فارسی دری که از زمان نخستین خاندانهای حکومتگر ایرانی به عنوان زبان رسمی ایرانیان دراین سرزمین کاربرد داشته است، در طول عمر هزار و چند صدسالة خود دوره‌های تاریخی گوناگونی را پشت سر گذاشته و متناسب با هر یک از این دوره ها، تغییراتی، بویژه در محتوای واژگانی آن پدیده آمده است. این زبان که در نخستین دوره کاربرد رسمی خود از درجه ای قابل ملاحظه از خلوص واژگانی برخوردار بوده است، در تماس با اقوامی با ز...

هر که از وجود و زمان هیدگر خیالِ ترجمه ای بپزد که شاهکاری شود در ترازوی انصاف هم سنگ اصلِ متنِمترجَم، شاید محال اندیش باشد. باشد یا نباشد، معذور است اگر از هر ترجمه ی فارسی چشم داشته باشد کهدر آن، بی آن که قدرِ قیمتی دُرّ لفظِ دری شکسته شود نیم رخی از اندیشه ی نکته پردازِ صاحب متن دیداربنماید.نگارنده، به حکم التزام به مصدوقه ی "چنان که باید، نه به هر سان که آید" و به الزامِ تصور و توقعی بالابلند (و احتما...

آثاری که از زبان پهلوی برجای مانده اند از تنوع و گوناگونی قابل ملاحظه ای برخوردارند. یکی از گونه های ادب پهلوی "اندرز" است. اندرزنامه های پهلوی راباید یکی از مهم ترین گونه های ادبیات پهلوی به شمار آورد و مینوی خرد در این میان یکی از گران بهاترین آثاری است که اندرزهایی با ماهیتی گاه دینی و بیشتر تجربی با تکیه اصلی بر خرد و خردورزی ارائه می دهد. شاهنامه فردوسی به عنوان بزرگ ترین میراث دار ادب و ف...

ملّی‌گرایی عقیده‌ای است که اغلب حسّ وفاداری و دلبستگی نسبت به شاکله‌های یک ملّت نظیر زبان، اساطیر، عادات و سنّت‌ها، فرهنگ و ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی، اعتقادات دینی و نظایر آن را پدید می‌آورد. نظامی گنجوی شاعر پرآوازۀ ایران، در خمسۀ خود نسبت به هویّت ایرانی و وطن‌پرستی، کمی از فردوسی و شاهنامه ندارد. نگارنده در مقالۀ حاضر بر آن است تا نگرشی به برخی از مؤلّفه‌های ملّی‌گرایی نظامی در مثنوی خسرو و شیرین ...

ترجمه تفسیر طبری ترجمه ی فارسی«جامع البیان فی تفسیر القرآن» از محمد بن جریر طبری است. این ترجمه از کهن ترین آثار منثور فارسی دری است که به دستور منصور بن نوح سامانی (اواسط قرن چهارم هجری قمری) بوسیله-ی گروهی از فقیهان و علمای مذهبی خراسان و ماورالنهر انجام شده است. واژه ها و ترکیبات این کتاب به لحاظ ساخت واژی گونه هایی نادر در زبان فارسی قرن چهارم به شمار می روند. همچنین نحو جملات و ترتیب قرار ...

در پایان نام‍? پیش رو، برگردان پارسی صد آیه از قرآن مجید با نگاه به سه نبشتار کهن (ترجم‍? قرآن قُدس، ترجم‍? تفسیر طبری و تفسیر سورآبادی) به صورت تطبیقی بررسی شده است. برای این تحقیق، اهدافی چون دستیابی به تحولات تاریخیِ دستور زبانی در سه ترجم‍? کهن قرآن مجید، بررسی میزان التزام این ترجمه ها به ترکیبات، اصطلاحات و تعبیرات پارسی و همچنین، بررسی میزان پایبندی برگردان ها به ترتیب و جایگاه مطلوب و مط...

چکیده نام خانوادگی: مساعد نام: مینا عنوان پایان نامه: بررسی ساخت دستوری زبان فارسی در شعر دوره ی سامانی استاد راهنما: دکتر منوچهر تشکری استاد مشاور: دکتر مختار ابراهیمی درجه تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته: زبان و ادبیات فارسی گرایش: ادبیات فارسی محل تحصیل(دانشگاه): شهید چمران اهواز گروه : زبان و ادبیا فارسی دانشکده: ادبیات و علوم انسانی تاریخ فارغ التحصیلی: 27ش3شهریور شهریور 1387 تعد...

ادبیات تعلیمی و به‌ویژه اندرزگویی در ادب فارسی پیشینه‌ای به دیرینگی تاریخ دارد. این ادبیات، نخست شفاهی و نانوشته بود و بعدها در دورة نویسندگی به رشتۀ تحریر درآمد. ادبیات اندرزی به معنای ویژة آن در عصر ساسانی رواج یافت و از دو سرچشمة سنت‌های شفاهی و منابع نوشتاری به ادبیات فارسی دری وارد شد. مینوی خرد یکی از آثار دورة میانه از زبان‌های ایرانی و متعلق به دورۀ ساسانی است که در این پژوهش د...

شاعران ادب فارسی، از ابتدا تا کنون در مدح و ستایش مولای متقیان علی (ع) شعرهای برجسته و نابی سروده اند. مجموعه ی این مدایح بیانگر جنبه های گوناگون شخصیت بی بدیل امام و نشان دهنده ی شیفتگی و دلدادگی شاعران در برابر آن حضرت است. از آنجایی¬که مدح و ثنای علی (ع) در تمامی دوره ها در ادبیات فارسی وجود داشته است لذا بخش قابل توجهی از ادبیات را به خود اختصاص داده است. وبسیاری از ادیبان و شاعران سعی داشت...