نام پژوهشگر: هادی خانیکی

بررسی استرات‍ژی توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات(ict) در برنامه چهارم توسعه ایران و مقایسه آن با روند جهانی
پایان نامه سایر - دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران 1388
  محمد خلچی   محمد دادگران

چکیده هدف این تحقیق بررسی استراتژ‍ی توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه چهارم توسعه کشور است تا مشخص شود که این برنامه تا چه حد پاسخگوی نیازهای جامعه ایران بوده است و همچنین روند توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه چهارم در مقایسه با روند جهانی آن، به چه نحو بوده است. بدین منظور در این تحقیق از روش اسنادی استفاده شده است. برای بررسی برنامه چهارم توسعه، در وضعیت داخلی از سند توسعه بخشی استفاده شد تا با بررسی شاخص های آن، در مورد بخش فناوری ارتباطات و بخش فناوری اطلاعات وضعیت موجود در داخل کشور مورد بررسی قرار گیرد. در مورد بررسی توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه چهارم در مقایسه با روند جهانی از شاخص های مختلفی از جمله ضریب نفوذ کاربران اینترنت، ضریب نفوذ اینترنت پر سرعت، شاخص فرصت دیجیتال، آمادگی الکترونیک و شاخص دولت الکترونیک استفاده شده است. در توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات علی رغم رشد قابل ملاحظه ای که در بخش های مختلف برنامه چهارم داشته ایم، در شاخص های جهانی سیر نزولی طی کرده ایم، به طوری که در شاخص های فرصت دیجیتال و آمادگی الکترونیک عقب گرد داشته ایم. این بررسی نشان داد که بررسی توسعه فناوری ارتباطات از نظر رشد تعداد کاربر وضعیت نسبتاً مطلوبی داشته است، ولی در مقایسه با روند جهانی از نظر استفاده از خدمات ارزش افزوده تلفن ثابت و همراه، و استفاده از نسل سوم تلفن همراه وضعیت مطلوبی نداریم. در بخش فناوری اطلاعات وضعیت مناسبی نداریم، به طوری که در مورد ضریب نفوذ اینترنت پهن باند فاصله زیادی از برنامه و روند جهانی داشته ایم.

رسانه ها، جرائم اجتماعی و احساس امنیت و آگاهی (تاثیر انعکاس جرائم اجتماعی در مطبوعات بر میزان احساس امنیت و آگاهی شهروندان تهرانی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  عزت اله پوریان   محمد مهدی زاده

اهمیت امنیت و احساس امنیت بر کسی پوشیده نیست، کافیست تصور کنید در جامعه ای همه امکانات مورد نیاز بشر فراهم باشد اما آدمیان به دلائل مختلف احساس ناامنی کنند، پیداست که نه توان استفاده از امکانات مزبور را خواهند داشت ونه حتی می توانند یک زندگی معمولی داشته باشند. احتمالا شرح حال سلام الجنابی وبلاگ نویس عراقی را شنیده اید، وبلاگ او به خاطر پوشش لحظه به لحظه رویدادهای داخلی این کشور حین حمله آمریکا مورد توجه جهانیان قرار گرفت. هر چند در بحث های حوزه رسانه کاری که این وبلاگر انجام داده است بیشتر در مباحث مربوط به روزنامه نگاری شهروندی مورد توجه است اما به زعم نگارنده اهمیت درک شرایط زندگی مردمانی که شاید هر لحظه یکی از عزیزانشان را از دست می دادند و زیر حملات سربازان خارجی هر آن امکان یورش به خانه و کاشانه و نوامیس آنها می رفته ، دلیل پی گیری وبلاگ "سلام پکس" بوده است که این خود حکایت از اهمیت موضوع" امنیت" در دنیای امروز دارد. اما در تهران، شهری که همچون بغداد سلام الجنابی در اشغال نیروهای بیگانه(خارجی) نیست، اما شهروندان از احساس امنیت چندان مطلوبی برخودار نیستند. این موضوع بویژه از دو سال پیش که دوران تاهلم آغاز شد و همسرم برای رفتن به مدرسه می بایست تنها خانه را ترک کند بیشتر مورد توجهم قرار گرفت. او تهران را با شهر کوچکی مقایسه می کرد، شهری که بواسطه حضور خانواده و بستگانش در آن احساس امنیت می کرده. حقیقت این است که در شکل گیری این تصور شهرستانی ها از تهران پر از جرم و جنایت هم جای پای رسانه ها و بویژه تلویزیون و مطبوعات پیداست. در مقیاسی وسیع تر شاید بتوان گفت ساکنین روستاها و شهر های کوچک تر از زندگی و حتی حضور در شهرهای بزرگ تا حدودی واهمه دارند. خلاصه اینکه امنیت از دو سال پیش "مساله " نگارنده شد و از اینرو به بهانه نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد، کنکاش در این خصوص آغاز گردید و تلاش شد نقش رسانه ها در شکل گیری میزان احساس امنیت مورد بررسی قرار گیرد. فرضیه اصلی ما در این تحقیق عبارت بود از اینکه بین میزان استفاده از رسانه ها و میزان احساس امنیت شهروندان تهرانی رابطه وجود دارد به این معنا که احتمالا هرچه میزان استفاده از رسانه ها بیشتر شود میزان احساس امنیت شهروندان کاهش می یابد و بالعکس. روش انجام این تحقیق پیمایش بود و اطلاعات مورد نظر از طریق پرسشنامه گردآوری شد. با توجه با اینکه جامعه آماری این تحقیق کل مناطق 22 گانه شهر تهران بود از کلیه مناطق به تناسب جمعیت آنها نمونه گیری بعمل آمد و جمعا تعدا 420 نمونه با استفاده از فرمول کوکران اتنخاب گردید. داده های تحقیق پس از داده پردازی با کمک نرم افزار spssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس یافته های این تحقیق بین میزان استفاده از رسانه ها و احساس امنیت رابطه معکوس وجود دارد، بین گرو های مختلف سنی و میزان احساس امنیت رابطه معنا داری وجود دارد.

تطور گفتمانی دفتر تحکیم وحدت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  عبدالحسین کلانتری   محمد عبدالهی

فضای گفتمانی جامعه ایران از پس از برخورد با گفتمان تجددی صحنه کشمکش میان دو گفتمان سنت و تجددی بوده و این کشمکش خود را در سطوح و وجوه مختلف بازتولید نموده است. به گونه‏ای که می‏توان کل تاریخ ایران و حتی برشهای جزئی‏تری از آن، نظیر فعالیتهای دانشجویی را با توجه به چگونگی مصاف این دو گفتمان روایت کرد. در این رساله درصدد برآمدیم تا با تأسی به نظریات گفتمانی فوکو و رفع برخی نقائص نظری آن، و نیز با اتخاذ سطح تحلیل گفتمانی در فهم سنت و تجدد، به بررسی تطور گفتمانی دفتر تحکیم وحدت در دو قطبی سنت/تجدد بپردازیم و مشخص نماییم که چه دوره‏بندی گفتمانی‏ای بر این تطورات حاکم بوده و نسبت گفتمان حاکم بر هر دوره از فعالیتهای این تشکل با گفتمانهای سنتی و تجددی چیست و هر گفتمان تا کدامین آستانه پیش رفته است و چه نوع صورتبندی‏ای بر آن حاکم بوده است. در این مسیر روش دیرینه‏شناسانه فوکویی و استراتژیهای روش‏شناختی وی مبنای کار قرار گرفت و پس از تعیین گزاره‏ها (کنش‏های کلامی و غیرکلامی موثر) به عنوان قلمرو تحقیق، نمونه‏گیری هدفمند تا آنجا ادامه یافت که به اشباع برسیم. بر این اساس به تحلیل گزاره‏ها پرداخته شد و نهایتاً مشخص شد که پنج دوره را می‏توان در تطورات گفتمانی تحکیم وحدت مشخص نمود: دوره اول: تطور از گفتمان روشنفکری دینی به گفتمان اسلام ناب (از شکل‏گیری تحکیم تا بازگشایی دانشگاهها). دوره دوم: بازتولید گفتمان اسلام ناب (پس از بازگشایی دانشگاهها تا سال 1370). دوره سوم: تطور از گفتمان اسلام ناب به گفتمان روشنفکری دینی (از انتخابات مجلس چهارم (1370) تا دوم خرداد 1376). دوره چهارم: تطور از گفتمان روشنفکری دینی به گفتمان تجددی و تشدید نقاط تفرق گفتمانی و شکل‏گیری دو تحکیم با دو گفتمان مجزا (از دوم خرداد 1376 تا اسفند 1380). دوره پنجم: دوره صورتبندی و تعمیق دو گفتمان متعارض مدرن و اسلام ناب در دو تحکیم وحدت (از اسفند 1380 تا کنون). کلیدواژه‏ها: گفتمان، غیرگفتمان، دفتر تحکیم وحدت، سنت، تجدد، میشل فوکو

روزنامه نگاری صلح و ارزش های خبری آن در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1388
  علی شاکر   هادی خانیکی

پژوهش حاضر به روزنامه نگاری صلح، که مفهومی به نسبت تازه در ادبیات روزنامه نگاری جهان محسوب می شود، می پردازد. هدف اصلی این پژوهش کمک به تبیین و ارتقای سطح ادبیات موضوعی روزنامه نگاری صلح است. در این میان، نگارنده به تبیین شاخص ها و ارزش های این شیوه روزنامه نگاری پرداخت تا میزان بهره گیری 6 روزنامه سراسری کشور(کیهان، رسالت، اطلاعات، همشهری، اعتماد، یاس نو) را از ارزش های صلح، در جنگ میان نیروهای ائتلاف و عراق در فروردین 82 بسنجد. در این پژوهش نظریه گالتونگ و چهار مولفه اصلی روزنامه نگاری صلح (راه حل گرایی، فرایندمداری، حقیقت گرایی و مردم گرایی) را مبنا قرار دادیم و دو بایسته اساسی را یعنی «موازین حرفه ای» و «اصول اخلاقی» به آن اضافه کردیم؛. فرضیه نخستین این بود که چهار مولفه ذکر شده باید دو بایسته موازین اخلاقی و حرفه ای رابطه ای دوسویه داشته باشند و استمرار آن می تواند زمینه صلحی پایدار توسط رسانه ها را فراهم کند. پس از استخراج و تعریف ارزش ها و مولفه های مربوط به روزنامه نگاری صلح به روش تحلیل محتوا نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که میزان استفاده از مولفه های مربوط به روزنامه نگاری صلح در دوره مورد بررسی بسیار پایین است و هرچند به مولفه مردم گرایی نسبت به سایر مولفه ها بیشتر توجه شده، اما به نظر می رسد این امر در جنگ عراق برخاسته از نوعی مجاورت معنوی میان ایران و عراق باشد. از طرف دیگر، انعکاس مظلومیت مردم عراق در 6 روزنامه مورد بررسی کاملا یک سویه و محدود به جنگ است و کمتر برای روشن کردن ابعاد و دامنه های جنگ تلاش شده است. روزنامه ها خبرنگار اعزامی به عراق نداشته اند به نظر می رسد به همین دلیل باشد که روزنامه ها گزارش های توصیفی کمتری به چاپ رسانده اند و به جای گزارش های تحلیلی و تحقیقی ترجیح داده اند ابتدا فقط به مسئله و خبر درگیری میان دو طرف بپردازند.

مضامین فمینیستی در فیلم های سینماگر زن ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  فاطمه الصمادی   علی محمدی

در سالهای پس از انقلاب اسلامی سال 1357 در ایران مسأله مشارکت زنان در عرصه های مختلف اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و پذیرفتن مسئولیتها از مباحث مهم در جوامع صنعتی تلقی می شود. از جمله چگونگی حضور زن در سینما نیز از این قبیل مباحث مهم است . تلاش گسترده و بی وقفه ی زنان ایرانی برای حضور و مشارکت در تمامی فعالیتهای اجتماعی و ورود به زمینه هایی که تا پیش از این غیر قابل دسترسی بوده حائز اهمیت فراوان است. سینمای ایران که خود از عرصه های مهم وجدید در تغییرات اجتماعی و فرهنگی ایران است یکی از بارزترین عرصه های ورود هم مضامین زنانه وهم کنشگران زن ایرانی است.تا آنجا که بررسی های تاریخی نشان می دهد ؛ همانگونه که با ورود بازیگر زن ایرانی به سینما سرنوشت سینما با ماجراهای جدیدی رقم خورده است ، تاثیرات متقابل این دو بر یکدیگر نیز موجب روشن شدن و ثبت حقایقی در سینمای ایران شده است . ورورد زن به عرصه سینما سرانجام حرکت و رشد ذهنی زنان را برای فیلم سازی به دنبال داشته است که با وجود دوره های مختلف ومتفاوت ؛ اگر چه خیلی طول کشیده است اما امروز آرام آرام به عنوان واقعیتی چشمگیر شکل گرفته است . از طرفی دیگر بالا رفتن سطح مشارکت اجتماعی وسیاسی زنان ایرانی و راه یابی آنان به مشاغل مختلف در جامعه؛ طرح خواستهایی برای احقاق حقوق زنان را درپی داشته که گاه رویکردی فمینیستی در برخی موارد فرهنگی همراه شده است. این رویکردی در حوز? سینما ودر حرفه فیلم سازی خود را بیشتر از عرصه های دیگر نشان داده است.با این ترتیب می توان گفت شکل گیری گونه های از نگرش فمینیستی میان بخشی از زنان به علت دست نیافتن به همه حقوق خود از سویی دستمایه ای برای فیلم سازان زن شده است ؛و از سویی دیگر دامن زدن به این قضیه باعث طرح پدیده ی زنان فیلم ساز فمینیست در جامعه ایران و برجسته شدن اهمیت ونقش آنان گردیده است. با مطالعه ی کتب و اسناد تاریخی مرتبط با مشارکت زنان ایرانی و سینمای ایران با 13 تن از صاحب نظران، کارشناسان و کاگردانان مطرح ایران به شیوه ی مصاحبه ی عمقی گفت وگو شده است، و یا تحلیل محتوا این نتیجه به دست آمده که زنان فیلمساز ایرانی ، فیلم با مضامین فمینیستی می سازند، وسینمای آن ها سینمای جنسیت محور دانست، زیرا که در آن شخصیت زن به عنوان کاراکتر اصلی همه فیلمهای آن است، قهرمان فیلم "زن" وضد قهرمان "مرد" است. این فیلم ها، روایت کننده قصه های زنانه است. شخصیت اصلی فیلم: زن مستقل، ،شاغل با سواد به تنهای مسئولیت زندگی را بر عهده گرفته و بیشتر فعالیت های زن بیرون از خانه شکل می گیرد. واژگان کلیدی : سینما ، کارگردان زن ، مضامین فمینیستی، جنبش زنان، تحلیل محتوا ، ایران.

رسانه های شهروندی در ایران الگوها و روندهای شکل گیری روزنامه نگاری شهروندی در فضای مجازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  پدرام الوندی   هادی خانیکی

هدف اصلی این پژوهش تولید ادبیات دانشگاهی درباره رسانه های شهروندی است. این حوزه جدید درمطالعات رسانه ای در سال های اخیر در دنیا مورد توجه قرارگرفته است و پژوهش های متعددی بر روی محتوا، مشارکت کنندگان و سازمان این رسانه های انجام شده است. این پژوهش ضمن بررسی مفهومی و واژه شناسانه رسانه های شهروندی، بررسی موقعیت سایت های روزنامه نگاری شهروندی در ایران، ساختار سازمانی و رویکردهای آنان را مورد بررسی قرار داده است. برای نیل به این هدف پنج سایت رسانه شهروندی انتخاب شدند و اهداف، ساخت و اداره این سایت ها مورد بررسی قرار گرفت. ذیل این پژوهش گوناگونی این رسانه ها، ساختار رسانه ای و مسایل مربوط به آنها بررسی شدند. بر اساس یافته های این پژوهش این رسانه ها به طور عام در پنج حوزه منتشر می شوند: محیط زیست، حوزه زنان، گروه های سیاسی، منطقه ای-قومیتی و نشریات هواداری. نگاه تحلیلی پژوهش به این سایت ها از نظریات هابرماس درباره حوزه عمومی جایگزین و نظریات جدید کاستلز درباره شبکه های قدرت و مقاومت بوده است. همچنین در بررسی ساختار این سایت ها مسایل مختلف مانند دلایل شکل گیری، سازوکارهای انگیزشی و طرح های توسعه و شیوه تعامل با کاربران سایت مورد بررسی قرار گرفته اند. تحقیق به روش کیفی و با استفاده از گفت وگوی نیمه استاندارد با بنیان گذاران و مدیران این سایت ها انجام شده است.

پوشش مطبوعاتی انتخابات مجلس هشتم در شهر شیراز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  سید مسعود حسینی   محمد مهدی فرقانی

این پژوهش با هدف شناخت نحوه پوشش انتخاباتی روزنامه های شیراز در انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی انجام شد. در این تحقیق چهار روزنامه خبرجنوب، نیم نگاه، عصرمردم و سبحان با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفتند. چهارچوب اصلی پژوهش با تاکید بر نظریه های اقناعی و نظریه برجسته سازی تدوین شده است. مطالب و آگهی های انتخاباتی به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته اند. از بررسی چهار روزنامه خبرجنوب، نیم نگاه، عصرمردم و سبحان 644 مطلب و 377 آگهی انتخاباتی در فاصله زمانی دو هفته مانده به انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند 1386 استخراج و کار کدگذاری بر روی آنها انجام شده است. از چهار روزنامه مورد بررسی دو روزنامه سبحان و عصرمردم دارای گرایش سیاسی راست، روزنامه نیم نگاه دارای گرایش سیاسی چپ و و روزنامه خبرجنوب مستقل می باشد. از مجموع 644 مطلب مورد بررسی در چهار روزنامه شیراز، محتوای 1/12 درصد(78 مورد) از مطالب حمایت از کاندیدا و احزاب جناح راست، 8/7 درصد(50 مورد) حمایت از کاندیدا و احزاب جناح چپ، 1/1 درصد(7 مورد) انتقاد از کاندیدا و احزاب جناح راست و محتوای 1/6 درصد(39 مورد) از مطالب انتقاد از کاندیدا و احزاب جناح چپ بوده است. 9 درصد مطالب روزنامه خبرجنوب نسبت به جناح راست مثبت، 9/9 درصد نسبت به جناح چپ مثبت، 6/3 درصد نسبت به جناح راست منفی و 6/8 درصد از مطالب خبرجنوب نسبت به جناح چپ منفی بوده است. ت 18 درصد از مطالب نیم نگاه نسبت به جناح راست جهت گیری مثبت داشته در حالی که فقط 3/14 درصد از مطالب این روزنامه دارای جهت گیری مثبت نسبت به جناح چپ بوده است. 5/1 درصد از مطالب نیم نگاه دارای جهت گیری منفی نسبت به جناح راست و 8/0 درصد دارای جهت گیری منفی نسبت به جناح چپ است که داده‎های اخیر با خط مشی نیم نگاه همخوانی بیشتری دارد.2/14 درصد از مطالب عصرمردم دارای جهت گیری مثبت نسبت به جناح راست و 8/20 درصد دارای جهت گیری مثبت نسبت به جناح چپ است. 8/5 درصد از مطالب این روزنامه دارای جهت گیری منفی نسبت به جناح راست و 2/4 مطالب دارای جهت‎گیری منفی نسبت به جناح چپ می باشد. 26 درصد از مطالب سبحان دارای جهت گیری مثبت نسبت به جناح راست و فقط 7/10 درصد مطالب این روزنامه دارای جهت گیری مثبت نسبت به جناح چپ بوده است. فراوانی مطالب منفی نسبت به دو جناح سیاسی کاملا با گرایش سیاسی این روزنامه مطابقت دارد. در حالی که فقط 6/0 درصد از مطالب سبحان جهت گیری منفی نسبت به جناح راست دارد 16 درصد از مطالب این روزنامه دارای جهت گیری منفی نسبت به جناح چپ می باشد. بر اساس این تحقیق روزنامه های شیراز در جریان انتخابات مجلس شورای اسلامی در دوره هشتم در مجموع از جناح راست و کاندیداهای وابسته به جناح راست حمایت بیشتری کرده‎اند و در عین حال انتقادات بیشتری از جناح چپ و کاندیداهای منتسب به جناح چپ منعکس کرده اند که این نوع برخورد با کاندیداها و جناح‎های سیاسی در میزان موفقیت کاندیداها نقش داشته و سه کاندیدای اصولگرا و فقط یک کاندیدای اصلاح‎طلب از شیراز وارد مجلس هشتم شده است. ث 3 درصد از کل مطالب مورد بررسی متعلق به چهارکاندیدای شیراز است که توانستند وارد مجلس هشتم شوند در حالی که فقط 9/0 درصد از کل مطالب به سایر کاندیداهای شیراز ارتباط دارد که نتوانستند وارد مجلس شوند. در مجموع می توان گفت که روزنامه های شیراز در ورود چهار کاندیدای این شهر به ویژه سه کاندیدای اصولگرا به مجلس هشتم نقش داشته‎اند.

"والت دیزنی" و کلیشه سازی برای کودکان نحوه نمایش کلیشه های جنسیتی در فیلم های پویانمایی (انیمیشن)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  اعظم ده صوفیانی   علیرضا حسینی پاکدهی

پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا کلیشه های جنسیتی در برنامه های کودکان و به طور خاص فیلم های انیمیشن والت دیزنی، وجود دارد یا خیر و این که آیا زن و مرد به شکل طبیعی از هم تفکیک شده اند یا بر مبنای کلیشه های جنسیتی. به علاوه، دوره های مختلف تاریخی و نژاد های مختلف نیز تحلیل می شوند. چون تحقیق سعی در شناسایی بازنمایی ها، واقعیت ها و کلیشه های جنسیتی دارد و نظریه بازنمایی نیز به معانی تصاویر رسانه ای، کلیشه سازی در رسانه ها و به نوعی دوبخشی کردن گروه های مختلف در محتواهای رسانه ای می پردازد، در این پژوهش رویکرد برساخت گرا در نظریه بازنمایی به کار می رود و نحوه بازنمایی متفاوت شخصیت های مذکر و مونث، از نظر ویژگی های ظاهری، ویژگی های شخصیتی، رفتارهای شخصی و رفتارهای ارتباطی بررسی می شود. از آن جایی که پیگیری این مسایل متضمّن شناخت محتوای فیلم هاست، به این منظور، از روش تحلیل محتوای کمّی و کیفی استفاده می کنیم. در تحقیق حاضر مجموعه فیلم های انیمیشن کلاسیک والت دیزنی از سال 1937 تا سال 2009 بررسی می شود که شامل 33 فیلم است که 45 درصد آن یعنی 15 فیلم با روش نمونه گیری احتمالی از نوع طبقه بندی شده انتخاب و تحلیل و ارزیابی می شود. یافته های توصیفی نشان می دهد که در فیلم های والت دیزنی، مردان، سفیدپوستان، وضعیت اقتصادی-اجتماعی متوسط و بالا، تنهایی و تجرد، جوانی، اندام متوسط و لاغر و صورت ها و بدن های طبیعی بیشتر به تصویر در می آیند. ویژگی های شخصیتی خونگرم، مستقل، مسئولیت پذیر، واقع گرا، سرکش و مقتدر، فعال و کنشگر، مهربان و با عاطفه، جذاب و زیبا، متمدن، شجاع و جسور، باهوش، شاداب و سرزنده، رفتارهای شخصی عصبانی شدن، تصمیم گیری کردن، جیغ و فریاد زدن و انجام فعالیت های رزمی و نمایشی و رفتارهای ارتباطی پرخاشگری کردن، دستور دادن و همدردی کردن بیشتر نمایش داده می شوند. با توجه به یافته های تحلیلی به نظر می رسد که در فیلم های والت دیزنی بسیاری از کلیشه های رایج منتسب به زنان و مردان وجود دارد. کلیشه های رایج زنانه نظیرجوانی، جذابیت، مسئولیت پذیری، بروز رفتارهای گریه کردن، فضولی و دخالت کردن، انجام کارهای خانگی، رابطه صمیمانه با اشیاء و عدم تنوع در شغل و کلیشه های مردانه مانند انجام فعالیت های بدنی، رزمی و نمایشی، عصبانی شدن، ورزشکاری و مشاغل متعدد و متنوع در این فیلم ها دیده می شود. علاوه بر این، این پژوهش مشخص کرد که وقتی زنان و مردان کارهای کلیشه ای جنس مخالف را انجام می دهند، عوامل گروه سنی، نژاد، نقش مثبت یا منفی داشتن و شغل اهمیت زیادی پیدا می کنند. همچنین دریافتیم که دوره تاریخی و نژاد عوامل مهمی در تغییر و تعیین اختلاف های میان زنان و مردان هستند. دهه 1990 نقطه عطفی برای تغییر در بسیاری از ویژگی های زنان و مردان بوده است. به علاوه، برخی کلیشه های نژادی از زردپوستان، سرخپوستان و سیاهپوستان به تصویر در می آید، هر چند که به نظر می رسد والت دیزنی نژادهای مختلف را بیشتر برای تنوع در داستان ها، شکل ظاهری شخصیت ها، مکان ها و فضاها و راضی نگه داشتن مخاطب جهانی خود به کار می برد و نه بیان و بازنمایی نژادهای مختلف. در مجموع این تحقیق نشان داد که کلیشه سازی و دوبخشی کردن جنسیت و طبیعی سازی آن در فیلم های والت دیزنی مشاهده می شود. موارد زیادی وجود دارد که در آن ها زن و مرد از هم تفکیک و متمایز می شوند، تفکیک و تمایزی که بیانگر تفاوت طبیعی دو جنس نیست بلکه ناشی از تفاوت هایی است که سازندگان فیلم ها برای زن و مرد در نظر گرفته اند.

بازنمایی زنان بزهکار در سینمای مستند
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  سپیده جمشیدی نژاد   هادی خانیکی

هدف این پژوهش شناسایی مولفه های فرمی و مضمونی در سینمای مستند ایران، دربار? «زنان بزهکار» است. به همین سبب، پنج فیلم ( قاتل یا مقتول، ماده ??، کارت قرمز، زنانه و فقر و فحشا)، از سه مستندساز فعال در عرصه سینمای مستند، مورد پژوهش و بررسی قرار گرفت. از این‏رو، مهم‏ترین پرسش این پژوهش به این شیوه صورت‏بندی شده است: سینمای مستند ایران (????-????) چه تصویری از «زن بزهکار» ارائه می‏کند؟ از آنجا که مفهوم «تصویر» از جمله مفاهیم مرکب است و خود شامل دو بعد فرم و محتواست، محقق به تجزیه پرسش اصلی خود پرداخته و کوشیده است پژوهش خود را در قالب دو پرسش زیر به‏طور دقیق‏تری سامان دهد: ?- سینمای مستند ایران در به‏تصویر کشیدن «زن بزهکار» از چه فرم یا تکنیک‏های هنری بهره می‏گیرد؟ و ?- سینمای مستند ایران در به‏تصویر کشیدن «زن بزهکار» بر چه مولفه‏های محتوایی یا مضمونی تأکید می‏کند؟ به منظور پاسخ گفتن به دو پرسش بالا، محقق نخست نظریه های مربوط به رابطه هنر و واقعیت را در قالب دو رویکرد کلی ?- نظریه بازنمایی {هنر آیینه واقعیت است} و ?- نظریه تولید حقیقت {هنر به تولید حقیقت می‏پردازد}مورد مطالعه و نقد قرار داده و مولفه های فرمی و مضمونی که تاکنون از آن ها به عنوان «مکانیسم‏های بازتولید واقعیت در دنیای هنر و رسانه سینما» سخن گفته شده، استخراج کرده است. پس از آن با استفاده از روش «تحلیل و تفسیر متن» در قالب مولفه های فرمی و مضمونی و سرمشق قرار دادن نظریه باختین در خصوص متن تک آوا و متن چند صدا نشان داده شده است که مستندسازان ایرانی از کدامیک از مولفه های فرمی و مضمونی مزبور بهره گرفته اند؟ و در آثار سینمایی خود به چه شیوه ای به نمایش زن بزهکار پرداخته‏اند؟ و اینکه آیا فیلم تنها یک صدای خاص را به گوش مخاطب می رساند یا چند صدای مختلف را یا به عبارتی چند تصویر مختلف را از زن بزهکار به نمایش می گذارد؟

بررسی عوامل موثر در میزان به کارگیری ارتباطات مشارکتی روستایی ایران (prca) از دیدگاه تسهیلگران توسعه روستایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  ابراهیم جعفری   عزت الله صام آرام

با گذشت چند دهه از پایان جنگ جهانی دوم و عبور از مراحل نوسازی و وابستگی در جریان توسعه از مدتی قبل عصر مشارکت آغاز شده است. همگام با طی شدن این مسیر، ارتباطات نیز از حالت یکسویه و بالا به پایین، حالتی دوسویه و تعامل به خود گرفته است، به طوری که مدل کلاسیک دوران قبل که جمعی محدود برای جمعی وسیع تولید پیام می کردند، به سر آمده و زمان آن رسیده که جمعی وسیع برای جمعی وسیع پیام تولید کنند. این وضعیت که از آن به ارتباطات مشارکتی یاد می شود، مرهون فراگیر شدن تکنولوژی های نوین ارتباطی در سطح روستا است، علاوه بر آن رویکرد رسانه های دیگر نظیر رادیو، تلویزیون و نشریات نیز به سوی مخاطب محوری و مشارکت جویی است. پژوهشگر با ادارک سنجی از کنشگران ارتباطات مشارکتی روستایی شامل 412 نفر از مدیران و کارشناسان، 138 نفر از تسهیلگران ترویج کشاورزی و دفتر امور زنان (روستایی) سراسر کشور و نیز 104 نفر از بهره برداران فعال در طرح های مشارکتی استان خوزستان موضوع را مورد بررسی قرار داده و درصدد تبیین این موضوع است که رسانه های سنتی، نوین، وجود تسهیلگران، نقش آفرینی زنان روستایی، پیوند بین تحقیق و ترویج، دانش بومی و بازدیدهای علمی سهم قابل توجهی را در ایجاد ارتباطات مشارکتی روستایی (prca) به خود اختصاص می دهند. از این رو می توان با تغییر در سیاستگذاری های ارتباطی و تغییر در رویکردهای ترویجی که در برگیرنده حضور مخاطب و مشارکت فعال او باشد، حرکت به سوی توسعه پایدار کشاورزی را تسریع نمود و به ارتباطات توسعه جامه عمل پوشانید. در حقیقت ارتباطات توسعه از رهگذر ارتباطات مشارکتی در جامعه روستایی ایران تحقق می یابد.

رابطه میان بهره مندی از وبلاگ با نگرش افراد نسبت به فضای مجازی و احساس تنهایی (بررسی مقایسه ای دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1389
  ریحانه سادات روحانی   هادی خانیکی

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر وبلاگ بر نگرش افراد نسبت به روابط مجازی و آثار روانشناختی آن بر تنهایی و انزوای اجتماعی، رابطه همبستگی احتمالی موجود میان سه متغیر "میزان بهره مندی از وبلاگ"، "احساس تنهایی"، و "نگرش افراد نسبت به روابط مجازی بلاگی" را مورد مطالعه قرار داده است. به این منظور 310 تن از دانشجویان دوره کارشناسی پردیس فنی دانشگاه تهران انتخاب شده و با توجه به جنسیت در سه گروه "بلاگر"، "بلاگ خوان"، و "هیچکدام" تقسیم گردیده و به تناسب طبقه بندی به دو پرسشنامه سنجش نگرش نسبت به روابط بلاگی، و احساس تنهایی ucla پاسخ داده اند. حاصل تحقیق پس از انجام همبستگی پیرسون میان هر جفت متغیر و نیز رگرسیون چند متغیره میان سه متغیر وجود رابطه میان میزان بهره مندی از وبلاگ و احساس تنهایی، و میان نگرش و احساس تنهایی را نشان نداد. اما میان نگرش و میزان بهره مندی از وبلاگ رابطه معنی دار مشاهده شد. علاوه بر این، تفاوت معناداری میان میانگین های احساس تنهایی سه گروه نیز بدست نیامد. اگر چه، از دیدگاه جنسیت در کل گروه نمونه در سطح پنج درصد میان دختران و پسران میانگین احساس تنهایی اختلاف معنادار نشان داد.

سنجش نگرش مخاطبان تلویزیون نسبت به تاثیر پیام های سلامت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  حبیب راثی تهرانی   هادی خانیکی

طراحی و تولید پیام های سلامت در حوزه ای به نام "ارتباطات سلامت " قرار می گیرد زیرا از یک سو باید به مولفه های تولید، توزیع و تأثیر پیام توجه کرده و از سوی دیگر مسائل بهداشتی و سلامت مربوطه را به خوبی و براساس اصول آن در پیام گنجاند. از آنجایی که موضوع ارتباطات سلامت به طورکلی و طراحی پیام های سلامت به طور جزئی تر تاکنون در حوزه علم ارتباطات در ایران جایگاه درخور و شایسته ای نداشته است. پرداختن به ادبیات مرتبط با این موضوعات مانند انواع پیام سلامت، الگوی تأثیر این پیام ها، انواع قالب های الگوهای پیام سلامت، استفاده از جذبه ها در پیام های سلامت و توجه به مفهوم سواد بهداشتی، توجه به مفهوم و انواع مخاطب در طراحی پیام، استفاده از نظریه ها و مدل ها در طراحی این پیام ها و استفاده هدفمند از رسانه ها در طراحی و ارائه پیام ها از اهمیت و ضرورت فوق العاده ای برخوردار است. از طرفی آشنایی دانشجویان و پژوهشگران ارتباطات با این مسئله می تواند زمینه ای برای پیشرفت های پژوهشی و کاربردی بیشتری در حوزه ارتباطات فراهم کند، زیرا تا کنون بیشتر فعالیت های انجام شده در این عرصه عمدتاً صبغه ای بهداشتی داشته و عموماً توسط کارشناسان بهداشت انجام شده است، از این رو کمتر متخصصان ارتباطات، از دیدگاهی ارتباطی به آنها پرداخته و یا در طراحی آنها دخالت داشته اند.

بررسی دیدگاه دانشجویان آموزش بهداشت نسبت به ارتباطات سلامت و تلویزیون سنجش نگرش دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی، ایران و تهران نسبت به برنامه های سلامت سیمای جمهوری اسلامی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  روشنک عاطفی منش   هادی خانیکی

ارتباطات سلامت به عنوان یک راهبرد کلیدی در جهت اطلاع رسانی به عموم، پیرامون نگرانی های آنان نسبت به مسائل بهداشت و سلامت شناخته می شود. حیطه وظایف آن شامل اولویت بخشی به موضوعات سلامت محور نزد مردم جامعه و استفاده از رسانه های جمعی، چند رسانه ای ها و سایر نو آوری های فناورانه جهت انتشار اطلاعات مفید برای سلامت همگانی است. برآیند این اقدامات منجر به افزایش آگاهی از ابعاد ویژه بهداشت فردی و جمعی مانند اهمیت سلامت در توسعه می شود. آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است، پرداختن به "معرفی و طرح حوزه ارتباطات سلامت" از دیدگاه ارتباطات و نیز شناخت دیدگاه دانشجویان رشته آموزش بهداشت نسبت به برنامه های بهداشت و سلامت تلویزیون، می باشد. با این اهداف، پژوهش حاضر در دو بخش عمده نظری و عملی گردآوری شد. بخش نظری با رویکرد جزء به کل با شرحی از ارتباطات، سطوح آن، تعاریف و تاریخچه بهداشت و سلامت در ایران و جهان، به تشریح ارتباطات سلامت، ویژگی ها، اجزا، تاریخچه، معرفی و توضیح حوزه ها و در نهایت رویکردهای ارتباطات سلامت اختصاص یافته است. برای سنجش نگرش دانشجویان و تحقیق پیرامون پرسش ها و فرضیه ها از روش پیمایش استفاده شد و پس از طراحی پرسشنامه و توزیع آن در بین دانشجویان دانشکده های بهداشت سه دانشگاه تهران، شهید بهشتی و ایران، داده ها با کمک نرم افزار spss و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد پردازش قرار گرفت و در قالب جداول توزیع فراوانی یک بعدی و جداول دو بعدی جهت سنجش معناداری روابط متغیرها ارائه شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد بین مقطع تحصیلی دانشجویان و نحوه نگرش آنان نسبت به برنامه های تلویزیون رابطه معنادار وجود دارد به طوری که با افزایش مقطع تحصیلی ارزیابی ایشان از میزان موفقیت برنامه ها و رویکرد فعلی برنامه های سلامت محور تلویزیون کاهش می یابد. واژگان کلیدی: ارتباطات سلامت- ارتقاء سلامت- آموزش بهداشت- کمپین های رسانه ای سلامت- آموزش از طریق سرگرمی- حمایت رسانه ای- ارتباطات ریسک- بازاریابی اجتماعی- سواد بهداشتی

زنان و تبلیغات در دوره پهلوی اول
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1388
  منصوره بهارلویی   سیمین فصیحی

یکی از راهکارهای مناسب در جهت شناخت جایگاه و موقعیت زنان در جامعه بررسی و توجه به مقوله تبلیغات است. در دوره رضا شاه با توجه به اهمیت تبلیغات و تاثیراتی که در زمینه ی پذیرش نقشهای جدید برای زنان می توانست به همراه داشته باشد بستری فراهم گردید که زنان فعالیت های تبلیغی خویش را در جامعه و در راستای احقاق بیشتر و بهتر حقوق خود آغاز نمایند. با در نظر داشتن اهمیت موضوع تبلیغ و فعالیت زنان در این حوزه این رساله تلاش کرده است تا از طریق بررسی تبلبغات زنان دیدگاه های آنان را مورد ارزیابی قرار دهد، تغییرات و نوسانات فکری آنها را نشان داده و علل نوسانات فکری آنان را جستجو نماید و از این مسیر درک روشنی از جایگاه و موقعیت زنان در جامعه عصر رضا شاه ارائه نماید. از این رو در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی–تحلیلی و با تکیه بر آگهی های تبلیغی و مقالات زنان در نشریات اختصاصی زنان و جراید ملی، داده های تاریخی در این خصوص گردآوری، طبقه بندی و پیام های تبلیغی زنان استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت نشان داده شد که دیدگاههای اولیه زنان که بیشتر بر مطالبات فرهنگی و اجتماعی زنان تکیه داشت و از طریق تبلیغات فرهنگی و آموزشی به ویژه در دهه اول حکومت رضا شاه بازتاب می یافت، به تدریج به سمت تبلیغات اقتصادی، فرهنگ غرب محوری و نوعی ترویج فرهنگ مصرف گرایی در دهه دوم پیش رفت و در نهایت با اهداف حکومت همسو گردید. علت این امر را می توان در قدرت گیری بیشتر رضا شاه و در اختیار گرفتن تمام ارکان اجتماع ایران، از یک سو و ویژگی غرب گرایانه و نوگرایانه حکومت وی، که سبب ورود کالاهای فرهنگی و تجاری خارجی به ایران گردید از سوی دیگر و نیز در تلاش های حکومت در تبلیغ الگوهای جدید در بین زنان دانست که زمینه ای فراهم آورد که زنان را در معرض دیدگاههای جدید و نهایتا پذیرش نقش های جدید قرار داد. و بدین ترتیب زنان به عنوان ابزاری در جهت تحکیم خواسته های حکومت مورد استفاده قرار گرفتند.

منابع و اولویتهای رسانه ای دانشجویان در جریان انتخابات دهم ریاست جمهوری بررسی نحوه و میزان استفاده دانشجویان از رسانه های سنتی و نوین (مطالعه موردی دانشگاه شیراز)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  احمد حاجیان   محمدمهدی فرقانی

این پژوهش با هدف بررسی و شناخت منابع و اولویتهای رسانه ای دانشجویان در جریان انتخابات دهم ریاست جمهوری انجام شده است و برای این منظور به مطالعه موردی دانشگاه شیراز پرداخته است همچنین بررسی نحوه و میزان استفاده دانشجویان از رسانه های سنتی و نوین نیز مدنظر پژوهشگر بوده است. پژوهشگر با توجه به نقش بسیار مهم مخاطب در فرایند ارتباط و کمبود تحقیقات در این زمینه در کشور رویکرد مخاطب محور را با توجه به این سوال کلی که مخاطب با رسانه چه می کند؟، در پیش گرفته و با مرور تحقیقات انجام گرفته در داخل و خارج کشور و بررسی نظریه های مربوطه از جمله نظریه های برجسته سازی، استفاده و رضامندی و نظریه نقش مناسب به ادبیات تحقیق پرداخته و نظریه استفاده و رضامندی را به عنوان چارچوب نظری تحقیق قرار داده است. سوالاتی را بر این مبنا طرح کرده و پس از انجام تحقیق و تجریه و تحلیل اطلاعات بدست آمده سعی کرده است منابع و اولویتهای رسانه ای دانشجویان دانشگاه شیراز و علت انتخاب و اولویت دادن به رسانه یا رسانه های خاصی در جریان انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری را بشناسد. این تحقیق در سال 1389 در شهر شیراز به روش پیمایش و با تکنیک پرسشنامه انجام شده است،جامعه آماری، کلیه دانشجویان دانشگاه شیراز ،حجم نمونه 400 نفر که با فرمول کوکران بدست آمده و روش نمونه گیری، تصادفی طبقه بندی شده، سطح تجزیه وتحلیل داده ها در سطح خرد و از دو جنبه توصیفی و تحلیلی و سوالات تحقیق 10 سوال و تعداد سوالات پرسشنامه 25 سوال، تکنیکهای آماری آزمون کای اسکوئر که با استفاده از نرم افزار spss انجام شده است. از مهمترین یافته های تحقیق میتوان به اولویت داشتن روزنامه نسبت به دیگر رسانه ها برای دانشجویان و تاثیر اعتماد، قابلیت دسترسی، صداقت داشتن رسانه و امکان تعاملی بودن رسانه بر انتخاب یک رسانه خاص به عنوان منبع اطلاعاتی در جریان انتخابات دهم ریاست جمهوری، اشاره کرد.

تحلیل محتوای پوشش خبری مسائل بحران در روزنامه های سراسری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  سید یاسین ابراهیمی   مهدی فرقانی

دراین پژوهش، پوشش خبری مسائل بحران درروزنامه های سراسری با تاکید برروزنامه های اعتماد ،شرق اعتماد ملی،کیهان ورسالت به منظورشناخت ساختارومحتوای مطالب منتشرشده بررسی شده است.کلیه مطالب روزنامه های مذکور(1763 مطلب) از زمان وقوع سه رویداد بحرانی درحوزه فجایع طبیعی(زلزله بم در سال 1382)،انرژی(قطع سراسری گازدرسال1386)وحمل نقل(سقوط هواپیماهای توپولوف وایلوشین در سال 1388) تا یک ماه پس از آن تحلیل محتوا شده است. این پژوهش با توجه به قابلیت های نظریه دروازه بانی خبر برای توضیح فرایندهای مرتبط با انتخاب،گزینش و انتشار اخباردر رسانه ها و توضیح جایگاه قدرت درآنها وهمچنین ظرفیت های نظریه برجسته سازی برای درک شیوه های پوشش خبری، سعی درشناخت نحوه مواجهه روزنامه های سراسری با رویدادهای بحرانی مذکوردارد. یافته های پژوهش تفاوتهای معنی داری را به لحاظ آماری بین روزنامه های مورد بررسی از نظر ارزش خبری برجسته شده درمطلب،کارکرداصلی مطلب،منبع برجسته شده درمطلب،زمان برجسته شده درمطلب،فضای برجسته شده درمطلب،موضوع برجسته شده درمطلب،علل بیان شده برای مسائل،راهها وشیوه های بیان شده برای برون رفت یا پیشگیری از بحران نشان داد.روزنامه های مورد بررسی علاوه بر برجسته کردن موضوعات،دریک سطح دیگرعناصرو خصوصیات موضوعات ومسائل را برجسته کرده اند.این برجستگی عناصر نقش مهمی در شیوه پوشش خبری روزنامه ها از مسائل بحران داشت.ارزش خبری،مکان ،زمان ،منبع و.. ازعناصری بودند که رسانه ها ازآنها برای برجسته سازی استفاده کرده اند.علاوه بر این روزنامه ها از چارچوبی نزدیک به دیدگاه رسمی رویدادهای مذکوررا پوشش داده اند.غلبه منابع رسمی برسایرمنابع،ارجاع به مقامات رسمی،انعکاس ناچیزدیدگاههای غیررسمی و.. از نشانه های این مسئله است.

نظریه های هنجاری مطبوعات در کلام امام خمینی (ره) و مقام رهبری (تحلیل محتوای گزاره های مربوط به الگوهای هنجاری مطبوعات در صحیفه نور و پیامها و سخنان مقام رهبری)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  زهره علی عسگری   مهدخت بروجردی

موضوع این تحقیق، نظریه های هنجاری مطبوعات در کلام امام خمینی و مقام رهبری و تحلیل محتوای گزاره های مربوط به این موضوع در کلام رهبران(به عنوان متغیر مستقل) است. هدف این تحقیق، یافتن روش مطلوب اداره و کنترل مطبوعات از نگاه رهبران انقلاب و قدمی در جهت استقرار الگویی مناسب ایران است. همچنین در نهایت، مقایسه ای میان دو الگوی پیشنهادی صورت گرفت تا تفاوتها و تشابهات آنها مشخص شود. اصول اساسی شش نظری? هنجاری مک کوئل شامل: «اقتدارگرا، آزادی گرا، مسئولیت اجتماعی، کمونیستی، کثرت گرا و توسعه بخش» از متن این نظریه ها استخراج شد. متغیرهای وابسته در این تحقیق عبارت بودند از: «تاریخ کلام، حجم مطلب، جهت گیری، رسالتهای مطبوعات، حق نوشتن در مطبوعات، چگونگی و ابزار کنترل، ممنوعیتها، مالکیت مطبوعات، پیگیری و تعقیب پس از انتشار، نصیحت، انتقاد و گلایه از مطبوعات، تهدید، کارکرد مطبوعات و فضای گفتمانی حاکم بر متن». بعد از تنظیم دستورالعمل کدگذاری و مطابقت بیانات رهبران انقلاب با مقولات تعیین شده، مشاهده شد که بخشی از بیانات با شاخصه های اساسی برخی الگوها مطابقت دارد. در « حق نوشتن و چگونگی کنترل» رهبران در الگوی مسئولیت اجتماعی تشابه نظر دارند. در «رسالت اصلی، ممنوعیتها، مالکیت و نصیحت» الگوی تازه ای دارند منتها مقام رهبری در رسالت مطبوعاتی شاخصه های آزادی گرا را هم دارند. در مورد «پیگیری و تعقیب» نیز باید گفت مرجع مورد نظر امام خمینی «قانون» است، اما چون مقید به الفاظی چون «مطبوعات یا عادی» نشده نمی توان قضاوت کرد. مقام رهبری الگویی جدید در تعقیب و پیگیری دارند. «مالکیت» در کلام امام «عمومی» که نمی توان از آن تعریف دقیقی به دست داد و در کلام رهبری در دو الگوی مسئولیت اجتماعی و توسعه ای به طور مشترک است. «کارکرد مطبوعات» از نظر رهبران «راهنمایی و راهبری» است. کلیدواژه: امام خمینی،مقام رهبری،هنجارهای مطبوعاتی،نظریه های هنجاری دنیس مک کوئل.

سهم ارتباطات در تمایل به تغییر الگوی مصرف در شهرهای میانه (مطالعه موردی شهر یاسوج)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  ستار مرادی   هادی خانیکی

این پژوهش به بررسی میزان تأثیر رسانه ها در تمایل شهروندان شهرهای میانه به تغییر الگوی مصرف می پردازد. شهر یاسوج مطالعه موردی در این تحقیق است. محوریت نقش رسانه ها در جامعه مدرن ضرورت پژوهش بر روی تأثیر رسانه ها را در تغییرات اجتماعی ایجاب کرده است. بویژه آنکه مصرف که از جمله مسائل مهم جامعه جدید است، وقتی در معرض رسانه ها قرار می گیرد، شتاب بیشتری می یابد، چنانچه مصرف گرایی در جامعه امروزی از جمله ویژگی ها و آسیب پذیری های شهری و روستایی است. شهر یاسوج به دلیل شتاب و شدت تغییر در یک بافت روستایی موضع تحقیق مهمی در فرایند مدرنیزاسیون است. به این سبب در این تحقیق تاثیر رسانه های مختلف اعم از فضای مجازی، رادیو، تلویزیون، مطبوعات و ... بر تغییر الگوی مصرف در این شهر مورد مطالعه قرار گرفته است. فرضیه اصلی این تحقیق، ، وجود رابطه بین میزان استفاده از رسانه ها و تمایل به تغییر الگوی مصرف در شهر یاسوج است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 383 نفر است، اما برای اطمینان از جمع آوری این حجم پرسشنامه، 420 پرسشنامه توزیع گردید که 393 پرسشنامه گردآوری شد؛ نتایج یافته ها براساس این حجم از پرسشنامه است. توصیف و تبیین یافته ها نشان می دهد که سن، جنسیت، وضعیت تأهل و میزان سرمایه اجتماعی افراد بر تمایل شان در تغییر الگوی مصرفی دارای رابطه معناداری است، اما با توجه به تحلیل رگرسیونی و آزمون های چند متغیره تاثیر متغیرهای رسانه ای بر تغییر الگوی مصرف تایید نشد. در تحلیل رگرسیونی تأثیر وسایل ارتباط جمعی سراسری و جنسیت بر تمایل افراد به تغییر الگوی مصرفی تأیید گردیده است. در واقع یافته های این تحقیق نشان داد که می توان پتانسیل فراوانی در رسانه ها جستجو کرد به شرط آنکه عوامل انسانشناسی و مردم شناسی رسانه ای، و نقش مخاطب و محتوای رسانه ها در ابعاد گوناگون اش بررسی گردد.

نقش تلویزیون در ارتقای فرهنگ زیست محیطی مردم(بررسی دیدگاه های متخصصان ارتباطات و محیط زیست)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  زینب غریب زاده   هادی خانیکی

نقش مهم رسانه های جمعی در فراگرد اجتماعی،اقتصادی و سیاسی بستگی به نوع برداشت از نظام ارتباطی دارد.در واقع،ما باید از یک سو به شناخت علمی و دقیقی از عنصر رسانه ها، کارکرد آنها و آثار گوناگونی که در جامعه بر جای می گذارند،دست یابیم و از سوی دیگر با توجه به اینکه در مطالعات ارتباطات و توسعه مقوله محیط زیست در جهان صنعتی موضوعیت و محوریت یافته و به یکی از موُلفه های اصلی توسعه پایدار تبدیل گردیده است، آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است،بررسی وضعیت فعلی و همچنین قابلیت تلویزیون در توجه به موضوع محیط زیست و رواج فرهنگ زیست محیطی در جهت ارتقای سطح آگاهی مردم است.دلیل انتخاب این رسانه ، همه گیری ، نفوذ، گستردگی مخاطبان ،امکانات بالقوه و دامنه تأثیرگذاری تلویزیون است که می تواند فرهنگ محیط زیست را بین مردم رواج دهدو اولویت بخشد. این پژوهش میزان تأثیرگذاری و قابلیت تلویزیون را از منظر متخصصان در حوزه محیط زیست و رسانه بررسی کرده و بعد آنرا با دیدگاه کارشناسان و دست اندرکاران محیط زیست در تلویزیون مورد مقایسه قرار داده است.از جمله هدف های این پژوهش رسیدن به راهکارها و ایده هایی است که می تواند رسانه تلویزیون را در رسیدن به رواج فرهنگ زیست محیطی در بین مردم یاری دهد. چارچوب نظری این پژوهش نظریه های" نشر نوآوری ها"،" برجسته سازی" و "کاشت "می باشد.در جهت رسیدن به اهداف این پژوهش از روش دلفی،پیمایش و کیو استفاده گردید. این پژوهش نشان داد که رسانه ها ی جمعی به عنوان مهم ترین منبع اطلاعات محسوب شده و باگستره وسیع مخاطبان خود،ابزار کلیدی درامرآموزش و آگاهی افکار عمومی و آماده ساختن آنها در مواجهه با چالش های زیست محیطی درقرون آینده و عمومی کردن فرهنگ محیط زیست به شمار می آیند.رسانه ها،ضمن برجسته سازی مسائل محیط زیستی و آگاهی بخشی درباره خطراتی که متوجه محیط زیست است ،بااعلام سیاستها،اقدامات و وعده های دولت؛درافزایش پاسخگویی تصمیم گیران سیاسی ودولتمردان به مسائل زیست محیطی موثر است.این درحالیست که کمتر شاهد اطلاع رسانی محیط زیست از سوی تلویزیون بوده ایم و رسانه ملی که باید بیشترین نقش را در این امر داشته باشد،کمترین توجه را نسبت به محیط زیست دارد.پس اطلاع رسانی رسانه درباره تخریب محیط زیست ،ضمن اینکه منبعی مهم برای سیاست گذاران است می تواند منبعی مهم برای عامه مردم باشد تادرکنار سیاست مداران برای کاستن از این خطرات چاره اندیشی کنند. پاسخگویان در این مهم نیز اشتراک نظر دارند که به طور قطع مهمترین عاملی که در حفظ و حراست از محیط زیست می تواند نقش اول و اساسی را ایفا کند، بسیج و تحریک انگیزه های مردمی است و چه انگیزه ای بالاتر از این آگاهی و شناخت برای عموم که بقای آنها بسته به محیط زیست سالم است.و این رسانه ها و بخصوص تلویزیون هستند که توانایی ایجاد این انگیزه در بین مردم در سطح وسیع را دارند. کلید واژه: آموزش،افکارعمومی، تلویزیون، رسانه، فرهنگ، متخصصان ارتباطی، متخصصان محیط زیست، محیط زیست

چگونگی تلفیق ارتباطات سنتی و مدرن در یک جامعه چندفرهنگی مطالعه موردی لبنان، دوران فعالیت امام موسی صدر 1357-1338
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  مهدیه پالیزبان   حسینعلی افخمی

: موفقیت امام موسی صدر در ارتقای جایگاه شیعیان لبنان در طول 19 سال فعالیت و پایداری این تاثیرات در جامعه متنوع لبنان، انگیزه ای شد برای بررسی روش ارتباطی امام موسی صدر تا به این وسیله الگوی فعالیت وی بدست آید. این تحقیق برای پاسخ دادن به سوالات زیر طراحی شد: 1-رویکرد امام صدر به ارتباطات چگونه بود؟ آیا صرفا از رسانه ها و شبکه های ارتباط سنتی استفاده می کرد یا از رسانه های جمعی و گروهی دیگر؟ 2- استفاده امام موسی صدر از رسانه های مختلف در مراحل مختلف فعالیت (قبل و بعد از تاسیس مجلس اعلای شیعه) چگونه بود؟ 3-فرایند حرکت امام صدر در ارتباطات میان فرهنگی و پیاده کردن نظریه گفتگو و همزیستی ادیان چه بود؟ 4-حرکت امام صدر براساس کدام نظریه یا رویکرد ارتباطی قابل تفسیر و تبیین است؟ برای انجام تحقیق روش «زندگینامه ای» انتخاب شد و با توجه به اینکه بسیاری از فعالیت ها و نظرات امام موسی صدر برای نخستین بار توسط وی انجام و بیان شده است، نظریه «نشر نوآوری-ها» انتخاب شد. برای گردآوری اطلاعات با تعدادی از اعضای خانواده، دوستان، همکاران و متخصصان آشنا با اندیشه امام موسی صدر بطور مفصل گفتگو شد. یافته های تحقیق نشان داد فعالیت های اجتماعی و محرومیت زدایی امام صدر به مثابه یک روحانی و اقدامات وی در زمینه تقریب ادیان و مذاهب را می توان نوآوری تعریف کرد. تحقیق نشان داد امام صدر از ارتباطات سنتی برای ارتباط مردم با خود و کسب اطلاع از مشکلات و نیازهای آنان و وضعیت جامعه، و از ارتباطات مدرن (بویژه مطبوعات) برای ارتباط خود با مردم و بیان دیدگاه های خود استفاده می کرد. همچنین وی اشتراکات دینی و به رسمیت شناختن سایر عقاید را مبنای طرح همزیستی مسالمت آمیز ادیان قرار داد.

فضای سایبر و الگوهای گفتمانی: نقش سازوکارهای اینترنت در شکل گیری الگوهای تعامل گفتمانی فضای سایبر ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  محمود بابایی   هادی خانیکی

سازوکارها و ابزارهای ارتباطی اینترنت، به دلیل نقشی که در تعامل، اشتراک گذاری و ایجاد شبکه ارتباطی در بین کنشگران فضای سایبر دارند، می توانند در فراهم سازی فضاهای تعامل گفتمانی نقش آفرین باشند. این پژوهش با استفاده از روش ترکیبی کمی(پیمایش)و کیفی (تحلیل محتوا)، با هدف تحلیل نقش سازوکارهای ارتباطی و تعاملی اینترنت در شکل گیری الگوهای دسترسی،کنشگری، بیانی، تولید محتوا، شفافیت، و انتشار (بسط) گفتمان های موجود در فضای سایبری ایران، و نیز گونه شناسی گفتمان های موجود در فضای سایبری ایران (وبلاگستان فارسی و شبکه های اجتماعی)، از جنبه پایداری- ناپایداری، وابستگی- استقلال، و گونه های موضوعی آنها انجام پذیرفته است. مدل نظری این پژوهش مبتنی بر نظریه جامعه شبکه ای کاستلز شکل گرفته است. شکل گیری فرضیه های این پژوهش، برآمده از این پرسش بود که نقش این سازوکارهای ارتباطی و تعاملی در شکل گیری الگوهای دسترسی، بیانی، کنشگری گفتمان های درون جامعه شبکه ای چیست؟ آیا الگوهای انتشار، «تولید محتوا، «شفافیت و گونه های گفتمان در وبلاگستان فارسی، رابطه ای با کاربرد سازوکارهای ارتباطی اینترنت دارند؟ با توجه به ماهیت فرضیه ها، از دو روش پیمایش و تحلیل محتوا برای مطالعه استفاده شد. سه فرضیه ایی که به روش پیمایش مورد مطالعه قرار گرفتند با هدف آزمون «وجود رابطه بین سازوکارهای ارتباطی و تعاملی اینترنت» ، و «الگوی کنشگری»، «الگوی دسترسی»، و «الگوی بیانی» صورت بندی شد. آزمون بین متغیرهای این فرضیه ها نشان داد که بین این متغیرها رابطه وجود دارد و جهت این رابطه مستقیم است. در تحلیل محتوا، چهار فرضیه صورت بندی شده بر پایه معنی دار بودن رابطه بین کاربرد سازوکارهای ارتباطی و تعاملی اینترنت در وبلاگستان فارسی، و «الگوهای انتشار»، «تولید محتوا»، «شفافیت» و «گونه های گفتمان» مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه «وجود رابطه معنی دار بین استفاده از سازوکارهای ارتباطی و تعاملی و الگوی انتشار (بسط)» نشان داد که الگوی انتشار، با توجه به شاخصها (پیوند به سایت ها و وبلاگ های دیگر، پیوندهای ورودی، پیوندهای وبلاگ در کاوشگر گوگل، پیوند به وبلاگ های موضوعی مشابه، «سن وبلاگ، تعدادبازدیدکنندگان، و تعداد کامنتها برای هر پست)، رابطه معنی داری با سازوکارهای ارتباطی دارد. نتایج آزمون فرضیه چهارم، به «وجود رابطه معنی دار بین استفاده از سازوکارهای ارتباطی و تعاملی و الگوی تولید محتوا » پرداخته بود که این رابطه در مورد هشت شاخص (استناد به منابع، قالبهای تولید محتوا، طبقه بندی موضوعی، معیارهای انتشار محتوا، و سطح فنی تولید و انتشار محتوا، دوزبانگی، برچسب زنی، و از نظر کمّی، تعداد پست های وبلاگ)، معنی دار نشان داد. بین «استفاده از سازوکارهای ارتباطی و تعاملی فضای سایبر»، و « شفافیت گفتمان ها» در محیط سایبر نیز رابطه معنی دار وجود دارد. آزمون آماری نشان داد که رابطه معنی داری بین شاخصهای شفافیت (الگوی نشر محتوا، شیوه بیان محتوا، سبک نگارش، بیان شرایط ویژه ای برای مشارکت ، هویت کنشگر، تعامل با کنشگران دیگر از طریق دریافت بازخورد نظرسنجی، و پاسخ گویی آنان به دیدگاه های کنشگران)، و کاربرد سازوکارهای ارتباطی وجود دارد. فرضیه معنی دار بودن رابطه بین «استفاده از سازوکارهای ارتباطی و تعاملی فضای سایبردر وبلاگها» و «گونه های گفتمان ها» نیز بطور کامل تأیید شد. نتایج این پژوهش نشان داد که الگوهای دسترسی، بیانی و کنشگری در وبلاگستان فارسی و شبکه های اجتماعی ایرانی، به عنوان دو کانون شکل گیری و رواج گفتمان سایبری، تا اندازه قابل توجهی تحت تأثیر چگونگی بهره مندی کنشگران از سازکارهای ارتباطی است. کیفیت انتشار گفتمان ها، نیز با ابزارهای ارتباط در جامعه شبکه ای مرتبط است. همان گونه که الگوهای بیانی، به لحاظ شیوه و قالب بیان، نوع شناسی گفتمان ها را با توجه به پایداری، مستقل بودن و گونه های موضوعی آنها با استفاده از سازوکارهای ارتباطی در بستر شبکه ارتباط دارد.

خوانش دانشجویان از سیاست های فرهنگی دانشگاه (مطالعه موردی دانشگاه علامه طباطبایی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1388
  صادق آبسالان   نعمت الله فاضلی

چکیده: از دیدگاه آلتوسر در نظام ها ی ایدئولوژیک دستگاه هایی که بتوانند ایدئولوژی را در اذهان توده های مردم درونی کنند از اهمیت بالایی برخوردار هستند، به همین دلیل است که دانشگاه به عنوان یکی از دستگاه های ایدئولوژیک نظام آموزشی در این نظام ها به شدت مورد توجه قرار می گیرد. به واقع انتظارات دولت از دانشگاه در این گونه از نظام-های سیاسی معطوف به ابقای ایدئولوژی نظام سیاسی از طریق تحقق دو کارکرد مشروعیت بخشی به نظام سیاسی و هویت بخشی به سوژ های مورد نظر خود است. دانشگاه در جمهوری اسلامی عرصه ی برخورد و محل مجادلات جدی ایدئولوژیک در طول 30 سال عمر خود بوده است. نظام جمهوری اسلامی از همان ابتدا با تأسیس نهادها و رویه های جدید سعی داشت مبانی ارزشی خود را که بر گرفته از دین اسلام است در نهاد دانشگاه گسترش داده و محیط دانشگاه و کنشگران حوزه ی دانشگاه را مخاطب اصلی ایدئولوژی انقلابی – اسلامی خود قرار دهد تا بدین ترتیب هویت و ذهنیت دانشجویان دانشگاه را به نحو دلخواه سیاسی خود درآورد. هدف اصلی این پایان نامه خوانش دانشجویان از سیاست های فرهنگی دانشگاه که حاوی کدها و رمزگان ایدئولوژیک خاص خود است می باشد. در این پژوهش از روش نظریه مبنایی به منظور جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. بدین منظور با 30 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی مصاحبه ی عمیق به عمل آمد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین خوانش ذهنی دانشجویان در قبال سیاست های فرهنگی و نوع رفتار آنها در قبال این سیاست ها نوعی شکاف وجود دارد. به عبارت دیگر آنچه دانشجویان به زبان می آورند، که نشان دهنده ذهنیت آنها نسبت به سیاست ها می باشد، با آنچه در رفتار آنها مشاهده می شود یا خود آنها در اظهار نظرهاشان بیان می کردند فاصله ای وجود داشت که نشان از گسستی با معنا بود. چنین شرایطی نشان می دهد دانشگاه بررسی شده نتوانسته از حیث کارکرد مشروعیت بخشی به نظام سیاسی و هویت بخشی به دانشجویان (به دلایل مختلفی که در این نوشته به آنها پرداخته شده) عملکرد رضایت بخشی داشته باشد. همچنین یافته های این پژوهش نشان می دهد ما در دانشگاه با ذهنیت متکثر روبرو هستیم، این در حالی است که سیاست های فرهنگی دانشگاه در بعضی از موارد قدرت جذب تمام مخاطبان خود را ندارد. یافته مهم دیگر این پژوهش این است که موضع دانشجویان در قبال سیاست های فرهنگی دانشگاه یک موضع سیاه/سفید یا رادیکال نیست، بلکه موضعی خاکستری و سازشکارانه می باشد. یعنی دانشجویان نه کاملا بر اساس ذهنیت خود عمل می کنند و نه بر اساس ذهنیت سیاستگذاران، بلکه موضعی بینابین اتخاذ می کنند. کلید واژه: دانشگاه، دانشجو، سیاست فرهنگی، ایدئولوژی، هژمونی

فضای نقد در مطبوعات ایران بررسی ساختار و محتوای مطالب انتقادی روزنامه های ایران،کیهان و اعتماد در دولت های هشتم و نهم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  احسان فدایی   محمد مهدی فرقانی

در این تحقیق با هدف بررسی فضای نقد در مطبوعات ایران، به بررسی ساختار مطالب انتقادی مطرح شده در روزنامه ایران (ارگان رسمی دولت)، کیهان(به عنوان نماینده جریان فکری اصولگرایان) و اعتماد ( به عنوان نماینده جریان فکری اصلاح طلبان) در سال های پایانی دولت های هشتم و نهم پرداخته ایم. نظریات هنجاری رسانه ها، اقتصاد سیاسی رسانه و حوزه عمومی هابر ماس به عنوان چارچوب نظری این تحقیق در نظر گرفته شده و نتایج پژوهش مرکز مطالعات و تحقیقات ر سانه ها دراین خصوص، دست مایه تحقیق حاضر قرار گرفته است. از مجموع شماره های مورد بررسی از این سه روزنامه در دو سال 83 و 87، مجموعاً 444 مورد نمونه انتقادی مشاهده و گرد آوری شده که به کمک روش تحلیل محتوا و بر مبنای دستورالعمل کد گذاری و فرضیه های پیشنهادی مجموعه نمونه ها را مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. بخشی از مهمترین نتایج این تحقیق عبارتند از: - روزنامه کیهان از حیث کمیت انتقادهای مطرح شده در صدر و اعتماد و ایران پس از آن قرار دارند. - بیشترین انتقادها در زمینه سیاست داخلی و پس از آن در زمینه فرهنگی - اجتماعی بوده است. - روزنامه نگاران در صدر گروه منتقدان این دو دوره قرار دارند. - بیشترین اتهام مطرح شده در انتقادها متوجه نا کار آمدی برای احراز پست بوده است. - بیشترین انتقادها در قالب گلایه و شکایت از مسائل عمومی و جاری کشور مطرح شده و مردم طرح کننده عمده این انتقادها بودند. - عدم صراحت و شفافیت در پرداختن به نشانگاه های حقیقی انتقاد، بسیار مشاهده شد. - در دوره اول بیشتر انتقادهای "تا حدی شدید" توسط نشریات در اختیار اصلاح طلبان و در دوره دوم "با شدت زیاد" توسط نشریات در اختیار اصولگرایان مطرح شده است. - هر چه مسائل حساس تر بوده شدت انتقادها بیشتر شده است . - بیشترین انتقادها با ادعای حمایت و حراست از منافع عمومی و ملی مطرح شده است. - فضای غالب انتقادها در دوره اول از لحن خرد گرایانه و مستدل و در دوره دوم از لحن اتهام زننده حکایت دارد. - ارگان رسمی دولت در دوره دوم نسبت به دوره اول، نشانگاه ها را با لحن تندتری مورد انتقاد قرار داده است. - در مجموع، بیشترین انتقادهای مطرح شده در روزنامه های ایران و کیهان در دو دوره مورد بررسی به بیان جنبه های منفی بدون ارائه راه حل پرداخته ولی در روزنامه اعتماد، حاوی رگه هایی از راه حل بوده است.

تبیین مبانی روان شناختی استدلال های رای دهندگان در انتخابات ریاست جمهوری: الگوپردازی استدلال ها بر پایه مولفه های مفهوم درگیری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1390
  محمدعلی حکیم آرا   حسین اسکندری

چکیده رای دادن به عنوان یک رفتار سیاسی، همچون دیگر رفتارهای اجتماعی، مبتنی بر نگرش هایی است که ارزیابی های سیاسی و اجتماعی رای دهنده را در قالب استدلال های انتخاباتی به نمایش می گذارد. هدف این پژوهش بررسی رابطه میان درگیری های مبتنی بر نگرش با انتخابات و تأثیر آن بر سوگیری های استدلالی چهارگانه ای است که از تعامل میان سطح و نوع درگیری پدید می آید. به این منظور، مطالعه ای در میان 479 رای دهندگان تهرانی واجد شرایط در دو مرحله انجام شد. در مرحله نخست، با الگوگیری از نظریه داده مبنا با کمک 26 نفر از کارشناسان آموزش دیده با مراجعه مستقیم به 10 تا 15 نفر (در مجموع بیش از 345 نفر) از کسانی که دست کم یکبار رای داده بودند، پیرامون اهمیت و انگیزه های مشارکت آنان در انتخابات ریاست جمهوری و انتظاراتشان از منتخب خود، مصاحبه ای انجام شد. ابتدا بیش از 3000 استدلال جمع آوری گردید که پس از عملیات پالایشی، تعداد آن به 609 گویه استدلالی کاهش یافت. به کمک کارشناسان، استدلال ها در چهار طبقه بر پایه مفاهیم درگیری (بالا-پیامدی، بالا-ارزشی، پایین-پیامدی، و پایین-ارزشی) در قالب یک جدول 2×2 مرتب شدند تا ملاک طبقه بندی سوگیری های استدلالی 152 شرکت کننده ای قرار گیرند که در مرحله دوم مصاحبه شدند. هدف مرحله دوم گردآوری و تحلیل یافته هایی بود که الگوی چهارگانه ای را از سوگیری های استدلالی افراد برحسب سطح و نوع درگیری (پیامدی/ارزشی) نشان دهد. سوگیری های استدلالی به ترتیب، سوگیری نخبگان (درگیری بالا-پیامدی)، متعهدان (درگیری بالا-ارزشی)، نیاز -محور (درگیری پایین-پیامدی)، و شخص-محور (درگیری پایین-ارزشی) نام گذاری شدند. مقیاس های اندازه گیری یکی شامل سیاهه درگیری شخصی (pii) ژیاکوسکی (1985) برای اندازه گیری سطح درگیری، و دیگری گویه های تحلیل شده چو و بوستر (2005) برای اندازگیری نوع درگیری بودند. تحلیل رگرسیون لجستیک چندمتغیره یافته ها نشان داد که سطح و نوع درگیری افراد الگوی استدلالی آنان را رقم می زند. همین طور، نشان داد نخبگان در مقایسه با متعهدان به این گرایش دارند که از منابع متکثر استفاده، و تصمیم گیری خود را به روز های پایانی مهلت انتخابات موکول کنند. مطالعه بیشتر پیرامون این الگوی رای دهی و به ویژه دسته-بندی دقیق تر استدلال ها مورد نیاز است. کشف روابط میان این متغیرها، بهره گیری از راهبردهای متقاعدگرانه ویژه ای را در تبلیغات رسانه ای برای جلب حداکثری مشارکت در انتخابات توصیه می کند.

سیاست گذاری فرهنگی در دانشگاههای کشور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و فرهنگ - دانشکده علوم انسانی 1390
  مجید باروت کوب زاده   هادی خانیکی

شناخت دقیق وجوه و ابعاد مختلف مسائل فرهنگی، به مسئولان فرهنگی کمک می کند تا در اتخاذ تصمیم و سیاست گذاری در حوزه فرهنگ به صورتی علمی تر و واقعی تر عمل کنند. این پژوهش، بنا به اهمیت موضوع فرهنگ در دانشگاهها و نیز نقش محوری دولت در سیاست گذاری در دانشگاه های کشور، موضوع تحقیق خود را «چگونگی تغییر سیاست های فرهنگی در دانشگاههای کشور در اثر تغییر دولت ها» قرار داد. این موضوع با توجه به چشم اندازها و برنامه های توسعه ورویکردهای مسئولان ذیربط فرهنگی در آموش عالی کشور طی دوره چهار ساله اول دولت های «اصلاح طلب» و «اصول گرا» مطرح شد که از نظریه «بنت»، در تبیین تئوریک مسئله استفاده شد. از آنجا که اسناد مربوط به موضوع تحقیق، در دوره های هفتم و نهم ریاست جمهوری یکسان نبوده و از سوی دیگر این نوع فعالیت ها در هر کشوری به عنوان یک پدیده اجتماعی مورد مطالعه قرار می گیرد؛ این پژوهش با استفاده از روش تحقیق روایتی و با ابزار گردآوری داده ها، اسناد پژوهی؛ به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. واحدهای دوگانه تحلیل، حول چهار مولفه: ضرورت، اهداف و مأموریت ها، وظایف، سیاست ها و راهبردها؛ بر اساس جدول «توافق»، به عنوا ن یک کل با یکدیگر مقایسه شد. در ادامه در پرتو یک استدلال متناسب با وضعیت سیاست گذاری فرهنگی در دانشگاههای کشور، در باب نظریه ها و با در نظر داشتن واقعیت های خاص در این حوزه، یک دستگاه نظری متناسب با مسئله به عنوان بنیان نظری پژوهش استخراج شد. که از طریق بررسی موردی اسناد و بازسازی عقلانی – مفهومی آن مورد داوری قرار گرفت. که در پاسخ به سوال تحقیق، که «سیاست گذاری فرهنگی در دانشگاهها در دولت های هفتم و نهم ریاست جمهوری ایران چگونه است؟» نکاتی بمثابه نتیجه در در دو بخش تشابهات و تفاوت ها مندرج در فصل پایانی استخراج شد. که در نهایت با ملاک قرار دادن این نتایج استخراج شده در جداول مربوط به مولفه ها، درستی فرضیات مطرح شده در خصوص دوره های مورد مطالعه این پژوهش اثبات شد.

بررسی رابطه ی بین استفاده از ماهواره و نگرش به دوستی و معاشرت با جنس مخالف قبل از ازدواج.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  احسان مبارکی   عذرا جارالهی

دوستی و معاشرت با جنس مخالف در قبل از ازدواج ،پدیدهای است که در بین نوجوانان و جوانان ایرانی با سرعت باور نکردنی رو به افزایش است به گونهای که در کشور ما در حال تبدیل شدن به یک امر عرفی و هنجاری می باشد. این تحقیق با عنوان بررسی رابطهی بین استفاده از ماهواره و نگرش به دوستی و معاشرت با جنس مخالف در قبل از ازدواج به دنبال این است بداند که بین میزان استفاده از ماهواره و نوع برنامه های استفاده شده از ماهواره و نگرش بینندگان نسبت به دوستی و معاشرت با جنس مخالف چه رابطهای وجود دارد.به منظور بررسی این رابطه از نظریهی «اثرات کاشت» گربنر و «اثرات پیامدهای»ویندال استفاده شده است.این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسش نامه در بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی شهر اراک در سال تحصیلی 90-1389 انجام شد.روش نمونهگیری طبقهای متناسب بوده است و حجم نمونه 384 نفر می باشد.نتایج نشان می دهد که 58 درصد(216نفر) پاسخگویان از ماهواره استفاده می کنند.آزمون فرضیات نشان داد که بین استفاده یا عدم استفاده از ماهواره و میزان استفاده از ماهواره با نگرش به دوستی و معاشرت با جنس مخالف رابطهی معنادار وجود دارد اما بین نوع برنامه های استفاده شده از ماهواره و نگرش به دوستی و معاشرت با جنس مخالف رابطهی معناداری مشاهده نشد.از بین متغیرهای کنترل متغیرهای نگرش دوستان نسبت به ارتباط با جنس مخالف،پایگاه اقتصادی-اجتماعی و اعتقادات دینی دارای اهمیت بیشتری در تبیین متغیر وابسته می باشد.

بررسی نحوه بازتاب مطالب توسعه علمی در مطبوعات کشور با تأکید بر روزنامه های( ایران، همشهری، اطلاعات، کیهان )در6 ماهه دوم سال 1389
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  جواد آزادی   علی اصغر کیا

ارتباطات و وسایل ارتباطی ازشاخص های مهم توسعه ملی به شمار می روندواز آنجا که توسعه علمی از ملزومات توسعه ملی است؛ غفلت ازمباحث و تحقیقات مربوط به توسعه علمی باعث عقب ماندن کشور از چرخه توسعه جهانی می شود و تاکید بر آن در مطبوعات کشور باعث توجه درخورتر به این مقوله خواهد شد. در این تحقیق ما می خواستیم بدانیم مطبوعات کشور چگونه و تا چه اندازه مطالب مربوط به توسعه علمی را منعکس می کنند و به آن بها می دهند. در این تحقیق 100 شماره روزنامه (ایران، همشهری، کیهان، اطلاعات) در طول 6ماه مورد بررسی قرار گرفت به خاطر تازه تربودن و به روز بودن اطلاعات بدست آمده، 6ماهه دوم سال 89 را برای تحقیق برگزیدیم، بعد بررسی و مطالعه تمام مطالب صفحات روزنامه ها و کدگذاری مطالب مربوط به بحث، به این نتیجه رسیدیم که در بین روزنامه های مورد بررسی از 423 مطلب مربوط به توسعه علمی روزنامه ایران حدود 36درصد، بیشترین مطالب مربوط به توسعه علمی را نگارش کرده و روزنامه همشهری با حدود 16درصد کمترین مطالب مربوط به توسعه علمی را نسبت به روزنامه های دیگر نوشته بود.نتایج این تحقیق نیز حاکی از آن است که این رسانه ها، در طول شش ماهه دوم سال 1389، بیشتر از همه به مسائل پژوهشی توسعه علمی پرداخته اند و اغلب مطالب دارای حجم پایین و بدون عکس هستند که این مطلب نشان می دهد که مطبوعات، مطالب توسعه علمی را در اولویت های رسانه ای خود قرار نداده و برجسته نکرده اند.

بازنمایی جوان در سینمای عامه پسند (مطالعه تطبیقی دو دوره اصلاحات و اصولگرایی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  سمانه ابوی طرقبه   هادی خانیکی

هدف اصلی پایان نامه حاضر، شناخت نحوه بازنمایی جوان در سینمای عامه پسند پس از انقلاب اسلامی با مقایسه تطبیقی دو دوره اصلاحات (1376- 1384) و دوره اصولگرایی (1384- 1389) است؛ بنابراین برای نیل به این هدف، در بخش نظری، به بررسی پیدایش سینما، سینمای عامه پسند و سینما به مثابه رسانه پرداخته شده است؛ در ادامه، نظریه های بازنمایی، نشانه شناسی، نظریه رمزگذاری استوآرت هال و نظریات مطالعات جوانان برای درک بیشتر موضوع مطرح می گردد، در نهایت نیز چارچوب مفهومی، بر اساس نظریه بازنمایی و دیدگاه هبدیج در مورد بازنمایی جوان ارائه می شود. روش پایان نامه حاضر نشانه شناسی و بر اساس دو الگوی سلبی و کادوری (برای تحلیل رمزگان فنی) و الگوی روایی و نشانه شناسی بارت (برای تحلیل رمزگان فرهنگی) پی ریزی شده است. با تمرکز بر این الگوها، سعی شده سه فیلم از دوره اصلاحات (زیرپوست شهر، پارتی و من ترانه 15 سال دارم) و سه فیلم از دوره اصولگرایی (دایره زنگی، درباره الی... و تسویه حساب) که به روشی هدفمند، نمونه پژوهش پیش رو را تشکیل می دهد، مورد مطالعه و تحلیل قرار بگیرند. علاوه بر این، در پایان صحنه های انتخابی از هر فیلم نیز، با استفاده از رمزگان مدنظر فیسک، توضیحی برای درک بیشتر ارائه می شود. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که فیلمهای عامه پسند ساخته شده–که در این پژوهش، مقصود، فروش بالا و درنتیجه مخاطب بسیار است- در دو دوره مذکور، تصویری متفاوت از جوان را بازنمایی می کنند. در هر یک از این دو دوره، ارجاعاتی حتی متناقض به جوان به چشم می خورد. جوان در دوره اصلاحات با مفاهیمی چون "پایبندی به ساختار"، "امید به آینده"، "خودباوری"، "جسارت"، "مسئولیت پذیری"، "آرمان گرایی"، "قانون مداری" و "دموکراسی و آزادی خواهی" نشان داده می شود. در نقطه مقابل، جوان در دوره اصولگرایی به صورتی "ساختارشکن"، "خودابراز"، "بی هویت"، "مبارز ضد اجتماعی"، "درگیر بین سنت و مدرنیته"، "قانون گریز" و "ریسک پذیر" بازنمایی شده است. بنابراین می توان گفت، نوعی هراس رسانه ای در مورد بازنمایی جوان در دوره اصولگرایی در سینمای عامه پسند به وجود آمده است.

بازتاب انتخابات دومین دوره ریاست جموری افغانستان در مطبوعات (تحلیل محتوای چهار روزنامه انیس، هشت صبح، باختر و ماندگار در فاصله 26 خرداد الی26 مرداد 1388)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  سید مصطفی محسن حبیبی   مهدخت علوی بروجردی

این تحقیق به بررسی چگونگی بازتاب انتخابات دومین دوره ریاست جمهوری افغانستان در چهار روزنامه مطرح این کشور( روزنامه های انیس، هشت صبح، باختر و ماندگار) با هدف بررسی و شناخت نحوه پوشش اخبارو مطالب انتخاباتی و آگهی های تبلیغات انتخاباتی پرداخته است. این تحقیق دو ماه منتهی به کارزار انتخاباتی دومین دوره انتخابات افغانستان از (26 خرداد الی 26 مرداد 1388) را با تکیه بر نظری? اعتماد سیاسی و نظری? برجسته سازی و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار داده است. حامد کرزی و عبدالله عبدالله دو رقیب عمده در این کارزار انتخاباتی بودند. در این پژوهش 566 مطلب در دو بخش "مطالب" و " آگهی های" انتخاباتی به صورت جداگانه و بر اساس دستورالعمل های تعیین-شده، کدگذاری شد. مطالب کدگذاری شده پس از ورود داده ها به محیط spss در قالب جداول توزیع فروانی و تقاطعی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. بنابر یافته های این پژوهش، حامدکرزی نسبت به عبدالله عبدالله بیشترین مطالب انتخاباتی را به خود اختصاص داده است. از میان چهار روزنامه مورد بررسی روزنامه باختر نسبت به کرزی و روزنامه ماندگار نسبت به عبدالله بیش از سایر روزنامه ها رویکرد حمایتگرانه داشته اند. در ارائه اخبار و مطالب انتخاباتی سبک غالب، خبر و بیشترین برخورد با کاندیداها احترام آمیز بوده است و در میان انواع حمایت ها، حمایت مستقیم نسبت به کاندیداها بیشتر به چشم می خورد. نتایج نشان داد که روزنامه نگاران افغان به اخبار انتخابات بیشتر به حالت فرایندمدار پرداخته اند و اصولا رفتار های احترام آمیز با کاندیداها بیش از چهار برابر رفتارهای خشونت آمیز بوده است. براساس داده های به دست آمده کاندیداهای دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به "دموکراسی" و "توجه به آرای مردم " دربرنامه های شان بسیار توجه کرده اند وهمچنین بر"مشارکت مردم" بیش از سایر محورهای انتخاباتی تأکید داشته اند. بررسی آگهی ها نیز نشان داد که کاندیداها به یک میزان از آگهی تبلیغاتی استفاده کرده و هردوی آنها، شعارهای ملی را برشعارهای قومی مقدم داشته اند.

سیر تحول آزادی در مطبوعات ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1390
  عبدالصمد محمودی   هادی خانیکی

پژوهش حاضر ، به بررسی سیر تحول مفهوم آزادی در تاریخ سیاسی و اجتماعی دو دوره مهم و تعیین کننده تاریخ ایران ، یعنی انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی می پردازد . در این پژوهش محقق بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی و استخراج مفاهیم و مقولات مورد نظر در سه سطح توصیف ،تفسیر ، تبیین و با تکیه بر نظریه آزادی مثبت و آزادی منفی از آیزایا برلین و تئوری های انقلاب ، نشان دهد که معنایی که از مفهوم آزادی در این دو دوره استنباط می شده است به کدامیک از مفاهیم برلینی نزدیک است ؟ و این برداشت بخاطر وجود چه شرایطی بوده است؟ . متونی که برای این تحقیق انتخاب شد ، استخراج شده از دو روزنامه مهم و پرتیراژ این دو دوره یعنی صوراسرافیل برای مشروطه و کیهان برای انقلاب است . براین اساس سعی شد تا از هر روزنامه چهار متن را که به موضوع تحقیق نزدیکند و می توان اطلاعاتی را در این مورد در آن ها برکشید ، به صورت هدفمند انتخاب کرد . چرا که در تحلیل گفتمان ، اساساً کیفیت حضور یا غیبت مفاهیم در متن ، موردنظر است و روش نمونه گیری هدفمند ، در این پژوهش بهتر می تواند پاسخگوی هدفهای تحقیق باشد . پس از بررسی متون مورد انتخاب در این تحقیق و استخراج اطلاعات مورد نظر و مطابقت آن با بسترها و زمینه های سیاسی- اجتماعی دو دوره مورد بررسی ، به این نتیجه رسیدیم که معنایی که از مفهوم " آزادی " در دوره مشروطه استنباط می شده به مفهوم " منفی " برلینیِ آن نزدیک بوده است و در دوران انقلاب اسلامی، معنایی که از مفهوم آزادی استنباط می شده است به مفهوم " مثبت " برلینی نزدیک بوده است . این مسئله را شاید بتوان حاصل عوامل مختلفی دانست که از جمله آنها می توان به این مسئله اشاره کرد که در دوره مشروطه؛ عمده روشنفکران و روحانیون مشروطه نگاهی مثبت به غرب و گفتمانی که در غرب حاکم بوده است ،داشتند . و بیشتر در پی جواب به این سوال بودند که علت پیشرفت غربی ها و عقب ماندگی ما ایرانیان چیست ؟ و بدین گونه برای رفع این عقب ماندگی ، بعضاً حتی برخی از آنان نوعی نگرش شیدا گونه نیز به غرب و فلسفه آن پیدا می کردند . اما وقتی به دوران انقلاب اسلامی نگاه می کنیم ، خواهیم دید که این مسئله برعکس شده و نگاهی که عمده ایرانیان به غرب و فلسفه آن داشتند ، منفی بود. تا جاییکه حتی چندین سال قبل از وقوع انقلاب اسلامی توسط عده ای از نویسندگان و روشنفکران شعار " بازگشت به خویشتن " سر داده می شود .

ارتباطات و مشارکت شهروندان در توسعه شهری بررسی دیدگاه کارشناسان ارتباطات و مدیریت شهری پیرامون مشارکت شهروندان در نظام اطلاع رسانی شهر تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1390
  عاطفه آریان   هادی خانیکی

این پایان‏نامه با عنوان "ارتباطات و مشارکت شهروندان در توسعه شهری" در پی شناسایی دیدگاه کارشناسان کارشناسان ارتباطات و مدیریت شهری پیرامون موضوع مشارکت شهروندان در نظام اطلاع رسانی شهر تهران است.از این رو مهمترین اهداف این پژوهش را می‏توان علاوه بر دستیابی به دیدگاه‏های قابل تامل کارشناسان، در این نکته دانست که شبکه‏های اطلاع‏رسانی شهری، برای استمرار حیات پویای شهری، از چه اهمیتی برخوردارند. در این پژوهش به اقتضای بررسی موضوع مشارکت شهروندی،شبکه‏های اطلاع‏رسانی و رخداد این دو مقوله در زیستگاه شهری، از سه بنیان نظری استفاده شده است.نظریه ارتباطات مشارکتی سرواس،نظریه جامعه شبکه ای کاستلز و نظریه برنامه‏ریزی ارتباطی هیلی.جامعه آماری این پژوهش،کارشناسان ارتباطات و مدیریت شهری می‏باشند.برای گردآوری اطلاعات(سنجش نگرش کارشناسان)از پرسشنامه استفاده شده است و داده‏ها با تحلیل عاملی،توصیف و تفسیر شده است. به نظر می‏رسد مهمترین یافته این پژوهش اختلاف نظر قابل ملاحظه کارشناسان ارتباطات و مدیریت شهری پیرامون مشارکت شهروندان در نظام اطلاع رسانی شهر تهران است. این نتیجه بیانگر آن است که در نگاه کلان، کارشناسان ارتباطات و مدیریت شهری، به سختی می توانند پیرامون مشارکت شهروندان به اتفاق نظر دست یابند.بررسی دیدگاه‏های کارشناسان در این پژوهش نشان می‏دهد به دلیل حاکم بودن الگوی سنتی مدیریت شهری در تهران،نظریه ارتباطات مشارکتی تایید نمی‏شود،چرا که دیدگاه کارشناسان نشان می‏دهد الگوی سنتی و مکانیکی ارتباطاتی در شهر تهران حاکم است،نه الگوی ارگانیک و مشارکتی.از سوی دیگر با توجه به دیدگاه نسبتا متفاوت کارشناسان با قطعیت کامل نمی توان از رد شدن نظریه برنامه ریزی ارتباطی سخن گفت و نهایتا نظریه جامعه شبکه ای نیز در این پژوهش تایید نمی‏شود. چرا که از نگاه کارشناسان، شهر تهران با جامعه شبکه‏ای فاصله معناداری دارد و نتوانسته به ضرورت شبکه در جامعه شبکه‏ای دست یاید.

موانع درونی موفقیت ngoها در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  سید ناصر نوربخش   پرویز پیران

سازمان های غیر دولتی در شرایط فعلی جامعه ایران که با انبوه مسائل اجتماعی مواجه هستند، نقش و اهمیت ویژه ای دارند. این سازمان ها برای رشد و توسعه خود، با دو مانع اصلیِ بیرونی و درونی مواجه هستند. موانع بیرونی به شرایط جامعه و ساختارهای آن ارتباط دارد و موانع درونی به مشکلات ساختاری و سازماندهی درونی خود ngo ها مرتبط است. این پژوهش، توجه خود را به موانع درونی معطوف کرده است و قصد پاسخ به این سوال اصلی را دارد که چه مشکلات و موانعی در ساختار درونی سازمان های غیر دولتی وجود دارد که باعث ناکارآمدی آنها شده است؟ در بین سازمان های غیر دولتی ایران، موسساتی هستند که تجارب موفقی از خود به جای گذاشته اند و از طرفی هم تعداد زیادی از سازمان های غیر دولتی ناکارآمد بوده و موفقیتی نداشته اند. بر این مبنا محقق با توجه به تجربه زیست شده با سازمان های غیر دولتی، تعدادی از سازمان های غیر دولتی موفق را شناسایی نموده و سپس سه سازمان غیر دولتی موفق (موسسه محک، جمعیت خیریه تولد دوباره، جامعه یاوری فرهنگی)، جهت مطالعه و بررسی انتخاب می شوند. محقق جهت پاسخ به سوالات اصلی تحقیق از روش مطالعه موردی بهره برده و تکنیک های مصاحبه عمیق، مطالعه اسنادی و مشاهده را به کار برده است. از جمله نتایج تحقیق می توان به این اشاره داشت که ترکیبی از سازماندهی و تلاش غیرانتفاعی و خیرخواهانه موسسان و نیروهای داوطلب برای موفقیت سازمان های غیر دولتی ضروری است. به عبارت بهتر، در سازمان های غیر دولتی نمی توان از همان ابتدا سازماندهی صرف، به معنای آنچه که در سازمان های انتفاعی وجود دارد را به کار برد و وجود نیروهای موسس برای ایجاد اعتماد اجتماعی، نهادینه کردن موسسه و جذب نیروهای داوطلب ضروری است، ضمن آنکه هر سازمان غیر دولتی به موازات رشد و تعالی باید حدی از سازماندهی را به کار برد.

بررسی تحول گفتمان سیاست های بین المللی اطلاعات و ارتباطات از "جریان آزاد اطلاعات " و"نظم نوین جهانی اطلاعات و ارتباطات" تا "اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی" (با تأکید بر روند شکل گیری جامعه اطلاعاتی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1390
  رضا حقی   کاظم معتمدنژاد

تلاش های سازمان ملل در حوزه سیاستگذاری اطلاعاتی و ارتباطی در قالب یک فرایند جهانی پرفراز و نشیب و گاه پرتنش، از«کنفرانس آزادی اطلاعات» تا «اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی « قابل بررسی است. نخستین تلاش این سازمان به هنگام تشکیل کنفرانس بین المللی آزادی اطلاعات ( 1948 ) و تدارک تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر برمی گردد. دومین اقدام سازمان ملل در این حوزه به تلاش ناکام این سازمان در برقراری نظم نوین جهانی اطلاعات و ارتباطات در دهه 1980 و فعالیت های کمیسیون مک براید مربوط می شود و سرانجام سومین تلاش، برپایی اجلاس سران درباره جامعه اطلاعاتی طی دو مرحله در فاصله سالهای 2003 و 2005 است که در واقع می توان آن را دور جدیدی از مذاکرات بین المللی پیرامون نظم جدید اطلاعات و ارتباطات جهانی در آغاز هزاره سوم تلقی نمود. هدف اصلی از برگزاری چنین اجلاسی نیل به درک کاملی از جامعه اطلاعاتی و مزایا و مشکلات آن و دستیابی به رهیافت های مناسب برای کاهش شکاف دیجیتالی در جهان بود. هدف اصلی این رساله آن است که نشان دهد در دوره های یادشده به ویژه در دوره جدید چه دیدگاهی با کدامین زیربنای فکری با در دست گرفتن گفتمان حاکم، دست به تدوین و تصویب استراتژی های مصوب زده است تا از این طریق هژمونی خود را بر حوزه ارتباطات جهانی مسلط سازد. به سخن دیگر هدف اصلی این رساله بررسی عوامل موثر در ایجاد خط مشی ها و استراتژی های دوره های یاد شده بویژه اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی است.

تیپولوژی فرهنگ سیاسی و عوامل موثر بر آن (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه کردستان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  حمید سرشار   هادی خانیکی

چکیده فرهنگ سیاسی جنبه ای از فرهنگ به معنای عام را شامل می شود که به خلقیات، ارزش ها، گرایش ها، نگرش ها، احساس و جهت گیری های سیاسی نسبتاً پایدار اعضای یک جامعه اشاره دارد که الگوی رفتار سیاسی آنان را تا حد زیادی تعیین می کند. این مفهومامروزه در تبیینرفتار سیاسی، ساختار سیاسی، تحولات و رخدادهای سیاسی اهمیت ویژه ای یافته است و لذا انجام پژوهش های علمی در جهت شناخت فرهنگ سیاسی جامعه و عوامل اثرگذار بر آن در سطوح مختلف از جمله ضرورت های پژوهشی پیش روی حوزه های مختلف علوم اجتماعی است. این ضروریات با توجه به گستر? جغرافیایی و تنوعات ملی، قومی، فرهنگی و مذهبی جامع? ایران و لزوم آگاهی از ماهیت ساختار سیاسی، تحولات سیاسی و تنوعات رفتارهای سیاسی اهمیت مضاعفی یافته است. بر این اساس تحقیق پیش رو «تیپولوژی فرهنگ سیاسی و عوامل موثر بر آن» را با مطالع? موردی دانشجویان دانشگاه کردستان مد نظر قرار داده است. به این منظور 365 نفر از دانشجویان این دانشگاه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و با روش پیمایشی و استفاده از تکنیک پرسشنامه فرهنگ سیاسی آنان مورد مطالعه قرار گرفت. در این فرایند بر مبنای نظری? آلموند و وربا سه نوع فرهنگ سیاسی «محدود»، «تبعی» و «مشارکتی» در نظر گرفته شد که بر اساس سه نوع جهت گیری «شناختی»، «احساسی» و «ارزیابانه» نسبت به چهار مقول? «نظام به عنوان یک کل»، «دروندادها»، «بروندادها» و «خود همچون یک بازیگر سیاسی» مشخص می شود. بر پای? این الگو شناخت سیاسی پاسخگویان بر اساس میزان آگاهی آنان از این جنبه های چهارگانه؛ جهت گیری احساسی آنان بر اساس چهار مولف? «احساس افتخار و غرور سیاسی»، «احساس عدالت سیاسی»، «احساس امنیت سیاسی» و «احساس بی قدرتی سیاسی» و نیز جهت گیری ارزیابانه دانشجویان بر اساس شش مولف? «ارزیابی سیاسی»، «رضایتمندی سیاسی»، «اعتماد سیاسی»، «نگرش به دموکراسی»، «مدارا و تساهل سیاسی» و «مشارکت سیاسی» مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که جمعیت مورد مطالعه دارای الگوهای متفاوتی از فرهنگ سیاسی هستند و الگوی غالب در میان آنان الگوی «غیر مشارکتی – اعتراضی» است که در نظری? آلموند و وربا تعریف نشده است. یافته های این پژوهش همچنین نشان می دهد که از میان عوامل موثر بر فرهنگ سیاسی متغیرهای استفاده از رسانه های جمعی، مذهب، قومیت و مقطع تحصیلی دارای تأثیر معنادار بر الگوی فرهنگ سیاسی آنان است.

بررسی بازتاب سخنان رهبری انقلاب در دیدار با خودروسازان در روزنامه های سراسری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پردیس آموزشهای نیمه حضوری 1390
  سیده زهرا میرحسینی   حسینعلی افخمی

پژوهش حاضر به بازتاب سخنان مقام معظم رهبری در جریان بازدید از صنعت« خودروسازی »در تاریخ 9 فروردین سال 89 در روزنامه های سراسری کشور پرداخته است. در کشورما، نوسانات شدید درآمدهای حاصل از صدور نفت، کاهش قدرت خرید این درآمد و از همه مهم تر پایان پذیر بودن منابع نفتی، مدت هاست که سیاستگذاران و برنامه ریزان کشور را به این باور رسانیده است که توسعه« صادرات غیرنفتی» ضرورتی اجتناب ناپذیر است. یکی از منابعی که از مدت ها پیش سهم بسزایی در صادرات غیرنفتی به خود اختصاص داده است، صنعت « خودروسازی» است. رهبر انقلاب اسلامی در طی بازدیدشان از صنعت خودروسازی رهنمودهایی را در ابعاد مختلف از جمله « اهمیت بالای استقلال و پیشرفت صنعتی »، « اهمیت به کار »، « تکیه بر دانش »، « ارتقای محصولات داخلی »، « آمادگی جوانان و استعداد سرشار ایرانی »، « بالابردن کیفیت محصولات »، « توجه به صادرات »، « حفظ محیط زیست »، « افزایش صادرات»، « حضور نخبگان و دانشگاهیان در بخش های صنایع » و... مطرح کرده اند. این پژوهش با توجه به اهمیت صنعت خودروسازی و با توجه به اهمیت سخنان رهبری به عنوان شخص اول مملکت، با هدف شناخت نحوه انعکاس سخنان ایشان در روزنامه های کثیرالانتشار، انجام گردید تا معلوم شود که این سخنان به عنوان محور سیاست های کلان، چگونه توسط مطبوعات مورد بازنمایی قرار گرفته و چه موضوعاتی مورد توجه و تأکید مطبوعات بوده است. در این تحقیق، جامعه آماری شامل تمام روزنامه هایی است که از تاریخ 16/1/89 تا تاریخ 20/3/89 به چاپ مطالب پرداخته اند. حجم نمونه همان جامعه آماری است و نمونه گیری صورت نگرفته است. روش بکار گرفته شده، تحلیل محتوا می باشد. در این بررسی با توجه به چارچوب نظری و مطالعه مطالب منتشر شده، شانزده متغیر طراحی شد. متغیرهایی از قبیل نام روزنامه، منبع خبری، موضوع مطالب، نام شرکت های خودروسازی، نام شخصیت ها، تأکیدات رهبری، مخاطبان مطلب، مفاهیم بکار رفته توسط شخصیت ها، نوع برنامه ریزی ها، راهکارها و ... . یافته های تحقیق نشان می دهد که روزنامه ها بیشتر خبرهای خود را « بدون منبع » منتشر کرده اند. بیشترین تأکید رهبری، مربوط به « راهبردهای 6 گانه در صنعت خودروسازی » و بیشتر موضوعات ارائه شده توسط روزنامه ها ، « تغییر نام خودرو مینیاتور » و « تعرفه واردات » بوده است. بیشترین استنادها در روزنامه ها مربوط به « مدیرعامل های صنعت خودروسازی » می باشد. بیشترین نحوه بیان استفاده شده در مطالب روزنامه ها، « توصیفی » بوده است و متأسفانه بیشتر مطالب روزنامه ها، اخبار غیرتولیدی می باشد. واژه های کلیدی : رهبری، مطبوعات، خودروسازی ، توسعه صنعتی، خودکفایی.

انگاره مستضعف در مطبوعات: بررسی شیوه بازنمایی مستضعفین در روزنامه های کیهان، اطلاعات و جمهوری اسلامی در فاصله سالهای 1358 تا 1388
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1390
  محمد حسینی مقدم   حسینعلی افخمی

انگاره «مستضعف» یکی از پر بسامد ترین انگاره ها در مطبوعات پس از انقلاب اسلامی بوده است. چرایی ظهور این انگاره از یک سو و افول تدریجی آن از سوی دیگر یکی از مسائل اصلی این پژوهش می باشد. اگرچه که دغدغه اصلی این تحقیق در اینجا تنها جمع آوری ویژگی ها و صفات نبوده بلکه در درجه نخست این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ به این سوال است که چه پیش زمینه هایی وجود داشته یا ایجاد شده که نیاز به تکرار وجود چنین انگاره ای در مطبوعات و یا معکوس آن یعنی کمرنگ شدن این انگاره را توجیه می کند. مسئله بعدی این است که در شکل گیری تقابل دو دوئی بین مستضعف و مستکبر چه گروه هایی سعی در نمایندگی خود به عنوان مصداق انگاره مستضعف داشته و چه فرد و گروه هایی به عنوان مصداق مستکبر معرفی می شوند. همچنین روند تغییرات فراوانی کاربرد و تفاوت ویژگی های مطرح شده برای هر کدام از این دو چگونه بوده است و بر اساس این تغییرات و تفاوتها به چه مبنای نظری برای تحلیل جایگاه انگاره مستضعف در گفتمان انقلاب اسلامی می توان رسید. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی بر مبنای دستور العمل دیوید آلتاید استفاده شده که البته برای رسیدن به تحلیلی جامع تر ابتدا یک تحلیل ساده کمی انجام شد و سپس بر اساس داده های آن، متن ها برای تحلیل کمی انتخاب و آنگاه با مطالعه بافت سیاسی و تاریخی که هر متن برآمده از آن است، چرایی مطرح شدن انگاره مستضعف در متن به همراه چرایی مطرح شدن ویژگی های ارائه شده برای آن بررسی گردید.مبنای کلی تحلیل در اینجا بررسی تیتر های روزنامه های کیهان، جمهوری اسلامی و اطلاعات در فاصله سه روز مانده به دهه فجر تا سه روز بعد از دهه فجر هر سال، به همراه سخنرانی مسئولین در جمع مردم شرکت کننده در راهپیمایی 22 بهمن هر سال بود که این کار برای تمام دوره سی ساله بعد از انقلاب صورت گرفت هرچند که به منظور رعایت اصول پایای و روایی در تحقیق متونی نیز از خارج از دوره زمانی و نیز خارج از روزنامه های بالا انتخاب گردیدند و به عنوان متن گواه مورد تحلیل قرار گرفتند. مبنای کلی نظری نیز آراء لاکلاو و موفه در خصوص انتساب معنا به گروه های اجتماعی و تولید مردم بود که در ترکیب با نظریات مربوط به سیاست بازنمایی و انگاره سازی های رسانه ای در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. این نظرات هماهنگ بودند با روش تحقیق کیفی آلتاید که به مسئله چرایی انتخاب معانی و اتفاقات برای انعکاس در رسانه ها می پردازد. نتایج به دست آمده حاکی از سیاسی بودن بافت اکثر متنها و نیز روند نزولی شدید استفاده از انگاره مستضعف در مطبوعات به دلیل تغییر در جهت کلی حرکت اقتصادی کشور به سمت اقتصاد آزاد بود. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد این انگاره -در سطح کلان- ضرورت محور بوده نه دوره محور مضافاً اینکه ویژگی های ارائه شده برای مستضعفین هماهنگ با ویژگی های گروه های حاکم بوده و کنش های خواسته شده از مستضعفین نیز – در سطح خرد- متناسب با شعارهای گروه های حاکم در هر دوره بوده است.

گرایش به شهروندی سیاسی و عوامل موثر برآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پژوهشکده علوم اجتماعی 1390
  احمد غیاثوند   محمد حسین پناهی

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت گرایش مردم به شهروندی سیاسی و عوامل موثر بر آن انجام گرفته است. برای سنجش مفهوم گرایش به شهروندی سیاسی از دو مولفه اساسی حقوق سیاسی و تکالیف سیاسی بهره گرفته ایم که با ایجاد تقاطع آنها چهار نوع گرایش فعال، منفعل، تکلیف محور و حقوق محور از همدیگر متمایز شده است. جهت تبیین موضوع مورد مطالعه از نظریه های شهروندی مارشال، ترنر و جانوسکی استفاده گردیده که منجر به استخراج 6 فرضیه اساسی شد. به لحاظ روش شناسی، این پژوهش به روش پیمایش و در بین کلیه مردم 18 سال به بالای شهر تهران صورت گرفته است. حجم نمونه تحقیق مطابق با فرمول کوکران برابر با 600 نفر برآورد شده و شیوه نمونه گیری چند مرحله ای بوده، و داده های لازم از 60 بلوک و از کلیه مناطق 22 گانه شهر تهران از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. و اعتبار (سازه و صوری) و پایایی ابزار سنجش با آزمون آلفای کرونباخ به تأیید رسید، و در نهایت داده ها به روش مصاحبه حضوری گردآوری و در قالب تحلیل یک، دو و چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصل نشان می دهند که میانگین نمره شاخص تکالیف سیاسی و حقوق سیاسی بر حسب طیف 1 تا 5 قسمتی به ترتیب 13/3 و 63/2 می باشد. در نتیجه میزان برخورداری مردم از حقوق سیاسی کمتر از انجام تکالیف سیاسی توسط آنهاست. به عبارتی پاسخگویان معتقدند که آنها به تکالیف شهروندی خود می پردازند ولی از حقوق شهروندی لازم برخوردار نیستند. بررسی وضعیت گرایش به شهروندی سیاسی نیز نشان داد که 30 درصد پاسخگویان جهت گیری فعال، 38 درصد جهت گیری منفعل، 23 درصد گرایش تکلیف محور و 9 درصد گرایش حقوق محور نسبت به شهروندی سیاسی داشتند. این یافته موید عدم توازن میان گرایش مردم به انواع شهروندی سیاسی می باشد. بر اساس تحلیل رگرسیونی وضعیت شهروندی مدنی با ضریب تاثیر مستقیم 38 درصد بیش از سایر عوامل بر گرایش مردم تاثیر می گذارد. همچنین متغیرهای مستقل دیگری از قبیل اعتماد به نظام سیاسی با ضریب تاثیر 21 درصد، وضعیت شهروندی اجتماعی با ضریب 14 درصد، رضایت از برقراری دموکراسی با ضریب 14 درصد، استفاده از رسانه های خارجی با ضریب منفی 9 درصد، میزان حضور در انجمن های مدنی با ضریب 7 درصد به ترتیب بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته داشته اند. در مقابل متغیرهای استفاده از رسانه های داخلی، احساس فضیلت مدنی، سن، طبقه اجتماعی عینی، جنس و وضع تأهل تاثیر مستقیمی نداشته و از معادله خارج شده اند.

نحوه انعکاس بیماری های صعب العلاج در مطبوعات سراسری سال 1389 (با تاکید بر بیماری های سرطان، تالاسمی، هموفیلی، هپاتیت، ایدز و ام.اس)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پردیس آموزشهای نیمه حضوری 1390
  علی حیدر قنبری   هادی خانیکی

بیماری های مزمن و صعب العلاج به عنوان بحران های فراموش شده از سوی رسانه ها، در کنار حوادث از اصلی ترین علل مرگ و میر در دنیا هستند که هزینه های جانی، روانی و مالی زیادی را به جامعه تحمیل می کنند. بنابراین موضوع سلامت و بیماری ها در رسانه به عنوان شاخه ای از ارتباطات سلامت، در حوزه هایی مثل ارتباطات بحران و ارتباطات توسعه نیز دارای زمینه است. در این تحقیق، نحوه انعکاس مطالب مربوط به بیماری های سرطان، تالاسمی، هپاتیت، هموفیلی، ایدز و ام.اس در مطبوعات سراسری سال 1389 به شیوه تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفته است؛ و داده های آن با نرم افزار اس.پی.اس.اس تحلیل شده اند. مهمترین نتایج تحقیق نشان می دهد که مطبوعات سراسری در صفحات داخلی، با حجم خیلی کم، به سبک خبر و ارزش خبری برجسته شده «دربرگیری» در تیتر و لید، بدون تیتر در صفحه اول، با رویکرد خبری اطلاع رسانی و غیر انتقادی، به صورت غیر مناسبتی، با رویکرد پیشگیری و نگرش خاص نسبت به درمان پذیری بیماری ها چاپ شده اند. بیماری سرطان بیش از سایر بیماری ها مورد توجه مطبوعات قرار گرفته و به بیماری هپاتیت کمتر از سایر بیماری ها توجه شده است.

بازنمایی هویت مشترک فرهنگی فارسی زبانان در تلویزیون فارسی بی بی سی (مطالع? موردی برنامه های فرهنگی وارتباطی درسال 1388 )
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و فرهنگ - دانشکده علوم اجتماعی 1389
  سمیه السادات بخیرنیا   هادی خانیکی

رادیو، تلویزیون، فیلم و سایر محصولات فرهنگ رسانهای، متونی را تولید میکنند که هویتهای ما، برداشت ما از خویشتن، تصور ما از مرد یا زن بودن، ادراک ما از طبقه، قومیت و نژاد، ملیت، جنسیت و «ما» و «آنها» را میسازند. افزایش چشمگیر تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان در سال های گذشته و وارد شدن رسان? نامداری چون بی بی سی در این میدان، لزوم توجه به این پدیده را بیشتر می کند. شعار محوری تلویزیون بی بی سی فارسی در میان برنامه ها «تصویرگر پیوندها»ست، بر همین اساس این تحقیق در پی آن بوده است تا چگونگی بازنمایی این پیوند هویت فارسی زبانان در تلویزیون فارسی بی بی سی را مورد بررسی قرار دهد و به این منظور تعداد یازده برنام? در دسترس این تلویزیون در خلال سال 1388تحلیل گفتمان شده است. این یازده برنامه سمت و سویی متفاوت داشته اند اما نتیج? تحلیل گفتمان آنها این شدکه هویت فرهنگی فارسی زبانان که در تلویزیون فارسی بی بی سی بازنمایی می شود، بر پای? مولفه های ایرانی و مدرن هویت ایرانیان قرار دارد.به این ترتیب می توان گفت بی بی سی با برجسته سازی این دو مولفه و به حاشیه راندن مولف? اسلامی هویت ایرانیان که با تکیه بر ارزش های سکولار می باشد، این بازنمایی را انجام می دهد. هویت بازنمایی شده، ترکیبی ظریف و پیچیده از امر خاص و محلی با امر عام و جهانی است.

بررسی نقش سیاست گذار و کارگزار ارتباطی در تولید متن عکاسانه (مطالعه موردی خبرگزاری های ایسنا و مهر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1389
  علیرضا فرزین   هادی خانیکی

این پژوهش در پی بررسی میزان نقش دو گروه از عواملی که در تولید محتوای ارتباطی یک خبرگزاری با موضوع عکس (که متن عکاسانه می نامیمش) سهمی دارند، می باشد. نخست عکاسان خبری آن رسانه ها که کارگزاران ارتباطی نامیده می شوند و دوم مسئولان و مدیران آن رسانه ها که سیاست گذاران ارتباطی نامیده می شوند. برای نیل به این هدف، پژوهشگر با کاربست روش مصاحبه عمقی -که در واقع گونه ای از روش های کیفی تحقیق در علوم اجتماعی و ارتباطات می باشد-، کوشیده است تا فرضیه ی تحقیق را به مرحله ی آزمون گذاشته و به سوالات آن پاسخ گوید. فرضیه ی تحقیق که بر مبنای چارچوب نظری آن سامان یافته است، مبتنی بر پاره ای از نظریات انتقادی خبر در ارتباطات (از جمله چارچوب سازی، بازنمایی، وانمایی و انگاره سازی) می باشد. فرضیه ی تحقیق عبارت است از این که: « آنچه که به عنوان متن عکاسانه (اعم از تک عکس هایامجموعه عکس های خبری) برروی خروجی خبرگزاری ها دربخش سرویس عکس می بینم صرفا منعکس کننده ی سیاست ها وخط مشی های کلی رسانه ومدیران آن نیست، بلکه در نهایت این خالق اثر یا همان شخص عکاس خبری است که در اثر سوگیری های شخصی، سعی خواهد کرد رسانه ی متبوع خود را فریب داده وپیام شخصی خود را به مخاطب انتقال دهد.» در پایان با بررسی یافته های تحقیق، فرضیه محقق به اثبات رسیده و سوالات اصلی و فرعی آن پاسخ داده شد.

تحلیل محتوای اخبار و مطالب سرویس تلویزیون و رادیو خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1390
  عاطفه کربلایی حبیب اللهی   مهدخت بروجردی علوی

دانشمندان علم ارتباطات برای رسانه های جمعی رسالت ها و وظایفی مانند راهنمایی و رهبری ، تفریحی و تبلیغی و خبری و آموزشی برشمرده اند. در این میان سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان رسانه ای که از زمان پیروزی انقلاب اسلامی به طور انحصاری به پخش برنامه های صوتی و تصویری در ایران می پردازد، تلاش می کند تا با تولید و پخش برنامه های مختلف چه برای مخاطبان داخلی و چه مخاطبان خارجی به رسالت های خود عمل کند و با این کار پیام انقلاب اسلامی را به ویژه به مخاطبان خارج از کشور انتقال دهد. در این میان خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- که در 16 آذر ماه سال 1376 به منظور پایبندی به روش های حرفه ای مانند پاسخگویی نسبت به اخبار منتشره، نقد منصفانه، نگاه دانشجویی به مسائل، نوآوری های خبری،دسترسی آزاد به اطلاعات،جلب اعتماد مخاطبان،توجه و پاسخگویی به پرسش ها و موضوعات مورد علاقه،توجه افکار عمومی،تقویت گرایش ها و رویکردهای عقلانی و میانه روانه تاسیس شده است- از اواخر سال 83 با راه اندازی سرویس تلویزیون و رادیو تلاش کرده که به پوشش،نقد و تهیه گزارش از برنامه های رادیویی و تلویزیونی بپردازد علاوه بر آن، این سرویس به سوژه های گوناگون مرتبط با صدا و سیما در قالب مصاحبه و گزارش می پردازد. با توجه به این امر، هدف اصلی این پژوهش تحلیل محتوای اخبار و مطالب سرویس تلویزیون و رادیو ایسنا از فروردین ماه سال 1384 تا اسفندماه 1389 با استفاده از شیوه تحلیل محتوای کمی ست. با توجه به حجم زیاد نمونه، از شیوه تصادفی طبقه بندی شده برای تحلیل محتوای مطالب سرویس تلویزیون و رادیو ایسنا استفاده و پس از تهیه و تنظیم دستورالعمل کدگذاری، تحلیل محتوا انجام و در مجموع 1036 مطلب بررسی شد که با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که: * جهت گیری مطالب سرویس تلویزیون و رادیو ایسنا بی طرفانه بوده است. این سرویس در سال 89 بیش از سال های دیگر به انعکاس مطالب دارای ارزش خبری تازگی(49 درصد) پرداخته است. مطالب فرهنگی و هنری بیشترین محتوای این سرویس را تشکیل می دهد و میزان مطالب تولیدی سرویس تلویزیون و رادیو طی سال های مورد بررسی از 60 درصد به 6/31 کاهش یافته است. * تفاوت معناداری میان سال انتشار با محور مطلب،کارکرد مطلب،مطالب مورد بحث،عنصرخبری برجسته در تیتر،نوع تیتر،سبک تنظیم مطلب و مصاحبه شوندگان وجود ندارد و در مجموع این سرویس طی سال های مورد بررسی پیشرفتی نکرده است.

موانع توسعه مطبوعات غیردولتی در ایران پس از انقلاب اسلامی از دیدگاه صاحب نظران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1390
  ناصر غضنفری   حسینعلی افخمی

چکیده : مساله این پایان نامه بررسی دلایل کوتاهی عمر مطبوعاتی بود که پس از انقلاب و فارغ از وابستگی های دولتی منتشر شده و به فرجام تعطیلی و توقیف کشانده شده بودند. چارچوب نظری پژوهش به تئوری های هنجاری مطبوعات برمی گردد که اول بار توسط سیبرت، پترسون و شرام به آن پرداخته شده و با دگردیسی های مختلف توسط دنیس مک کوئیل به 6 گروه مطبوعات اقتدارگرا، مطبوعات آزاد، مسوولیت اجتماعی، رسانه های شوروی (سابق)، توسعه بخش و دموکراتیک تقسیم شده و محور این تحقیق نیز دسته بندی دانشمند نامبرده است. منظور از مطبوعات غیردولتی نیز مطبوعاتی است که از سیاست های رسمی دولت تبعیت نکرده و مراد از دولت نیز دولت در معنای وسیع کلمه یعنی حکومت است. روش تحقیق هم نظریه مبنایی بوده که تکنیک به کار رفته برای آن مصاحبه عمیق با متخصصان بوده و تفسیر و تحلیل داده ها نیز از طریق کدگذاری انجام گرفته است. نتیجه این تحقیق که از گفت و گو با 20 تن از فعالان و صاحب نظران مطبوعاتی و ارتباطی طراز اول کشور به دست آمده است حاکی از آن است که الگوی حاکم بر مطبوعات ایران بیش از همه به مدل مطبوعاتی اقتدارگرا شبیه بوده که در مقاطعی چرخش هایی به سوی مطبوعات توسعه گرا داشته است. مطبوعات ، تئوری های هنجاری مطبوعات ، دولت

تحلیل بازنمایی تروریسم در بازی های رایانه ای (با تکیه بر بازی جنرالز)
پایان نامه 0 1390
  حسین رجبعلی پور   مسعود کوثری

امروزه بازی های رایانه به یکی از قدرتمند ترین رسانه ها جمعی موجود در سطح جهان تبدیل شده است. این رسانه دارای اثرگذاری عمیق و گسترده است و مخاطبان آن به دلیل خصوصیات منحصر به فرد این رسانه در برابر محتوای آن مقاومت کمی می توانند از خود نشان دهند. با این وجود متاسفانه این رسانه از سوی محافل علمی توجهی که لایق آن را بوده باشد کسب نکرده است. از سویی دیگر به نظر می رسد محتوای منتشر شده در این رسانه دارای همپوشانی وسیعی با اهداف، اولیت ها و علایق سیاستمداران و مراکز تصمیصم سازی در کشورهای سازنده این بازی ها است. این تحقیق در صدد است تا گوشه ای از خصوصیات و توانایی این رسانه در القای محتوای مورد نظر سازندگان را نشان دهد. و با استفاده از علم نشانه شناسی، تحلیلی از بازنمایی جهان خارج و مقوله تروریسم در یکی از بازی های رایانه ای محبوب را ارائه نماید. این تحقیق در نهایت به این نتیجه رسیده است که بازی «ژنرال ها» توسط مجموعه ای شبیه به یک تیم واکنش سریع رسانه ای در یک گفتمان شرق شناسانه مدرن پس از یازده سپتامبر به وجود آمده است که وظیفه دارد اولا افکار عمومی را در دنیا چه در کشورهای غربی و چه در کشورهای هدف درباره دلایل و اهداف حملات کشورهای غربی به بعضی کشورهای خاورمیانه آماده کند؛ ثانیا توجیه اعمال و رفتار ارتش های غربی در حمله به آن کشورها را بر عهده بگیرد و ثالثا افکار عمومی را در برای ماندن طولانی مدت کشورهای غربی و ساخت پایگاه های دائمی در کشورهای خاورمیانه آماده سازد. در این گفتمان، بازی ابتدا با رویکردی قطبی گرایانه تصویری کلیشه ای و ساده شده از تروریسم ارائه می دهد که در آن با دیدگاهی شرق شناسانه دشمن یا تروریست ها معرفی می شوند. در ادامه بازی با نشان دادن اقدامات تروریست ها، واکنش کشورهای غربی را در لشگر کشی به «لانه شر» اقدامی قابل قبول و غیر قابل اجتناب معرفی می کند. این نوشتار قصد تحلیل چگونگی این بازنمایی دارد.

مطالعه تطبیقی نقش ها و کارکردهای رادیو: مطالعه موردی در جامعه صنعتی (ایتالیا) و در حال گذار (ایران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پردیس آموزشهای نیمه حضوری 1391
  سرور کلیایی   سید رضا نقیب السادات

اختراع رادیو در نخستین سال های قرن بیستم و ورود آن به عرصه ارتباطات جمعی سرآغازتحولاتی بی سابقه در جوامع مختلف گردید. در بسیاری از کشورها رادیو به عنوان یکی از ابزارهای ارتباطی ارزان و سریع به عنوان ابزاری درخدمت توسعه به کار گرفته شد. رادیو در سطح خرد و کلان چه از سوی مردم شهر و روستا و چه از سوی برنامه ریزان توسعه ی کشورها مورد توجه خاص قرار گرفت و کارنامه ای جالب توجه از خود به جای گذاشت. امروزه نیز علی رغم حضور دیگر وسایل ارتباطی نوین، رادیو هنوز در عرصه ی ارتباطات حضوری قابل توجه دارد. بر همین اساس بود که پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش ها و کارکرده های رادیو با مطالعه موردی دو جامعه صنعتی (ایتالیا) و در حال گذار (ایران)، صورت پذیرفت. به این شکل که پرسشنامه ای مشتمل بر 31 سوال میان 300 تن از کارشناسان و اصحاب رسانه ی رادیوی دولتی در کشور ایران و ایتالیا با شیوه ی نمونه گیری تلفیقی ترکیبی توزیع گردید و نتایج تحقیق از طریق آمار توصیفی و استنباطی، بدست آمد. در ادامه بررسی کارکردهای اصلی رادیو در رابطه با دو سطح خرد و کلان انجام گرفت. متغیرهای ما برای اندازه گیری این تاثیرات در سطح خرد از نظریه ی «جستجوی اطلاعات» چارلز اتکین و برای سطح کلان متغیرهایی از «الگوی متناوب توسعه» اورت راجرز استخراج شد و نهایتا تاثیر این دو سطح در ارتباط با یکدیگر نیز مورد توجه قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش در می یابیم میان نقش ها و کارکردهای رادیو و تاثیر در تغییرات اجتماعی در جهت توسعه در ایران رابطه معنی داری وجود ندارد اما در میان پاسخگویان ایتالیا این رابطه معنا دار است. در سطح خرد در ایران بین متغیرها رابطه معنی دار برقرار است، برای بخش مربوط به ایتالیا نیز رابطه در این سطح معنی دار بوده است. این درحالیست که در سطح کلان برای کشور ایتالیا تمام رابطه ها معنی دار بوده است اما برای ایران به جز یک مورد، فاقد رابطه معنی دار بوده است.

نقش شبکه های اجتماعی در جلب مشارکت اجتماعی؛ بررسی دیدگاه های دانشجویان کاربر فیس بوک در دانشگاه های شهر تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - مرکز آموزش الکترونیکی 1391
  حمیدرضا اکبریه   هادی خانیکی

در عصری زندگی می کنیم که فن آوری ها بر تمامی جنبه های زندگی سیطره یافته اند. رسانه ها نیز به عنوان بخش جدایی ناپذیر زندگی افراد، به تبع پیشتازی فن آوری های نوین، به وفور از آن تاثیر پذیرفته اند.پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی بر جلب مشارکت اجتماعی افراد انجام گرفته است. با توجه به نقش این شبکه ها در زندگی اجتماعی افراد و هم چنین لزوم شناسایی شیوه های تاثیر گذاری این شبکه ها بر زندگی واقعی در بیرون از دنیای مجازی، این موضوع مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش به صورت ترکیبی از شیوه ی کتابخانه ای و پیمایشی انتخاب گردید. به این منظور و با تکیه بر نظریه های یورگن هابرماس درباره ی حوزه ی عمومی، جان سرواس در رابطه با ارتباطات مشارکتی و مانوئل کاستلز در زمینه ی جامعه ی شبکه ای، پرسش نامه ای مشتمل بر 26 سوال تهیه و در میان 400 دانشجوی کاربر شبکه ی اجتماعی "فیس بوک" در شهر تهران توزیع گردید که این تعداد بر اساس فرمول کوکران برای انجام پیمایش به دست آمده است و از طریق شیوه ی نمونه ی گیری گلوله ی برفی جزو گروه نمونه قرار گرفته اند. یافته های این پژوهش نشان داد که میان نفوذ شبکه های اجتماعی مجازی، بهره مندی افراد از این شبکه ها و هم چنین جلب مشارکت اجتماعی کاربران رابطه معنادار است. به علاوه، میان متغیرهای رشته و مقطع تحصیلی کاربران و نقش مشارکتی شبکه های اجتماعی رابطه ی معناداری وجود دارد، حال آن که ارتباط معنی داری میان متغیر های جنس و پایگاه اجتماعی کاربران و نقش مشارکتی این شبکه های مجازی مشاهده نگردید.

بررسی مقایسه ای تحلیل گفتگوی برنامه های زنده ی رادیو ایران و رادیو جوان با رویکرد به زبان معیار در رادیو
پایان نامه 0 1390
  مریم السادات طبسی   حسینعلی افخمی

همواره یکی از چالشهای پیش روی زبان رادیو، عدم تطابق آن با زبان معیار مورد نظر زبانشناسان و پاسداران زبان بوده است. آنها رادیو و به ویژه رادیو جوان را به علت رویکرد جوان پسندانه و نوگرائی اش در برنامه سازی به نسبت برنامه های سنتی رادیو ایران متهم به زیرپاگذاردن اصول معیار می نمایند در این پژوهش پس از ارائه ی تعاریف و جنبه ی مختلف زبان معیار و تفاوتهای میان گفتار و نوشتار، بررسی های فرازبانشناسانه در زبان رادیو و بر اساس چارچوب نظری کنشهای گفتاری رومن یاکوبسن و منطق گفتگویی میخائیل باختین برای بررسی مقایسه ای گفتگوهای زنده ی دو شبکه ی رادیویی ایران و جوان در فاصله ی روزهای شنبه تا چهارشنبه در دستورکار قرار گرفت. به همین منظور روش تحلیل گفتگو برای این پژوهش انتخاب شد و گفتگوهای ضبط شده هدفمند دو شبکه بر اساس طبقه بندی گفتگوهای جدی، نیمه جدی و صمیمانه در تابستان 90 مورد تحلیل قرار گرفت. نتیجه ی نهایی تحلیلها گویای آن بود که از منظر زبانشناسی اجتماعی، و فلسفه ی عملگرایانه و کاربرد نقشهای زبانی در گفتگوهای جدی دو شبکه، تفاوت محسوسی مشاهده نشد. اما در گفتگوهای نیمه جدی کیفیت کاربرد نقشهای زبانی و رعایت اصول زبانشناسی اجتماعی وفلسفه ی عملگرایانه گفتگوی رادیو جوان از کیفیت بالاتری برخوردار بود. در گونه ی گفتگوهای صمیمانه نیز تنها رادیو جوان از این گونه استفاده می نمود. گفتگویی که با وجود صمیمانه بودن ، نظم موجود در کابرد نقشهای زبانی در آن، دال بر هدفمند بودن آن می کرد . نتیجه نهایی اینکه وجود گونه های گفتاری بیشتر در رادیو جوان، کیفیت بالاتری به گفتگوهای این شبکه از جنبه ی فرازبانشناسی و زبانشناسی اجتماعی تعاملی به نسبت رادیو ایران داده است، لیکن از نظر پاسداران زبان این مسئله بدون در نظر گرفتن گونه های مختلف زبان معیار و تفاوتهای میان گفتار و نوشتار به تخطی از اصول زبان معیار تعبیر می گردد.

عوامل سیاسی موثر بر همبستگی ملی در بین قومیتهای ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  محمدرضا غلامی شکارسرایی   محمد حسین پناهی

این رساله به بررسی عوامل سیاسی تاثیرگذار بر همبستگی ملی اقوام (با تاکید بر هژمونی سیاسی دولت مرکزی) در ایران می پردازد. در این رساله از بین عوامل سیاسی مقوله سیاست گذاری قومی دولتها و نقش آن در حفظ همبستگی ملی در بین اقوام (کرد و ترکمن) مورد توجه قرار گرفت. همچنین با اتخاد یک چهارچوب نظری مرکب از نظریه هژمونی گرامشی و نظریه گفتمان لاکلاو و موفه سعی شد تا بستری مناسب برای بررسی این سوالات فراهم شود: -کدامیک از گفتمانهای حاکم بر سیاستهای قومی در ایران توانستند از طریق هژمونیک شدن سبب تقویت همبستگی ملی در بین اقوام در ایران شوند؟ - دال‏های مرکزی و دال‏های شناور گفتمان های حاکم بر سیاستهای قومی در دولتهای جنگ، سازندگی ،اصلاحات و دولت آقای احمدی نژاد کدامند؟ در ادامه برای بررسی سوالاتی که مربوط به ماهیت گفتمانهای حاکم بر سیاست های قومی دولتها بوده اند و نیز مشخص ساختن عناصر و دالهای مرکزی و شناور آنها از ترکیبی از نظریه لاکلاو و موفه و روش تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف استفاده گردید. در بخش بعدی و به منظور مشخص ساختن رابطه بین گفتمان حاکم بر سیاستهای قومی و هژمونیک شدن گفتمان مزبور در یک دوره خاص و تاثیر آن بر همبستگی ملی اقوام کرد و ترکمن از تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته و تکنیک تحلیل محتوی کیفی استفاده گردید. بر پایه نتایج حاصله، دال مرکزی در ارتباط با سیاستهای قومی در بیانات امام(ره) وحدت بر پایه آموزه های اسلامی است. همچنین خدمت کردن، نفی قوم گرایی، برابری و برادری در زمره دالهای شناور در گفتمان سیاست قومی امام خمینی(ره) می باشند. همچنین دال مرکزی سیاست قومی مندرج در قانون اساسی به عنوان دیگر منبع تدوین سیاست قومی در دوره اول، برخورداری از حقوق شهروندی یکسان است و مواردی نظیر تمرکز زدایی، آزادی، قانون گرایی، حفظ وحدت در عین کثرت، دالهای شناور آن را تشکیل می دهند. دال مرکزی گفتمان حاکم بر سیاست قومی در فاصله زمانی 1368-1376، محرومیت زدایی از مناطق مرزی و قومی بوده است. همچنین می توان از دالهای شناوری نظیر تعادل منطقه ای، تمرکز گرایی سیاسی، همانند سازی قومی(در تقابل با رویکرد وحدت در کثرت)، بازسازی مناطق محروم و توسعه سخت افزارانه به فرهنگ یاد کرد. در مفصل بندی گفتمان حاکم بر سیاست قومی اصلاح طلبان توسعه دال مرکزی را تشکیل می داد و دالهایی نظیر شهروند گرایی، اشتغال زایی، تمر کز زدایی اداری، تغییر نگرش نسبت به هویت ملی و توسعه سیاسی به عنوان دال های شناور گفتمان حاکم بر سیاست قومی در این دوره یاد نمود. در گفتمان حاکم بر سیاست قومی در دوره آقای احمدی نژاد، عدالت گستری دال مرکزی و دالهایی نظیر توسعه مناطق محروم، تمرکززدایی اقتصادی و اتخاذ رویکرد وحدت در کثرت دالهای شناور آن را تشکیل می دهد. نتایج بخش دوم نشان می دهد که سیاست های قومی دولتها در هر دوره ای که هژمونیک شدند موجبات تقویت همبستگی ملی را در بین اقوام فراهم ساختند و این امر در در هر چهار دولت مورد بررسی با شدت و ضعف رخ داده است.

تصویر سلامت در مطبوعات ایران-مطالعه تطبیقی هفته نامه سلامت و دوهفته نامه تندرستی از مهر 1389 تا مهر 1390
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1390
  نسیبه احمدی   مهدخت بروجردی علوی

این تحقیق به بررسی تصویر سلامت در مطبوعات تخصصی سلامت کشور(دو هفته نامه سلامت و تندرستی) با هدف بررسی ساختار و محتوای مطالب بهداشت و سلامت این دو نشریه پرداخته است. این تحقیق با تکیه بر نظریه های مدل توسعه یافته موازی و برجسته سازی، مطالب این نشریات را در فاصله یک ساله، مهر ماه 1389 تا اول مهر ماه 1390 با روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش 1360 مطلب بر اساس دستورالعمل تدوین شده، کدگذاری شد. مطالب کدگذاری شده پس از ورود به محیط spss در قالب جداول توزیع فراوانی و تقاطعی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. بنابر یافته ها این نشریات بیشترین استفاده را از سبک گزارش دارند. همچنین پیام های آگاهی بخش، بیشترین استفاده را در این دو نشریه دارند. هر دو نشریه بیشتر بر پیشگیری تاکید دارند و بیشتر سبک زندگی را عامل موثر بر سلامتی و تغذیه را عامل شفا بخش معرفی می کنند. داده ها نشان داد که این نشریات بیشتر از پیام های سلبی برای ارائه مطالب استفاده کرده اند. بنابر یافته های این پژوهش، هفته نامه سلامت از نظر سبک متنوع تر عمل کرده است. از میان این دو نشریه، هفته نامه تندرستی به خاطر توجه بیشتر به سالمندان بهتر کارکرده است. داده ها نشان داده است که هر دو نشریه از نظر توجه به اعتیاد دچار ضعف هستند. نتایج نشان داده است، هفته نامه سلامت در حوزه "عکس"بر خانواده تمرکز دارد و در این مورد از نشریه تندرستی پیشی گرفته است و در مقابل تندرستی بیشتر، مطالب خود را در صفحه اول برجسته کرده است. همچنین، هر دو نشریه برای کارشناسان و متخصصان حوزه سلامت تبلیغ غیر مستقیم انجام می دهند. هفته نامه تندرستی از نظر استفاده از تکنیک های قالب بندی پیام بر هفته نامه تندرستی برتری دارد. هفته نامه تندرستی از نظر توجه به بیماری های روانی و اجتماعی بر هفته نامه سلامت برتری دارد.

زبان و رسانه های جمعی؛ مطالعه بازنمایی تحریم های بین المللی علیه ایران در سایت های bbc و voa فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  یدالله قدرتی   محمد مهدیزاده طالشی

این تحقیق در پی مقایسه نوع و چگونگی استفاده از الگوهای زبانی و گفتمانی دو سایت فارسی bbc و voa در بازنمایی تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی ایران می باشد. در این تحقیق علاوه بر شناخت الگوهای زبانی و گفتمانی این دوسایت، تفاوت این دو سایت درخصوص نحوه بازنمایی تحریم های بین المللی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. چارچوب نظری این نوشتار شامل رویکردهای برساخت گرا به زبان و گفتمان می باشد که عبارتند از: رویکردهای لاکلو و موف، ون دایک، فرکلاف و پاتر و ترل. با توجه به مفاهیم و دیدگاه هایِ تئوریک این رویکردها، سوالات تحقیق صورت بندی شد. برای رسیدن به اهداف پژوهش از روش تحلیل گفتمان استفاده شد و جامعه آماری این تحقیق، شامل کلیه مطالب و گزارش های تحلیلی و تفسیریِ دو سایت فارسیbbc و voa در مورد تحریم های بین المللی علیه ایران، از تارخ 31/3/1391 تا 31/8/1391 است که بر اساس نمونه گیری غیرتصادفیِ هدف مند، تعداد 8 مطلب یعنی از هر کدام از سایت ها 4 مطلب انتخاب شد. پس از بررسی نمونه های پژوهش، به بررسی یافته های تحقیق پرداختیم و در نهایت مهم ترین نتایج تحقیق حاکی از آن است که: سایت bbc و voa برای به وجود آوردن نظم گفتمانی در خصوص تحریم های ایران از الگوها و تکنیک های زبانی مختلفی استفاده می کنند. تعدادی از این موارد که در یافته ها مورد بررسی و تحلیل قرار دادیم عبارتند از: استفاده از تقید در متن، مطرح کردن پیش فرض های مختلف، واژگان، مفاهیم و اصطلاحات، گره گاه ها و سرفصل ها، چگونگی مطرح کردن افراد و نهاد ها در متن. این دو سایت با انتخاب اطلاعات و جزئیاتی درباره تحریم های بین المللی علیه ایران، صورت بندی های گفتمانی را شکل می دهند که بسیاری از حقایق و آگاهی های آن واقعیت را پنهان می کنند. در خصوص تحریم های بین المللی علیه ایران(در این دو سایت)، نظم گفتمانی، همواره بر تهدیدآمیز بودن برنامه هسته ای ایران و همچنین خطر نظام جمهوری اسلامی ایران برای جهان، استوار است.

بررسی نگرشهای مربوط به حریم خصوصی و یه اشتراک گذاری اطلاعات در شبکه های اجتماعی مجازی/ مطالعه موردی دنشجویان کاربر فیس بوک در دانشگاه های دولتی شهر تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1391
  علی قنبریان   سید رضا نقیب السادات

شبکه های اجتماعی مجازی به عنوان یک راه جذاب ارتباطی، مورد استفاده تعداد زیادی از افراد جامعه و به طور خاص جوانان قرار گرفته است. با توجه به این، مقدار قابل ملاحظه ای از اطلاعات در این سایت ها به اشتراک گذاشته می شود که به طور بالقوه پیامدهای قابل توجهی را در زمینه حریم خصوصی کاربران به دنبال دارد. گزارش هایی وجود دارد مبنی بر اینکه کاربران، به خطرات بالقوه ی به اشتراک گذاری اطلاعات در این سایت ها توجه نمی کنند. در این تحقیق، نگرش های کاربران در رابطه با حریم خصوصی در شبکه های اجتماعی مجازی بررسی شد و تفاوت نگرشهای کاربران با توجه به جنسیت، و سن آنها مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. جمع آوری اطلاعات با استفاده از تکنیک پرسشنامه ای انجام و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 400 نفر برآورد شد. به این ترتیب 400 پرسشنامه در بین دانشجویان چهار دانشکده فنی مهندسی دانشگاه تهران، علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، هنرهای کاربردی دانشگاه هنر، و پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توزیع شد. این توزیع بر اساس روش نمونه گیری تلفیقی و ترکیبی با دو تکنیک چندمرحله ای و سهمیه ای انجام شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که کاربران عمدتا نگرانی هایی در رابطه با حریم خصوصی خود در اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی دارند. آنها میزان قابل توجهی از اطلاعات را در این سایت ها به اشتراک می گذارند، این در حالی است که اکثر کاربران نسبت به تنظیمات حریم خصوصی آگاهی دارند و از آن استفاده می کنند. همچنین یافته ها نشان می دهد که اکثر کاربران از شرایط، مقررات و سیاست های حریم خصوصی در سایت های شبکه اجتماعی آگاهی دارند، اما این شرایط و مقررات تاثیر چندانی در مشارکت یا عدم مشارکت بخش قابل توجهی از آنان در این سایت ها ندارند. به نظر می رسد که کاربران هزینه و سود خود را در رابطه با فعالیت شان در سایت ها شبکه اجتماعی محاسبه می کنند. آنها مزایای استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی را بیشتر از خطرات و هزینه های آن می دانند، ولو آنکه شرایط، مقررات و سیاست های حریم خصوصی برای شان نامطلوب باشد. این تحقیق نشان می دهد که پدیده نمایش(افشا) اطلاعات تا حدودی با جنسیت و سن کاربران در ارتباط است. نتایج تحقیق، تفاوت هایی را در نگرش های کاربران، به خصوص در زمینه آگاهی و حفاظت از حریم خصوصی در شبکه های اجتماعی مجازی نشان می دهد.

بررسی مواضع وعملکردگرایشهای مختلف مذهبی سازمان مجاهدین خلق درمواجهه با انقلاب اسلامی
پایان نامه سایر - پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی 1391
  لیلا حیدری باطنی   محسن بهشتی سرشت

سازمان مجاهدین خلق‏ یکی از سازمان های چریکی- سیاسی دوران پهلوی بود که با رویکردی مذهبی و قرائتی متفاوت از اسلام رایج و سنتی‏، به مبارزه با رژیم پرداخت. آنان با طرد هرگونه مبارزه ی مسالمت آمیز‏ با اتخاذ مشی مسلحانه‏ راهی دیگر برگزیدند. اما در پی ضربه ی سال 50 کادر رهبری بر آن شد تا به تحلیل شکست سازمان بپردازد. در این راستا بخشی از آنان‏ مذهب را عامل شکست دانسته و مارکسیسم را به عنوان ایدئولوژی رسمی سازمان پذیرفتند و این اقدام سازمان را به دو بخش مارکسیستی و مذهبی تبدیل کرد. حال در پاسخ به پرسش اصلی پژوهش که گروه‏ های مذهبی سازمان چه واکنش و عملکردی از خود نشان دادند و در قبال انقلاب اسلامی چه مواضعی اتخاذ کردند‏، باید گفت‏، بخش مذهبی در زندان‏، خارج از زندان و بخش خارج از کشور با چند رویکرد متفاوت به صورت گروهی و یا منفرد به بازسازی و بازنگری مبانی نظری سازمان پرداخت ‏و ضمن مخالفت با بخش مارکسیستی‏، به شیوه ی مسلحانه وفادار ماند. ‏بخش مذهبی خارج از زندان و خارج از کشور: گروه منصورون‏، فریاد خلق‏، مهدویون‏، دانشجویان مسلمان خارج از کشور و افراد منفرد‏ رهبری امام را پذیرفته و به انقلاب پیوستند. نیروهای مذهبی داخل زندان مانند: گروه میثمی و امت واحده‏ به مخالفت با بخش مارکسیستی و بازبینی مبانی نظری سازمان پرداختند. اما بزرگترین جناح مذهبی‏ در قالب گروه مسعود رجوی در زندان‏ خود را سازمان اصلی مجاهدین نامید و با اطلاع دقیق از نادرستی ایدئولوژی سازمان‏ برای حفظ قدرت سازمانی به کار تشکیلاتی پرداخت. پس از انقلاب این گروه‏‏ به دلیل روحیه ی پیشتازانگاری و ناتوانی در کسب قدرت سیاسی‏ با نظام جدید سرناسازگاری گذاشت و به مبارزه ی مسلحانه پرداخت.

ویژگی ها و الگوهای رسانه های اجتماعی مطالعه موردی: تحلیل شبکه توییتر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  جواد افتاده   هادی خانیکی

هدف اصلی این پایان نامه پاسخ به این سوال است که رسانه های اجتماعی چگونه کار می کنند؟ که جهت پاسخ به آن، با بررسی و تولید ادبیات درباره رسانه های اجتماعی، به تحلیل شبکه اجتماعی توییتر انجامید. زیرا این رسانه ها امروز فرصتی را برای محققان فراهم آورده تا حجم داده های بیشتری درباره مردم دست پیدا کنند. این تحقیق ضمن مرور نظریه های مرتبط با رسانه های اجتماعی به تولید ادبیات درباره چیستی، تاریخچه، انواع، نقش ها، ویژگی ها، کمپین، بازاریابی، مدل های درآمدی و غیره رسانه های اجتماعی پرداخته است و محتوای لازم درباره چیستی، تاریخچه و انواع شبکه های اجتماعی آنلاین و آفلاین و همچنین توییتر از ابتدا تاکنون تولید کرده است. جامعه مورد بررسی این پژوهش، کاربران توییتر فارسی بوده است و نمونه آن شامل 30576 گره(فرد) با 61948 لبه (ارتباطات) است. جهت تحلیل داده های جمع آوری شده نیز از دو نرم افزار تحلیل شبکه گفی و نود اکس ال استفاده شده است. نتایج این پایان نامه نیز به دو بخش نتایج توصیفی و استنباطی تقسیم شده است که از جمله نتایج استنباطی می توان به این موضوع اشاره کرد که روابط اجتماعی و ارتباطات میان فردی در رسانه های اجتماعی دو مفهوم قابل سنجش است که از طریق تحلیل شبکه و گراف های آن می توان نوع و جهت شان را به نمایش گذاشت. همبستگی اجتماعی در کاربران فارسی توییتر بالاست که نشان می دهد انسجام در این شبکه بالا است. در واقع هرچه شبکه بزرگتر باشد، تراکم آن کمتر است. به عبارتی دیگر، در این شبکه بزرگ تراکم بالاست. با بررسی انجام گرفته مشخص شد سرمایه اجتماعی بالایی نیز در شبکه وجود دارد. بنابراین افراد از حمایت بیشتری در شبکه برخوردار هستند. هم ریختی اجتماعی نیز در این شبکه میزان بالایی را داراست که نشان می دهد، افرادی با طبقه اجتماعی، ثروت و مقام مشابه، احتمال بیشتری دارد که اتفاقی با یکدیگر معاشرت کنند و همراه شوند.

مبانی و مولّفه های روزنامه نگاری گفت وگو؛ بررسی دیدگاه های استادان ارتباطات، روزنامه نگاران و صاحبنظران حوزه گفت وگو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  علیرضا نیکخواه   هادی خانیکی

«روزنامه نگاری گفت وگو» زمینه مطالعاتی و حرفه ای جدیدی است که به سبب اهمیت یافتن «گفت وگو در رسانه ها» مورد توجه جدی محافل علمی، آکادمیک و حرفه ای و مجامع بین المللی از جمله یونسکو قرار گرفته است. مسئله پژوهش حاضر بررسی و تبیین مبانی و مولّفه های روزنامه نگاری گفت وگو و وضعیت آن در رسانه های ایران است. چهارچوب مفهومی این تحقیق بر پایه بسط مفهوم ”حوزه توسعه مجاور“ (zone of proximal development (zpd)) لِو ویگوتسکی و تلفیق آن با «منطق گفت وگوییِ» میخائیل باختین، نظریه های «کنش ارتباطی» و «حوزه عمومی» یورگن هابرماس، «جامعه شبکه ای» مانوئل کاستلز و «ارتباطات مشارکتی» جان سرواس تنظیم شده و در قالب «الگوی توسعه فرهنگی در حوزه توسعه مجاور رسانه ای»، ویژگی ها و الزامات روزنامه نگاری گفت وگو را طراحی کرده است. روش پژوهش برای انجام این مطالعه، مصاحبه عمقی با متخصّصان است که به صورت هدفمند با 21 تن از استادان ارتباطات، روزنامه نگاران و صاحبنظران حوزه گفت وگو انجام شده است. روزنامه نگاری گفت وگو در حوزه توسعه مجاور رسانه ای به آن نوع روزنامه نگاری اطلاق می شود که به اعتبار آن طرفین ارتباط به گفت وگوی آزاد، تعاملی، دیالکتیکی، همگانی، عقلانی، انتقادی، چندآوا، سیال، بی پایان و به دور از مطلق گرایی در خصوص نظرات یکدیگر پرداخته و به فهم مشترکی دست می یابند. این نوع روزنامه نگاری مبتنی بر ارزش های نوینی چون حقیقت گرایی، راه حل گرایی، فرایندمداری و مردم-گرایی است و به ارزش های کلاسیک هم در ذیل آنها توجه می کند. تلفیق روزنامه نگاری حرفه ای و به-خصوص روزنامه نگاری تحقیقی با ژانرهای نوینی مانند روزنامه نگاری شهروندی، شبکه ای و کنشگر، بیشتر با روزنامه نگاری گفت وگو مناسبت دارد. یافته های پژوهش همچنین نشان می دهد که اکنون روزنامه نگاری گفت وگو فاقد جایگاه و کارکرد مناسب خود در کشور ماست امّا می توان به وسیله آموزش سواد رسانه ای به عموم، آموزش های عمومی، تخصصی و حرفه ای درباره زمینه ها، لوازم و کارکرد روزنامه نگاری گفت وگو و تهیه یک سرفصل مقدماتی و مرامنامه ای عملیاتی، روزنامه نگاری گفت وگو را ترویج کرد.

بررسی ارزش اطلاعات در رسانه های اجتماعی آنلاین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) - دانشکده ریاضی 1386
  محمدعلی طیبی   علی محدث خراسانی

در سال های اخیر رسانه های اجتماعی تبدیل به یکی از پرکاربرترین بخش های وب شده است و بلاگ ها به عنوان مهم ترین نوع رسانه اجتماعی رشد بی نظیری داشته اند. ایجاد بیش از پنجاه هزار بلاگ در روز دلیلی برای این ادعاست. علیرغم گسترش روزافزون فضای بلاگ، عملکرد موتورهای جستجو در پاسخ به پرس وجوهای فضای بلاگ مناسب و راضی کننده نیست. یکی از دلایل اصلی این مساله کارآیی پایین الگوریتم های رتبه دهی مربوطه می باشد. به همین دلیل الگوریتم های متفاوتی جهت رتبه دهی بلاگ ها ارایه شده است. الگوریتم های ارایه شده برای این منظور بر پایه الگوریتم های رتبه دهی صفحات وب مبتنی بر تحلیل پیوند هستند. در این پایان نامه روشی جدید به نام b2rank که بر پایه الگوریتمpagerank عمل می کند برای رتبه دهی بلاگ ها ارایه شده است. این الگوریتم از ویژگی های رفتاری موجود در فضای بلاگ برای این امر استفاده می کند. برای ارزیابی، روش b2rank و نیز pagerank بر مجموعه داده ای شامل بیش از 22000 بلاگ و 340000 پست فارسی پیاده سازی شده است. نتایج بدست آمده برای پرس وجوهای گوناگون به تعدادی از کاربران ارایه شد که از دید این مجموعه از کاربران برتری در 50 درصد پرس وجوها با الگوریتم b2rank، در 20 درصد پرس وجوها با الگوریتم pagerank و در بقیه پرس وجوها نیز کاربران پاسخ ها را هم سطح ارزیابی نموده اند.

بررسی مشارکت اجتماعی به مثابه سازوکاری برای رسیدن به رفاه اجتماعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  سید مصطفی فیض اردکانی   پرویز پیران

در نظریه های نوین توسعه با اتخاذ رویکردهای مشارکتی، برنقش مشارکت در پیشبرد اهداف توسعه که یکی از مهم ترین آنها رفاه اجتماعی می باشد، تاکید شده است. هدف کلی پژوهش حاضر بررسی مشارکت اجتماعی مردم و بررسی نقش آن در رفاه اجتماعی ساکنان منطقه مورد مطالعه می باشد.سوال اصلی در این مطالعه بر اساس رابطه بین مشارکت اجتماعی و رفاه اجتماعی قراردارد .فرضیه اصلی به نظر می رسد بین میزان مشارکت اجتماعی و میزان رفاه اجتماعی رابطه وجود دارد.دیدگاه ها و نظریات مختلف بر نقش و اهمیت توسعه و خصوصاً توسعه مشارکتی در گسترش رفاه عمومی و رهایی مردم از چنگال فقر تاکید دارند. دیدگاه توسعه ای بسیاری از جنبه های اقتصادی – اجتماعی را در نظر می گیرد که ارتباط تنگاتنگی با مسائل رفاهی دارا می باشد. ? هر چند نظریه مشخص که بتواند به طور مستقیم رابطه بین مشارکت اجتماعی و رفاه را تبیین کند؛ وجود ندارد. لیکن با توجه به نظریات موجود درباره ی رفاه اجتماعی و همچنین مشارکت اجتماعی و نظریات ارائه شده در ارتباط با حقوق شهروندی و مشارکت می بایست از نظریه هایی استفاده نمود که بتوان رابطه ی بین مشارکت اجتماعی و رفاه اجتماعی را استنتاج نمود.جامعه آماری این پژوهش را تمامی شهروندان 18 سال به بالای منطقه یک شهرداری کرج به تعداد تقریبی 65 هزار نفر (از مجموع تقریبی 130000 نفر جمعیت کل این منطقه) تشکیل می دهند (طبق برآورد تقریبی مرکز gis شهرداری کرج). میزان مشارکت اجتماعی (در مجموع) با میزان رفاه اجتماعی (در کل) رابطه دارد و با افزایش اولی، دومی نیز افزایش نسبی نشان می دهد (تأیید فرضیه اصلی پژوهش). میزان مشارکت غیرنهادی (از مولفه های مشارکت اجتماعی) با میزان رفاه اجتماعی (در کل) و مولفه های آن یعنی میزان امکانات رفاهی، میزان دسترسی به خدمات عمومی، تغییر امکانات محله در سالهای اخیر، میزان اوقات فراغت فرد رابطه دارد، به طوری که با افزایش آن، برخورداری از امکانات رفاهی، دسترسی به خدمات عمومی، امکان تغییر و بهبود امکانات محله، میزان اوقات فراغت نیز فزونی می یابد (تأیید فرضیه فرعی پژوهش).چنانکه از یافته های پژوهش حاضر برمی آید، به رغم فقدان بسترهای لازم برای شکل گیری مشارکت نهادی و به عبارت دیگر نهادینه نشدن مشارکت اجتماعی در ایران، حتی صرف نگرش مثبت بدین مفهوم و پدیده اجتماعی و نیز تمایل ذهنی بدان در قالبهای غیرنهادی و نهادی اثری غیرقابل انکار را بر ارتقای سطح رفاه اجتماعی نشان می دهد.

نقش ارتباطات میان‏فردی در مشارکت سیاسی مطالعه موردی انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی‏ در تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  مصطفی رهبر   هادی خانیکی

پژوهش حاضر حاصل مطالعه ای پیرامون ارتباطات میان فردی و بررسی نقش آن در فرهنگ سیاسی و مشارکت سیاسی و مقایسه تاثیرات ارتباطات میان فردی و رسانه ها در انتخابات است، بدین منظور در مقوله فرهنگ سیاسی با بهره گیری از نظرات رونالد اینگلهارت فرهنگ سیاسی به سه بخش دانش، نگرش و ارزش تقسیم شد، و مشارکت سیاسی نیز با استفاده از نظرات مایکل راش و محمد حسین پناهی عملیاتی گردید. در مقوله ارتباطات میان‏فردی فرضیه جریان دو مرحله ای ارتباطات پل لازارسفلد و نظریه اصلاحی جان رابینسون مبنا قرار گرفتند، بر اساس نظریه رابینسون جامعه حداقل به سه بخش رهبران، پیروان و افراد غیرفعال تقسیم می‏شود و جریان اطلاعات انتشار یافته از سوی رسانه همه ی بخش‏ها‏ی جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد. علاوه بر آن، اطلاعات و نفوذ از رهبران به پیروان جریان می یابد بنابراین نظریه ها فرهنگ سیاسی و مشارکت سیاسی تحت تاثیر رسانه ها و ارتباطات میان‏فردی هستند. در این مطالعه نمونه آماری 840 نفری تعیین شد و با روش پیمایش و تکنیک مصاحبه ساختارمند، داده ها هفته بعد از انتخابات مجلس نهم در تهران از مناطق 22گانه شهری جمع آوری گردید، طبق نتایج بدست آمده «ارتباطات میان فردی» در انتخابات 90 قوی تر و موثرتر از رسانه‏ها‏ی جمعی بوده است اما در انتخابات سال 88 رسانه ها قوی‏تر و موثر‏تر از ارتباطات میان‏فردی بوده اند، علاوه بر این، در این تحقیق بر اساس رفتار سیاسی در ارتباطات میان‏فردی شهروندان ‏به پنج دسته 1_منفرد، کسانی که هیچ ارتباطی با پیرامون خود ندارند، 2_منفعل، کسانی که ارتباط میان‏فردی ‏برای آنها چندان مهم تلقی نمی‏شود و ارتباطی ضعیفی با دیگران برقرار می‏کنند، 3_پیرو، کسانی که با گروه‏ها‏ی خود مشورت می‏کنند اما کمتر طرف مشورت گروه‏ها‏ قرار می‏گیرند 4_رهبر، افرادی که طرف مشورت گروه‏ها‏ی خود قرار می‏گیرند و دیگران به آنان رجوع می‏کنند ولی خود کمتر با گروه‏ها‏ مشورت می‏کنند و 6_گفتگویی، کسانی که ارتباط قوی و همسطحی با افراد پیرامون خود برقرار می سازند و هم مشورت گیرنده هستند و هم مشورت دهنده، تقسیم گردیدند، با توجه به این پنج دسته، فرضیه جریان دو مرحله ای لازارسفلد و نظرات تکمیلی رابینسون نقض شدند، همچنین در این تحقیق مشارکت سیاسی، مصرف رسانه ای، منابع کسب خبر، تعاملات گروهی و فرهنگ سیاسی شامل دانش، نگرش و ارزش سیاسی شهروندان بررسی شد.

میزان بهره مندی مردم از پخش مناسک دینی از تلویزیون و عوامل اجتماعی موثر بر آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پژوهشکده علوم اجتماعی 1392
  الهه فرزعلیان   هادی خانیکی

رابطه دین و رسانه ، قدمتی حداقل از زمان صنعت چاپ دارد و از آن زمان ، ایجاد ارتباطی صحیح و موثر بین دین و وسایل ارتباط جمعی و تنظیم ساز وکارو ارائه راهکارهایی که به بر قراری موثر این ارتباط کمک کند ، مورد توجه هر دو قرار گرفته است .با توجه به اینکه جامعه ایران یک جامعه دینی است و از حکومت اسلامی برخوردار است و یکی از اهداف عمده صداو سیما تبلیغ دینی است و از طرف دیگر در میان رسانه های ارتباطی ،تلویزیون به دلیل در دسترس بودن و ارزان بودن وعدم نیاز به مهارت قبلی برای استفاده ،از استقبال بیشتری برخوردار است بنابراین به نظر می رسد که رابطه بین دین و تلویزیون از دیدگاه مخاطبان یکی از موضوعات کلیدی است که باید مورد عنایت مسئولان قرار گیرد . تحقیق حاضر در پی پاسخ به این سوال اصلی است که مردم با چه انگیزه هایی به تماشای برنامه های دینی تلویزیونی می پردازند و چه عاملی باعث عدم مصرف این برنامه ها می شود ؟ همچنین آیا تماشای این نوع برنامه ها بردینداری افراد تاثیر گذار است یا خیر ؟ برای سنجش این سوالات از پرسشنامه استفاده شد و جامعه آماری مورد آزمون دانش آموزان تهرانی در مقطع دبیرستان بوده اند .یافته های تحقیق حاکی از این است که انگیزه اصلی افراد برای تماشای برنامه های دینی تلویزیونی ،توصیه دیگران مهم است و کمترین عامل انگیزه دهنده ثواب تماشای این نوع برنامه هاست .عامل اصلی عدم تمایل دانش آموزان برای تماشا ،کسل کننده و خشک بودن این برنامه هاست . در مجموع استقبال اندکی از این نوع برنامه ها در میان برنامه های دیگر تلویزیونی می شود ولی در بین برنامه های دینی تمایل بیشتری به فیلمها و سریالهای دینی است .بنابراین باید مسئولان در ساخت این نوع برنامه ها به خصلت سرگرم کنندگی تلویزیون عنایت ویژه ای داشته باشند و برنامه های دینی را در غالب برنامه های سرگرم کننده تهیه کنند .

فرهنگ نقد و گفتگوی صاحب نظران علوم انسانی ایران در مطبوعات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  عاطفه آقایی   علی انتظاری

وجود نقد و گفتگو برای جامعه ای که دنبال رشد و توسعه و پیشرفت و حل مشکلات و رفع نواقص است ضروری است. ترویج نگاه منتقدانه و در عین حال پذیرش و توجه به انتقادات و گفتگوی سازنده، نیازمند فرهنگ مناسب خود است. فرهنگ نقد وگفتگو در واقع همان ارزش ها و هنجارهایی هستند که نحوه و چارچوب نقد و گفتگو را مشخص کرده و آن را جهت دهی می کند. نقد و گفتگو در حوزه علوم انسانی و به خصوص علوم اجتماعی از اهمیت بالاتری برخودار است، چرا که در ایران به دلیل وارداتی بودن علوم اجتماعی نیازمند ساخت مفاهیم بومی هستیم.از طرفی تولید دانش یکی از پایه های اصلی برای توسعه پایدار است، و این جز در فضای نقد و گفتگوی سازنده امکان پذیر نمی باشد. هدف این پژوهش توصیف ویژگی های فرهنگ نقد وگفتگو در میان صاحب نظران علوم انسانی ایران است. در این تحقیق مفاهیم فرهنگ، نقد، فرهنگ نقد، تفکر انتقادی،گفتگو به تفصیل تعریف و تشریح شده است. همچنین نظریه های مکتب فرانکفورت (هورکهایمر، آدورنو، مارکوزه)، نظریات مربوط به گفتگو ( هابرماس،بوهم،باختین، هانا آرنت) و دیدگاه های مربوط به فرهنگ نقد در ایران (فاضلی، فرقانی، محسنیان راد، اسدی) و دیدگاه های روانشناسی اجتماعی (قالب های فکری و پیشداوری، نگرش های اقتدارطلبانه و آزادمنشانه) مطرح شده اند. در این تحقیق از روش اسنادی و تکنیک تحلیل محتوا استفاده شده است. واحد ثبت و شمارش مضمون است. همچنین با جمع بندی نظریه های مربوطه ، چهار دسته کلی برای فرهنگ نقد و سه دسته کلی برای فرهنگ گفتگو در نظر گرفتیم. فرهنگ نقد را با مقولات کیفیت نقد ( با ویژگی های نقد ادراکی- نقد احساسی)، نوع نقد ( با ویژگی های نقد مخرب- نقد سازنده)، محوریت نقد (با ویژگی های نقد منبع محور- نقد پیام محور)،مرجعیت نقد ( با ویژگی های نقد غربی مآب- نقد ایرانی مآب) بررسی می کنیم. برای فرهنگ گفتگو نیز مقولات کیفیت گفتگو( با ویژگی های گفتگوی مبتنی بر عقلانیت ارتباطی- گفتگوی غیر ارتباطی)، مقوله محتوای گفتگو ( با ویژگی های گفتگوی دموکراتیک- غیر دموکرایتک) و مقوله نوع ارتباط در گفتگو ( با ویژگی های ارتباط گفتگویانه- غیر گفتگویانه) را در نظر گرفتیم. جمعیت آماری این پژوهش کلیه نقدها و گفتگوهای انتقادی منتشر شده در نشریات تخصصی علوم انسانی از سال 1385 تا1391 می باشد. روش نمونه گیری، نمونه گیری هدفمند ( تعمدی) است و حجم این نمونه برابر 45 متن انتقادی یعنی حدود200 صفحه است.نتایج پژوهش حاکی از آن است که فرهنگی نقد و گفتگوی حاکم میان صاحب نظران علوم انسانی دارای ترکیبی از مقولات دوازده گانه مطرح شده است. بررسی های ما نشان می دهد فرهنگ نقد صاحب نظران علوم انسانی بیشتر مخرب در مقابل سازنده، عقلانی ادراکی در مقابل احساسی و منبع محور در مقابل پیام محور بوده است. نتیجه این پژوهش نشان داد، از آنجا که اختلاف کمی بین ویژگی های مثبت و منفی نقد و گفتگو وجود دارد، فضای نقد و گفتگوی اندیشمندان علوم انسانی ظرفیت این را دارد که با تکیه بر ویژگی های مثبتی که در این فضا حضور دارد، شکوفاتر شود .

ارزیابی رعایت اصول اخلاق حرفه ای در خبرهای خبرگزاری های رسمی ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1392
  محبوبه آطاهریان   هادی خانیکی

هدف اصلی این پژوهش ارزیابی رعایت اصول اخلاق حرفه¬ای در خبرهای خبرگزاریهای رسمی ایران میباشد. روش پژوهش تحلیل محتواست و جامعه آماری آن کلیه خبرگزاریهای رسمی کشور که در 6 ماهه اول سال 92 در حال فعالیت هستند که از میان آنها 10خبرگزاری آریا، ایرنا، ایلنا، ایسنا، ایکنا، برنا، خبر آنلاین، فارس، مهر و موج انتخاب شدند و به عنوان گروه نمونه تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. در این تحقیق 6 اصل: انصاف و بیطرفی، احترام به حریم خصوصی، استقلال، دقّت و عینیت، عدم سرقت ادبی، عمل به مسئولیت اجتماعی برای رعایت اصول اخلاق حرفه¬ای بررسی شد. ابزار اندازهگیری این تحقیق پرسشنامه معکوس بوده است که پس از تکمیل آنها جداول توصیفی از طریق نرم افزار spss به دست آمد. پس از تحلیل داده ها و با توجه به نتایج بدست آمده میتوان گفت: شاخص عدم سرقت ادبی با میانگین 65/3 بالاترین میانگین را به خود اختصاص داده و شاخص استقلال با میانگین 47/1 کمترین میانگین را به خود اختصاص داده است. بنابراین مولفه عدم سرقت ادبی بیشترین موفقیت را در رعایت اصول اخلاق حرفهای و مولفه استقلال کمترین موفقیت را در رعایت اصول اخلاق حرفهای داشتهاند. 60 درصد از خبرگزاریها در انتشار اخبار، اصل دقت و عینیت را رعایت نکرده ‎اند. 80 درصد از خبرگزاری ها در انتشار اخبار اصل مسئولیت اجتماعی را رعایت نکرده اند. همچنین 80 درصد از خبرگزاریها در انتشار اخبار، اصل بیطرفی و انصاف را رعایت نکرده اند. 100 درصد ازخبرگزاریها در انتشار اخبار، اصل استقلال را نیز رعایت نکرده اند. 90 درصد از خبرگزاریها اصل عدم سرقت ادبی را رعایت کردهاند. نتایج نشان می ¬دهد80 درصد از خبرگزاریها در انتشار اخبار، اصل احترام به حریم خصوصی را رعایت کرده‎اند. همچنین با توجه به نتایج یافته ها ملاحظه شد که 50 درصد از خبرگزاری¬ها در اخبار خود اصول اخلاق حرفه¬ای را رعایت نکرده¬اند

روشنفکران ایرانی و امر سیاسی در دو دهه نخست بعد از انقلاب اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و فرهنگ - دانشکده علوم انسانی 1393
  عطا محامد تبریز   محمد رضایی

در این رساله ما از میان روشنفکران ایرانی بر سیدجواد طباطبایی متمرکز شده ایم. سیدجواد طباطبایی یکی از متفکران مطرح امروز ایران است. وی در نوشته هایش علاوه بر اینکه تاریخ اندیشه سیاسی را دنبال می کند خود نیز به ترسیم یک نظریه سیاسی در حوزه ایران دست می یازد. در این رساله آشکار خواهیم کرد که نگاشته هایش پیرامون امر سیاسی به دور از انسجام و دچار گسست اند از این رو در معرض خوانش های گوناگون می تواند قرار گیرند. ما در این رساله با بازخوانی ساختارهای برساخته طباطبایی یعنی: سنت، مدرنیته و ایرانشهری به واسازی آنها در آثارش پرداخته ایم و اینگونه سه قرائت را از اندیشه وی در حوزه امر سیاسی محتمل دانسته ایم: قرائتی که در آن وی به عنوان یک سلطنت طلب دانسته می شود، قرائتی که وی در آن به دنبال ایجاد نظام شاه شاهان در ایران است و در نهایت قرائتی که وی را به نظریه ولایت فقیه پیوند می زند.

نقش شبکه تلویزیونی bbc فارسی در هویت سازی فرهنگی ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  رقیه چاوشی   محمدرضا رسولی

امروزه تأثیر رسانه ها در برساخت هویت فردی و جمعی، در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی امری ثابت و تأیید شده است. هرچند در میزان اثرگذاری این رسانه ها اختلاف هایی هست، در قدرت تأثیر رسانه ها اجماع وجود دارد. رسانه ها ابزاری در خدمت پدیده جهانی شدن درآمده اند تا با مرززدایی سرزمین ها به بازنمایی هویت د لخواه برای مخاطبانشان بپردازند. بنابراین میزان مراجعه به رسانه های رقیب عرصه های فرهنگی، ما را بر آن می دارد که نقش رسانه ها و در این تحقیق به طور خاص شبکه بی بی سی فارسی را در هویت سازی فرهنگی جامعه ایران به دقت مطالعه کنیم. بدین منظور هفت قسمت از برنامه «نوبت شما» با عنوان بزرگان ایران زمین، پخش شده در نوروز 1391 که رویکرد فرهنگی و هویتی داشته اند، تحلیل گفتمانی شده است. روش به کار رفته، تحلیل گفتمانی نورمن فرکلاف است. در نتیجه پس از تحلیل گفتمانی برنامه ها دریافتیم هویتی فرهنگی که تلویزیون بی بی سی فارسی برای ایرانیان بازنمایی می کند، هویتی بر پایه مولفه های ایرانی و مدرن است. در واقع این شبکه با تکیه بر اصول و ارزش های سکولار، این دو مولفه را برجسته می کند و مولفه اسلامی هویت ایرانیان را به حاشیه می راند. این هویت جدید، برساختی از ترکیب امرخاص و محلی با امر عام و جهانی است. کلید واژگان: رسانه، بی بی سی فارسی، هویت ایرانی، هویت فرهنگی، مخاطب ایرانی.

تحول گفتمان مجمع روحانیون مبارز و عوامل مربوطه طی دو دهه 1388-1367
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1390
  سعیده امینی   محمد حسین پناهی

هدف اصلی رساله حاضر بررسی تحول گفتمان مجمع روحانیون مبارز به عنوان یکی از گفتمانهای سیاسی موثر پس از انقلاب اسلامی است. برای تحقق این هدف ویژگیهای گفتمان مجمع روحانیون مبارز مطالعه و نوع و میزان تحول این گفتمان در دولتهای جنگ، سازندگی و اصلاحات و دولت فعلی مشخص شده است. برای این بررسی از نظریه گفتمان لاکلاو و موفه و از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف استفاده شده است. داده‏های این تحقیق از تحلیل بیانیه‏های مجمع روحانیون مبارز طی سالهای 67 تا 88 و از مصاحبه عمیق با برخی از کنشگران این گفتمان و تحلیل اسنادی به دست آمده است. یافته‏های تحقیق حاکی از آن است که گفتمان مجمع روحانیون مبارز در فاصله سال‏های 67 تا 88 مشمول تحولاتی بوده است. در مفصل بندی این گفتمان در مرحله پیش از رحلت امام و در دولت موسوی اسلام (قرائت ایدئولوژیک و انقلابی اسلام) دال برتر، عدالت، اقتصاد دولتی، اقتدار کاریزماتیک، صدور یکجانبه انقلاب، قوت ایدئولوژی انقلابی و ارزش‏های انقلابی، حضور ارزشهای خاص گرایانه و تاکید بر روحانیت به عنوان مهمترین قشر اثرگذار، دال‏های شناور این گفتمان بودند. پس از رحلت امام و در دولت هاشمی، مردم (قرائت دموکراتیک و مردم‏گرایانه اسلام) دال برتر و عدالت، اقتصاد خصوصی، اقتدار عقلانی و دموکراسی نخبه‏گرایانه، صدور انقلاب و رابطه یکجانبه با جهان، ارزشهای واقع‏گرایانه و عملگرایانه، حضور ارزشهای خاص گرایانه و تاکید بر روحانیت به عنوان مهمترین قشر اثرگذار، دال‏های شناور این گفتمان بودند. در دولت‏های خاتمی و احمدی نژاد همچنان مردم (قرائت دموکراتیک و مردم گرایانه از اسلام) دال برتر و آزادی، اقتصاد خصوصی، اقتدار عقلانی و افول دموکراسی نخبه‏گرایانه، رابطه تعاملی با جهان، ارزشهای واقع گرایانه و عملگرایانه، حضور ارزشهای عام گرایانه و تاکید بر سایر اقشار جامعه در کنار روحانیت، دال‏های شناور گفتمان مجمع روحانیون مبارز را تشکیل ‏داده‏اند. همچنین برای تبیین تحول دال‏های برتر و شناور این گفتمان عوامل سخت افزاری نظیر افزایش جمعیت، افزایش سواد، گسترش شهرنشینی و تحولات اقتصادی، همچنین عوامل نرم افزاری نظیر تحولات سیاسی، تحولات روشنفکری دینی، تحولات رسانه‏ای و تداوم موج دموکراتیزاسیون درجهان مورد توجه و نحوه تاثیر آنها مورد مطالعه قرار گرفته است.

بررسی نحوه انعکاس اخبار زندانهای ایران و جهان در روزنامه حمایت(ارگان رسمی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور)در سال 1389
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1393
  احمد افروز   سید احمد حسینی

وسایل ارتباط جمعی پخش خبر و اطلاع را برعهده دارند، رسالت آنان انتقال سریع بی طرفانه و آگاهی بخشی اخبار و وقایع دنیای ماست. به تعبیر دیگر در گذشته فقط محیط بومی افراد بر زندگی آن ها تأثیرگذار بود درصورتی که در شرایط کنونی علاوه بر عوامل محیط بومی، محیط ملی و فراملی نیز تأثیرات زیادی بر زندگی شهروندان دارند لذا در چنین وضعیتی وظیفه رسانه های همگانی است که تمامی اطلاعات و اخبار تأثیرگذار بر زندگی شهروندان را به اطلاع آنان برسانند. هدف اصلی این تحقیق، بررسی نحوه انعکاس اخبار زندان های ایران و جهان در روزنامه حمایت (ارگان رسمی زندان ها) در سال 1389 بوده است. "نظریه برجسته سازی چارچوب مفهومی این بررسی را در برمی گیرد." "به این معنا که رسانه ها با برجسته ساختن بعضی از موضوعات و رویدادها بر آگاهی و اطلاعات مردم تاثیر می گذارند." "منظور از برجسته سازی رسانه های این است که رسانه ها بویژه در اخبار و گزارش های خبری و … این قدرت را دارند که توجه عموم را به مجموعه ای از مسائل و موضوعات معین و محدود معطوف سازند و از مسائل و موضوعات دیگر چشم پوشی کنند جامعه آماری این پژوهش شامل تمام اخبار و مطالب مربوط به زندان ها که شامل صفحه قضایی (یا شهرستانها) و سلسله گزارش هایی از زندان (گفتگو با مددجویان) در روزنامه حمایت در سال 1389 و تعداد جمعیت نمونه 54 نسخه روزنامه ، می باشد. ? مجموع تیترهای خبری (قسمت مربوط به شهرستان) در روزنامه حمایت 530 تیتر می باشد که می توان گفت به طور میانگین، هر روزنامه حدود 10 تیتر (9.8) داشته است. ? نوع مطلب موجود در هر کدام از تیترها، بیشتر (حدود 93 درصد) گزارش بوده است. ? موضوع های کلی مطلب آورده شده در هر کدام از تیترهای خبری: مسایل و موضوعات قضایی (31.5 %)، اجتماعی (27.4 %)، فرهنگی (23.8 %) و مسایل اقتصادی (15.1 %). ? محل رویداد اخبار و مطالب، بیشتر در استان ها با 56.8 درصد، شهرستان ها 33.6 درصد و 8.9 درصد در سطح کشور می باشد. ? جهت گیری روزنامه حمایت به موضوع اصلی مطالب: 55.3 درصد مثبت، 39.6 درصد خنثی و 5.1 درصد منفی بوده است. ? تعداد افراد حقوقی مورد خطاب در مطالب 86.6 درصد و افراد حقیقی 11.1 درصد می باشند. ? نوع جهت گیری روزنامه ها نسبت به افراد حقیقی و حقوقی مورد خطاب در بیشتر موارد (81.7 %) خنثی، 16.2 درصد مثبت و تنها 2.1 درصد منفی می باشد. ? مهمترین شخصیت مطرح در خبر: مسئولین قوه قضاییه با 60.6 درصد و هیات دولت 20.2 درصد بیشترین تعداد، استانداری 7.2 درصد، نمایندگان مجلس 5.1 درصد و روحانیت 3.1 درصد آراء را به خود اختصاص داده اند. ? بزرگترین و اصلی ترین عکس در (قسمت مربوط به شهرستان) با 79.6 درصد بیشتر مربوط به مسئولان عالی کشور، 13 درصد عکس های اجتماعی، 5.6 درصد فرهنگی و 1.9 درصد عکس های سیاسی داخلی و خارجی می باشند. ? سطح زیر چاپ آگهی (شهرستان) در هر شماره از روزنامه، نیم صفحه بوده است.

سیاست و مصرف رسانه های اجتماعی مجازی در ایران: چالش ها، فرصت ها و تبیین یک مدل پیشنهادی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1393
  حسین بصیریان جهرمی   هادی خانیکی

این پژوهش با هدف بررسی شیوه های سیاست گذاری و مصرف رسانه های اجتماعی مجازی، به بررسی چالش های موجود در حوزه تصمیم گیری برای مصرف این رسانه ها در ایران می پردازد. مسأله مورد بررسی، تعارض میان پارادایم های ذهنی سیاست گذاران و نوع مصرف کاربران این رسانه هاست که به ارائه یک مدل پیشنهادی برای بهبود وضعیت موجود، منتهی می شود؛ در بخش ادبیات نظری، ضمنِ مروری بر تاریخچه، ماهیت و زمینه های شکل گیری انواع رسانه ها / شبکه های اجتماعی مجازی و ویژگی کاربران آنها، سه مدل متمایز از سیاست های رسانه ای مهم دولت ها از دیدگاه مانوئل کاستلز تشریح شده است. پس از آن، سیاست های مبتنی بر شبکه اینترنت با تمرکز بر رسانه های اجتماعی، در نهادهای مختلف سیاست گذاری در ایران دنبال می گردد. چارچوب مفهومی این پژوهش، برگرفته از چهار سویه مسأله محور، یعنی «جامعه»، «فنآوری»، «کاربران» و «سیاست گذاران» بر اساس مضامین استخراج شده از نظریه های پیشین و تجربه های عملی پژوهشگر است که از این رو، ضمن استخراج مباحث کلیدی، سنت مطالعات کیفی را دنبال کرده است. مطالع? پیشینه های پژوهشی فراوان و انتخاب و «مرور سیستماتیک» 19 پژوهش مرتبط با مصرف کاربران رسانه های اجتماعی مجازی در ایران در بخش نخست، و انجام 20 «مصاحب? نیمه ساخت یافته» با مهمترین سیاست گذاران فضای مجازی و رسانه های اجتماعی کشور در بخش دوم، از حیث روش شناسی، داده های اصلی این پژوهش را تشکیل داده اند؛ امتزاج یافته های حاصل از مرور سیستماتیک پژوهش های منتخب، با پیاده سازی و تحلیل مصاحبه ها در نرم افزار تحلیل داده های کیفی مکس کیودا، ضمن کدگذاری اولیه، محوری و گزینشی، معطوف به ارائه یک مدل پیشنهادی برای سیاست گذاری در این حوزه شده است؛ یافته های این پژوهش نشان می دهند که نوع نگاه سیاست گذاران به رسانه های اجتماعی در کشور، با نحوه استفاد? کاربران از آن، لزوماً در تعارض قرار ندارد، اما ناکارآمدی ساختارهای موجود، جدی نگرفتن ابزارهای قانونی، مدیریتی یا کنترلی و نیز پراکندگی شیوه های تصمیم گیری، چالش های فراوانی را برای سیاست گذاری رسانه های اجتماعی به دنبال داشته، که همگرایی و هم افزایی میان نهادهای تصمیم ساز را بسیار دشوار کرده است؛

بررسی چگونگی خوانش دانش آموزان دختر از کدهای اخلاقی پوشش در مدارس تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پژوهشکده علوم اجتماعی 1390
  فرشته مزین   نعمت اله فاضلی

خوانش دانش آموزان دختر از کدهای اخلاقی مربوط به پوشش در مدارس یا به بیان ساده تر، کدهای پوشش مدرسه ای، موضوع اصلی این تجقیق است. منظور از کدهای پوشش مدرسه ای آن دسته از قواعد و اخلاقیاتی است که دانش آموزان موظف به اجرای آن هستند. دو الگوی نظری استوارت هال و پی یر بوردیو مبنای نظری این تحقیق اند. مدل هال به ما کمک می کند تا اول، کدها و ارزش های جاری مدرسه ای درباره پوشش را بررسی کنیم. دوم، با تکیه بر این مدل، مقبولیت این کدها در نزد دانش آموزان را از رهگذر مطالعه خوانش آنها از این کدها مورد بررسی و سنجش قرار دهیم. اما،مدل هال قادر نیست درکی از چرایی خوانش های متنوع ارائه کند. خوانش امری اجتماعی است که متغیرهای اجتماعی آن را تعیین می کند. نظریه بوردیو ابزار نظری مناسبی برای توضیح این خوانش هاست. تکیه بر مفهوم سرمایه فرهنگی بوردیو و نقش آن در تعیین «دسترسی گفتمانی» راهگشاست. فرض اولیه ما این بود که بسته به میزان انواع سرمایه های دانش آموزان خوانش آنها از کدها هم متفاوت است. با تکیه بر مصاحبه های فردی عمیق، در شش مدرسه دخترانه از سه منطقه 1، 6 و 12 تهران در مقطع دبیرستان، داده های لازم گردآوری شدند. داده ها، با تکیه روش تحلیل تماتیک تجزیه و بررسی شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، خوانش مجادله ای (مذاکره ای) در میان دانش آموزان مسلط است. دو سویه از چنین خوانشی وجود دارد: دسته ای از دانش آموزان کلیت قوانین پوشش و آرایش موجود در مدارس را نمی پسندند، باوجود این، برای سرکردن اوضاع و اتمام دوره با آن کنار می آیند. هر چند این دسته از دانش آموزان مشارکتی جدی در امور مدرسه ندارند. دسته دوم خوانش مجادله ای از آن دانش آموزانی است که کلیت قوانین در مدرسه را می پذیرند اما در شیوه اجرا مخالف اند. آن ها فضای مدرسه را به دلیل اصرار بر اجرای سخت گیرانه و بدون انعطاف قوانین، ملال آور ارزیابی می کنند.

"تئاتر برای توسعه" به مثابه ابزار ارتباطی: امکان سنجی در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1391
  لیدا کاوسی کلاشمی   هادی خانیکی

بنا به تعریف دکتر مجید تهرانیان، توسعه "به معنای بالا رفتن ظرفیت های معنوی و مادی جامعه و رسیدن به سطوح تازه ای از نوآوری، پیچیدگی و نظم" است. امروزه هیچ پرو‍ژه توسعه ای بدون کاربرد رسانه اجرا نمی شود و در این زمینه علاوه بر استفاده از رسانه های جمعی، کاربرد رسانه های ارتباطی مشارکتی همچون تئاتر نیز متداول شده است. رساله حاضر ضمن بررسی روند تحول نظریات ارتباطات توسعه، به معرفی شیوه های ارتباطی مشارکتی مبتنی بر نمایش می پردازد. در این زمینه، پس از مطالع? نظریات مختلف ارتباطات توسعه، با استناد به نظریات پائولو فریره در عرص? "آموزش ستمدیدگان" و نظریات آگوستو بوال در زمین? "تئاتر برای ستمدیدگان" که به شکل گیری "تئاتر برای توسعه" در شکل امروزی انجامید، جریان غالب معاصر معرفی شد. پس از مطالع? ادبیات تحقیق، بخش عملی کار بر اساس روش دلفی انجام و در این فرایند، با طرح 19 پرسش مبتنی بر سوالات اصلی تحقیق، نظرات 19 پاسخگوی متخصص یا آشنا با موضوع، با استفاده از دو مرحله مصاحب? عمقی، استخراج شد. در نهایت، هدف این بود که از طریق شناخت امکانات رسانه ای "تئاتر برای توسعه" و چگونگی اثرگذاری آن، به سازوکاری برای استفاد? مناسب تر از آن در ایران دست یافته شود و با شناخت این رشته و شناخت گروه هدف و میزان دانش موجود در آن در جهت اهداف توسعه، امکانات آن به منزل? ابزاری توسعه ای در جامعه ایران معرفی شود و به عبارت دیگر، امکان تحقق "تئاتر برای توسعه" در ایران مورد بررسی قرار گیرد.

بازتاب اخبار جنبش های اجتماعی جهان در سال 1390 در مطبوعات ایران (شرق، همشهری، ایران، کیهان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1391
  محمد محمدی   علی اصغر کیا

در این مقاله، نحوه انتشار اخبار مربوط به جنبش های اجتماعی در سال 1390 در مطبوعات ایران در چارچوب نظریه های دروازه بانی و برجسته سازی با استفاده از تحلیل محتوای کمی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق تحلیل محتوای کمی و جامعه مورد تحقیق شماره های منتشرشده چهار روزنامه گثیرالانتشار شرق، همشهری، ایران و کیهان در سال 1390 می باشد که از طریق نمونه گیری تصادفی در 96 شماره و 707 مورد خبری کدگذاری گردید. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که میان روزنامه های شرق، همشهری، ایران و کیهان از نظر مطالبشان از نظر وجودیا عدم وجود تیتر در صفحه اول، جهت گیری تیتر، نوع یا سبک مطلب، وجود عکس، موضوع مطلب، ارزش های خبری، منطقه روی داد، کشورهای پوشش داده شده در منطقه خاورمیانه، منبع خبری، بار معنایی مطلب، بررسی ریشه اعتراض ها و این که ریشه اعتراض ها و خواسته مردم چیست و در نهایت ارائه راه حل با هم تفاوت معناداری دارند. در واقع این روزنامه ها در متغیرهای فوق از معیارهای ناهم سان برای اخبار جنبش های اجتماعی پیروی کرده اند. مقایسه 707 مطلب انتشاریافته در نمونه های مورد بررسی نشان داد علی رغم آن که روی کرد کلی این روزنامه ها حمایت از جنبش ها و انتقاد از حکومت هاست، هرکدام برحسب خاستگاه فکری و سیاسی و نیز میزان وابستگی به حکومت دلایل متفاوتی را به عنوان ریشه اعتراض ها ذکر کرده اند. براین اساس، سطح و نوع رابطه دولت جمهوری اسلامی با کشورهایی که در آن اعتراض های مردمی صورت پذیرفته در چگونگی بازتاب اخبار آن در روزنامه های وابسته به حاکمیت تاثیرگذار بوده است. با توجه به هدف اصلی رسانه های ارتباطی و روزنامه ها و با درنظر گرفتن نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد لزوم تغییر سیاست های خبری در روزنامه های دولتی امری ضروری است. روی کرد یک جانبه و معیار قرار دادن میزان روابط حکومت ها با جمهوری اسلامی برای نحوه بازتاب خبر نه تنها با اصول اولیه خبرنگاری و رسالت روزنامه نگاری درتضاد است بلکه در دنیای اطلاعاتی شده امروز که مخاطبان در معرض رسانه های مختلف خبری قرار دارند، موجب بی اعتمادی و کاهش مخاطبان روزنامه ها می شود. این، به معنای عدم انتشار یا عدم حمایت از دیدگاه های رسمی درباره حوادث منطقه ای و جهانی نیست. قالب های مقاله، یادداشت و تحلیل می تواند به عنوان ابزاری درجهت این امر باشد با این وجود فراوانی قابل توجه خبر نسبت به سایر موارد موجب گردیده تا تلاش شود در قالب خبر نوع خاصی از دیدگاه های حاکم نسبت به حوادث جاری به مخاطب القا شود. علاوه بر این، روزنامه ها می توانند محلی برای تضارب آرا و نشر دیدگاه های مختلف باشد، امری که در روزنامه های داخلی و به ویژه در رسانه های دولتی به دست فراموشی سپرده شده است. تقریبا، هیچ نظری مخالف با دیدگاه ایدئولوژیکی حاکم بر روزنامه های دولتی امکان بروز و نشر نداشته است یا درصورتی که چنین موردی مشاهده شود (مانند آن چه در ستون "دیگه چه خبر؟" روزنامه ایران و یا "خبر ویژه" روزنامه کیهان منتشر می شود)، نه انتشار کامل و بدون جهت گیری این گونه اخبار بلکه بازنشر گزینشی و استفاده از بیانی امنیتی-تخریبی برای تخطئه آن است. امری که موجب شده این روزنامه ها کارکردی شبیه بولتن های خبری یابند. به نظر می رسد در رسانه های دولتی عوامل درون سازمانی نقش موثرتری در فرآیند دروازه بانی خبر دارند.

بررسی البزامات رسانه ای تحقق جامعه دانایی محور؛ دیدگاه کارشناسان و متخصصان علوم ارتباطات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  پریسا فرهادی   سید رضا نقیب السادات

مفهوم «جامعه دانایی محور» از جمله الگوهای شناختی جدیدی است که محور و مدار حرکت عرصه های گوناگون وجودی را بر مبنای نو تعریف می کند : دانش و ارتباط. این تغییر مهم، که در سطح شناختی و ذهنی پدید آمده است و فارغ از پیشینه ها و پیامدهای روزمره ، ملموس و عینی نیست، بیشترین تعامل را با مراکز پژوهشی و دانشگاهی دارد. گذار از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و جامعه دانایی با تغییر در بسیاری از ارزشهای اجتماعی همراه بوده است در سال های آغازین رواج و رشد اینترنت، مسائل فنی و زیر ساخت های تکنولوژیک اینترنت در کانون توجه قرار داشتند. به تدریج مسائلی مطرح شد که پیش از آنکه فنی باشد، فرهنگی و اجتماعی بودند. از جمله اهداف این پژوهش بررسی این مسئله می باشد که با توجه به سیر تحولات در دنیا و گذر از جوامع صنعتی، اطلاعاتی و شبکه ای ورود به عصر جامعه دانایی، موقعیت ایران از لحاظ رسیدن و حضور و عبور از این دوران چگونه است. آنچه به نظر می رسد این است که ما در هیچکدام از این دوران به طور کامل متوقف نشده ایم ولی هیچکدام را نیز این طور که باید نگذرانده ایم. از وجوه مثبت همه این دوره ها برخورداریم ولی این موضوع باعث ناهماهنگی و گسستگی بخش های مختلف جامعه شده است. از آنجا که تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی و رسانه های نوین به عنوان زیر ساخت های اساسی ورود به عصر جامعه دانایی می باشد. شناخت ابعاد فعالیت رسانه ای برای تحقق و رسیدن به جامعه دانایی محور از جمله ضرورت های پژوهشی عصر حاضر می باشد. با توجه به مباحث مطرح شده سوال اصلی این است که فعالیت رسانه ای در عصر دانایی دارای چه ابعادی است و با توجه به بافت اجتماعی جامعه دانایی محور هر یک از این ابعاد به چه میزان اهمیت دارند. عدم توجه به این عرصه و ورود به جامعه دانایی محور، شناخت ناکافی و هماهنگ نبودن با پیشرفت و تغییرات در سطح بین المللی، فراهم نبودن زیر ساخت ها و تمهیدات لازم برای ورود به این عرصه، می تواند آسیب های جدی و عقب ماندگی در رقابت و پیشرفت در تمام عرصه ها و گسترش شکاف دیجیتال را برای ما به همراه دارد. با اجرای این پژوهش ضمن شناخت الزامات و ابعاد جامعه دانایی محور، دیدگاه های حاصل زمینه ساز تحقق عینی و دستیابی به عناصری خواهد بود که ما را در دستیابی به جامعه دانایی محور با استفاده از الزامات رسانه ای و قابلیت های ارتباطی در دسترس، یاری خواهد داد.

الگوهای روزنامه نگاری کنشگر در فضای رسانه های جدید
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1390
  مرضیه کوهستانی   هادی خانیکی

این تحقیق از ابتدای امر با هدف افزایش ادبیات دانشگاهی در زمینه رسانه های جایگزین و کنشگر کلید خورد. در کنار این هدف بررسی رسانه ای شدن میراث فرهنگی در ایران که تا کنون مورد مطالعه علمی قرار نگرفته بود؛ هدف دیگری بود که محقق در این تحقیق به دنبال آن بود. در این تحقیق از تئوری های جامعه شبکه ای مانوئل کاستلز و ارتباطات مشارکتی جان سرواس برای تحلیل داده ها استفاده شده است و در نتیجه گیری الگوهای بدست آمده در رسانه ای شدن میراث فرهنگی با الگوهای بدست آمده رسانه های کنشگر مورد بررسی قرار گرفته است، تا میزان کنشگری رسانه های میراث فرهنگی در ایران سنجیده شود. اما برای دستیابی به این هدف گروهی از کارشناسان، روزنامه نگاران، فعالان میراث فرهنگی به شیوه های مرسوم در روش های کیفی انتخاب شده و با تکنیک مصاحبه عمقی نیمه استاندارد، الگوهای حاکم بر روند رسانه ای شدن میراث فرهنگی در ایران از منظر آنان مورد بررسی قرار گرفت. از آنجایی که روش این تحقیق نظریه زمینه ای بوده است بنا براین انتخاب نمونه آماری (مصاحبه شونده ها) شیوه کد گذاری و تحلیل داده ها هم بر پایه استانداردهای این روش تحقیق انجام شد. در این تحقیق مدیران و سیاست گزاران خبرگزاری میراث فرهنگی، روزنامه نگاران روزنامه های شرق، ایران، اعتماد، خبرگزاری مهر، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و فعالان حوزه میراث فرهنگی در استان های تهران(تهران)، خوزستان( بندر عباس)، یزد (یزد)، خراسان رضوی(مشهد) و قم (کاشان)مورد مصاحبه قرار گرفتند. رسانه ای شدن میراث فرهنگی مستلزم تلاش دو گروه یعنی شبکه کنشگران میراث فرهنگی و شبکه روزنامه نگاران این حوزه بوده است. اگر چه در این دو حوزه تلاش های زیادی شده است اما از آنجا که هر دو حوزه یعنی هم شبکه کنشگران میراث و هم شبکه روزنامه نگاران میراث فرهنگی شبکه جوانی بوده است و تجربه کافی در حوزه جامعه مدنی نداشته، این رسانه ها در دسترسی به مخاطب با مشکلاتی مواجه شدند. در واقع روابط درونی هر دو شبکه به اضافه روابط بین دو شبکه بیشتر مبتنی بر ارتباطات سنتی بوده است و عملاً کنشگران میراث فرهنگی در جذب نظر مخاطب انبوه ناموفق بوده اند و بیشتر در تلاش بودند که با رسانه ای کردن موضوعات مورد اهمیت میراث فرهنگی در شهر یا روستایشان، صدایشان را به گوش مخاطب انبوه برسانند. این در حالیست که روزنامه نگاران هم با سه مانع اساسی یعنی، در اولویت خبری نبودن میراث فرهنگی در رسانه های جریان اصلی، ملاحظات قدرت و حکومتی و در نهایت حرفه ای نبودن روزنامه نگاران که در شکل مربوطه به عنوان جعبه موانع قلمداد می شوند، موفقیت زیادی در راستای دستیابی به مخاطب انبوه پیدا نکنند. اگر چه در دوره شکوفایی اطلاع رسانی در حوزه میراث فرهنگی، چند جریان خبری در این حوزه ایجاد شد که قدرت رسانه را در حوزه میراث فرهنگی به رخ مدیران و مردم و خود خبرنگاران و فعالان حوزه میراث فرهنگی کشاند.

مطبوعات و برنامه چهارم توسعه؛ بررسی عملکرد روزنامه های ایران، همشهری و اعتماد در راستای اهداف فرهنگی، اجتماعی برنامه چهارم توسعه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  منا رجبی   سید محمد مهدیزاده

پژوهشهای متعد ارتباطی از همبستگی بین ارتباطات و توسعه حکایت می کنند.بدین معنی که با افزایش فعالیت نهادها و سازمانهای ارتباطی برای پشتیبانی از توسعه، روند توسعه نیز فزونی می یابد، یا به عکس.در همین حال گرچه رشد و افزایش رسانه ها لازم است، اما شرط کافی برای پشتیبانی از توسعه نیست، چه بسا در برخی موارد مخرب نیز باشد.از این رو توجه به پیام هایی که توسعه را پشتیبانی می کنند اهمیت می یابد.در همین چارچوب، طی دهه های گذشته شیوه جدیدی در جهان روزنامه نگاری با نام روزنامه نگاری توسعه پدید آمد.این شیوه اصولی را برای تولید مطالب توسعه به روزنامه نگاران پیشنهاد می کند.از سوی دیگر برنامه های توسعه دارای جایگاه مهمی در تمام کشورها می باشند و از آنجا که رسانه ها عامل قدرتمندی می باشند می توانند در تسریع و به جلو انداختن برنامه های توسعه نقش مثبتی ایفا کنند. پژوهش حاضر در پی آن است که روشن نماید سهم روزنامه های کشور در پرداختن به اخبار توسعه چیست و به چه میزان روزنامه ها همسو با سیاست های توسعه ای برنامه های توسعه، که در اینجا تاکید بر برنامه چهارم توسعه است عمل می کنند. بر این اساس هدف اساسی این پژوهش بررسی و شناخت عملکرد مطبوعات در روند توسعه(با تاکید بر توسعه اجتماعی و فرهنگی)بعد از تدوین برنامه چهارم توسعه است تا از این رهگذر مشخص شود رسانه ها به چه میزان از اخبار توسعه استفاده می کنند و در راستای برنامه های توسعه عمل می کنند.روش تحقیق در این پژوهش روش تحلیل محتوا بود که براین اساس روزنامه های ایران همشهری و اعتماد بر اساس معیارهای اخبار توسعه و مضامین توسعه اجتماعی و فرهنگی در برنامه چهارم توسعه مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش سعی می شود با تحلیل محتوای این روزنامه ها نشان داده شود روزنامه های مورد بررسی به چه میزان از محتوای مطالب توسعه اجتماعی و فرهنگی و سایر ابعاد توسعه استفاده کرده اند؟به بیان دیگر روزنامه های مورد بررسی چقدر از روزنامه نگاری توسعه استفاده کرده اند؟ و به چه میزان سیاست ها و خط مشی های برنامه توسعه چهارم با تاکید بر توسعه اجتماعی و فرهنگی توسط مطبوعات اجرا می شود؟

مولفه های شکل گیری ستاره در سینمای ایران مطالعه موردی نیکی کریمی و هدیه تهرانی در دهه70
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  الهام گوهریان   هادی خانیکی

پژوهش حاضر به مطالعه ارتباطی" ستاره" در سینمای ایران بعد از انقلاب اسلامی‏ پرداخته است. به این منظور نظریه «ریچارد دایر» مبنی بر "کارکرد ایدئولوژیک ستاره" مبنا قرار گرفته است. دایر جاذبه ستاره را محصول معانی خاصی می داند که ستاره در خود دارد. در نظر دایر ستارگان به مثابه نشانه‏های تصویری‏ به شمار می آیند که با خود معانی ایدئولوژیک حمل می‏کنند. در این مطالعه "نیکی کریمی" و "هدیه تهرانی" ستاره‏های زن دهه 70 انتخاب شدند و با استفاده از تحلیل محتوای کیفی و تکنیک نشانه شناسی14 فیلم اول کریمی و 13 فیلم اول تهرانی با واحد تحلیل "صحنه" تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد این دو ستاره حامل معانی و ارزش‏های ویژه ای هستند که برای دوران آنان جذابیت خاص داشته است. کریمی در فیلم‏هایش زنی توانمند در خانه‏داری، سنتی، منفعل، متمایل به ارزش‏های معنوی است تصویر وی حاصل گذار از دوران غیبت زن به عنوان ستاره در دهه 60 و ظهور ستاره فعال در نیمه دوم دهه 70 است. تهرانی بر خلاف کریمی در فیلم‏هایش زنی فعال، مستقل، جسور و دارای اعتماد به نفس، توانمند در حوزه‏های شخصی و اجتماعی و متوجه به ارزش های مادی است. تصویر هر دو ستاره معلول و البته بازتابی از تغییرات جامعه ایران است. علاوه بر آن، پنج مولفه‏ کارگردان‏های مطرح، شخصیت ستاره‏، نقش‏های مقابل‏، تفاوت ستاره با دیگر زنان فیلم و همچنین نوع فیلم‏های ستاره نیز در شکل‏گیری ستاره دخیل اند.

رسانه ای شدن فناوری های نو در ایران شکاف های شناختی کنشگران در بازنمایی بیوتکنولوژی در برنامه های تلویزیونی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1393
  زرین زردار   هادی خانیکی

پژوهش حاضر به دنبال شناسایی وضعیت بازنمایی و رسانه ای شدن بیوتکنولوژی در ایران و نیز شکاف های شناختی میان کنشگران اصلی در این فرایند است. شواهدی مبنی بر وجود مشکل در فرایند رسانه ای شدن علم و فناوری در ایران، بررسی سطح رسانه ای شدن علم و فناوری در ایران و نحوه تعامل کنشگران و برهم کنش چارچوب های ذهنی آنها در جریان ساخته شدن چارچوب های رسانه ای را اجتناب ناپذیر می سازد. به این منظور، در بخش اول این تحقیق متون تلویزیونی مربوط به بیوتکنولوژی در تلویزیون ج.ا.ا در سه قالب سریال، مستند و خبر با روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و با استفاده از روش تحلیل کیفی چارچوب و تکنیک های تحلیل مضمونی و تحلیل نشانه شناختی تحلیل شدند. در بخش دوم، داده های حاصل از مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته با سه کنشگر اصلی شامل دانشمندان، روزنامه نگاران علم و عموم مراقب که با نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده بودند، تکنیک تحلیل مضمونی مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل متون تلویزیونی در مرحله اول حاکی از رسانه ای شدن ناقص بیوتکنولوژی است. عمومیت یافتن به دلیل عدم ترجمه علم به زبان عموم اتفاق نیفتاده است. چارچوب های رسانه ای متکثر شده اند ولی روابط میان کنشگران به تساوی میل نکرده و مباحث انتقادی مربوط به بیوتکنولوژی در تلویزیون مطرح نشده است. طبق یافته های بخش مصاحبه، رسانه ای شدن ناقص، پیامد وجود دو شکاف شناختی عمده است. اول، شکاف «ترجمه علم به زبان عموم» که ناشی از فقدان درک درست روزنامه نگاران از درک عموم از علم و فناوری است و دوم، شکاف «تصور کنشگران از مخاطبان بیوتکنولوژی» که دیده نشدن عامه مردم به عنوان مخاطب بیوتکنولوژی، عدم تطبیق محتوای تولید شده توسط روزنامه نگاران علم با نیازهای مخاطبان و فقدان منبع شناخت قابل اتکا از مخاطبان برای روزنامه نگاران علم و دانشمندان از مهمترین دلایل بروز این شکافند. دیدگاه هر سه کنشگر در مورد نسبت عموم با علم بر مدل «کمبود درک عموم از علم» منطبق است، هر چند شواهدی از تمایل عموم به «مشارکت در علم و فناوری» نیز وجود دارد که به نظر می رسد ریشه در ماهیت ایدئولوژیک علم و فناوری، بالا به پایین بودن فرایند سیاست گذاری و اولویت دهی به آن در ایران باشد.

عوامل گرایش دانشجویان به کسب خبر آنلاین از طریق سایت های داخلی و خارجی فارسی زبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1393
  راضیه غریب شائیان   یونس شکرخواه

محتوای وب در زمینه ی خبر آنلاین با سرعت در حال پیشرفت است و این در حالی است که استفاده از اخبار اینترنتی جایگزین اخبار سنتی شده است. به طور همزمان رفتار خوانندگان از خوانندگان روزنامه های سنتی به سمت کاربران فعال آنلاین پیش می رود که این امکان را برای مخاطبان خود فراهم کرده است تا با سایت های خبرگزاری و منابع خبری متفاوتی برای دست یابی به اخبار دلخواه خود مواجه باشند.

جرایم سایبری ناقض حریم خصوصی و تاثیر آن بر احساس امنیت اجتماعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1390
  مریم ملکی   علیرضا حسینی پاکدهی

چکیده تحقیق حاضر با عنوان جرایم سایبری ناقض حریم خصوصی و تاثیر آن بر احساس امنیت اجتماعی ، به شناخت جرائم سایبری ناقض حریم خصوصی، شناخت رسانه های نوین فضای سایبر که بیشترین جرایم بواسطه آنها صورت می گیرد، شناخت میزان تاثیر این جرائم سایبری بر احساس امنیت اجتماعی در آسیب دیدگان از این جرائم، شناخت انواع آسیب ها و پیامد های ناشی از جرائم سایبری ناقض حریم خصوصی بر آسیب دیدگان از این جرائم، شناخت میزان آشنایی آسیب دیدگان جرائم سایبری از فضای سایبر و شناخت مهمترین عوامل زمینه ساز برای جرائم سایبری از سوی آسیب دیدگان ان جرائم می پردازد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش ، روش پیمایش از نوع توصیفی- تبیینی با تکیه بر مطالعه ی کتابخانه ای است، جامعه آماری این تحقیق بزه دیدگان نقض حریم خصوصی به واسطه جرائم سایبری هستند که نزد مراجع قانونی در شهر تهران اعلام شکایت کرده اند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای تعداد نمونه بر اساس دادسرا های شهر تهران به 4 گروه ،دادسرای دادسرای ناحیه ? (شمیران) ،دادسرای ناحیه ? (صادقیه ) ، دادسرای ناحیه ? ،(رسالت )،دادسرای ناحیه ?? (بعثت) تقسیم شد.سپس با استفاده از روش هدفمند ،پرسشنامه ها در میان بزه دیدگان توزیع شد. در این تحقیق مشاهده شد که سه چهارم بزه دیدگان سایبری را رده سنی جوانان تشکیل می دهند.و بیشترین استفاده این افراد از اینترنت معطوف به پست الکترونیک ،گشت زنی در اینترنت ،ارتباط با جنس مخالف و همچنین استفاده از امکانات شبکه اجتماعی می باشد. تمام فرضیه های تحقیق به جز رابطه بین میزان احساس امنیت اجتماعی در فضای سایبر به عنوان متغیر وابسته و پایگاه اجتماعی و تاهل به عنوان متغیرهای مستقل رابطه معنا داری وجود دارد.

رابطه تحولات سیاسی و اجتماعی با دگرگونی محتوای شعرفارسی در سالهای مشروطه و پهلوی اول (1285-1320)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1392
  آرمین حامدی نژاد   محمد رضا شادرو

این تحقیق در راستای جامعه شناسی تاریخی شعر فارسی انجام شده است و در آن تلاش شده رابطه ی میان تحولات اجتماعی و سیاسی و دگرگونی محتوایی شعر فارسی در سالهای 1285 تا 1320 بررسی و مشخص شود. این تحقیق شامل دو بخش توصیفی و تبیینی است. در بخش توصیفی به دنبال آن بودیم که توصیف جامع و دقیقی از فضای محتوایی و درونمایه های اصلی شعر و روحیات شاعران در ادوار مشروطه و پهلوی اول ارائه دهیم و در نهایت با مقایسه ی این دو دوره دگرگونی به وقوع پیوسته در حوزه ی محتوایی شعر فارسی را مشخص کنیم. در بخش تبیینی سوال اصلی تحقیق این بوده است که چگونه میتوان با استفاده از نظریات جامعه شناختی و بهره گرفتن از شواهد تاریخی این دگرگونی به وقوع پیوسته در شعر فارسی را از منظری جامعه شناختی تبیین نمود.

تأثیرات استفاده از اینترنت بر نگرش فرهنگی روحانیون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1391
  حمید عابدی دویمی   هادی خانیکی

در پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه های ارتباطاتی (نظریه بوم شناسی رسانه ها، و مجموعه نظریه های مربوط به رویکرد رسانه های قدرتمند) و نیز نظریه های روان شناسی اجتماعی در خصوص شکل گیری و تغییر نگرش ، و در قالب یک تحقیق بین رشته ای تأثیرات رسان? اینترنت بر نگرش فرهنگی روحانیون، مورد بررسی قرار گرفته است.

بررسی روزنامه نگاری شهروندی با تکیه بر ارتباطات مجازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1391
  شیلا باباخانی   عباس اسدی

پایان نامه ی حاضر، به بررسی نقش اینترنت و ارتباطات مجازی بر پدیده ی نوین روزنامه نگاری شهروندی می پردازد. روش کیو برای انجام پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه ی آماری مورد نظر را روزنامه نگاران و اساتید روزنامه نگاری کشور تشکیل می دهند. بر طبق این پژوهش، فرضیه ی نقش ارتباطات مجازی بر روزنامه نگاری شهروندی تأیید می شود.

بررسی میزان استفاده و رضامندی شهروندان شهرهای جدید پرند و پردیس از فن آوری ارتباطی و اطلاعاتی ارائه شده در این دو شهر در سال1389
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی 1389
  شیما حسین پور   زارعیان داوود

مهم ترین کارکرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات، اطلاعاتی شدن و دانش محوری جامعه است. اکنون گردش اطلاعات و دانش متراکم به منظور سرعت بخشی و صحّت در تصمیم سازی، برنامه ریزی و نظارت و ارزیابی عملکردها در سطح شهر از اهمیت بسیار برخوردار است. به کارگیری این فن آوری ها به تسهیل انجام فعالیت های شهری و کمرنگ تر شدن بعد مکان و محدودیت های ناشی از آن در زندگی شهروندان می انجامد و از این طریق با کم شدن سفرهای درون شهری و حجم ترافیک، به کاهش آلودگی صوتی، آلودگی هوا و محیط زیست کمک شده و در نتیجه، صرفه جویی در وقت، انرژی و رسیدن به توسعه پایدار میسر خواهد بود.

نقش ماهواره های عربی (العالم، الکوثر، الجزیره، العربیه، العراقیه، الشرقیه و الفرات) در توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عراق بررسی نگرش دانشجویان عراقی مقیم ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1386
  ثریا خزاعی   مهدخت بروجردی علوی

چکیده ندارد.

بررسی جایگاه جامعه اطلاعاتی در ایران: ارزیابی دیدگاه های استادان و برنامه ریزان درباره جامعه اطلاعاتی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1386
  سهیلا خلجی   هادی خانیکی

چکیده ندارد.

جایگاه ارتباطات وفناوری های نوین ارتباطات و اطلاعات در برنامه های توسعه ملی (بررسی دیدگاههای برنامه ریزان و مجریان برنامه های سوم و چهارم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1385
  لیلا خدابخشی   هادی خانیکی

چکیده ندارد.

مطبوعات محلی و امنیت ملی: بازتاب هویت قومی و ملی در مطبوعات محلی (استان های ایلام، کرمانشاه و کردستان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1387
  اکبر حیدری   محمد مهدی زاده

چکیده ندارد.

نظر روزنامه نگاران اقتصادی و اقتصاددانان نسبت به پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی (wto)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1387
  شراره عزیزی آری   هادی خانیکی

چکیده ندارد.

عوامل موثر بر میزان اعتماد دانشجویان به روزنامه ها بررسی دیدگاه دانشجویان رشته های تاتر، پزشکی، مهندسی برق و ارتباطات دانشگاه تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1387
  سمیرا سامانی   هادی خانیکی

چکیده ندارد.

تأثیر تلویزیون بر هویت و سرمایی اجتماعی (بررسی دیدگاه نوجوانان شهر تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1387
  میترا آرمند   هادی خانیکی

چکیده ندارد.

بررسی ویژگی های روزنامه نگاری تخصصی کودک و نوجوان از دیدگاه متخصصان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1387
  حمیده جمالی   هادی خانیکی

چکیده ندارد.

بررسی مردم نوشته ها در نشریات عصر مشروطه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی 1388
  رضا سلیمان نوری   هادی خانیکی

چکیده ندارد.

شیوه های برقراری امنیت داخلی در دوره اول عباسی (در شرق دنیای اسلام)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1390
  گلناز مبارکی   شهلا بختیاری

امنیت از مباحث مهم و اساسی برای دوام حکومت ها است. به عبارتی راز بقای هر حکومتی، امنیت داخلی یا امنیت حکومت است. امنیت داخلی به منزله مصونیت حکومت از هر گونه تهدید و مخالفت است.امنیت حکومتها به طور معمول از سوی مخالفان متعددی تهدید می شود، که در مقابل آنها می کوشند. خلفای عصر اول عباسی به علت گستردگی قلمرو امپراتوری که شامل قومیتها، زبانها و ادیان مختلف بود، با تهدیدات فراوانی مواجه بود. در مقابل آنان سعی کردند، از شیوه های متعددی برای برقراری امنیت داخلی استفاده کنند. در اینجا این سوال مطرح می شود که عباسیان چگونه و با استفاده از چه شیوه هایی امنیت داخلی را برقرار کردند؟ می توان فرض کرد، خلفای عباسی با استفاده از دین و مشروعیت مبتنی بر دین توانستند باورهای مردمی و اطاعت پذیری آنان را نسبت به حاکمیت تقویت کنند. استفاده از سیاست های رفاهی و توجه به اقتصاد جامعه و آسایش مردم و همچنین تساهل و تسامح نسبت به گروههای، فقهی، علمی و فکری جامعه، اهل ذمه از دیگر شیوه های برقراری امنیت توسط حکومت عباسی بود. آنان با استفاده از سیستم تمرکزگرایی با توسط نهادهایی چون وزارت، برید، قضاوت و استفاده از شیوه های خشونت آمیز و غیر خشونت آمیز در برخورد با تمامی مخالفان سعی در یت جامعه داشتند. آنان با مخالفان شورشی از جمله خوارج، غلات و ... و شورش های تجزیه طلبانه ایالات به خشونت برخورد کردند. با علویان به دو شیوه خشونت آمیز و غیر خشونت آمیز برخورد شد. در کنار این امر کوشیدند از شیوه-های کنترلی دیگر از قبیل بهره گیری از نهادها و نیز سیاست های رفاهی و اقتصادی به همراه تساهل و تسامح برای برقراری استفاده کنند. از شیوه سیاسی متفاوت و حتی گاه متناقض (شامل برخوردهای آرام و خشن و یا ترکیبی از هر دو از قبیل (تنبیه ،تهدید به تنبیه، تهدید و تطمیع، پیشنهاد پاداش، دادن پاداش، اعمال محدودیت، جذب و حذف در حکومت، حبس، مباحثه و مناظره، تبلیغات، اقناع، مهارت ،درایت و دانش ،موقعیت ) نیز استفاده شد. بدین ترتیب خلفای عصر اول عباسی با استفاده از تمامی شیوه های فوق سعی در برقراری امنیت داخلی در سرزمینهای شرق اسلامی داشتند.

کار از راه دور در جامعه اطلاعاتی شناخت دیدگاه های روزنامه نگاران همشهری آن لاین و جام جم آن لاین و مدیران ارشد آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1387
  حوریه سادات برهانی   هادی خانیکی

بررسی ها در روند نظام اشتغال نشان می دهد که معنای کار و ساخت بازارهای اقتصادی در دوران های گوناگون زندگی بشری معنای متفاوتی را به خود گرفته است. بدون شک عصر حاضر که عصر اطلاعات نام گرفته، در کنار تغییرات بی شماری که در تمام عرصه های زندگی بشری ایجاد کرده، معنا و مفهوم کار و اشتغال را نیز دستخوش تغییرات بسیاری کرده است. رویکرد اقتصادی در جامعه اطلاعاتی به نقش روزافزون اطلاعات در فرایند تولید، توزیع و مصرف، به ویژه در زمینه نوآوری و رقابت اشاره دارد. در جامعه اطلاعاتی نوع جدیدی از تقسیم کار مطرح می شود و در نتیجه آن مشاغلی از میان می رود و مشاغلی جدید پدید می آید، در این میان ساختار اقتصادی ناگزیر است تا خود را با حوزه های تازه هماهنگ کند. در این جوامع، اطلاعات منبعی اقتصادی تلقی می گردند و سازمان ها برای افزایش کارآیی خود، بر استفاده بیشتر از اطلاعات تأکید می ورزند تا نوآوری ها تقویت گردد، موقعیت اقتصادی بهبود یابد و در نهایت سبب ارتقای کیفیت ابزارها و خدمات شود. یکی از خصیصه های مهم جوامع اطلاعاتی تغییر حرفه ها و مشاغل است. هرگاه حرفه ها در فعالیت های اطلاعاتی تمرکز یابند به جامعه اطلاعاتی وارد شده ایم. به بیان دیگر، در جامعه اطلاعاتی از کارهایی که قدرت جسمی و مهارت های یدی را می طلبد، کاسته شده و نیاز به کارهایی با مهارت بالا افزایش می یابد . امروزه، تغییر مشاغل و توزیع آنها مرکز ثقل بیشتر نظریه های معتبر در مورد جامعه اطلاعاتی است. «کار از راه دور» یکی از امکانات بالقوه ای است که عصر اطلاعات برای جوامع فراهم آورده است. این پژوهش بر پایه آن ضرورت به بررسی نگرش کاربران تکنولوژی های نوین ارتباطی در سازمان های جدید رسانه ای پرداخته است. روزنامه های همشهری آن لاین و جام جم آن لاین از آن رو که نخستین نهادهای مطبوعاتی ایران در خصوص روزنامه نگاری آن لاین بوده اند, موضوع تحقیق کار از راه دور قرار گرفته اند. البته یکی از اهداف اصلی تحقیق مقایسه نگرش روزنامه نگاران و مدیران ارشد آنها با یکدیگر در این حوزه نیز بود که به دلیل عدم همکاری مدیران این روزنامه ها، این امکان برای محقق فراهم نگردید. در راستای این نگرش سنجی و با بهره گیری از روش کیو، 71 گویه بر اساس منابع نظری مطالعه شده طراحی شد که در قالب پرسشنامه در اختیار روزنامه نگاران این دو روزنامه قرار گرفت و نتایج آن با استفاده از نرم افزار کوانل تحلیل شد. بررسی گویه های مورد اختلاف و توافق روزنامه نگاران به خوبی نشان داد که بر خلاف انتظار، این دو گونه روزنامه نگاران در خصوص کار از راه دور نگرشی کلی و انتزاعی دارند و فاصله آنها تا رسیدن به یک نگاه خاص و انضمامی تا حدودی زیاد است؛ این مسئله در حالی بود که تعداد بسیاری از این روزنامه نگاران در حال حاضر به انجام کار خود به شیوه کار از راه دور مشغول بودند.

رضایت از رابطه زناشویی از رهگذر کنش اخلاقی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1387
  منصوره تبریزی   هادی خانیکی

هدف اصلی این پژوهش پیش از هر چیز شناخت عمیق و جامع رابطه مطلوب و رضایت بخش زناشویی است. آسیب هایی که امروزه خانواده را به عنوان اساسی ترین نهاد اجتماعی در معرض تهدید قرار داده است، محققان بسیاری را بر آن داشته تا به مطالعه دقیق تر در این خصوص اقدام کنند. در همین مسیر، مطالعه و شناخت مقوله "رضایت از رابطه زناشویی" از اهمیت روزافزونی برخوردار شده است. این مفهوم به میزان و کیفیت بهره مندی و رضایت افراد از زندگی زناشویی اشاره دارد. مراجعه به نظریه های این حوزه حکایت از آن دارد که برآورده شدن رضایت درونی فرد، نقش تعیین کننده ای در تداوم رابطه دارد. به همین دلیل شناسایی دامنه انتظارات کنشگران از یک رابطه مطلوب اولویت می یابد. روشن است که شکل گیری و تداوم احساس رضایت فرد از رابطه، ارتباط تنگاتنگی با شرایط فردی و اجتماعی او دارد. یکی از این عوامل که در تحقیقات پیشین مورد توجه چندانی قرار نگرفته است، نگرش اخلاقی فرد پیرامون رابطه، و کنشی است که با تکیه بر این نگرش اتخاذ می کند. این پژوهش کوشیده است در خلال ارائه معرفی عمیقی از رابطه رضایت بخش نزد کنشگران، تاءثیر گاه و بیگاه نگرش اخلاقی فرد و همسرش و کنش مبتنی بر آن فرآیند ارتباطی را به تصویر کشد. در این پژوهش رضایت از رابطه زناشویی یک نگرش به شمار آمده که شناسایی آن بدون رجوع به لایه های پنهان اندیشه کنشگران ممکن نیست. بر این اساس، هدف این پژوهش در بدو امر کشف و توصیف مفهوم رضایت از رابطه زناشویی با تکیه بر اندیشه زنان است. با توجه به این مطالب برای انجام این پژوهش روش های کیفی که عمدتاً برای شناسایی دقیق و ژرف مفاهیم به کار می روند، مناسب تشخیص داده شدند. از میان روش های کیفی بنا بر ماهیت موضوع مورد مطالعه این پژوهش از روش "نظریه مبنایی" استفاده شده است. از آن جا که این روش پیش از پرداختن به پیش فرض های نظری به داده ها و میدان اولویت می دهد، در این تحقیق هم قبل از هر چیز شناسایی رابطه مطلوب با بهره گیری از تجربه های کنشگران مد نظر قرار گرفته است. بر مبنای روش "نظریه مبنایی"، از ابتدا و در فرآیند پژوهش بررسی مطالعات نظری موءثر و مرتبط برای کسب پیش آگاهی و نیز برای قوام بخشیدن به داده های تجربی از اهمیت بسیاری برخوردار است. مطالعه این نظریه ها حاکی از آن است که در دنیای امروز روابط میان فردی بیش از پیش تحت تاءثیر تحولاتی قرار گرفته است که "فرد" و به طور کلی "انسان مدرن" دچار آن شده اند. این دست تحولات به همراه سایر تغییرات ساختارهای اجتماعی ادراک جدیدی از روابط انسانی را رقم زده اند که چالش ها و پرسش های جدیدی را در پی داشته است. در این میان، "چارچوب اخلاقی" ای که روابط جدید انسانی را به نظم درمی آورد مورد توجه فیلسوفان و محققان اجتماعی گوناگون قرار گرفته است. با توجه به این "پیش آگاهی"، توجه به خواسته های احیاناً نوپای فرد در فرآیند رابطه زناشویی و ارتباط پیچیده آن با عوامل بیرونی و به خصوص تعامل آن با نگرش اخلاقی برجسته می شود. بر این اساس، بررسی موارد اشاره شده به همراه تلاش های فرد برای کنترل و هدایت فرآیند ارتباطی و ادراک نهایی او از رابطه با همسر در مدل پارادایمی ای توصیف شده اند که محصول مرحله کدگذاری محوری در روش نظریه مبنایی است. دست یابی به این مدل نتیجه پیشبرد فرآیند تحقیقی از طریق نمونه گیری، گرد آوری و تحلیل به طور همزمان است. با استفاده از تکنیک مصاحبه برای گردآوری داده ها کار گردآوری با رسیدن به اشباع نظری پس از مصاحبه با 16 تن به اتمام رسید. در روند انجام کار سعی شده است که پراکندگی متوازنی در اکثر متغیرهای مهم اثرگذار مانند سن و تحصیلات لحاظ شود. در این پژوهش، اطلاعات گردآوری شده در مرحله "کدگذاری باز" به "مفاهیم" و سپس به "مقولات" عام تر تبدیل شده اند. این مقولات درکدگذاری محوری نظم بیشتری یافته و نهایتاً در قالب مدلی که ابعاد مختلف پژوهش حاضر را پوشش می دهد، ارائه شده اند. توصیف نهایی موضوع رضایت از رابطه زناشویی بر مبنای همین مدل صورت گرفته است. داده های گرد آوری شده این پژوهش حاکی از آنند که در میان افراد نمونه، جایگاه و نقشی که فرد برای خود قائل است بر کلیت اندیشه او از یک رابطه صحیح تاءثیر عمیقی دارد. نمودهای ساده "فردیت" در میان زنان حاکی از آن است که آنان خواهان جایگاه نه لزوماً برابر، ولی موءثر در "رابطه زناشویی" هستند. در اثنای رابطه "خود" با "دیگری" است که "کیفیت رابطه" و جزء جزء فرآیند ارتباطی فرد با طرف مقابل از اهمیت بالایی برخوردار می شود. زنان در پی گیری این خواسته های خود از زندگی، که در میل به موءلفه هایی چون صمیمیت، محبت و تفاهم نمود می یابد، با چالش های بسیاری مواجه هستند. این چالش ها از یک سو متاءثر از عناصر و شرایط مداخله گر بیرونی و از دیگر سو بازتاب شرایط تاریخی ویژه زنان هستند. این پژوهش نشان می دهد که نگرش اخلاقی خودآگاه و یا ناخودآگاه در روند زندگی گاه به تسهیل روابط و گاه به بغرنج شدن آن کمک کرده است. در این برآیند پیچیده هر یک از زنان با توجه به شرایط، راهبردهای خاصی را برای قابل قبول تر کردن وضعیت ارتباطی به کار می گیرند. موفقیت و یا ناکامی زنان در کاربست این راهبردها احساس رضایت و یا نارضایتی درونی آنها را از رابطه با همسر در برهه های مختلف زندگی رقم می زند. یافته های پژوهش نشان می دهد که عمدتاً زنان نتایج مطلوب و بلندمدتی از راهبردهایشان کسب نمی کنند و این عدم دست یابی به خواسته های زندگی در قالب احساسات پنهان بی تفاوتی، تسلیم و انزوا در برهه های مختلف زندگی انعکاس می یابد.

تنازع گفتمانی پنج دوره انتخابات ریاست جمهوری مقایسه گفتمان سیاسی رسمی و گفتمان سیاسی کاندیدای پیروز انتخابات هر دوره (1368-1384)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  گیتا علی آبادی   هادی خانیکی

برگزاری انتخابات ریاست‏جمهوری در هر کشوری نشان دهنده مشروعیت و جایگاهی است که یک نظام در میان مردم دارد. هر چه حضور مردم گسترده تر و مشارکت آنها بیشتر باشد مشروعیت نظام نیز افزایش می‏یابد و در مقابل هرچه حضور مردم کم رنگ‏تر باشد عدم مشروعیت را نشان می دهد. در هنگامه مبارزات انتخاباتی سخنان نامزدها قابل تأمل و بررسی است. هر نامزد انتخاباتی با بیان دیدگاه‏ها و نظرات خود درباره مسائل مهم و جاری کشور سعی دارد تا با انتقاد از وضع موجود برنامه های خود را مطلوب و موثر نشان دهد. در چنین شرایطی است که می‏توان گفتمان‏ها را شناخت و مورد بررسی قرار داد. زبان، قدرت و ایدئولوژی سه رکن هر گفتمانی تلقی می‏شود و دولت ها به‏وسیله ایدئولوژی های گوناگون به خود مشروعیت می بخشند. حال از بررسی گفتمان نامزد پیروز در انتخابات با گفتمان حاکم می‏توان تنازع میان آن‏ها را نشان داد و از طرفی به ترسیم هر گفتمان پرداخت. روش متداول برای تحقیق در گفتمان‏ها, تحلیل گفتمان است. شیوه‏ای که باعث می‏شود تا محقق به معنای ضمنی یا آنچه که در پس کلام نهفته شده است, دست یابد. تحلیل گفتمان روشی است که سعی دارد درهم‏تنیدگی کنش‏های گفتمانی ـ زبانی را با ساخت‏های سیاسی ـ اجتماعی گسترده‏تر قدرت و حاکمیت به تصویر کشد. از این رو لازم است تا زبان و اوضاع سیاسی, اقتصادی‏, اجتماعی و فرهنگی زمان مورد تحقیق نیز مورد بررسی قرار گیرد. در این تحقیق نیز سعی شده است تا سخنان نامزد پیروز در انتخابات با گفتمان حاکم بر جامعه مورد بررسی قرار گیرد وتأثیر فضای سیاسی, اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی بر آن طی سال‏های 1368 تا 1384 مشخص شود.