یکی از نکته ‏هایی که در بررسی تاریخ اندیشه فقها درباره حکومت و ولایت سیاسی فقیه باید مورد توجه قرار گیرد، تمایز بین اندیشه فقهی فقها درباره سیاست و حکومت و موضع‏گیری‏های عملی آنان است. گاهی برخی از نویسندگان مرتکب یک سوء تفاهم کوچک یعنی خلط دو مطلب شده ‏اند و موضع‏ گیری‏های عملی فقها در برابر حکام را استنباط فقهی آنان تلقی کرده‏اند. علت این امر آن است که موضع‏گیری ‏های عملی فقها یک مبنای فکری ...

چکیده: نگاه تاریخی به اندیشۀ سیاسی امام خمینی(ره) در بستر تحولات یک صد سالۀ ایران جدید که با خواست حکومت قانون آغاز شده، نشانگر تداوم خط سیر متفکرین شیعی¬ای، چون خراسانی و نائینی در آراء سیاسی ایشان است؛ نظریۀ حکومت ایشان مبتنی بر ولایت مطلقۀ فقیه، نه چنان که بدواَ از مفهوم مطلقه درک می¬شود، فراقانونی، بلکه گونه¬ای از حکومت قانون اسلامی است. ولایت فقیه مورد نظر امام خمینی(ره) مطلقه است، در این م...

رساله حاضر که عنوانش "نظام ولایت فقیه و مردم سالاری" می باشد با هدف شناخت صحیح و قرائت اصیل از اندیشه ناب ولایت فقیه و در پی بررسی رابطه بین نظام ولایت فقیه و مردم سالاری و از این طریق ارائه پاسخ به شبهه تقابل مردم سالاری با نظام ولایت فقیه تنظیم شده است. تشکیل حکومت، از ابتدای شکل گیری جوامع بشری، به عنوان یک ضرورت تلقی می شد.هدف اصلی از زندگی اجتماعی، تأمین مصالح افراد در جامعه است. از آنجا ک...

فقهای مذاهب اسلامی از دیرباز نسبت به سرزمینی بودن مجازات اظهار نظر کرده‌اند و معتقدند اجرای مجازات منوط به ولایت است. هرچند همه مذاهب برای حکومت اسلامی قائل به ولایت بر امت اسلامی هستند، ابوحنیفه و ابویوسف با نفی ولایت حکومت اسلامی بر دارالکفر، برای مجرمان سرزمین کفر حتی اگر مسلمان باشند، اجرای مجازات اسلامی را مجاز ندانسته‌اند، اما دیگر فقهای اهل‌‌سنت اجرای مجازات مجرمی را که در سرزمین کفر مرت...

یکی از چالش‌های حاکم بر فضاهای عمومی معاصر که پیامدهای آن در سال‌های اخیر، گردشگری شهری را تحت تأثیر قرار داده است، خصوصی‌سازی فضای عمومی است که از بارزترین نمودهای آن، می‌توان به ظهور و توسعه پروژه‌های بزرگ مقیاس گردشگری شهری اشاره کرد. در این مقاله با هدف شناخت ویژگی‌های این نوع فضای عمومی و نحوه تولید آن، به مطالعه دو پروژه بزرگ مقیاس باغ کتاب تهران و بوستان ولایت پرداخته شد. در این راستا، ن...

احکام حکومتی به احکامی گفته می شود که ولی فقیه یا همان حاکم اسلامی در چهارچوب موازین شرع برای حفظ مصلحت جامعه ی مسلمین صادر می کند. از آنجا که بخش زیادی از احکام موجود در جامعه ی اسلامی در زمره ی این احکام می باشد، بحث از چگونگی این احکام و مسایل مربوط به حجیت و مشروعیت آن از اهم مباحث است. در این پژوهش به بررسی چگونگی احکام حکومتی از حیث دایره ی اختیارات حاکم برای صدور این احکام پرداخته شده اس...

در این رساله ما از میان روشنفکران ایرانی بر سیدجواد طباطبایی متمرکز شده ایم. سیدجواد طباطبایی یکی از متفکران مطرح امروز ایران است. وی در نوشته هایش علاوه بر اینکه تاریخ اندیشه سیاسی را دنبال می کند خود نیز به ترسیم یک نظریه سیاسی در حوزه ایران دست می یازد. در این رساله آشکار خواهیم کرد که نگاشته هایش پیرامون امر سیاسی به دور از انسجام و دچار گسست اند از این رو در معرض خوانش های گوناگون می تواند...

برخی از معتقدین به فرهنگ و سیاست غرب، با حضور احکام و عالمان دین در صحنه های اجتماعی وسیاسی جامعه مخالف بوده اند. با توجّه به اهمیّت اصل ولایت فقیه در اسلام و نقش ویژه ی آن در پیشبرد اهداف والای جامعه ی اسلامی، تا حدّ زیادی می توان دلایل بروز حساسیت ها از سوی موافقان و مخالفان آن را درک نمود. از این رو فقهای شیعه، به مناسبات گوناگون، در کتب فقهی خویش، این مهم را مطرح کرده و به بوته ی نقد و بررسی ن...

جامعۀ بشری برای اجرای قوانین و حفظ نظم و آرامش نیاز به نظام مدیریتی دارد. دین اسلام برای سعادت مسلمانان و اجرای صحیح قوانین آن به این موضوع توجه کرده و ولایت و امامت را قرار داده است. در قرآن متون دینی نیز مطالب زیادی در این باره ذکر شده است. پیامبر (ص) در غدیر خم تکلیف خلافت را روشن کردند تا زمین هیچ گاه از حجت خدا خالی نباشد. ادبیات شیعه نیز حق مطلب را ادا کرده و شاعرانی در این زمینه هنرنمایی...

ولایت و اختیار پدر و مادر برای نگهداری و تربیت کودک، باید در جهت حفظ مصالح وی انجام شود. از این رو در صورت به خطر افتادن امنیت، سلامت و تربیت فرزند، اختیار والدین نیز محدود یا به کلی از ایشان سلب می شود. در سه نظام فقه امامیه، حقوق ایران و حقوق فرانسه مصلحت کودک، اصل و محور قواعد حاکم بر نگهداری و تربیت کودک است و هر یک از این سه نظام به منظور حمایت از این اصل تدابیری را اندیشیده اند. با این حا...