه» با مبانی ثابت هستی ...

هدف از ایجاد آشنایی­زدایی که معمولاً از طریق هنجارگریزی و همراه با برجسته­سازی گفتار عادی در کلام صورت می­گیرد، جلب توجه مخاطب به موضوع است. آشنایی­زدایی روند عادی و مورد انتظار کلام را که جان و هیجانی ندارد و مخاطب را برنمی­انگیـزد، برهم می زند و آن را تازه و برجسـته می­کند و با نمایان ساختن دلالت­های پنهان کلمات، خالق اثر ادبی را در بیان عواطف و تجربه­های ادبی­اش کاراتـر می سازد. یکی از شیوه­ه...

کلام امام علی× سرشار از انواع تکنیک‌های متنوع بلاغی است. از این میان تکرار به‌عنوان ابزاری مؤثر در جلب توجه مخاطب و انتقال معانی مورد نظر، جایگاه ویژه‌ای دارد. در پژوهش حاضر نگارندگان ضمن بیان آرایه تکرار و جایگاه آن در نقد قدیم و جدید، به انواع آن از نظر نحوی و بلاغی اشاره کرده‌اند و نمونه‌هایی از تکرار در حکمت‌های نهج البلاغه را استخراج کرده و ضمن اشاره به نکته‌های نحوی یا بل...