به لحاظ غلبه «گفتمان توهم توطئه» در سده گذشته بر جامعه ایران، در میزان نقش و دخالت انگلستان در کودتای 1299 بسیار اغراق شده است. نقدهای متعددی بر نظریه «توطئه انگلیسی بودن کودتا» یا «طرح انگلیس برای ایجاد پادشاهی نیرومند در ایران» وارد است که پذیرش آن را دشوار م یسازد. واقعیت تاریخی کودتای 1299 آن است که این کودتا، بیشتر از هر عامل دیگری محصول و بازتاب ظهور گفتمان جدید استقلا لخواهی در ایران درآ...

کودتای سوم اسفند 1299ش (کودتای سیاه) توسط انگلیس طراحی و به دست عوامل وابسته به آنها اجرا شد، محصول تغییر سیاست خارجی انگلیس در ایران پس از جنگ جهانی اول بود. انگلیس که از طرفی مجبور به تخلیه قوای خود از ایران و از سویی نیازمند حضور یک نیروی نظامی مطمئن در ایران بود، ابتدا قرارداد مشهور 1919م. را تنظیم نمود، اما زمانی که از تصویب نهایی آن ناامید شد، برای تحقق اهداف خود به فکر انجام کودتا افتاد....

اصلاحات ارضی مهم ترین برنامه تحول اجتماعی در زمان دولت پهلوی بود که از اوایل دهه 1340 شمسی با جدیت در دستور کار حکومت محمد رضا شاه قرار گرفت. شاه و دولت علی امینی که مسئولیت اجرای این طرح عمده را در اختیار داشت با الهام از افکار جامعه شناس برجسته آن عصر آمریکا یعنی والت ویتمن روستو بدنبال پیاده سازی نسخه غربی توسعه در ایران بودند. نظریه پنج مرحله ای خیز روستو که مراحل چندگانه ای را برای توسعه و...

دانشجویان پیرو خط امام در 13 آبان 1358 در اعتراض به پناه دادن ایالات متحدۀ آمریکا به محمدرضا پهلوی و با این فرض که آمریکا با حضور شاه در آن کشور در تدارک توطئه‌ای همانند توطئۀ کودتای 28 مرداد 1332 است و مأموران دیپلماتیک و کارکنان کنسولی آمریکا در تهران نیز از طریق جاسوسی و ارتباط با برخی عناصر مشکوک در داخل در صدد براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران هستند، واکنش نشان دادند و سفارت آمریکا د...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، تمامی سیاست‌های آمریکا در خاورمیانه دچار چالش شد. آمریکا پس از این شکست، تمامی تلاش خود را مصروف آن داشت تا بتواند جایگاه از دست رفته خود را در منطقه بازیابد. ملت ایران نیز که هنوز خاطره تلخ کودتای 28 مرداد را فراموش نکرده بودند، نفرت فروخورده خود را عیان کردند. ایالات‌متحده در یک اقدام ناسنجیده و چالش برانگیز، شاه مخلوع ایران را به بهانه درمان پذیرفت. رخداد...

یکی از کارکردهای احزاب سیاسی تجمیع و تألیف خواسته‌های مردم و انتقال آن خواسته‌ها به دستگاه سیاسی و نمادهای تصمیم‌گیری است. همان‌طور که موریس ‌دوورژه‌ می‌گوید: احزاب چون ترجمان نیروهای اجتماعی به شمار می‌روند و خواسته‌های گروه، طبقه، و نیروی اجتماعی‌ای را که از آن برآمده‌اند تأمین می‌کنند. این هدف از طریق کسب و حفظ قدرت توسط احزاب معمولاً در نظام انتخاباتی تحقّق می‌یابد. بررسی کارکرد احزاب در جامع...

به لحاظ غلبه «گفتمان توهم توطئه» در سده گذشته بر جامعه ایران، در میزان نقش و دخالت انگلستان در کودتای 1299 بسیار اغراق شده است. نقدهای متعددی بر نظریه «توطئه انگلیسی بودن کودتا» یا «طرح انگلیس برای ایجاد پادشاهی نیرومند در ایران» وارد است که پذیرش آن را دشوار م یسازد. واقعیت تاریخی کودتای 1299 آن است که این کودتا، بیشتر از هر عامل دیگری محصول و بازتاب ظهور گفتمان جدید استقلا لخواهی در ایران درآ...

تحت تأثیر رواج اندیشه‌های پوچ‌گرایی متأثر از وقایع و تحولات فلسفی، علمی، تاریخی و اجتماعی عصر مدرن، در ادبیات قرن بیستم، سبکی با عنوان ادبیات معنا باخته (Absurd  literature ) پدید آمد که با تأکید بر فقدان منطق در طبیعت و انزوای انسان در جهانی فاقد معنا و ارزش، به بیان اندیشه‌هایی همچون بی‌هدفی و پوچی، بی‌ایمانی، از خودبیگانگی، بی‌هویتی، تنهایی، مرگ‌اندیشی و... در زندگی انسان عصر مدرن می‌پرداخت....

در تاریخ روشنفکری جهان، نوعی گفتمان ستیزه‌جویانه در بین روشنفکران شکل‌گرفته است. در ایران نیز در دورۀ پهلوی اول در میان روشنفکران، انگلیس‌ستیزی و بعد از شهریور بیست، آمریکاستیزی مشهود است. غرب‌ستیزی روشنفکران غرب، به مفهوم افشای رفتار ناعادلانة غربی برای غیر غربی‌هاست و چامسکی آن را از مؤلفه‌های روشنفکری می‌داند. غرب‌ستیزی به‌عنوان مؤلفه‌ای از گفتمان روشنفکری، در برخی از آثار داستانی بعضی از نو...

محرک اصلی تغییر سبک در هر دوره­ای وقایع سیاسی- اجتماعی است. در ایران، انقلاب مشروطه در کنار تحولاتی که در سطح جامعه­ پدید آورد، در عرصه­ی ادبیات نیز بی­تأثیر نبود و با طرح مضامین اجتماعی، موجب تحول و تغییر سبک ادبا شد. رخدادهای حکومت پهلوی، گرایش به رمانتیک جامعه­گرا و در نتیجه تغییر سبک را در اشعار و برخی آثار گسترده­تر کرد. رمانتیسم در واقع مکتبی ادبی­است که به برتری احساس و تخیل بر استدلال و...