از بررسی آثار سیاسی کانت این نتیجه به دست می آید که خرد در همه وجوه تفکر کانتی، از جمله تفکر سیاسی، از محوریت برخوردار است. اندیشه ورزی کانت در حوزه سیاست ((خرد محور)) بوده و نظم سیاسی او بر بنیاد آن استوار می شود. بدین نحو، مطالعه سیاست از نظر کانت، در گام نخست، معطوف به خرد می شود. به عبارت دقیق تر، شناخت خرد کانتی بر شناخت نظم سیاسی او تقدم پیدا می کند. در تحلیل خرد از منظر کانت، این ایده حا...

ناتوانی اندیشۀ لیبرال از فهم درست امر سیاسی و بی‌توجهی به ویژگی سازندة آنتاگونیسم موجب شکل­گیری عصر پساسیاست و ناتوانی اغلب نظریه­پردازان در تبیین وضعیت جاری شده است؛ اینکه چرا احزاب پوپولیستی راست افراطی (به‌عنوان زمینة بحران عمیق­ هویت سیاسی) یا القاعده توانسته به موفقیت­هایی دست یابد. شانتال موف در پاسخ به چنین بحران­هایی، از ضرورت شکل­گیری عصر «پسادموکراتیک» سخن می­گوید که می­بایست کاملاً در...

نویسنده مفهوم «جهان در حالِ شدن» را جایگزین «جهانی شدن»نموده و با صورتبندی رهیافت «زیستْ فرهنگ»، درصدد شرح فنون و سازوکارهای قدرت برای ادارۀ فرد و جمعیّت در قرن بیست و یکم است. به زعم وی، به موازات تکامل تکنولوژی و بسط تاریخی تمام عیار آن، حکومت بر انسان بیش از آنکه از طریق زیستْ سیاست و تکنولوژی بدن باشد؛ فراتر از آن، از طریق زیستْ فرهنگ و تکنولوژی روان خواهد بود. نویسنده زیستْ فرهنگ را امتداد زیستْ ...

درک نوع اندیشه و فلسفۀ سیاسی حاکم بر دولت و نظام سیاسی برای پی‌ریزی نظریۀ حقوق کیفری ضروری است؛ زیرا جواز دولت در استفاده از حقوق کیفری در بادی امر مبتنی بر نظریه‌ای است که بر اساس آن دولت مشروعیت می‌یابد و حوزۀ وظایف و اختیاراتش مشخص ‌می‌شود. در جوامع اسلامی ورود اندیشۀ مشروطه‌گرایی یا قانون‌اساسی‌گرایی، حقوق کیفری را با چالش‌ها و دوگانه­های بسیاری در هدف، منبع، مرجعِ وضع و روش مواجه کرده است. ...

ویژگی­ های نظریه مبنایی موجب گسترش استفاده از این روش در مطالعات علوم اجتماعی شده است. رشتۀ علوم سیاسی، متغیرهای پیچیده و چندبعدی مانند سیاست، قدرت سیاسی و دولت را مطالعه می­کند. شرایط و عوامل متفاوت حاکم بر متغیرهای مورد مطالعه این رشته در جوامعِ مختلف ایجاب می­کند پژوهشگران این عرصه مجهز به مهارت­های مختلف روش­شناسی باشند تا بتوانند این پدیده­های غامض را در چارچوب و زمینه خاص خود مطالعه و بررس...

به قدرت رسیدن شاگردان نوگرای مکتب سیاسی نجم الدین اربکان، مؤسس حزب اسلام گرای رفاه در قالب حزب عدالت و توسعه در جریان انتخابات پارلمانی سال 2002 سرآغاز حیات جدید سیاسی در کشور ترکیه به شمار می رود. تدوین دکترین عمق استراتژیک از سوی احمد داوود اوغلو، به عنوان معمار سیاست خارجی جدید ترکیه، موجب بروز تحولاتی بنیادین در روابط خارجی این کشور در سال های اخیر گردید. بهبود و گسترش روابط ترکیه با فدراسی...

مقایسۀ شباهت ها و تفاوت های انقلاب اسلامی ایران و تحولات سیاسی سال 2011 مصر، به عنوان دو کشور اسلامی، از موضوعات مهم و نیازمند پژوهش است. یکی از موضوعاتی که در مطالعۀ تطبیقی این دو انقلاب نیازمند توجه است، انطباق پذیری نظریه های انقلاب غربی درخصوص انقلاب در این دو کشور اسلامی است. نظریۀ «انقلاب هانتینگتون» که به عنوان یکی از نظریه های متأخر در علل رویداد انقلاب ها ارائه گردیده، از سوی برخی پژوه...

پست مدرنیسم، رویکرد مسلط بر نظریه پردازی در عصر جهانی شدن است. بر این اساس، مفاهیم اجتماعی و سیاسی متفاوت از گذشته رقم زده می شوند. توسعه سیاسی نیز از این رویکرد تأثیر گرفته و از نگرشی نوین برخوردار شد که از پیشرفت دانش، فناوری های تولید و گسترش ارتباطات و مبادله اطلاعات در سطوح و ابعاد مختلف منشا گرفته است. در نتیجه، معیارهای آن متحول شد، تحولی که در تعریف، توصیف و تبیین توسعه در عصر حاضر مش...

ماهیت عمل ملت (دولت ـ ملت) در ایجاد و اصلاح قانون اساسی معمولاً با دو دیدگاه حقوقی و سیاسی سنجیده می‌شود: در رویکرد حقوقی؛ این صلاحیت در چهارچوب یک نظام حقوقی تعریف می‌شود اما در رویکرد سیاسی؛ صلاحیت مورد نظر به عنوان بنیان قانون اساسی در نظر گرفته می‌شود و قدرت حکومت منحصراً از اراده سیاسی ملت نشأت می‌گیرد. ظاهر امر این است که شورای بازنگری قانون اساسی در سال 1368 بر مبنای نظریه سیاسی «ارا...

در سیر تحولات معرفتی در عرصة مطالعات علوم انسانی، مقولات اندیشه ای از جمله اندیشه سیاسی بر اساس گرایشهای کمتر انتقادی و بیشتر تقلیدی و متأثر از ورود ترجمه ای مباحث، بستر اندیشه ورزی سیاسی و اجتماعی از قوت کافی برخوردار نشده است. حتی پس از انقلاب اسلامی نیز تقسیم بندی قابل اطمینان نحله ها و آثار در حیطه اندیشه سیاسی شکل نگرفته است. این در حالی است که مقوله تولید علم و ضرورت نظریه پردازی که از اه...