نظریه پردازان مختلف مراحل آغازین فرایند جهانی شدن را در دهها، صدها و حتی هزاران سال پیش جست و جو و شناسائی کرده اند. آنان پرشتاب تر و گستره شدن فرایند جهانی شدن را در دهه های اخیر می پذیرند ولی آن را بسیار قدیمی تر می دانند. فرایند جهانی شدن از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی قابل بررسی می باشد ولی آنچه که در این مقاله مد نظر می باشد جهانی شدن فرهنگی است. جهانی شدن فرهنگی عبارتس...

«مراکز شهرها»، این هسته­های اولیۀ شکل­گیری شهرها، از اواخر قرن بیستم به دلایل گوناگونی مبتلابه افت کالبدی، اجتماعی، و اقتصادی شده­اند. همچنین تغییروتحولات حاصل از نیروهای جهانی شدن و گذار از اقتصاد صنعتی به پساصنعتی و خدمات ـ محور و «چرخش فرهنگی» ــ تغییر تلقی از «فرهنگ» و از «هنر و میراث»، به «ثروت»ــ و شکل گیری اقتصاد مبتنی بر فرهنگ، از دهۀ 1980 منجر به تغییراتی در اقتصاد شهرها، فضاهای متروکۀ...

جهانی شدن فرآیندی است که در طی آن حوزه­های مختلف فنی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ملل مختلف با گسترش ارتباطات جنبه فراملی یافته و به موجب آن دولت­های ملی به نحو فزاینده­ای به یکدیگر مرتبط و وابسته می­شود و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلاتی ایجاد می­کند. این مفهوم تا اوایل دهه 1980 اعتبار علمی چندانی نداشت ولی از آن به بعد، کاربرد آن کاملاً جهانی شده است. پدیده جها...

هر اثری برای تبدیل شدن به داستان ناگزیر از رعایت قواعدی است تا در مسیر تبدیل قرار گیرد. یکی از این قوانین وجود اجزایی خاص در هر اثر داستانی است که اصطلاحاً عناصر داستانی نامیده می شود. در این بررسی پس از  تحلیل عناصر داستان کشته شدن  حسین بن منصور حلّاج در کتاب تذکره الاولیای عطار پرداخته شده و برای هر کدام از عناصر، شاهد مثال از متن کتاب  ذکر شده است. در این روایت داستان گونه نیز مانند اکثر  داس...

جهان گرایی در بستر فناوری ارتباطات و اطلاعات موجب کم رنگ شدن مرزهای مکانی و زمانی شده است. برخی معتقدند که این فرایند باعث ورود جوامع به دوره ای جدید به نام دورة فرانوگرا شده است. فرانوگرایی عناصر و ویژگی های دورة مدرن همچون خرد و پیشرفت را به چالش می کشد. فرهنگ جوامع فرانوگرا، فرهنگی سطحی و متحرک و تا حد زیادی تحت تأثیر رسانه های ارتباط جمعی است. تحقیق حاضر به بررسی رابطة بین جهان گرایی و فران...

معادل یابی مفاهیم و مشخصه های زبانی خاص در ترجمه، یکی از عمومی ترین مشکلات ترجمه است، بخصوص وقتی که این «مفاهیم و مشخصه های خاص» بار معنایی دینی و اعتقادی داشته باشند. در ترجمة متون اسلامی (به زبان انگلیسی) یکی از زمینه هایی که این مشکلات خود را روشن تر نشان می دهند تفاوت تقسیم بندی اوقات شبانه روزی در زبان و فرهنگ انگلیسی و فرهنگ اسلامی در رابطه با نام نمازهای پنجگانه است. در مقالة حاضر پس از ...

ترجمه یکی از مهم‌ترین مسائل فرهنگی معاصر است؛ زیرا وظیفة مترجم تنها جایگزینی الفاظ نیست، بلکه به عنوان یک میانجی، سعی در ایجاد نوعی هماهنگی بین فرهنگ ملّی و فرهنگ مبدأیی دارد که دارای عادات و رسوم خاصّ خود است. این مسأله کار مترجم را دشوار و مأموریّت او را با پیچیدگی همراه می‌سازد. نیومارک، دانشمند و نظریّه‌پرداز آمریکایی در حوزة ترجمه، روش‌هایی را برای ترجمة عناصر فرهنگی پیشنهاد داده که در محافل ع...

آیین پیاده روی زیارت اربعین یکی از نمادهای تمدن ساز عصر حاضر برای مسلمانان محسوب می شود. استفاده از دیپلماسی فرهنگی از ملزومات تمدن سازی این پدیده تمدنی محسوب می‌گردد. موضوع این نوشتار بررسی زیارت اربعین از منظر دیپلماسی فرهنگی است. سوال این پژوهش عبارت است از این که ابعاد و راهبردهای استفاده از عناصر فرهنگی در دیپلماسی زیارت اربعین چیست؟ در پاسخ به این سوال از روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخ...

هر واقعۀ تاریخی باید در بسترِ فرهنگی خاص خود و با توجه به زمان و مکان خاص خود سنجیده شود. تاریخ ایران باستان را تاکنون بیشترْ تاریخ‌پژوهان غربی نگاشته‌اند و طبعاً نگرش خاص خود را به تاریخ ایران داشته و چه‌بسا بستر فرهنگی ایران را درک نکرده‌اند. امروز می‌توانیم با بهره‌گیری از گفتمان فرهنگی، تاریخِ خود را بازنگری کنیم و به‌ یاری نقد فرهنگی بکوشیم درک درستی از حقایق تاریخی پیدا کنیم. یکی از موضوعات ب...