متأسفانه تاکنون برآورده‌کردن نیاز مخاطب در فرهنگ‌های فارسی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. هدف این مقاله بررسی پنج فرهنگ عمومی یک‌زبانة فارسی، یعنی لغت‌نامة دهخدا، فرهنگ فارسی معین، فرهنگ فارسی عمید، فرهنگ فارسی امروز و فرهنگ سخن، از منظر برآورده ساختن نیاز کاربران و میزان رضایت آنان از این فرهنگ‌هاست. برای دستیابی به این مقصود، کاربران مورد نظر به سؤالات پرسش‌نامه‌ای پاسخ دادند، با برخی از آن...

در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی وضعیّت استناد در پایان­نامه­­های تحصیلات تکمیلی رشته زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال­های 1388-1372 مورد بررسی قرار گرفته است. جامعۀ آماری پژوهش 102 عنوان پایان­نامه‏ی کارشناسی ارشد و دکتری رشته‏ی زبان و ادبیات فارسی بوده است. داده­ها از طریق فیش­نویسی از منابع و مآخذ پایان‏نامه­ها گردآوری شده و سپس در نرم­افزار اکسل مورد تجزیه و تح...

در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی وضعیّت استناد در پایان­نامه­­های تحصیلات تکمیلی رشته زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال­های 1388-1372 مورد بررسی قرار گرفته است. جامعۀ آماری پژوهش 102 عنوان پایان­نامه‏ی کارشناسی ارشد و دکتری رشته‏ی زبان و ادبیات فارسی بوده است. داده­ها از طریق فیش­نویسی از منابع و مآخذ پایان‏نامه­ها گردآوری شده و سپس در نرم­افزار اکسل مورد تجزیه و تح...

این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که آیا نویسندگان معاصر در دوران ورود مدرنیته به ایران، توجهی به توسعه و گذر از سنت داشته‏اند؟ و اگر این‏گونه بوده چه مفاهیمی را مدنظر داشته‏اند؟ در این بین با بررسی آثاری از پنج نویسنده (دهخدا، جمال‏زاده، هدایت، آل‏احمد و دانشور) که در بازه زمانی 1250 تا 1350 خورشیدی نوشته شده‏اند، در پی پاسخ به این پرسش با شیوه تحلیل محتوا پرداختیم. در نهایت با شمارش مقولات...

واژۀ «انقلاب» از مصدر عربی از ریشۀ انفعال و در لغت به معنی برگشتن، برگشتن از کاری و حالی، واژگون شدن، تحوّل، تبدّل (دهخدا، 1377: ذیل «انقلاب») و... به کار رفته است. این واژه نخست در اخترشناسی در مفهوم تغییر فصل از تابستان به زمستان و از بهار به تابستان، یا به تعبیر دیگر انقلاب زمستانی و انقلاب تابستانی، به کار می‌رفت (مصفی، 1357: ذیل «انقلاب»). در نوشته‌های افلاطون و ارسطو و نیز گروهی از اندیشمند...

چکیده ندارد.

یکی از شاخه های فرهنگ عامیانه، ادب شفاهی است که بارزترین نمونه های آن را در امثال می یابیم. «مثل» از جمله فنون ادبی است که با ایجاز در لفظ و معنی، در طول زمان بدون هیچ گونه تغییر در ساختار آن از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. امثال بیانگر پختگی زبان و ریشه دار بودن خرد بشری است و آیینه روشنی است که فرهنگ و آداب و سنن هر ملّتی در آن تجلی پیدا می کند. بی شک هر ملّتی دارای امثال و حکم خاص خود است ...

در بررسی های زبان شناختی واژه ی مرکب از دو یا چند تکواژ قاموسی پدید می آید و حداقل شامل دو پایه است که هر دو واژه اند یا اینکه ریشه ی تکواژ محسوب می شوند و مقصود از کلمات شفاف آن دسته از کلمات است که از روی صدا یا ساخت آنها می توان به معنی آنها پی برد یا معنی آنها را حدس زد، به عبارتی بین صدا یا ساخت آنها با معنی شان رابطه باشد مانند «چک چک» و «خودنویس»و کلمات تیره آنهایی هستند که معنی آنها از ...

یکی از غنی‌ترین وزنه‌ها و گنجینه‌های ادبی موجود در ادبیات فارسی که دسترسی به اندیشه‌ها، نگرش‌ها و نوع عملکرد پیشینیان را در شرایط گوناگون برایمان آشکار و قابل فهم می‌سازد، گنجینه ارزشمند ضرب المثل هاست. ضرب المثل‌ها بازتاب افکار جامعه در آثار ادبی ما هستند که الهی نامه عطار در قرن هفتم یکی از این آثاری است که با تلفیق انواع ضرب المثل­ها با محتواهای گوناگون سروده شده است برهمین اساس، با محوریت ا...